Alþýðublaðið - 22.06.1944, Blaðsíða 3
jk^nnmtutíagur 22. juni
3
\
Merkur dagur
Bandarfkjamenn hafa slegið hálfhring um Cherbourg,
DAGURINN í DAG, 22. JÚNÍ,
er að ýmsu leyti mjög mikil
vægur í sögu Evrópu og jafn-
vel alls heimsins. Á þessum
degi, fyrir þremur árum réð-
ust hersveitir Hitlers inn í
Rússland. Á þessum degi fyr-
ir 132 árum síðan fengu her-
sveitir Napoleons skipun um
að ráðast gegn risanum í
austri og á þessum degi, árið
1815 varð Napoleon, mesti
hershöfðngi sinnar aldar að
afsala sér keisaradómi eftir
ófarirnar við Waterloo. Og
einmitt á þessum degi, 1940,
voru undirritaðir vopnahlés
samningarnir í Compiégne-
skógi. Einhvernveginn finnst
manni tilhlýðilegt að staldra
við augnablik og beina hug-
anum aftur til liðinna stór-
viðburða nú, þegar verið er
að ákveða framtíðarskipulag
heimsins, bæði á orrustuvöll
unum í Normandie, á Kyrj-
álaeiði og á óravíddum
Kyrrahafs.
ÞAÐ ER NÆSTA TÁKNRÆNT
fyrir Adolf Hitler, leiðtoga
þýzku þjóðarinnar og æðsta
mann hernaðarvélar Þjóð-
verja að ráðast inn í Rúss-
land á þessum degí. Af
hans er bersýnilegt að hann
hafði kynnt sér æfiferil
hermannakeisarans, séð hvar
mistökin lágu og menri skyldu
ætla, að hann hefði eitthvað
lært af því. En, ónei. Það var
ekki svo. Að vísu er geysileg-
ur aðstöðumunur nú, þegar
Hitler hóf herförina inn í
Rússland og aðgerðum Napo-
leons árið 1812. Nú þurftu
hermennirnir ekki að ganga
eða ferðast á illa fóðruðum
hrossum, Nú mátti flytja þá
í bifreiðum, járnbrautum og
flugvélum. Nú var ekki um
að ræða bráðapest meðal her
mannanna vegna ónógrar
hjúkrunar. Allt sem tiltæki-
legt þykir í nútíma lækna-
vísindum fylgdi hinum
þýzku hermönnum, sem
lögðu gunnreifir af stað inn
í Rússland fyrir réttum
þremur árum síðan.
„UPPLÝSINGASTOFNANIR“
Gobbels voru ekki í nein-
um vandræðum með að
skýra fyrir þýzku þjóðinni,
að nú væri hafin lokabar-
áttan, sem færa myndi naz-
istum sigurinn, lokasigur-
inn. Það væri aðeins smábið,
en síðan væri Moskva, Len-
ingrad og aðrar þær borgir,
er mikilvægar þykja með
* Rússum, á valdi Þjóðverja,
en síðan yrði Bretaveldi mal-
að mélinu smærra.
TIL DÆMIS MÁ GETA ÞESS,
að einn hermálasérfræðingur
Þjóðverja lét svo um mælt í
aðalmálgagni nazista, ,,Völk-
ischer Beobachter“ 23. sept-
ember 1941, „að allt bendi
til þess, að barátta okkar í
austurvegi í dag muni verða
á annan veg en herför Napo-
leons. ,011 hernaðaráætlunin
er runnin undan rótum snilli
gáfu foringja okkar. Vegna
skipulagshæfileika Þjóðverja
erum við ekki lengur hrædd-
ir um óravíddir Rússlands."
NÚ HAFA TÍMARNIR breytzt.
áthafnasamar á innrásarsvæSÉnu.
Hér sést ein af sprengjuflugvélum Bandaríkjamanna af miðlungsstærð, sem gert hafa skæðar
árásir á strandvirki og kafbátastöðvar Þjóðverja, meðal annars í St. Nazaire og Brest. Flugvél-
ar þessar eru mjög hraðfleygar og vel vopnaðar og hafa þær valdið Þjóðverjum miklu tjóni.
áfram só
Komnh 24 km. vesfur fyrir borgina.
Stjériíarskipti I aSsigi í FinBiEandi?
—
EFTIR TÖKU VÍBORGAR sækja Rússar nú fram vestur á
bóginn, gegnum borgina og eru nú þegar komnir 24 km.
vestur fyrir hana. Tefla Rússar fram miklu skriðdrekaliði, en
Finnar hörfa undan og munu þeir ætla að snúast til varnar vestar
í landinu, nær Helsinki. Samkvæmt fregnum, sem borizt hafa frá
Stokkhóhni, hefir Mannerheim marskálkur tilkynnt finnsku
stjórninni og þinginu, að frekari mótspyrna sé vonlítil og nauð-
synlegt sé að mynda nýja stjórn, sem fús væri til einhvers sam-
komulags við Rússa. Talið er, að Mannerheim muni kref jast þess,
að Tanner niiverandi utanríkisráðherra Finna, verði að víkja úr
embætti, þar eð hann sé svo andvígur Rússum.
Engar opinberar fregnir hafa
verið birtar um væntanleg stjórn-
arskipti í Finnlandi, en sam-
kvæmt heimildum í Stokkhólmi,
sem taldar eru áreiðanlegar, hef-
ir Mannerheim marskálkur, yfir-
maður alls herafla Finna, lýst
yfir því, að Finnar geti ekki var-
izt öllu lengur og beri því að
mynda stjórn, sem væri fær um
að kornast að einhverju viðunan-
legu samkomulagi við Rúússa.
Segir svo í Lundúnafréttum, að
hér sé verið að bjarga því, sem
bjargað verður, eins og nú
Þjóðverjar hafa verið hraktir
út úr Rússlandi á nærfellt öll-
um vígstöðvum. Þeir eru á
hröðu undanhaldi á Italíu og
landgöngusveitir bandamanna
hafa náð öruggri fótfestu á
Normandiejskaga. ' Loftárásir
bandamanna verða æ haroari
og útlitið skuggalegra fyrir
hersveitir Keitels. Sennilegt
er, að tónninn í áróðursdálk-
um Göbbels hafi tekið nokkr-
um stakkaskiptum hina síð-
ustu daga og vikur, og virðist
það næsta skiljanlegt.
HERFÖR NAPOLEONS TIL
Rússlands 1812 mistókst eins
og alkunnugt er. Hermenn
hans urðu víðáttunni, hungr-
standa sakir. Sumar fregnir
herma, að ekkert sé því til fyrir-
stöðu, að Ryti verði áfram for-
seti, en hins vegar muni Rússar
ófáanlegir til þess að semja við
núverandi stjórn undir forsæti
Linkomies og að Tanner' verði
að láta af embætti sem utanríkis-
ráðherra. Þetta er enn allt á
huldu, sem fyrr segir, og munu
næstu dagar skera úr, hverju
fram kann að vinda.
Sókn Rússa frá Viborg.er mjög
hröð, að því er fregnir hermdu
frá London í gær. Hafa þær
inu og kuldanum að bráð, og
á svipaðan hátt fór um hinar
þaulvönu hersveitir Hitlers
139 árum síðar. Stórher Napo-
leons, sem brauzt yfir Niemen-
fljót endur fyrir löngu, kom
aftur, eða réttara sagt, örlítið
brot af honum. Ney marskálk-
ur, sem þótti einn færasti her-
foringi hins djarfa hermanna-
keisara og hafði hlotið sæmd-
arheitið „hinn hraustasti
hinna hraustu“, er sagður
hafa sagt, er hann var spurð-
ur, hver hann væri: „Ég er
baksveit stórhersins." Á svip-
aða Iund mun herför Hitlers
lykta, bæði í Rúússlandi og
annars staðar.
fregnir flestar borizt yfir Stokk-
hólm. Hafa Rússar sótt fram um
10 km. á dag nú að undanförnu
og sækja hratt fram í áttina til
Helsinki eftir töku Viborgar,
sem var mjög mikilvægur hlekk-
Mannerheim marskálkur
ur í varnarkeðju Finna. Sam-
kvæmt fregnum þessum streym-
ir nú stöðugur straumur skrið-
dreka og annarra vélahergagna
um borgina í áttina til höfuð-
borgarinnar.
Þegar Rússar réðust inn í
borgina, höfðu allir óbreyttir
borgarar verið fluttir á brott
lengra inn í landið, en nokkrir
finnskir hermenn voru teknir
höndum. Mikil spjöll höfðu orð
ið á mannvirkjum í borginni,
bæði af völdum loftárása Rússa
og eins vegna þess, að Finnar
eyðilögðu margt það, sem Rúss-
um mátti að gagni koma.
Urslifaorrusía á Kyrra-
hafi!
P ORESTALL, flotamálaráð-
herra Bandaríkjanna, greindi
frá því í gær, að ýmislegt benti
til þess, að mikil átök ættu sér
I'stað, eða myndu eiga sér stað
Sefuiið Þjéðverja á sér
fæpasl undankomu
auðið þaðan.
C AMKVÆMT síðustu fregn
um frá London í gær-
kveldi höfðu Bandaríkjaher-
sveitir gersamlega innkróað
setulið Þjóðverja í flotastöðinni
Cherbourg. Hafa Þjóðverjar
víðast hvar hörfað án mjög
harðrar mótspyrnu. Einkum
eru áhlaup Bandaríkjamanna
skæð vestan og austan borgar-
innar, en þar eru þeir mn 8
km. frá miðbiki hennar. Frétta
ritarar segja frá því að þarna
sé erfitt yfirferðar þar sem
Þjóðverjar hafa komið fyrir
mörgum skriðdrekagildrum og
jarðsprengjum. Halda Þjóðverj
ar áfram að sprengja í loft upp
hafnarmannviríki og margt
annað, sem bandamenn geta
motað er þeir ná borginni, en
fall hennar er talið yfirvofandi.
Bandaríkjamenn halda áfram
sókn sinni og eiga nú í höggi
við framvarðasveitir Þjóðverja
við Cherbourg. Á miðvígstöðv-
unum eru harðir bardagar háð-
ir, en að austan og vestan sækja
Bandaríkj ahersveitir hratt fram
í áttina til borgarinnar og verð-
ur vel ágengt. Eru þeir þegar
komnir inn í útvirki hennar.
Á svæðinu milli Tilly og Ca-
en eiga brezkar og kanadiskar
hersveitir í mjög hörðum bar-
dögum við úrvalssveitir -Þjóð-
verja. Þar hafa bandamenn
hundið þremur skæðum gagn-
áhlaupum Þjóðverja, sem sýna
hið mesta harðfengi. Við Tilly
eru háðar mjög harðar orrust-
ur og nota Þjóðverjar hvern
trérunna og hvert bændabýli
til varnar.
Víða hafa Þjóðverjar komið
fyrir skriðdrekum, sem þeir nota
sem stórskotalið. Bretar og
Kanadamenn vinna að því að
uppræta skriðdreka þessa og
leyniskyttur Þjóðverja, sem
krökkt er af í nágrenni Tilly.
Þar voru eyðilagðir um 80 skrið-
drekar Þjóðverja, þar á meðal 27
hinna frægu Tigris-skriðdreka.
Veður hefir hamlað aðgérðum
bandamanna á ströndinni og sjó-
gangur mikill. Þó hefir banda-
mönnum tekizt að koma allmikl-
um birgðum á land og eins vinna
þeir að því að flytja hergögn upp
á land, sem þegar hafði verið
skipað á land. Bandaríkjamenn
hafa tekið nokkrar stöðvar þar
sem Þjóðverjar skutu á loft hin-
um mannlausu flugvélum sín-
um. Hafa sérfræðingar þeirra
þegar tekið að athuga útbúnað
allan og ýmisleg tæki, sem Þjóð-
verjum vannst ekki tími til að
eyðileggja.
næstu daga milli öflugrar amer-
ískrar flotadeildar og meginhluta
japanska flotans eða alls jap-
anska flotans á Mið-Kyrrahafi,
sennilega undan Mariana-eyjum.
Áður hafði Chester Nimitz, yf-
irmaður Kyrrahafsflota Banda-
ríkjamanna, tilkynnt, að japansk-
ur floti, sennilega meginhluti alls
j flotans, hefði safnazt saman vest-
1 ur af-Saipan-ey, sem er ein Mari-
I ana-eyja.