Alþýðublaðið - 19.01.1945, Blaðsíða 7

ALÞYÐUBLAÐIÐ
SkattafrumvðTpin i alþingi...
Frh. af 2. stöu.
2
Stilwell í orlofi j
Stilwell, ameríski hershöfðingi, sem fyrir nokkru var kallaður
heima frá Kína vegna einhvers ágreinings milli hans og Chiang-
Kai-Shek, hvílir sig nú að heimili sínu í Carmel í Kaliforníu.
Þar var þessi mynd tekin af honum. En böðað var strax, að honum
myndu verða falin mikilvæg störf á einhverjum öðrum vett-
vangi styrjaldarinnar.
Fðstudagnr 19. janáar 1945.
[ Bœrinn í dag.
Næturlæknir er í Læknavarð
stofunni, sími 5030.
Næturvörður er í Lyfjabúðinni
Iðunn.
Næturakstur annast B. S. R.t
sími 1720.
ÚTVARPIÐ
8.30 Morgunfréttir.
12.10—13.00 Hádegisútvarp.
15.30—16.00 Miðdegisútvarp.
18.30 íslenzkukennsla, 2. flokkur
19.00 Þýzkukennsia, 1. flokkur.
19.25 Þingfréttir.
20.00 Fréttir.
20.25 Útvarpssagan: „Kotbýlið
og kornsléttan“ eftir Johan
Bojer, IX. (Helgi Hjörvar).
21.00 Píanókvintett útvarpsins:
Píanókvintett eftir Humm-
el.
21.15 Tónlistarfræðsla fyrir ungl
inga (Robert Abraham
söngstjóri).
21.40 Spurningar og svör um ís-
lenzkt mál (dr. Björn Sig-
fússon).
22.00 Fréttir.
22.05 Þorravaka: Ávarp. — Upp-
lestur. — Þjóðkórinn syng
u(r, undir stjórn Páis ís-
ólfssonar.
23.00 Dansiög.
2.00 (e. miðn.) Dagskrárlok.
Tilkynning
frá Skipstjóra- og stýrimanna-
félaginu Grótta: Að gefnu tilefni
vill Skipstjóra- og stýrimannafé-
lagið Grótta birta tillögu um
Fiskimálanefnd eins og hún kom
fram á fundi félagsins þ. 7. þ. m.:
„Skipstjóra- og stýrimannafélag
ið Grótta samþykkir að skora á
alþingi að leggja niður Fiskimála
nefnd eins og hún hefur starfað
síðast liðin ár, og leggur til að fá
Fiskifélagi íslands störf hennar
til úrlausnar.“
Ás tandii í Srini-
fangelsltiu
y EIDLER er stjórnar hinu
illræmda Grinifangelsi við
Oslo, og hefir titilinn SS Haupt
sturmfúhrer hefir gefið út nýja
reglugerð fyrir fangana þar og
gefur hún nokkra hugmynd um
ástandið á þessum stað.
í fyrsta lið reglugerðarinnar
sem fjállar um tilraunir til
flótta segir meðal annars, ,,að
fangarnir njófi þess frelsis að
mega hreyfa sig innan fangels
issvæðisins, en verði það mis-
notað til flóttatilrauna muni
það hafa í för með sér hinar
alvarlegustu refsiaðgerðir. Þeir
sem vprða staðnir að flóttatil-
raunum, verða skotnir. Lögð
er áherzla á að rafmagnsstraum
ur er í girðingunni umhverfis
fangabúðirnar. Hið svonefnda
hættusvæði er merkt aðvörun-
arskiltum með áletruninni
„Todeszone" (dauðasvæði). Auk
þess hefir verið komið fyrir
jarðsprengjum víða utan girð
ingarinnar.“
Auk þess eiga fangarnir að
heilsa öllum Þjóðverjum, hvort
sem þeir eru einkennisklæddir
eða ekki og öllum konum, sem
þar vinna. í sex feta fjarlægð
frá Þjóðverja á fanginn að taka
ofan og er hann er kominn þrjú
skref fram hjá skal hann setja
upp húfuna á ný. Þegar hann
gengur fram hjá skal það gert
á hermannavísu, þráðbeinn.
og þegar sýnt, að hún yrði góð
að minnsta kosti fyrra hluta
ársins. Spáði fjármálaráðherra
því, að skoðanir þingmanna
myndu verða skiptar um það,
hvort heldur bæri að leggja
skatt þennan á veltu þessa árs
eða hins liðna. Þó kvað hann
það skipta mun minna máli,
hvort ofan á yrði, þar eð ákveð
ið væri, að skattur þessi skyldi
aðeins lagður á einu sinni.
Þá fór ráðherrann nokkrum
orðum um framkvæmd þessara
laga. Kvað hann til þess ætlazt
í frumvarpinu, að skattgreið-
endur sendu skattstjórum skýrsl
ur um veltu sína ársfjórðungs
lega. Taldi hann þetta fyrirkoinu
lag erfitt fyrir smákaupmenn,
sem ekki hefðu fasta starfs-
menn í þjónustu sinni til þess
að annast bókhald. Gerði hann
það að tillögu sinni, að frum-
vörpum þessum yrðr vísað til
fjárhagsnefndar og myndi hún
bá vinna að því að finna betra
fyrirkomulag þessarar fram-
kvæmdar, ef henni þurfa þætti.
Fjármálaráðherra gat þess
að lokum, að bví færi að sjáf-
sögðu fjarri, að hér væri venð
að leggja neyzlutoll á almenr.-
ing í landinu, þar eð tekið væri
fram í frumvarpinu, að skatt
inn mætti ekki telja í kostnaðar
verði vöru.
Haraldur Guðmundsson lét
þess getið í ræðu sinni, að ekki
yrði um bað deilt, að hér væri
um mjög óæskilega tekjuöflun
að ræða. Kvað hann til þessa
ráðs gripið af illri nauðsyn og
væri samkomulag um bað, að
skattur þessi skvldi aðeins lagð
ur á einu sinni. Höfuðgalla frum
varpsins taldi hann þó bað, að
til þess væri ætlazt, að skattur
inn yrði lagður á veltu ársins
1945 en ekki ársins 1944. Minnti
hann á það, að framkvæmd lag
anna yrði stórum auðveldari, ef
miðað væri við liðið ár, því að
fyrir lægju skýrslur um tekjur
fyrirtækia og einstaklinga frá
því ári. Taldi hann framkvæmd
laganna að sjálfsögðu skinta
öllu máli og lét eindregið í íjós
að hverfa bæri að því ráði að
leggja skattinn á veltu fýrra
Iárs, enda skipti það hlutaðeig-
endur litlu máli, við hvort árið
væri miðað, þar eð ákveðið
væri að skatturinn yrði aðeins
lagður á einu sinni.
Haraldur benti einnig á það.
að fráleitt væri að halda því
fram, að hér væri um neyzlu-
toll á almenninp að ræða, og
taldi sér í lagi auðvelt að koma
í veg fyrir það, að ekki vrði auð
ið að láta neytendur greiða
skattinn, ef hann yrði lagður á
veltu fyrra árs.
Hermann Jónasson flutti
langa ræðu um mál þetta og
kom víða við. Fann hann skatta
Ennfremur eru í reglugerðinni
nákvæm og fáránleg .fyrirmæli
um kurteisi, er sýna ber hátt-
standandi þýzkum foringjum.
Ströng refsing er um ef smygl
að er pinklum til eða frá fang-
elsinu og fangarnir gefa hver
öðrum merki.
(Frá norska blaðafulltrúanum).
Betra að panta tímanlega.
Smurt brauð
Steinunn Valdemarsdóttir.
Sími 5870.
vfrumvörpunum og sér í lagi !
frumvarpinu um veltuskattinn,
allt til foráttu. Taldi hann frum
varpið bera það með sér, að orð
ið væri næsta erfitt' að ná þeim 1
tekjum, sem ríkissjóður þyrfti á ;
að halda, þegar gripið væri til
þessarar tekjuöflunaraðferðar.
Kvað hann skattinn koma
þyngst niður á þeim, sem hefðu
mikla veltu og lága álagningu
en léttast á þá, sem hefðu li+ln
veltu en háa álagningu og taldi
því, að fjarri færi, að hér væri
sama látið ganga yfir réttlóta
og rangláta. Einnig fullyrti Her
mann, að hér væri um neyzlu-
toll á almenning að ræða og
greip í því sambandi til þess
ráðs að vitna fil þess, að veltu
skattur á samvinnufélög væri
hreinn neytendaskattur. Upn-
lýsti hann, að ef samvinnufé-
lögin ættu að greiða þennan
veltuskatt, bæri S. í. S. að
greiða siö hundruð þúsundir
en Kron hundrað og fjörutíu
þúsundir miðað við veltu árs-
ins, sem leið.
Þá þuldi Hermann langan lest
ur um það, að ólíklegt væri, að
skattur þessi yrði aðeins lagður
á í þetta eina sinn. Kvað hann
sialdgæft, að skattur væri iagð
ur á eitt ár og því næst afnum-
inn, en virtist þó ekki úrkula
vonar um, að því mætti þó við
koma. En meginröksemd hans
fyrir því, að hann væri vantrú-
aður á, að skattur þessi yrði af-
numinn að ári var þó sú að hann
sagðist ekki telja nokkrar líkuj:
á því, að þörf ríkissjóðs fyrir
skatta yrði minni að ári en í ár.
Einnig fjölyrti Hermann um
uppbætur á útfluttar land-
búnaðarafurðir og mátti á bon
um heyra, að hann teldi stefnt
í mikinn og bráðan voða, ef
þeim yrði hætt að hausti og virt
ist þar kveðá við næSta annan
tón hjá honum en Eysteini Jóns
syni í neðri deild í fyrradag,
er hann fór mörgum fögr-
um orðum um fórn bændástétt
arinnar, þegar fulltrúar hennar
á síðasta búnaðarfélagsþingi af
söluðu sér hækkun landbúnað-
arvísitölunnar . til þess að
tryggja sér það, að uppbótar-
greiðslunum yrði haldið áfram!
Bernharð Stefánsson tók síð
astur til máls og talaði út fund
artímann. Fylgdi hann Her-
manni fast eftir, en virtist vera
í efa um bað, að það væri til
nokkurs fyrir sig í fjárhags-
nefnd að fjalla um frumvarpið
og mátti helzt á honum heyra,
að hann vildi fá upplýsingar hjá
ríkisstjórninni um það, hvort
sú fyrirhöfn mvndi svara kostn
aði fyrir sig eða ekki! Umræð-
unni lauk þó þannig, að Bern-
hai>ð fékk enga forskrift að því, |
hvernig hann skyldi haga störf t
um sínum í fjárhagsnefnd!
Efri deild vísaði frumvarpinu
•um gjald af söluverði fisks er-
lendis til annarrar umræðu og
fjár'hagsnefndar með ellefu sam
hljóða atkvæðum, en umræð- |
unni um veltuskattsfrumvarpið
varð hins vegar ekki lokið eins
og fyrr greinir.
Hojgaard og Schullz
Frh. af 2. síðu.
Björnsson hafnarstjóri, Lund-
gaard verkfræðingur, Helgi Sig
urðsson hitaveitustjóri, Helgi
Hermann Eiríksson bæjarráðs
maður og Ole Hertevig, bæjar
stjóri á Siglufirði.
Var sérstaklega minnst Hoj-
gaard verkfræðings, sem drýgst
an þátt átti í því af hálfu firm
ans að verkið var hafið. Hóf
þetta fór hið bezta fram og stóð
til morguns.
Templarahöll ...
Frh. af 2. siðu.
inni fyrir mjög verulegan hluita
af. skrifstofum stjórnarráðsins.
sem annars hefði bókstaflega
verið á götunni. Það er mjög
virðingarvert, að leiðtogar regl-
unnar hafa þannig greitt götu
stjórnarvaldanna í nauðsynlegu
máli. Mun mörgum þeirra einn
ig vera ljóst, að eldra umtali
um, að ríkið fái húsið til var-
anlegra umráða vegna æðstu
.stjórnar landsins, er raunveru-
lega frestað. íslenzka ríkið get
ur ekki komizt hjá að eiga þenn
an stað, bæði vegna 'þarfa sinna
á líðandi stund og þó einkum
vegna framtíðarinnar. Templar
ar eiga skilið viðurkenningu
þjóðfélagsins fvrir að geyma til
afnota fyrir félagsskap sinn og
fyrir ríkið þá huseign, sem öll
um má vera sýnilegt, að þarf
að vera ríkiseign á íslandi.
Templarareglan þarf til við-
bótar núverandi húeignum að
reisa samkomuhús með 3—4
misstórum fundarsölum, veit-
ingarstað, lestrarsal og skrifstof
um. Þetta hús verður að vera í
miðbænum. Ríkið og Reykjavík
urbær verða að leggja til þess-
arar húsbyggingar svo myndar
lega fjárhæð, að þetta templara
hús geti orðið með myndarleg
ustu byggingum í bænum. Það
má ekki líta á meginstöðvar
templara í höfuðstaðnum eins
og venjulegt samkomnhús,
miklu fremur hliðstætt skóla-
og spítaiabyggingu. Pegar bær
með 40, þús. íbúum þarf áfengi
á einum vetrardegi fyrir 360
þús. kr., þá er um að ræða áfeng
issýki, sem í eyðileggingu og
skaðsemi er meira en sambæri-
legt við berklaveikina. Vegna
þess sjúkdóms hefir þjóðin reist
morg dýr og góð hús og eyðir
stórfé til þeirra varna árlega.
Sömu tökum verður að beita
við áfengissýkina. Samkomuhús
templara í Reykjavík á að verða
á sínu sviði sambærilegt við
Vífilsstaði eða Kristneshæli.
Áfengismálið í Reykjavík er
svo aðkallandi um skynsamlega
úrlausn, að ekki er unandi við
aðgerðarleysi forráðamanna rík
is og bæjar. Hér er lagt til, að
rikisstjórnin leitist við, í sam
ráði við bæjarstjórn Reykjavík
ur, að fá skipaða þriggja manna
néfnd ólaunaðra áhugamanna
til að beita sér fyrir byggingu
templarahallar í Reykjavík.
Það þarf að finna heppilegan
stað fyrir þetta framtíðarheim
ili templara í miðbænum. Sá
staður mun vera auðfundinn og
auðfenginn, ef forráðamenn
bæjarins vilja hraða frám-
kvæmdum í þe»su efni.“
Ræða Churchills
Frh. af 3. siðu.
Um afskipti Breta af málum
annarra landa sagði ChurchilL
að Bretar þyrftu ekki ítölum
að halda frekar en Spánverjum,
það væri þjóðin sjálf, sem yrði
jafnan að fá að velja sér stjórn
arform að sínu skapi í frjáls-
um kosningum. Churchill sagði
og, að brezka stjórnin væri
fylgjandi samkomulagi Subas-
cich og Titoi sem einu lausninni
í bráð, en Júgóslavar myndu
sjálfir kjósa sér stj órnarform
þegar þess yrði kostur.
lVIesta athygli vöktu ummæli
hans um Grikklandsmálin.
Hann Vitti mjög það framferði
ELAS-manna að taka gisla, og
sagði, að það væri upplýst, að
þeir hefðu drepið 12—15 þús-
und gisla með öxum og hníf-
um. Hann sagði, að grískir
kommúnistar hefðu tekið sæti
í grísku stjórninni með það eitt
fyrir augum að vega síðan aft
an að henni og hann sagði að
hersveitir Breta hefðu afstýrt
óskaplegum ofbeldisverkum.
Qjjjurchill sagði, að það væri
skylda Breta að taka ákveðna
afstöðu gegn ELAS-mönnum
vegna framfejrðis þeirra gagn
vart gislunum og myndu þeir
hvergi hvika frá henni.
Bretar hafa lagt meira á sig
í þessari styrjöld en nokkur önn
ur þjóð, sagði Ohurchill, og við
förum snauðari út úr henni en
áður. Við girnumst ekki ný lönd
né meiri völd.