Alþýðublaðið - 21.06.1944, Blaðsíða 6

9
ALÞÝÐUBLAetÐ
Ingólfur Kristjánsson frá Hausthúsum:
Vor ðskasfund
Ort í tilefni lýðveldisstofnunarinnar 17. júní.
IDAG er hátíð iiugum vorum næst,
nú hefir margra alda draumur rætzt;
úr fjötrum erlends valds er land vort leyst
Og lýðveldið — hið foma — endurreist.
Vér hyllum þessa heillaríku stund,
sem helg mun jafnan verða um Islands grund.
Vér fylkjum liði frjáls um vora storð
í fyllri gleði, en lýsa nofckur orð.
í sögu vorri eru eyktaskil,
og ósjálfrátt vér lítum baka til.
Vér minnumst glapa og gæfuverka í senn,
sem gjörðu bæði vorrar þjóðar menn.
Þá erlend vald'stjórn yfir landi réð
um aldaskeið, var lamað þjóðargeð.
En margur traustur stofn þó upp úr stóð,
er sterkan grunn að frelsi voru hlóð.
Og baráttan var bæði löng og hörð,
en beztu synir landsins stóðu vörð,
og þrekið ætíð óx við hverja raun,
nú íslenzk þjóð í dag fær sigurlaun.
Og víst á landið vaska og góða menn,
sem vinna munu af dyggð og kjarki enn.
Það öflugasta í íslendingsins sál
orka skal til jafns við blý og stál.
Hin unga kynslóð fær nú frelsi í arf,
en framundan er margt, sem gera þarf;
því hennar bíða óleyst vandaverk,
sem verða létt, ef þ j óðin sj álf er sterk.
Hver þegn, sem ísland elur brjóst sín við,
nú á að leggja fram sitt bezta lið,
og tryggja um aldir frelsi og frið um láð
svo framar landið verði ei kúgun háð.
Vér biðjum guð að blessa þetta land,
hvem blett, sem grær, hvert vatn, hvern eyðisand,
og vaka um eilífð yfir vorri þjóð
svo Islands framtíð verði björt og góð.
18. júní á Akranesi:
Tvíþætt hátíSahöld: Lýðveldis-
stofnunin og 80 ára afmæli
bæjarins
-----.» —
Hin skrautlegu messuklæói Unnar Ólafs
dóttur færð Akraneskirkfu að gjöf
Gælsilegt íþróttamót
18. og 19. júní.
Nýtt Norðurlandamet seti í kúiu-
varpi og íslandsmef í langstökki:
IÞRÓTTAMÓT í. S. L, það
sem árlega hefir farið fram
17. júní, var fært fram á 18.
júní að þessu sinni, í samræmi
við hátíðarhöldin hér í bænum
þann dag. Hófst mótið með því
að íþróttafólk úr 9 félögum
safnaðist saman til skrúðgöngu,
og var það sú glæsilegasta
skrúðganga íþróttafólks, sem
nokkru sinni hefir sést hér í
Reykjavík, og setti sá liður há-
tíðarhaldanna mjög minnisstæð
an svip á hátíðahöld dagsins.
Iþróttafólkið gekk allt í íþrótta-
búningum sínum og undir fé-
lagsfánum, ennfremur með ís-
lenzkan fána í broddi fylking-
ar.
Gekk skrúðgangan um marg-
ar götur bæjarins og staðnæmd
ist suður á íþróttavelli. Talið
er að um 600 manns hafi verið
í skrúðgöngunni.
Forseti I. S. L, Benedikt
G. Waage setti mótið, en því
næst hélt Bjarni Benediktsson
borgarstjóri ræðu, og var at-
höfn þessari útvarpað.
Því næst hófust íþróttirnar
með því að fimleikaflokkur
kvenna úr Ármann, sýndi leik-
fimi, undir stjórn Jóns Þor-
steinssonar, og því næst sýndi
úrvalsflokkur karla, undir
stjórn Davíðs Sigurðssonar
íþróttakennara. Var þá komið
svo mikið hvassviðri að hætta
varð við að láta keppnisíþrótt-
irnar fara fram og var þeim
frestað þar til á mánudags-
kvöld, en þá hélt mótið áfram.
Úrslit í einstökum íþrótta-
greinum á mánudagskvöldið
urðu sem hér segir:
100 metra hlaup:
1. Finnbjörn Þorvaldsson Í.R.
11,8 sek., 2. Sævar Magnússon
F.H. 12,1 sek., 3. Brynjólfur
Ingólfsson K. R. 12,1 sek. og 4.
Jón M. Jónsson 12,4 sek.
Kúluvarp:
1. Gunnar Húseby, kastaði
hann 15,32 metra og er það nýtt
íslandsmet, fyrra metið sem
var 14,79 m. átti Gunnar einnig
'Er þetta Norðurlandamet í
kúluvarpi. 2. Jóel Sigurðsson
í. R. kastaði hann 13,90 m., 3.
Bragi Sigurðsson, K.R. kastaði
12,28 m., 4. Einar Þ. Guðjhon-
sen K.R. kastaði 11,71 m.
jjg stökk:
1. Skúli Guðmundsson K.R.
stökk 1,93 m. og er það nýtt
íslandsmet. Fyrra metið var
1,85 m. sett af Sigurði Sigurðs-
syni árið 1938. 2. í hástökki
varð Brynjólflur Jónsson úr
K.R. stökk 1,73 m. og 3. Jón
Hjartar K. R. stökk 1,70 m.
800 metra hlaup:
1. Hjörtur Hafliðason, Ár-
manni á 2 mín. 6,9 sek., 2. Páll
Halldórsson K.R. 2 mín. 12,6
sek. Fleiri tóku ekki þátt í
þessu hlaupi.
Langstökk:
1. Sljúli Guðmundsson K.R.
stökk 6,18 metra, 2. Brynjólfur
Frá fréttaritara Alþýðu-
blaðsins, Akranesi.
ÁTÍÐAHÖLDIN á Akra-
nesi 18. júní voru tví-
þætt: Tilefni lýðveldishátíð-
arinnar og 80 ára afmæli
verzlunarréttinda á Akra-
nesi, sem bar upp á 16. júní.
Hófust þau með guðsþjónustu
í kirkjunni kl. 10. Við það
tækifæri var altari kirkjunnar
' skreytt nýju klæði og prestur-
inn hökli, eru það messuklæði
þau, eftir Unni Ólafsdóttur, er
sýnd voru opinherlega fyrir
skemmstu í Reykjavik og
lýsti prestur yfir því, að messu
klæðin hefðu verið gefin kirkj-
unni ,en vitað er, að gefendum-
ir eru frú Ingunn Sveinsdóttir
og Haraldur Böðvarsson út-
gerðarmaður. Taldi prestur
þetfca vera sérkennilegustu og
vönduðustu messuklæði, sem
til væru á landi hér.
Enn fremur hafði kirkjunni
borizt að gjöf þjóðfáni á stöng,
og hafði honum verið komið fyr-
ir í kór gegnt prédikunarstól.
Þakkaði prestur gjafir þessar
fyrir hönd kirkjunnar og safnað-
arins og lýsti blessun yfir því.
Jafnframt ósbaði hann, að þetta
tákn íslenzka lýðveldisins yrði
sannarlegt tákn frelsis og far-
sældar hinnar íslenzku þjóðar
og kirkjunni hvöt og þróttgjafi í
hennar starfi.
Kl. 13 söfnuðust börn, skátar,
verzlunarfólk og aðrir bæjarbúar
saman við barnaskólann og
gengu þaðan í fylkingu undir
þjóðfánum, með lúðrasveitina
Svanir úr Reykjavík í farar-
broddi. Var gengið um götur
bæjarins að undirbúnu skemmti-
svæði. Þar íluttu Arnljótur Guð-
mundsson bæjarstjóri og Pétur
Ottesen alþingismaður ræður.
Fimleikaflokkar karla og kvenna
sýndu fimleika og sex menn ís-
lenzka glímu. Var glímt um verð-
launagrip, er bæjarstjórnin gaf.
Er það skjöldur, sem á eru skorn-
ir tveir glímumenn, er taka sam-
an höndum áður en þeir ganga
til glímu, en Akrafjall er í bak-
s.ýn. Ætlazt er til, að gripurinn
verði farandgripur, en skipulags-
skrá er enn ósamin. Sveinn Guð-
bjarnarson hafði 5 vinninga og
hlaut gripinn að þessu sinni á-
samt titlinum glímukappi Akra-
ness, enn fremur hlaut hann
heiðursskjal frá Iþróttaráði Akra
ness fyrir fegurðarglhnu. Lúðra-
Jónsson K.R. stökk 6.10 m., 3.
Jón Hjartar K.R. 6,06 m. og 4.
Halldór Sigurgeirsson 6,04.
Kringlukast:
1. Gunnar Huiseby K.R. kast
aði 42,89 m., 2. Ólafur Guð-
mundsson í. R. 42,10 m., 3.
Bragi Friðriksson K.R. 38.26
m. og 4. Kristinn Helgason
Ármann 35.12 m.
5000 metra hlaup:
1. Óskar Jónsson Í.R. á 16
mín. 55,6 sek., 2. Steinar Þor-
steinsson 17 mín. 35,4 sek., 3.
Vigfús Ólafsson K.V. 17 mín.
49 sek. og 4. Reynir Kjartans-
son Í.Þ. 17 mín. 51,8 sek.
1000 meíra boðhlaup:
Fyrst varð sveit Í.R. á 2 mín.
sveitin Svanir spilaði milli atriða.
Kl. 13 hófst skemmtun í Bíó-
höllinni, er var alveg fullskipuð,
en margir urðu frá að hverfa.
Þar flutti Olafur B. Björnsson,
forseti bæjarstjórnar, ræðu, og
Kjartan Olafsson brunavörður
úr Reykjavík fimm kvæði, allt í
tilefni afmælis1 Akraness sem
verzlunarstaðar. Kjartan er upp-
alinn á Afcranesi. Einnig voru
flutt tvö kvæði frá ókunnum
höfundum. Var gerður mjög góð-
ur rómur að þessu öllu. Karlakór
Akraness og blandaður kór
sungu nokkur lög hver. Ung
stúlka, Valgerður Jóhannsdóttir,
kom fram sem Fjallkonan, en
barnahópur hyllti Fjallkonuna í
talkórs formi. Tókst allt þetta
með ágætum.
Verzlunarfélag Akraness af-
henti bænum að gjöf málverk, er
Freymóður Jóhannsson málari
hafði málað. Er myndin frá þeim
tíma, er róið var frá Akranesi á
opnum skipum. Er skip að lenda
í Teigavör, en annað er undir
þöndum seglum úti fyrir og
Akrafjall í baksýn. Forseti bæj-
arstjórnar þakkaði gjöfina.
Vegna þeirra, sem urðu frá að
hverfa, svo og barna, var
skemmtunin í Bíóhöllinni endur-
tekin 19. júní kl. 17.
17. júní, um sama leyti og
blómsveigur var lagður á styttu
Jóns Sigurðssonar í Reykjavík,
var hátíðarnefnd Akranesskaup-
staðar, fyrir hönd bæjarstjórnar,
stödd í Garðakirkjugarði. Setti
hún niður flaggstöng á leiði síra
Hannesar Stephensen og dró á
hana íslenzkan fána og lagði
blómsveig úr íslenzkum blómum
á leiðið í minningu baráttu hans
fyrir frelsi og sjálfstæði þjóðar-
innar.
Slúdentar stofna
bandalag
ÞAGANA 18. og 19. júní var
annað landsmót stúdenta
haldið hér í Reykjavík.
Höfuðmál mótsins var að
stofna bandalag íslenzkra stú-
denta, og fór stofnun bandalags
ins fram síðari dag fundarins.
í stjórn Bandalags íslenzkra
stúdenta voru kosnir: Ágúst H.
Bjarnason, prófessor, Sigurður
Ólason, lögfræðingur, Klemenz
Tryggvason, hagfræðingur, Egill
Sigurgeirsson, lögfræðingur og
Rannveig Kristjánsdóttir, hús-
mæðraskólakennari.
Ýms önnur mál voru til um-
ræðu.
og 08,5 sek. en önnur B-sveit
K.R. á 2 mín. og 12 sek. Var
þetta mjög hörð keþpni, eink-
um milli Í.R. og A-sveitar K.R.,
en maður A-sveitar K.R. datt
á síðasta sprettinum.
Er þetta eitt hið glæsileg-
asta íþróttamót, sem hér 'hefir
verið, þegar tekið er tillit til
hinna tveggja meta, sem sett
voru í kúluvarpi, sem er Norð-
urlandamet í þeirri grein og
langstökkinu — sem er mjög
glæsilegt met. Til samanburð-
ar má géta þess, að bezta
íþróttaafrek, sem unnin voru í
Svíþjóð í fyrra,' voru í kúlu-
varpi 15,18 m. og í langstökki
1,96.
Miðvikudagur 21. júní 1944
Lifa Grikkir dag
frebisins.
GFrh. af 5. síðuy
þessara nauðþurfta er miklum
erfiðleikum háð oft og tíðum.
Það hefir reynzt miklum erf-
iðleikum háð að afla eldsneytis,
svo að unnt sé að sjóða matinn
í hinum ýmsu almenningseld-
húsum. En þó hefir furðanlega
tekizt að leysa þann vanda.
í barnamatstofunum í Aþenu
starfa kvensjálfboðaliðar, og
margar þessar konur verða
að fara klukkutíma leið til
þess að rækja þessi störf sín. Á
sumrum hefst vinnudagur þeirra
jafnaðarlega klukkan sex að
morgni, þar eð það er nær óger-
legt að halda mjólkinni kaldri
vegna hitans um hádaginn. Kon
ur þessar halda svo eklci oft og
tíðum heim fyrr en kvöldsett er
og þær sætta sig við sama mat-
arskammt og aðrir borgarar.
Skömmu efir að matarsend-
ingarnar til Grikklands hófust,
lækkaði tala þeirra, sem létust
úr hungri í Aþenu, úr 243 niður
í 97 af þúsundi. En viðnáms-
þróttur þjóðarinnar hefir mjög
þorrið á þrem árum, og dauðs-
fallatalan er nú aftur tekin að
hækka. Það er vitað, að veru-
legur hluti barna undir tólf ára
aldri þjáist af beinkröm og nær
ingarskorti. Tvær milljónir og
fimm hundruð þúsundir hafa
veikzt af mýrarköldu meira eða
minna. Fólk hrynur og niður úr
berklaveiki.
Svo að segja gervöll gríska
þjóðin klæðist tötrum, Annar
hver maður er án yfirhafna og
skófatnaðar. Varadómstjóri
hæstaréttarins í Aþenu lét eigi
alls fyrir löngu gera sér föt úr
síðustu ullarábreiðu sinni.
Hið fjórða kvalaár grísku þjóð
arinnar er upp runnið. Nýlega
hefir verið tilkynnt að matvæla
skammturinn þar myndi auk-
inn eitthvað, en verði Grikkland
ekki frelsað úr heljarklóm naz-
ista áður en langt um líður
hljóta bandamenn að verða að
auka hjálpina Grikkjum til
handa að verulegu leyti, ef þjóð
in á ekki að líða undir lok.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
Frh. á 4. síðu.
framt upphaf nýrra leikreglna í
stjórnmálabaráttunni, þar sem al-
þingismenn og stjórnmálaflokkar hafi
unnið þau heit, að láta aldrei framar
flokkadrætti og sundrung komast að,
þegar leysa þarf málefni, sem velferð
þjóðarinnar er undir komin, að vel
fari?
Nei, því miður eru ekki líkur til
þess, að þingmenn geti flutt þjóðinni
slík tíðindi. í þingsölunum er engin
breyting sjáanleg. Þar er sama óein-
ing í-íkjandi, flokkadrættir og sundr-
ung. Þingmenn fara heim, ekki til
þess að tilkynna landsfólkinu þjóðar-
einingu, heldur til þess að búa það
undir ný átök flokka og stétta.
Þetta er áreiðanlega ekki að vilja
þjóðarinnar."
Rétt er nú það, og ekki vant-
ar, að fallega er mælt af Morg-
unblaðinu. En vill það ekki upp-
lýsa, hverjir það voru, sem rufu
þjóðareiningima strax við lýð-
veldisstofnunina, þegar fyrsti
forsetainn var kjörinn? Því að
það skyldi þó aldrei vera, að
ýmsir þingmenn, sem nokkuð
I nærri standa Morgunblaðinu
sjálfu svo og vissir pólitískir
vinir þeirra, hafi verið þar nokk-
. uð framarlega í flokki?
Kvenréttindafélag íslands
og Landsfundur kvenna, sem hald-
inn er um þessar mundir, gangast
fyrir opinberum fundi um réttinda- og
atvinnumál kvenna föstudaginn 23. þ.
m. og munu þar flytja ræður konur
frá ýmsum starfsgreinum.
„Dixie“
nefnist amerísk músíkmynd, sem
Tjarnarbíó sýnir.