Alþýðublaðið - 01.12.1943, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 1. des. 1943.
ALÞYÐUBUIÐIÐ
Roosevelt, Ghnrehill og Chiang Kai Shek
á ráðstefnu i Kalro.

hjóðverjar haidtaka alla pró
fessorð Osló-háskélans og
1200 stúdenta.
Þeir verða sendir í fangabúðir
í Þýzkalandi.
IFREGNUM frá London á
norsku, sem útvarpað var
í gærkveldi, er greint frá því
að Þjóðverjar hafi gripið til
|>ess örþrifaráðs, að láta hand-
ta'ka alla prófessora við háskól-
ann í Osló, svo og 1200 af 1500
stúdentum við háskólann.
í gær fór leynilögreglan
þýzka á stúfana og handtók
alla prófessora Oslóarháskóla
og 1200 stúdenta, eins og fyrr
getur. Piltarnir verða sendir í
fangabúðir í Þýzkalandi, en
talið er, að kvenstúdentar fái
að vera heima, en verði jafn-
framt sviftir skilyrðum til
menntunar. Er ekki annað að
sjá, en Þjóðverjar hafi með
þessari síðustu árá:s sinni á
menntamenn Noregs, misst alla
stjórn á sjálfum sér. Nú er tek-
ið upp sama kerfið og lengi
hefir verið beitt í Póllandi og
víðar, að reyna að lama við-
námsþrótt og sjálfsæðisbar-
áttu norsku þjóðarinnar með
því að gera óskaðlega mennta-
menn þjóðarinnar. Rektor Osló-
ar-háskóla, prófessor Didrik
Arup Seip, viðurkenndur
mennta- og vísindamaður, hefir
um langt skeið verið í fanga-
búðum í Póllandi, og átt þar
auma æfi, svo sem kunnugt er.
Sumir telja, að þessar síð-
ustu handtökur standi í ein-
hverju sambandi við brunann í
hátíðasal háskólans fyrir
skemmstu. Bersýnilegt er, að
sú viðleitni Þjóðverja að sann-
færa norska menntamenn um
ágæti kenningarinnar um hina
germönsku „yfirþjóð“ hafa
brugðizt með öllu og að leppar
Quislings hafa einnig misskilið
hugarfar norsks æskulýðs á
hinn hrapalegasta hátt.
Mssar hörfa frá
Korosten.
Frá austurvígstöðv-
UNUM berast þær fregn-
ir, að sókn Rússa sé með öllu
óbiluð. Þeir eiga nú um 11 km.
ófarna til borgarinnar Zhlobin
í Hvíta-Rússlandi, sem er norð-
ur af Rechitsa, sem mikið hef-
ír verið barizt um að undan-
förnu. Rússar beita mikið
skíðamanna'herdeildum og
skæruflokkum og verður þeim
vel ágengt. Hins vegar hafa
Rússar orðið að hörfa frá Kor-
osten ,sem þeir tóku af Þjóð-
verjum í hinni hröðu sókn sinni
vestur af Kiev. Korosten er
mikilvæg járnbrautarborg og
má gera ráð fyrir að Rússum
sé nokkur hnekkir af falli
borgarinnar.
í sókninni til Zhlobin hafa
Rússar tekið um 40 þorp og
byggð ból, svo og marga fanga.
Þrátt fyrir mikla snjókomu
hefir Rússum tekizt að koma
skriðdrekum og liðsauika yfir
fljótin Beresína og Dniepr, og
rússneskir könnunarflokkar
hafa brotizt inn í varnarkerfi
Þjóðverja vestur af Kiev.
Á þeim slóðum eru gagnárás-
ir Þjóðverja harðastar og er
talið, að þar tefli þeir fram um
þriðjung vélahersveita sinna á
austurvígstöðvunum. Varnar-
lína Rússa er samt órofin. Við
Cherkassy geisa harðir bardag-
ar og í fyrradag féllu um 1500
menn af liði Þjóðverja þar. Við
Nikopol eru Rússar í sókn. Við
Krivoi Rog eru einnig hörð á-
tök. en Þjóðverjum verður ekk
ert ágengt þar.
Loftárás á Solingen
í gær.
AF loftsókn bandamanna í
Vestur-Evrópu eru þær
fréttir belztar, að sprengjuflug
vélar bandamanna,' sem nutu
fylgdar orrustuflugvéla, gerðu
í gær í björtu harða hríð að iðn
aðarborginni Solingen í Rínar-
bygðum. Þar er mikil stálfram
leiðsla og allskonar vélaiðnaður
Áður hafa flugvélar brezka
lofthersins gert eina árás á
borgina.'Er árásin einn liður í
þeirri viðleitni bandamanna að
lama iðnað Þýzkalands með sí
felldum loftársásum á helztu
iðnaðarborgir , landsins. Sjö
þýzkar orrustuflugvélar voru
skotnir niður, en 2 spengju-
flugvélar og 5 orrustuflugvélar
Bandaríkanna komu ekki aftur
til bækistöðva sinna.
Árárir voru einnig gerðar á
Bremen, svo og flugveLli í Hol-
landi og Norður-Frakklandi.
Samtals misstu Bandamenn 14
sprengjuflugvélar og 18 orr-
ustuflugvélar í öllum þessifm
árásum. 45 flugvélar Þjóðverja
voru skotnar niður.
J Þeir ræddust við
S í Kairo.
Winston Spencer Churchill
varð 69 ára í gær, í tilefni af
því bárust fjöldamörg heilla-
óskaskeyti til bústaðar hins
skelegga forystumanns banda-
manna í Downingstræti nr. 10
í London ,m. a. frá Cordell Hull
og Henry A. Wallace varafor-
seta Bandaríkjanna.
Þeir munu hitta Stalin í Per-
siu á næstunni.
T FREGNUM FRÁ FRÉTTASTOFU REUTERS í LISSA-
BON er sagt frá því, að Roosevelt forseti og Wmston|
Chúrchill hafi setið á mikilvægri ráðstefnu í Kairo. Fregninf
greinir einnig frá því, að Chiang Kai Shek. yfirhershöfð-
ingi Kínverja hafi einnig setið ráðstefnuna. Loks segir að|
þeir þremenningamir séu nú á leið til ókunnrar borgar í|
Persíu og muni þar hitta Stalin.
Á Gilberteyju mgengur sókn
Bandaríkjamanna að óskum. Á-
rásum er haldið uppi á Marshall
eyjar með miklum árangri.
I Lissabonfregninni segir, að* *
nánari skýrsla um Kairo-ráð-
stefnuna verði birt seinna í vik
uni. Einn daginn, segir ennfrem
ur í fregninni, ræddust þeir
Roosevelt, Churchill og Chiang
Kai Chek við í tjaldi skammt
frá pýramídunum. Robsevelt og
Chiang Kai Chek, svo og frú
þess síðarnefnda, komu loftleið
is til Egyptalands, en Churchill
kom sjóleiðis.
Margháttaður orðrómur hefir
verið á sveimi að undanförnu
um það, að forystum. fjögurra
stærstu bandamannaþjóðanna
myndu hittast bráðlega. í sum-
um fregnum hefir því verið hald
i ðfram, að á ráðstefnu þessari
yrði f jallað um friðartilboð Þjóð
verja. I tilefni af þessu hefir
Cordell Hull, utanríkismálaráð
herra Bandaríkjanna lýst yfir
því, að enginn fótur væri fyrir
slíkum fréttum en þeim væri
dreift af flugumönnum nazista
til þess að skapa ringulreið í
herbúðum bandamanna.
í öðrurn fregnum segir, að
Roosevelt, Churehill og Stalin
muni leggja úrslitakosti fyrir
Þjóðverja, þar sem farið verði
fram á valdaafsal nazista og
gefast upp, eða að öðrum kosti
verða Þýzkalandi engin grið
gefinn en gjöreytt af lofther,
landher og flota bandamanna.
Að sjálfsögðu hefir fregnin
um fund þessara forystumanna
bandamanna vakið hina mestu
athygli um allan beim. Hins
vegar var þess kyrfilega gætt,
að ekki bærust fregnir frá
Kairo um viðræðurnar. í lönd-
um bandamanna er fregninni
um væntanl. fund Roosevelts,
Churchils og Stalins tekið með
miklurn fögnuði og telja sumir
hermálafræðingar, að fundur
þeirra standi í sambandi við
Moskvuráðstefnuna á dögunum.
Lundunaútvarpið hafði ekki
birt fregn þessa í gærkveldi, en
telja rná, að Reutersfregnin sé
sönn, enda þótt opinber tilkynn
ing hafi ekki verið gefin út um
þessa hluti. Þegar síðast frétt
ist, seint í gærkveldi, hafði út
varpið í Berlín ekki getið þessa
viðburðar, sem gera má ráð fyr-
ir að trufli jafnaðargeð áhrifa
manna þar.
ltalla:
Hersvettir Hontgomeiss
komnar að vetrarlinn
Enn berast fregnir um aukna
skemmdarstarfsemi í Danmörku
Á Fjóni hefir mikilvæg verk-
smiðja verið sprengd í loft upp
og í Tönder á Jótlandi, hafa
mikil spjöll verig gerð á járn-
brautarlínum, að því er segir í
fregnum frá London í gærkveldi
samkvæmt sænskum heimild-
um.
I FREGNUM frá ítalíu segir,
að hermenn Montgomerys
baldi áfram sókn sinni yfir
Sangro-fljót, sem er í miklum
vexti. Hafa bandamenn nú kom
izt að hini svonefndu vetrar-
línu Þjóðverja og geisar þar
feyki-harðir bardagar. Hefir 8.
'herinn treyst aðstöðu sína. Er
nú haldið áfram harðvítugri
sókn á hendur Þjóðverjum, í
áttina til Rómaborgar, en áður
en sóknin hófst, var haldið uppi
skæðri stórskotahríð á stöðvar
Þjóðverja.
Á víglínu 5. hers Clarks hef-
ir minna borið til tíðinda, en
Þjóðverjar hafe enn orðið að
hörfa undan og 5. herinn hefir
tekið borgina Castel Nuova og
sækja bandamenn fram handan
borgarinnar Venafro, þrátt fyrir
harðvítugt viðnám Þjóðverja.
Stokkhólmsblaðið „Socialdemo-
kraten“ birtir þá fregn, að al-
menningur í borgunum á Norð-
ur-ltalíu veiti hinu þýzka setu
liði .þungar búsyfjar. Blaðið
greinir meðal annars frá því, að
götubardagar geisi í Florenz, og
kosti þeir hundruð mannslífa.
Við Maggiore-vatn á Norður-
ítalíu hafa heifarJegir bardagar
átt sér stað og hafa Þjóðverjar
orðið að senda fallhlífarhersveit
ir og steypifTugvélar á vettvang
til þess að yfirbuga mótþróa
almennings þar segir blaðið enn
fremur. að allmargiir ítalir hafi
komizt á flótta yfir landamær-
i nfil Svislands, þrátt fyrir ár-
vekni þýzkra Gestapo-manna og
herliðs.
Rikii tjén í Ioftðr-
| FREGNUM frá Noregi,
sem hingað hafa borizt
fyrir milligöngu norska blaða-
fulltrúans hér segir, að í árás
bandamanna í Kjeller-flugvöll-
inn skammt frá Oslo 18. f. m.
hafi 250 Þjóðverjar beðið bana
en um 400 særzt. Þrjú stór flug-
vélabyrgi Þjóðverja skemmdust
svo og ýmis verstæði, 18 þýzk-
ar flugvélar, sem sátu á jörðu
niðri og benzítíbirgðir eyði-
lögðust í árásinni.
Að ofan sjást 3 forystumenn
hinna sameinuðu þjóða, þeim
Winston ChurChill, forsætisráð-
herra Breta, Franklín D. Roose-
velt, Bandaríkjaforseti og
Ghiang Kai Shek, yfirhershöfð-
ingi hinna hugplúðu kinversku
þjóðar.
Þjóðverjar tilkynna, að um
59 þúsund stríðsfangar séu nú
í Noregi. Eru það einkum
rússneskir hermenn.
* * *
Auk þess er allmargt Serba
í Noregi og eiga þeir við þröng-
an kost að búa. Hafa ýmsar
fregnir borizt um ómannúðlega
meðferð serbneskra fanga í
Noregi. Fangar þessir eru eink-
um hafðir í haldi í Nórður-
Noregi, þar sem minni hætta
þykir á því að þeir sleppi úr
haldi.
Norðmenn sýna föngunum
fyllstu samúð, að því er áreið-
anlegar fregnir herma, og hafa
sumir Norðmenn orðið fyrir
barðinu á Þjóðverjum vegna
þessara hluta.