Alþýðublaðið - 15.09.1944, Side 7

]piQ$tu<Í3£ur 15. september 1944
ALÞYOUBLAÐIO
Næturlæknir er í Læknavarð-
stofunni, sími 5030.
Næturvörður er í Laugavegsapó-
teki.
Næturakstur annast Bifröst,
sími 1508.
ÚTVARPIÐ:
20.30 íþróttaþáttur: Ávarp til
sambandsfélaga í. S. í. (Þor
geir Sveinbiarnarson).
20.50 Strokkvartett útvarpsins:
Kvartett nr. 27 í F-dúr eft-
ir Mozart.
21.05 Upplestur: „Sagan af Tail-
ega, hvíta hestinum“ eftir
William Saroyan (Hanhes
Sigfússon).
21.25 Hljómplötur: Erna Sack
syngur.
22.00 Symfóníutónleikar (plötur):
a) Symfónía nr. 5 eftir
Schubert. b) Fiðlukonsert
eftir Spohr. d) „Mazeppa"-
symfónían eftir Liszt.
.Ferðaí'élag íslands
ráðgerir að fara berjaför upp í
Seljadal næstkomandi sunnudag.
Xiagt af stað kl. 10 árdegis frá
Ausjurvelli. Farmiðar seldir á
löstudaginn og til hádegis á 'laug-
ítrdag í skrifstofunni, Túngötu 5.
í fyrradag
bjargaði Sigurður Magnússon
kennari manni frá drukknun fyr-
ir neðan Skúlagötu. Hafði maður-
inn vaðið þar út í sjóinn, rétt aust
an við olíugeyma Olíufélag's ís-
lands.
Marlene Dielrich með ísl. blaðamönnum
Samningar Hiífar
Frh. af 2. afSu.
skipavinnutaxti Dagsbrúnar er:
í ísvinnu kr. 2.75 og í vinnu við
kol, sement, salt og i ,,boxum“
kx. 2.90. Hermann féll frá þess-
airi kröfu og fé'kk kr. 2.85 í
allri bryggju og skipavinnu. Þá
er eftirvinna og næturvinna að
jöfnu hlutfallslega lægri í.Hafn
arfirði, . miðað við dagvinnu-
kaupið, en kaup fyrir eftir- og
næturvinnu í Reykjavík. Hins
vegar fékk Hermann 30 mínút-
ur í kaffi og fórnaði því kaup-
inu í Reykjavík fyrir það.
Loks ska-1 þess getið, að hér
í Reykjavík, og það sama hefur
gilt í Hafnarfirði, hefur atvinnu
rekandi orðið að fá undanþágu
til að halda áfram vinnu frá kl.
8—10 á kvöldin til að Ijúka
verki, en nú var það fellt úr
samningunum.
Eins og menn sjá er hér um
sízt betri kjör að ræða en verka
rhenn í .Reykjavík hafa; þver.t
á móti.
Stjórn Hlífar' mun ekkert
umiboð hafa haft til að undir-
rita samningana án samþykkis
félagsfundar. Boðaði stjórn fé-
lagsins því til fundar í gær-
kveldi og var samkomulagið
samþykkt þar.
Þetta er annar ósigur komm
únista í þeim fyrirhyggjulausu
deilum, er beir hafa efnt ^ t.l
undanfarið. Rætist sá spádóm-
ur sannarlega, að fyrirhyggju-
leýsi kommúnista kemur fyrst
og fr-eimst niður á ver-kalýðnum.
Verkamennirnir í H afnarfiri: i
hafa tapað nálega vikuvinnu
algerlega að ástæðulausu.
Söngskersimtura
Frh. af 2. síðu,
ér fremur erlend lög, þar sem
íann hefir dvalið við nám í
Cnglandi síðastliðna tíu bánuði
>g aðallega æft þau.
Þorsteinn Hannesson mun
indurtaka söngskemmtun sína
kvöld 1:1. 11,30, við hljóðfærið
/■erður eins og áður dr. Victor
/on Ui'bantschitsch.
við Marte iiiifrstí
Frh. ad 2. sffiu. lene Dietrich notaði og hvar
hún keypti þau. Þið eruð öðru-
vísi.“
lands frá Grænlandi“, sagði
Marlene Dietrich. „Þar vorum
við í 10 daga og skemmtum í
herbúðum víða um landið. Nafn
ið á landinu ykkar er alveg út
í blýinn, það ætti að heita Græn
land en Grænland ísland. Hér
er allt svo grænt og vinalegt,
eins og einhverskonar paradís á
norðurhjara. Mér fannst mikið
til um að koma til Reykjavíkur
frá ísnum og auðninni í Græn-
landi, að sjá öll ljósin og falleg
myndarleg hús. Ég vona, að mér
auðnist að fá að sjá meira
af landinu. > Og kvenfólk-
ið, sem ég hefi séð, er svo lag-
legt, ég hefi enn ekki séð ófríða
stúlku hér í Reykjavík.11
„Höfðuð þér hugsað yður ís-
land eins og það er í raun og
veru“j spyrjum við. „Nei, allt
öðruVísi,“ segir leikkonan og
brosir. „Ég hélt að hér væri svo
kalt og hörkulegt, en svo kém-
ur maður til svona vingjarnlegs
lands. ísland minnir mig mikið
á Sviss, það er tígulégt. án þess
þó að vera kuldalegt eins og
nafnið bendir til. Ég var satt að
segja alveg hissa.“
Svo varð nokkurt hlé á sam-
talinu, meðan kvikmyndatöku-
menn kepptust við að taka
myndir af leikkonunni og var
auðséð, að hún var vön ster/-
um ljósum og hélt áfram sam-
talinu, eins og ekkert hefði í
skorizt.
í leikflokknum er önnur leik-
kona, Lin Myberry, sem oft hef
ir leikið í útvarp í Bandaríkjun
um. Stóð hún hjá Marlene Diet-
rich meöan blaðamenn töluðu
við hana. „Það er annars skrít-
ið“, sagði Lin Meberry, „hve
ólíkar spurningar eru hjá blaða
mönnum í hinum-ýmsu löndum.
í Bandaríkjunum myndu blaða
menn spyrja, hvaða tegund af
sokku-m og silkinærfötum Mar-
Konan mín og móðir okkar elskuleg
lirafeia Hrisijáns'dlóttir.’
andaðistí Landakotsspífala 14. þ. m.
Jarðarförin auglýst síðar.
Ingibjartur Jónsson og dæhi:r.
Fér með Siernum inn
Róm
Marlene Dietrich skýrði frá
því, að þau hefðu verið á Ítalíu.
í apríl, maí og júní og farið með
ameríska hernum inn í Róm, er
borgin var tekin. „Það var ó--
gleymanleg stund“, sagði hún.
Hún var einnig á ströndinni við
Anzio á sínum tíma og í Afríku
og mun láta nærri, að hún hafði
ferðast þúsundir kílómetra til
þess að skemmta hermönnum
og eyða tilbreytingarleysinu
hjá þeim. Héðan fer hún til
Bretlands. ..
Marlene Dietrich skýijði einn
ig frá því, að síðasta kvikmynd-
in, sem hún hefði leikið í, hefði
verið tekin í desember s. 1. Heit
ir hún ,,Kismet“ og leikur
Ronald Colman annað aðal-
hlutverkið. Hún sagðist ekki
mundu leika í fleiri kvikmynd-
fyrr en að ofriðnum loknum.
Auk Lin Mybérry, sem fyrr
getur, eru í leikflokknúrcrCraig
Mathues, sem jafnframt er far-
arstjóri. Hann er kunnur leikari
í Bandaríkjunum. Þá eru þeir
Jerry Cummins, sem leikur á
píanó og harmóniku, Mandy
Kaye og Joey Faye, sem báðir
eru skopleikarar. Allt er
þetta fjörugasta fólk, eins og
vera ber, enda hefir það hlotið
hinar beztu viðtökur.
Þegar Marlene Dietrich og
hinir leikararnir og blaðamenn
irnir höfðu verið ljósmyndaðir
í krók og kring, var leikkonan
kvödd, enda hefir hún ærið að
staffa hér, eins og annars stað-
ar, þar sem hún kemur.. Um leið
og við skutumst út úr dyrunum,
stálumst við til að gefa henni
enn einu sinni hýrt auga.
'jmþykkf alþtagisi gærkveidi
Fi'h. af 2. síðu.
„Alþingi ályktar að fela rik-
isstjórninni að lækka verð á
vörum innanlands fyrst um
sinn með framl’agi úr rikissjóði,
til þess að koma í veg fyrir, að
vísitala f-rámfærslukostnaðar
hækki úr 272 stigum.“
Tillaga þeirra Bernharðs og
Skúla var til umræðu á fundi
sameinaðs þings, er hófst kl. 5
í gær. Bernharð fylgdi henni
úr hlaði með nokkrum orðum.
Hann kvað það skoðun flutn-
ingsmanna tillögunnar, að óverj
andi væri að gefa dýrtíðinni nú
lau-san tauminn, þegar búið
væri að halda henni i skefjum
í nálega tvö ár. Nú stæði svo á,
að fram færu viðræður mi-lli
stjórnmálaflokkanna um lausn
dýrtíðarmálanna i heild og
möguleika til myndunar nýrr-
ar ríkisstjórnar. Þessari tillögu
væri engan veginn ætlað að slá
þeim umræðum á frest, heldur
að koma í veg fyrir, að vísital-
ail yrði látin stóbhækka, meðan
á þeim stæði.
Ásgeir Ásgeirsson kvað tvenn
sjónarmið hafa komið fram í
ij árhagsnefnd neðri deildar
varðandi þetta mál. Tv
armenn teldu eðlilegast, að
verðlag á landbúnaðarvörum
yrði látið haldast óbreytt, svo
og uppbótargreiðslur úr ríkis-
sjóði, sem nú eru inntar af
hendi, meðan reynt væri til
þrautar að koma á samnir?i'ra
um heildarlausn þessara mála.
Hitt sjónarmiðið, sem fram
hefoi komið í nefndiry; -
hið sama -og í bessari tillöeú,
sem sé að rikissjóður tæki á sig
að greiða niðúr hækkunina á
landbunáðarvö'- -
að gariga í gildi. Ásgeir kvað það
engum vafa undirorpið. að þörf
væri aðgerða til úrbóta á þvi
vandamáli, sem af dýrtiðinni
leiddi. Það væri hins vegar eng
in lausn að greiða með fram-
leiðsluvörunum og leggja á
nýja skatta í því skyni. Það fæl
ist auðvitað ekki heldur lausn
í því að fresta verðhækkuninni,
enda miðaði það aðeins að því,
að svigrúm fengist til að ráða
þessum málum til lykta.
Eftir nokkrar umræður var
tillögunni vísað til 2 umræðu
og fjárveitinganefndar og fund
ur ákveðinn í sameinuðu þingi
kl. 9 i gærkveldi.
Á kvöldfundinum var tillag-
an tekin til 2. umræðu og lágu
þá fyrir álit frá tveim minni-
hlutum fjárveitinganefndar.
Þriðji minnihlutinn, fu-lltrúar
Alþýðuflokksins og kommún-
ista, skilaði ekki áliti. í fyrsta
minnihl-uta voru fulltrúar Sjálf
stæðisflokksins1 í fj árveitinga-
nefnd. Lagði sá minnihluti til,
að tillögunni yrði breytt í það
horf, að verðinu á landbúnað-
arvörunum yrði haldið niðri
með greiðslum úr ríkissjóði til
23. þ. m. Arinar minnihluti-nn,
Jónas Jónsson og Helgi Jónas-
son, vildi samþykkja tillöguna
óbreytta.
Pétur Ottesen, framsögumað
ur fyjr-sta minnihlutans, kvað
raunverulega ekkert ’bera á milli
efni-slega. .Fyrsti minnihlutinn
vildi aðein-s binda niðurgreiðsl
urnar við ákveðinn dag, enda
mætti vænta, að úr þvi yrði
skorið innan fárra daga, hcort
mynduð yrði ný ríkisstiórn.
Núverandi ríkisstjórn hefði
sagt af sér frá og með degin-
um á morgun. Væri því ekki
nema um tvennt að velja:
mynda nýja stjórn eða skjóta
málinu undir dóm þjóðarinnar,
ef vera mætti, að með því skap
aðist þingmeiúihluti, er tekið
gæti við stjórn landsins.
Bernharð Stefánsson kvað
flutningsmenn tillögunnar frem'
ur óska þess, að hún væri r
þykkt óbreytt, enda þótt rétt
væri, að hér bæri ekki efnislega
mikið á milli. Hins vegar taldi
hann það ran-ghermi, að stjórn-
in h e f ð i sagt af sér. Kvaðst
hann þvert á móti líta svo á,
að stjórnin gæti setið
ef gerð væ-ri slík samþykkt, er
í tillög-u þeirra Skúla og hans
fælist.
Forsætisráðherra Björn Þórð
arson, var viðstaddur umræð-
una, en lét ekkert uppi um af-
stöðu stjórnarinnar, þrátt iyrir
þessi orðaskipti í þinginu.
Frumvarp frá Ásgeiri
Ásgeirssyni og Áka
Jakobssyni
Á kvöldfundinum var útbýtt
frumvarpi frá Ásgeiri Ásgeirs-
syni og meðnefndarmanni hans
í fjárhagsnefnd neðri deildar,
Áka Jakobssyni. Nefnist það
frumvarp til laga um bráða-
birgðaverðlag landbúnaðaraf-
urða og er svohljóðandi:
„1. gr. Frá 15. sept. 1944 til
1. desember 1944, ef alþingi tek
ur ekki aðii-i ákvörðun innan
þess tíma., skal verðlag innan-
lands á landbúnaðarafurðum
haldast óbreytt eins og það er
nú og uppbótagreiðslur úr ríkis
sjóði vegna innanlandssölu á
þessum vörum haldast óbreytt-
ar.
Þó er heimilt að lækka verð
þeirra landbúnaðarvara, sem að
nokkru leyti eru fluttar inn frá
útlöndum, með verðjöfnun.
Greinargerð flutningsmanna
er svohljóðandi:
„Samkvæmt upplýsingum,
sem fyrir liggja, mun verð á
landbúnaðarafurðum, reiknað i
samræmi við ákvörðun sex
manna nefndarinnar, hækka 15.
sept. n. k. um ca. 10%. Slík
hækkun mundi án efa koma af
sitað nýrri verðkækkunaröldu
og torvelda - samkomulag um
stöðvun dýrtíðarinnlr.
Flutningsmenn telja að nauð
synlegt sé að koma í veg fyrir
þessa hækkun og fá um leið svig
rúm til heildarsamninga um
lausn þessara mála.“
ií u-mræðunni lagði Ás-geir
Ásgeirsson áherzlu á fyrri um-
mæli sxn um það, að í þessu
frumvarpi fælist engin lausn á
þessu máli. Með því væri aðeins
stefnt að því að fá frest til heild
arafgreiðslu þess, en hún myridi
tæplega nást nema þingið hefði
málið til meðferðar í 1—2 mán-
uði. Éf hins vegár éngin breyt-
ing yrði í þessum efnum fyrir
1. desémber. kæmi sú verðhækk
un, sém nú hefði átt að verða á
landbúnaðarafúrðum, til fr.am-
kvæmdá. ia!< KO--' úy
Atkvæðagreiéslan
Að umræðunni lokinni var
gengið til atkvæða. Var fyrst
ib-oarin undir atkvæði breytingar
tillaga Spálfstæðismanna, sem
áður er lýst. Var hún sam-
þykkt að yiðhöfðu nafnakalli
með 27. *atkv. gegn 17. Með
henni greiddu atkvæði Sjálf-
stæðismenn og kommúnistar,
en Alþýðuflokksmenn og Fram
sóknarmenn á móti. Áð því
búnu var tillaga þeirra Bern-
harðs og Skúla, svo breytt, bor
in undir atkvæði og samþykkt
að viðhöfðu nafnakalli með 32
atkv. gegn 14. Með henni
greiddu atkvæði Framsóknar-
og Sjálfstæðismenn, en Alþýðu
flokksmenn og kommúnistar á
móti.
Urðu kommúnistar þannig til
þess að tryggja samþykkt Fram
sóknartillögunnar með því að
ljá breytingartillögu Sjálfstæðis
flokksins fylgi sitt og gera hon
um auðið i(5 greiða síðan atkv.
með Framsóknartillögunni svo
breyttri. En eftir er að sjá',
hvort þeir hafa ekki þar með
einnig bjargað stjórninni.
ÚtbreiðiS Alþýðublaðið.
383æ3æ3æ3S383æS®88$88aa