Alþýðublaðið - 22.12.1943, Blaðsíða 3

des, 1943
ÆLÞYÐUBLAÐIÐ

Tvær samkomur
HINN SÓLFAGRA SUMAR-
DAG fyrir rúmum 4 árum
komu norrænir stúdentar
saman til funcfar í Oslo.
Uarna voru fulltrúar há-
skólaborgara hinna fimm
frjálsu og óháðu bræðra-
þjóða saman komnir til þess
að ráða ráðum sínum í bróð-
erni. Hásar raddir mannhat-
urs og kynflokkaofstopa áttu
sér engan hljómgrunn á þess
um fundi. Menn voru ekki
sammála um allt, sem rætt
var, en engu að síður ríkti
samhugur, svo sem vera ber
um vinsamlegar frænd-
þjóðir.
STÚDENTAMÓT ÞETTA VAR
sett með mikjlli viðhöfn í
hinum fagra hátíðasal Oslo-
ar-háskóla og yfir þeirri sam
komu hvíldi heiðríkja frjáls-
borins, óháðs anda. En úti í
heimi dró óveðursbliku á
loft; þungir, gráir skýja-
bólstrar sáust úti við sjón-
deildarhringinn, — óveður
var í aðsigi. En engan grun-
aði, að úr því yrði sá fimbul-
vetur, sem allt ætlaði að
nísta í helgreipum sínum, og
engan óraði fyrir því, að há-
tíðasalur hins æruverðuga
báskóla yrði vettvangur fá-
heyrðra ofbeldisverka. Rás
viðburðanna varð örari en
mannlegur máttur gat séð
fyrir. Á einu ári var heiðar-
legum og réttsýnum mönn-
um, lærðum sem leikum,
bolað frá, en í stað þeirra
kom versti óþjóðalýður og
stigamenn, sálsjúkir menn
og fábjánar; og þessi sora-
menni áttu að leiða Noreg til
hins veglega sætis í samfé-
lagi Germana í nýskipan
villimennskunnar.
HINN 25. SEPTEMBER 1942
er enn efnt til hátíðahalda í
hátíðasal Oslóar-háskóla, þó
með nokkuð öðrum hætti en
á móti hinna norrænu
menntamanna þrem árum
áður. Nú skyldi fagnað því,
að Quisling, hinn alræmdi
föðurlandsníðingur, hefði
verið forystumaður Noregs
um tveggja ára skeið. Það
úði og grúði af glæstum
einkennisbúningum, sem
huldu nekt hinna verstu
böðla, sem nokkru sinni
hafa stigið fæti á norska
grund. Auk hinna norsku
hrakmenna, leppa Quislings,
mátti þar sjá Josef Terboven
landstjóra Þjóðverja, Ge-
stapomanninn, General der
Polizei, Wilhelm Rediess,
sem hefir reynzt manna skel
eggastur í því að látá myrða
saklaust fólk, og loks Niko-
laus von Falkenhorst hers-
•höfðingja, er hafði stjórnað
hinni ,,frækilegu“ herför til
Noregs.
QUISLING STEIG UPP í ræðu
stólinn, strauk Hitlerslokk-
inn frá augunum og hóf mál
sitt. Þetta var sannarlega
mikill dagur í lífi hans.
Það, sem honum hafði ekki
tekizt með frjálsri atkvæða-
greiðslu, hafði honum nú
tekizt með aðstoð heiðurs-
mannanna Terbovens, Redi-
ítalia:
Bandamenn sækja hægt
fram á ollum vigstoðvum.
, . -a____ .
1 ■ f ” Y * '' ■
Ortona og Orsogna sagðar á valdi þeirra
FRÁ Ítalíu berast þær fregnir, að báðir herir bandamanna
sæki fram, en hægt þó, þrátt fyrir harðfengilegt viðnám Þjóð
verja, sem beita eldvörpum og skriðdrekum. Útvarpið í Algier seg-
ir, að bæði Ortona og Orsogna séu á valdi bandamanna, en sú fregn
hefir ekki verið staðfest í aðalbækistöð Eisenhowers. Gagnárásum
Þjóðverja við SanPietro var hrundið.
5. her Clarks hefir sótt fram *
um 2—3 km. í áköfum orrust-
um um Casino, en þar hafa
Þjóðverjar komið sér fyrir í
rammlega víggirtum stöðvum.
Útvarpsstöð Frakka í Algier
segir frá því, að amerískar her-
sveitir vestur af Filignano hafi
náð á sitt vald nokkrum hæð-
um þár á meðal Spinuccio-
fjalli.
Á austurströndinni treysta
Bretar aðstöðu sína. Undan
Ítalíuströndum kom til átaka
milli amerískra hraðbáta og
þýzkra tundurspilla. Þýzku
skipin héldu undan, en nokkru
síðar réðust brezk og amerísk
smáherskip á þá, og tókst að
koma tundxrrskeyti á einn
þeirra. Brezkir hraðbátar
sökktu þýzkum hraðbáti og
tveim smáskipum öðrum á
austurhluta Adríahafs.
Bardagar fara harðnandi í
Júgóslavíu. Fréttastofan þýzka,
D. N. B., skýrði frá því í gær,
að skæruhermenn hefðu gert
tilraun til landgöngu nálægt
Split.
RÚSSLANDi
Harðir bardagar
við Nevel
Franskir áhrifamenn
handieknir
TILKYNNT befir vérið, að
franska þjóðfrelsisnefndin í Al-
gier hafi látið handtaka 5
franska áhrifamenn, sem mikið
hafa komið við sögu undanfar-
in ár. Meðal þeirra eru: Pierre
Flandin, fyrrverandi forsetis-
ráðherra, Peyrouton, fyrrum
landstjóri í Algier og Bouisson,
fyrrverandi landstjóri í Vestur-
Afríku.
Er sú skýring gefin á handtök
unum, að almenningur í Frakk-
landi eigi erfitt með að skilja,
að menn þessir skuli leika laus-
um hala, og verði að koma í veg
fyrir, að þessir menn komist und
HAjRÐHR bardagar geisa á
Nevelwígstöðvunum og eru
Rússar í sókn, þrátt fyrir öflug
gagnáhlaup Þjóðverja, sem
beita fjölda skriðdreka. Vitebsk
er svo til umkringd og járn-
brautarbærinn Polotsk er í mik-
illi hættu. Fyrir norð-vestan
Kiev, við Korostyshev, er bar-
izt af mikilli heifit, en gagná-
rásumÞjóðverja er hrundið jafn
harðan.
Engar nýjar fregnir hafa bor-
izt af átökunum í Dniepr-ibugn-
um.
Skemmdarstarfsemi
í Danmörku
ENN BERAST FREGNIR
um skemmdarstarfsemi í Dan-
mörku. í fregnum í gær var
sagt frá því, að aflstöðin í
hinni miklu skipasmíðastöð
Burmeister og Wain hafi verið
sprengd í loft upp. 6 menn sá-
ust í aflstöðinni rétt áður en
sprengingin varð, en ekki hefir
tekizt að hafa heldur í hári
þeirra. Þá hefir vopnaverk-
smiðja verið sprengd í loft
upp. Skemmdarverk þessi voru
unnin skömmu eftir að Seyss-
Inquart, landstjóri Þjóðverja í
Hollandi, kom til Danmerkur.
an-til hlutlauss lands og þaðan
til Frakklands, þar sem þeir
geta valdið spjöllum. Menn iþess
ir verða leiddir fyrir dómstól
þegar Frakkland hefir öðlazt
frelsi á ný.
ess og Falkenhorst. Leið
hans var vörðuð líkum
myrtra landa hans, en það
skipti ekki svo miklu máli.
Hinir látnu voru aðeins lítil-
fjörleg fórn á altari háleitra
hugsjóna, því samkvæmt
stefnuskránni skulu einstakl
ingarnir ávallt lúta ’hags-
munum ríkisins, og öryggi
ríkisins var það nauðsyn, að
þessir menn yrðu sendir yfir
hið myrka fljót, sem skilur
lifandi og dauða.
ÞAÐ, SEM QUISLING SAGÐI
þennan dag, verður tæpast
skráð á spjöld sögunnar.
Menn höfðu heyrt ræðuna
fyrr. En í miðjum kliðum
heyrðist undarlegur ómur að
utan. Það var eins og suð,
flugnasuð á heitum sumar-
degi. En brátt varð ómurinn
sterkari, hann varð að urri
og loks að öskri. Síðan heyrð
ust sprengingar og bröthljóð.
Það var kveðja frá hinu ger-
sigraða Bretlandi. Mikill
felmtur greip hina prúðbúnu
gesti og nú reyndi hver að
bjarga sér sem bezt hann
gat. Nú var það „sauve qui
peut“, eins og þegar flóttinn
brast í liðið við Waterloo.
OG FÓTHVATASTIR állra
reyndust þeir Josef Ter
boven, „Reichskommissar fur
die besetzten norwegischen
Gebiete,“ og Vidkun Quis
3
Myndin sýnir „Peder Skram“, eitt stærsta herskip Dana, hálf
sokkið í sæ. Eins og menn mun reka minni til brugðu Danir skjó-
.ega við á sumar, er Þjóðverjar hófu ofbeldisverk sín fyrir alvöru
og kamu í veg fyrir, að þeir næðu danska flotanuim.
Hert á loftsóftnmni I Vestur-E?róp«
2000 smáiestum spreugna var varpað
á Frankfurt í fyrrioétt.
flota sínum
BANDAMENN hafa enn hert á loftsókninni á hendur Þjóðveri-
um. Tvo undanfarna sólarhringa hefir hver árásin af ann-
arri verið gerð á ýmsar borgir Þýzkalands og tjón hefir orðið
geysimikið. í fyrrínótt fór mikill fjöldi stórra sprengjuflugvéla
til árása á Frankfurt am Main, Mannheim og Ludwigshafen við
Rín. 2000 smálestum sprengna var varpað á Frankfurt og hlauzt
geypilegt tjón af. Árásir voru einnig gerðar á aðrar þýzkar borgir,
svo og stöðvar Þjóðverja í Belgíu. Bandamenn misstu alls 42 flug-
vélar í árásum þessum.
í tilkynningu brezka flug- *T
málaráðuneytisins segir, að á-
rásin á Frankfurt hafi verið
mjög hörð. Eldarnir, sem upp
komu í borginni, sáust úr 150
km. fjarlægð. Árásinni var
einkum beint gegn efna- og
vopnaverksmiðjum borgarinn-
ar og urðu miklar sprengingar
í verksmiðjuhverfunum. Um
það bil 70 smálestum sprengna
var varpað niður á mínútu
hverri meðan á árásinni stóð,
og vógu sumar sprengjurnar 4
smálestir. Frankfurt hefir nú
orðið mjög hart úti í loftárás-
um bandamanna, og er þar nú
svipað umhorfs og í Berlín,
Hamborg, Essen, Dusseldorf og
Hannover.
Samtímis árásinni á Frank-
furt voru gerðar skæðar árásir
á Mannheim og Ludwigshafen,
sem standa andspænis hvor
annarri á Rínarbökkum. Þjóð-
verjar tefldu fram fjölmörgum
orrustuflugvélum, en banda-
mönnum tókst samt að hæfa
skotmörk sín. Alls misstu þeir
42 flugvélar í árásunum, þar
af 10 kanadískar. Mosquito-
flugvélar gerðu árásir á Vest-
ur-Þýzkaland og stöðvar í
Belgíu. —r í gær var ráðizt á
stöðvar í Norður-Frakklandi og
voru það flugvélar af Maraud-
er-, Spitfire- og Typhoongerð,
sem þar voru að verki.
J •
jRússar segja skiliðj
| við aiþjóðasöng \
\ vðrkamama \
S --- s
\En gera lag§H sjálff^
s a§ rúsöneskum S
c þjóðsöng! c
ÞAÐ hefir vakið mikla at-
hygli, að Rússar hafa,
samkvæmt Reutersfregn, á-
kveðið að leggja niður al-
þjóðasöng verkamanna In-
ternationalinn), þ. e. a. s, hið
heimsfræga kvæði. En lagið,
sem það var sungið við, hafa
þeir ákveðið að gera að þjóð-
söng sínum við nýjan rúss-
neskan texta.
SAMKVÆMT tilkynningum,
sem út voru gefnar í Downing
street nr. 10 í gær, er líðan Chur
chills allmiklu betri og er hann
nú hitalaus.
Enn hafa verið unnin
skemmdarverk í höfninni í
Osló, að því er Lundúnafregnir
hermdu í gær. Varð mikil
sprenging í skipi, sem þar lá
og varð talsvert tjón af. Ekki
er upplýst, hver hér var að
verki.