Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 09.12.1934, Qupperneq 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
Agnes og Natan Eftir
Hún átti engan aflgjafa veturilnin (1830). Staðinn valdi
fytdr utan sig sjálfa, — hanin á einum af norðvestustu
ekkert, sem hún gæti sótt styiik Vatnsdalshólunum, par er fjöi-
til, — ekkert, sem gæti varpað menini gat verið alt um kring og
sólskini inln. í sál heninar og mild- gjörla heyrt <og séð pað, er fram
að skapið. Hún var alger einstæðr færi. Boðaði hann panga'ð alla
ilngur að pessu lsyti. Samansöfnr karlmemn miiíi Vatnsskarðs og
uð gremja út af fyrri vonbrigð- Miðfjarðar. Öxi og höggstokk
þmfí ástamálum, gremja, er hafði hafði hann fengið frá Kaup-
vexið innibyrgð, bættist nú við maminahöfn. Var nú bygður af-
gnemju þá, er síðustu vombrigð- tökupallur á höinium, siemt í Dan-
ín ollu, og úr varð brannandi mörku er vant; var paiiuriúh og
hatur, er. varð með einhverjumi höggstokkurinn þakimn rauðu
hætti að fá útrás. Natain virðist klæði. Sagt er að Jón Þórðarsom,
hafa verið algerlega bliindur fyrir böðuii úr Eyjafirði, hafi boðið sig
því, sem var að gerast í sálarlífi! fram til að höggva þau og áskilið
Agnesar, og ugði hann alls ekki Sér í laun tóbak og bnennivín. En
að sér. Hafði hanin þó fengið Blöndal leizt eigi á manninin: til
ýmsa forboða og vitranir í draumii; þcss. Falaði hann til þ-ess ýmsa,
um það, að hann mundi feigur er hanpi vissi örugga og siðvanda;
vera. Segir sagan, að ha|nn hafi en menn voru þiess ófúsir; bauð
látið orð falla um það, að líf sitt hann þó 100 dali fyrir. Loks bauð
mundi hann missa af manmavöld- Guðmundur Ketilssom, bróðir Nat-
um. Er nú ekki að orðlengja það, ans, sig fram. Þáði Biöndai boð
að FriðiTik og Agmes urðu völd að hans, en spurði hamn þó áður,
dauða Natans aðfaranótt 14. marz hvort hanin trtsysti sér ti) að vinna
1828. Sé ég eigi ástæðu til að Jýsa eið að því, að bonum geingi eigi
harmleik þeim, er fram fór á hefndarhugur til. Kvaðst hann
IHugastöðum þessa örlaga- treysita sér, til þes;s. Öxina neyndi
þrungnu nótt. En ég ætla að lesa Guðmiundur beimla í HvamUii, og
yður, tilhieynendur mj|nir, frásögn líkaði hún vel; var hún bæði mik-
Brynjólfs Jónssonar frá Minna- il og biturieg.
Núpi um afleiðingar þiess harm- Það var jafnsnemmia að konnið
leiks, síöuslu aftökuna á fslandi. var með þau bæði: Friðrik frá
Brynjólfi segist svo frá; Þingeyrum og Agmesi frá Kor,nsá.
„Blöndal sýslumaður ákvað, að Lét Blöindal Þorvarð 'prest og
aftaka þeirra Friðriks og Agniesar Vatnsdæili bíða með hana í hóluinr-
skyidi fara fram 12. febrúar um um þar til aftöku Friðriks væri
af mér við að komast í vatniö'.
En það virtist hafa gaignstæð á-
hrif á hiina. Þeir slógust og org-
uðu og hentu sér út af bryggj-
unini aftur og syntu hintgað og
þangað. Við Fred stóðum kyrrjr
og horfðum á þessar aðfarir hálfl-
hissa. Þsgar þetta hafði gengið
góða stund, þá áttuðu þeir sig og
fóru að: tala um, að þ'eir, þyrftu
,að iná í bát, til að komast umi
borð á.
Uppi í fjöru þar rétt hjá lágu
niokkrir spanskir fiskibátar og
vom stórir, en léttir. Svíarnir tóku
eiin;n þessara báta og hrimdu á
flot, sögðu okkur að koma, og
gerðum við það. Sigliu, seglúm,
og óþarfa-árium hentu þeir í fjör-
una. Var ;nú haldið af stað í
annað sinn. Nú gekk ait vel,
þangað til við kiomum að skips
síðunni. Fengum við þá skæða-
drífu af kolastykkjum yfir okkuir.
pietta voru hásetamir, siem höfðu
komið um borð töluvert á undan
Oikkur. jÞeir höfðu tekið sig txl og
„híft“ kol ineðan af „fírpiássi“ og
upp á þilfar, til að geta kastað
í kyndarana, þegar þeir kæmu um
borð. Big Fried bölvaði ógurlega,
en bað mig vernda á mér haus-
in;n; hitt gerði ekki svo mikið til
um. Kyndararnir öskruðu af sárs-
auka o.g bræði, en þutu á storm-
Mðarann og gerðu áhlaup á sldp-
ið. þótt þeir, siem á þilfarinu vom,
lemdu á hendur þieirra, þegar er
þeiir tóku á öldustokknum, þá
stóðst iekkiert við þeim, og komist
Svarten fyrstur upp, og þá hver
af öðrum. Var nú slegist á þil-
fariinu af mestu grimd. Seinastur
réði til uppgöngu hásetinn, sem
mieð okkur hafði verið. Það var
maður um tvítugt og var frá
Stokkhólmi. Hann hafð'i fengið
lcolastykki í öxiiina eins og ég, og
gat þvíl ekki beitt niema annarii
hendinni. Hanin var því seinin upp
stigann. Þegar hann var í imiðjum
s'tiganum, þá sá ég, hvar maður
hailaði1 sér út af lyftingarskans-
inum með stórt kolastykki í
höindunum og lætur það falla.
Koiasitykkið kom beint framan í
hásetanin, og rak hanin upp hljóð,
siem var mitt á milli öskurs og
situnu, nmsti takið á stiganumi og
féll í sjóinn.
lokið. Með Friðriki voru priest-
arnir séna Jóhann frá Tjörn og
séra Gíisli fná Vesturhópshólum
og mailgir aðrir. Á Mðinni frá
Þingeyrum sungu þeir mieð bon-
um sáiminin: „Alt eins og biómstr-
ið eáina“ ti.1 enda þrisvar sinnum;
en þiesis á milli lofaði hann Guð
fyrir náð hans við siig. Þá er á af'-
tökustaðiinn kom, heilsaði hann
bljðilega öllum, er fyrfir voru; leng-
inn sá hrygð á honum. Hanin
spurðá Guðmund Ketíilisson, hvort
hoinum gengá hefmdarhugur tíl, að
höggva þau; en hann nieitaði því,
og kvaðst aðeins þjóna réttinum.
Tók Frjiðriik þá í hönd hans og
bað hanin gæta Guðs og vinnia
verk sitt íkærleika; óskaði hanin
honum siíikrar fúílvisisu um Guðs
náð og fyririgefnmgu syndauná
við dauðans aðkomu, sem hann
sjálfur inú hefði. Þá beiddist hann
að mega sjá öxiina, iaut að hennd,
kysiti hana og mælti : „Þetta er
bíessaöur réttlætisvönduilinn, sem
ég hefi forþénað mieð syrnduim
mínu'm. Guði sé lof fyrir hann!“
Dómaiinn ,las honum :nú dömiiinn
og sfðan hélt séra Jóhainn ræðu-
stúf yfir honum. Afklæddi hann
sdg inú sjálfur og taiaði á meðan
til áhorfendanina; bað fyri’rgiefm
ingar á hneyksli því, er hanni
hefðl vakið; báð hafa dæmi sitt
tlll viðvörunar, og bað Guð gefá
þieiirn öillum sáluhjálpliegan af-
igang. Hefir séra Grsli snúið þeim
„Hjálpaðu mér að ýta frá, Is-
J.and,“ sagðj Fred. En ég hafði
huganin. við mannápn í sjónum og
tókst að ná í hárið á honum.
Fred hjálpaði mér að innbyrða
hann. Þegar við litum framan í
andlit hans ,var það alt í blóði
o,g nefið' brotið, og ekkert lífs-
mark fundurn við mieð hanum.
Við liögðum hanín til í bátnum,
sem lak alimikið, því að göt voru
ikomiln á hotnmn eftir koliin, en
báturiinn þunniur. Ég réri með
annari hendi, hin var máttlaus
mieð öliiu. þegar við vorum komn-
iir miðja vegu í Jand, þá skipar
Fred mér að hætta að róa. „Nú
eru góð ráð dýr. Ef við höldum
áfram, þá tekur hafnarJögregla'n
á mótí: okkur, því lætin hafa
(heynst í land, og við með mann-
inn dauðan og í stolnum bát.
f>ó verðum við leitthvað að gera
og það fljótt, því að skipverjar
hafa áttað sig á því, sem skeð
hefiir. Nú eru þieir að setja annan
björgunarbátinn á flot og muniú
elta okkur. Þeir sgtia sér að kenna
okkur um þetta, og þá er úti
um okkur.“
Grétar Fells.
iorðum; í Ijóð'. Loks tók hanin af
hálsi sér, braut niður skyrtuknag-
anin og lagðist á höggstokkinn.
Þá heyrði séna Jóhann, að hawn
mæiiti fyrir munnd sér; „Ó, minin
Jesú! ég legst á þijn náðarbrjósí."
Séna Jóhann hafði þá yfir nokkur
ritnliingarorð, en Guðmundur hjó
á hájisinn, svo höfuðið féll af og
öxiina festi í stokknum; var
tveiggja manna tak að ná heunL
Lét Blöndal inú færa likið burt
og hreimsa aftökupallinn. svo að
©ngdn vegsummierki sáusit. Síðan
var Agneis sótt. Var hún svo
magnþrota, aði hún imátti 'eági
ganga óstudd. Hélt séra Þorvarð-
ur um hana og studdi hana; tók
sér það þó mjög nærri sjálfur.
Hún óskaði að eigi væri lesinn
yfir sér dómurinn, og að þetta
gengd siem fljótast af. Hún kvaddi
menn mieð döpru bragði og Jagð-
iist á höggstokkinn; en prestor
hugguðu hana og séra Þorvarður
kraup við hlið hennar og hélt ut-
an um hana, leisandi Guðs orð
fyrir hennii. Slepti bann hanni
eigi fyr .en af var höfuðið, siem
ekki stóð Jengi á. Lá séra Þor-
varði þá við ómegini, því hann
var viðkvæmur miaður. Líkim
voru iöigð í kistur og grafin þar
skamt frá, en höfuðin sett á
stengur, því svo var ákveðið í
dóminum. Að því störfuðu þeir
Jóin Þórðanson, er fyr var nefnd-
ur, og Árnd bóndi í Enniskoti.
Guðmundi borgaði Blöndal 100
dali fyrir aftökuna. Ha;nn tók við'
og mæíti: „Þetta eru blóðpening-
ar. Ég géf þá fátækrasjóði Kirkju-
hvamlm|shriepps.“ Fanst það og oft
á, að Guðmundur var eigi fé-
gjarn maður. Eftir þietta fóru
(Frh. á 6. siðu.)
Alislenzkt félag.
Sjóvátryggingar,
Brunatryggingar,
Reksíursstöðvim-
artryggingar,
Húsaleigutrygg-