Alþýðublaðið - 02.06.1944, Blaðsíða 3

FSstndagur 2. júní 1944.
AU»7©ÖBLAÐfD
3
M-Qí
'■■■l 'ÍTIIL II I
/

ynyen
i
SÍÐUSTU fregnum, sem
borizt hafa frá herteknum
frændþjóðum okkar á Norð-
urlöndum, er ekki annað að
sjá, en Þjóðverjar herði enn
fantatökin, geri enn tilraun-
ir til þess að fá þær til að
láta að vilja sínum, ef ekki
með ,,góðu“, þá með illu. Það
er að vísu gefið, að það mun
engan árangur bera, Danir og
Norðmenn munu ganga písl-
arbrautina á enda, þeir hræð
ast ekki limlestingar né
<iauða, þær vita, að dagur
frelsisins nálgast, bráðum
yerða harðstjóararnir reknir
úr landi og þær fá aft-
ur að draga andann sem frjáls
ir menn.
YFIRVÖLÐ Þjóðverja í Dan-
mörku hafa, að því er til-
kynnt var í Danmörku á
þriðjudag, enn dæmt til líf-
láts 7 Dani. Hins vegar hefir
dauðadómunum enn ekki ver
:ið framfylgt, heldur hafa
Þjóðverjar menn þessa til
taks og munu þeir verða
skotnir ef mikið tjón hlýzt á
næstunni af einhverju
'skemmdarverki föðurlands-
vinanna dönsku. Má geta
nærri, hvernig hinum dauða-
dæmdu er innanbrjósts þessa
dagana. — Einn hinna dauða
dæmdu er prestur, séra Tage
Severinsen, sóknarprestur í
Víborgarstifti.
AÐ ÞESSU SINNI hefir dansk-
ur prestur verið dæmduf til
, lífláts, að undangenginni
•einhverskonar yfirheyrzlu og
•af einhverjum dómi, hversu
löglegur sem hann kann að
vera. Er þetta þó ef til vill
nokkur bót frá fyrri gangst-
eraðferðum nazista, og er hér
átt við hryðjuverkið, er leigð
ir morðingjar, vafalaust með
samþykki Þjóðverja sjálfra,
>eða að minnsta kosti á veg-
um danskra nazista, myrtu
glæsimennið séra Kai Munk.
Ef menn þessir verða teknir
af lífi, hefir það áreiðanlega
ekki þau áhrif, sem Þjóðverj
tar ætlast til. Aftökurnar
munu ekki skelfa Dani, frek-
ar en morðið á Kai Munk.
ÞEIR HALDA, að menn, sem
vita hvað frelsi, mannúð og
drenglyndi er, en slíka eigin
leika skortir nazista með öllu,
láti morðkúlur og barsmíðar
aftra sér frá að berjast fyrir
því, sem þeir telja dýrmæt-
ast. Nazistar hafa látið sér
detta í hug, að hægt sé að
brjóta mótstöðuna gegn þeim
með hótunum, barsmíðum og
jafnvel morðum. En þar
skjátlast þeim.
RITHÖFUNDURINN og kenni-
maðurinn Kai Munk var þjóð
sinni og raunar Norðurlanda
þjóðunum öllum mjög mikils
virði, meðan hans naut við í
lifanda lífi. En hver veit
nema hann sé þeim ómetan-
legur eftir píslarvættisdauð-
ann? Þetta skilja nazistar
ekki. Þeir þekkja enga hug-
ájón nema ofbeldið og hrotta
skapinn. Þeirra lögmál er:
Máttur er réttur, allt annað

Myndin sýnir Jimmy Doolittle flugforingja. Hann gat sér mik-
inn orðstír, er hann stjórnaði flugvélunum, sem réðust á To-
kio. Hann er nú í Bretlandi og hefir mikilvægt starf á hendi.
ú á valdi 8. hersi
5. h@riiin icreppir ¥@il@tri @g ©r fail lb@rg-
arinnar
AFRAMHALD er á sókn bandamanna á Ítalíu, en mót-
spýma Þjóðverja er enn sem fyrr mjög hörð. á. her-
inn hefir tekið borgirnar Sora og Frosinone, en 5. herinn
hefir komið sér fyrir í hæðum fyrir ofan Velletri. Þjóðverjar
hafa enn mestan hluta Alban-hæðanna á valdi sínu. Þeim
verður lítið ágengt í gagnáhlaupum sínum, enda virðist hafa
dregið úr þeim undanfarinn sólarhring. í loftárás banda-
manna á Ploesti týndust 23 flugvélar, en 43 þýzkar og rúm-
enskar flugvélar voru skotnar niður.
Bandamenn hafa komið sér
ramlega fyrir á hæð við Velle-
tri og hafa öll ráð Þjóðverja í
hendi sér. Fregnritarar, sem
þarna eru staddir, segja, að það
sé óhjákvæmilegt, að Þjóðverj-
ar verði að hörfa úr borginni á
næstunni. Hermennirnir, sem
komust upp á hæð þessa, sýndu
mikið þrek, þar sem þeir urðu
að bera sumt af hergögnum
sínum, því erfitt er að koma
flutningatækjum við'. Þjóð-
verjar hörfa einnig undan frá
þorpinu Ardea, sem þeir misstu
fyrir skemmstu.
Það voru nýsjálenzkir her-
menn, sem tóku borgina Sora,
og hafa þeif sýnt mikinn dugn-
að og hreysti í bardögum á
þessum slóðum að undanförnu.
Þjóðverjar torvelda eftirförina
sem mest þeir mega. Þeir hafa
meðal annars komið fyrir f jölda
jarðsprengna, og eru sumar
þeirra af nýrri gerð. Þær eru
gerðar úr steinsteypu og er þær
springa, þyrlast sprengju- og
steinsteypubrot í allar áttir.
AÐ er nú f ullvást, að flokk-
ur de Valera nær meiri-
Ihluta í kosningunum til árska
þingsins. í gær var vitað, að
■flokkur hians hafði fengið 76
fulltrúa kjörna, en andstöðu-
Ælokkarnir 54. Enn er ekki vitað
um 10 þingsæti, en þau geta
engu breytt.
NÝRIRI stjórn hefir ruú verið
komið á laggirnar í Búlg-
ariíu. Eru ílestir ráðherrarnir
nazistar eða hlynntir þeim. Þyk
ir þetta benda til Iþess, að Búlg
arar muni liáita að úrslitakröf-
, um Þjúðverja um aukinn istuðn
) ing á styrj öldmni.
er hégómi. Sá, sem hefir fleiri
skriðdreka og fleiri flugvél-
ar, hann er fullkomnari, hann
á að drotna.
ENDUR FYRIR LÖNGU gengu
menn klæddir loðfeldum og
báru steinaxir og barefli. Þá
þurfti hver að sjá um sig, sá,
sem var sterkari, eða hafði
voldugri steinexi, bar sigur
úr býtum, hann drottnaði yf-
ir sér og sínum og öðrum í
kratfiti bareflisins um fírna hef
ir steinaldaraðferðin viðgeng
izt í Evrópu. En það tímabil
mun senn á enda og fagna
því milljónir þjáðra miamna
i:m allan ht'm. ^
Lopernaðurinn í
Y.4wópu_
T , OFTÁRÁSIR frá Bretlandi
á Þýzkaland, voru með harð
asta móti síðastliðinri sólar-
hring. í gær réðust fjölmargar
flugvélar á 3 mikilvægar járn-
brautarstöðvar í grennd við.
París. Meðal þeirra er borgin
Trappes, sem er örskammt frá
Versölum, á brautinni frá París
suður á við og til sjávar. Einnig
var ráðizt á borgina Tergnier,
norður af París, en hún er á
brautinni París-Amiens-Abbe-
vilIe-Boulogne. Segja flugmenn,
að árangur hafí orðið mikill í
árásunum og urðu miklar
sprengingar. Lítið va rum skot-
hríð úr loftvarnabyssum Þjóð-
verja. 8 flugvélar bandamanna
komu ekki aftur til bækistöðva
sinna.
í maímánuði réðust banda-
menn einkum á járnbrautar-
stöðvar og samgöngumiðstöðv-
ar. Var árásunum einkum beint
gegn 38 meiriháttar stöðvum í
Vestur-Evrópu, einkum í Frakk-
landi. Sumar stöðvamar eyði-
lögðust með öllu. Þjóðverjar
hafa ekki lagt mjög mikið kapp
á að endurreisa þær, heldur ein-
beitt sér að því að halda aðal-
járríbrautunum opnum. Þess
vegna geta þeir enn flutt birgð-
ir og hergögn frá Þýzkalandi
til Frakklands. Hins vegar er
miklum örðugleikum bundið,
að flytja hermenn milli staða í
Frakklandi sjálfu.
Sókn Þjpðverja við
A RÁSIR Þjóðverja við Jassy
** hafa mistekizt, að því er
segir í Lundúnafregnum í gær.
í allan gærdag geisuðu harðir
bardagar, én Þjóðverjum varð
ekkert ágengt, enda þótt þeir
beittu miklu skriðdrekaliði.
Blaðið „Rauða stjarnan“ seg-
ir, að Þjóðverjar hafi gengið í
gildru, er þeir hófu áhlaup sín
við Jassy. Segir blaðið, að þús-
undir Þjóðverja hafi fallið og
hundruð skriðdreka og flugvéla
hafi verið eyðilagðar. Þá er
sagt frá því, að allmikið hafi
verið barizt við Vitebsk.
Frá Noregi
Dregur fi! samkomu-
lags með Júgóslövum
"
lp& ÉTUR Júgóslavakonungur,
hefir falið fyrrverandi
landstjóra í*’Króatíu að mynda
stjórn. Hins vegar hvatti kon-
ungur hinn nýja stjómarfor-
seta til þess að ráðfæra sig við
menn úr öllum stjómmálaflokk-
um landsins áður en hann skip-
aði ráðuneytið að fullu. Þá birti
konungur þjóð sinni ávarp, þar
sem hann hvetur menn til þess
aö leggja niður allar fyrri deil-
ur og taka höndum saman um
að binda enda á stríðið. Að því
loknu ætti þjóðin sjálf að á-
QUISLINGUM og Þjóðverj-
um gengur treglega að fá
fólk í „vinnnþjónustuna“. Til
dæmis hefir eikiki eiinn einasti
maður gefið sig fram tií skrásetn
ingar í Kongsvinger í Austur-
Nioregi. Forstöðumaður skriffstof
unnar hvarf og jók það enn á
vandkvæði nazista Þjóðverjar
auka enn landamæraliðið. Marg
ir haifa verið handteknir og
sagt er, að fangelsið í Halden
sé yffirifullt. í Aremark og Idd
leita Þjóðverjar hiús úr húsi.
ÍFró Þrándheimi berast þær
fregnir, að þýzkir liðsforirígjar
og hermenn haffi 8. eða 9. maá
reynt að sprengja í lofft upp eina
aff mestu skotffærageymslu í
Þrændalögum. Þetta mistókst og
2 liðsfforingjar og 3 hermenn
voru skotnir á staðnum. 7 aðrir
voru sfcotnir saðar eftir að her-
réttur haffði dæmt þá.
(Frá norska blaðafulltrúanum).
kveða endanlegt istjórnarform
landsins.
Tito marskálkur hefir birt
dagskipan, þar sem hann skor-
ar á alla Júgóslava að hefja nú
þegar allsherjar sókn á hendur
Þjóðverjum með öllum ráðum,
sem tiltækileg þykja. Þjóðfrels-
ishernum hefir orðið vel ágengt
bæði í Dalmatíu og Slóveníu,
og járnbrautir hafa verið
sprengdar í loft upp.
lánir YiIJa Efia alfa þýzka
hðrmenn faip i ófriarlek!
■■■■■■ ■ ——
Og s@iida þá tiS nauðungarvinnu
—i"" ■" »■.—-—<—
D REZKA stórblaðið „Observer“ skýrir frá því, að Rússar
hafi kornið með þá uppástungu, að ef Þjóðverjar berð-
ust til úrslita, yrðu allir þýzkir hermenn lýstir að stríðinu
loknu, fangar, Yrði þeim síðan skipt niður í vinnudeildir og
notaðir til að vinna að endurreistt og uppbyggmgu þcirra
landa, sem harðast hafa orðið úti í styrjöldinni.
Það var fulltrúi Rússlands í Evrópuráðinu svonefnda,
Gusev, sendiherra þeirra í London, sem kom fram með þessa
uppá stungu. Stjómir Bretlands og Bandaríkjanna tóku hana
ekki til greina og bentu jafnframt á, að slík meðferð á þýzka
hernum myndi brjóta í bág við alþjóðalög, Haag-samþykkt-
ina, sem þau eru aðilar að. En Rússar eru ekki aðilar að
henni.