Alþýðublaðið - 08.02.1945, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 8. febrúar 1945.
Skáldleg lýsing á veðurfari fyrir norðan — Umþenk-
ingar skólapilts í snjó og kulda — Draumar á hana-
hjálkalofti f— ÍKoHsvört oturskinnshúfa |— Furðuleg
áætlun frá Skipaútgerð ríkisins — Bréf frá Breiðfirðingi
ÍDAG SKÍN SÓL. HeiSríkjuhim
inn yfir Norffurlandi. Fjöll og
dalir snævi drifin, svo að hvergi
sér í dökka díla, eftir tveggja
daga gjórulausa norðanhríff. Nú
hallar degi. Húmiff læffist yfir Iand
iff og rökkrið er blásvart, himin-
hvolfiff dimmblátt, meff ljósri dags
rönd, sem er affi slokkna viff brún-
ir vesturfjalla. Stjörnudýrffin er
óvenjulega skær. Loftiff er svo
hreint og svalt. Óteljandi geisla-
augu horfa yfir húmþrungna jörff
ina, þar sem mannlífiff íhrærist.
Norffurljósabylgja kemur simnan
hvelið og færist meff drjúgum
hraffa norffureftir. Eru þar örlaga
uornir aff spunastarfi?“ Þetta skrif
ar skólapiltur á Akureyri og held
ur áfram:
„HÁLFUK MÁNI líður feiminn
upp frá austurbrúnum. Förin mætti
vera djarfleg^i. Hér er enginn
sléttu-úlfur, til að gjamma fram-
an í þig, blessaður! Ekki fjalla-
úlfur né skógar-úlfur heldur. ís-
lenzka tófan er of mikið í ætt við
sjálfa sig, til þess að þora að gagga
upp á við. Og fölir geislarnir, sem
varpa draugabirtu yfir snæfeld
jarðar auka dularáhrif þín gegn
allri óvinsemd. Jafnvel íhyrkrið
sem hatar þig, skríður í felur
milli ása og hæða og inn í gil og
gljúfur,' ^ eða undir þverhnípta
hamrastalla. Einstaka skuggi skýst
á bak við húsin og rekur sig þar
óþægilega á menneskjúrnar, sem
eiga óuppfylltar óskir hjá bæjar
stjórn.“
„FROSTRÓSIRNAR á hrrmguð
uðum gluggunum gróa með undra
verðum hraða. Nú eru þær alveg
að hrekja mánaljósið út úr her-
berginu. Það eru heilir silfraskóg
ar, sem þjóta upp eins og vafnings
viður í suðrænum hita, og hélan
verður þykk eins og moskus-ull.
Ég sezt úti við gluggann. Það er
næstrum almyrkvað í herberginu.
Hundgá á næsta bæ. — Bjöllu-
hljóniur utan úr kvöldkyrrðinni.
Hestasleði á þeysiferð niður veg-
inn.“
„DAGSAGA MÍN er saga far-
manns yfir höf mjalla. Á skíðum
hóf ég ferð mína í morgunrökkri
og af háum hnjúkum leit ég sól-
aruppkomu og sólsetur, tvö æfin-
týri, sem bláfölvi glitlausra daga
>mun gera að helgisögum í minn-
ingunni. Nú kasta ég svörtum kol
um á rauðan eld og kalla feigð
að hrímrósunum á glugganum."
„KYRRÐIN LYFTIR TJALDINU
frá heimi hversflagsleikans. Og
inni í húmskógum komandi næt
ur þeyrast strengjahljómar, hljóð
látir fyrst, en síðan voldugri. Það
er Pan, sem er að leika vorguð-
inn, sem reikar um myi'kviði vetr
arins og kallar á vorið. Heimþrá
lífsins til vorsins syngur á hörpu-
strengjunum og fellur í ómhrönn
um yfir snælöndin. Hljómelfan
byltist um helklungur jökulheim
anna og brýtur þau. Svo voldug'
og ástríðuþrungin er sú þrá.“
„ÓRALENGI HLUSTA ÉG Á
fossanið ómfljótsins. Og þannig
líður einn vetrardagur af æfi
minni í aldanna skaut. IÞað er
iLöngu orðið kalt í ofninum, og,
silfraskógarnir vaxa á ný á rúðu
fletina. En Pan er einnig þar og
leikur ómljóð sín, meðan bruna-
frostið læðist inn í þakherbergið.
Áður en ég fer að sofa, klæðist
ég svellþykkri, hvítri ullarpeysu
utan yfir röndóttan náttserkinn,
og set upp kolsvarta oturskinns-
loðhúfu.“
HANN ER SKÁLDLEGUR þessi
piltur og líklegt að hann dreymi
oft. Gaman mun stúlkunni hans
þykja að hlusta á hvíslið hans,
þegar hann er heitur af ást og þrá.
Það er ekkert á móti því, að fá
svona pistil í skammdeginu til að
hlýja svolítið. Ekki trúi ég að haust
sálirnar mínir firrtist við þó að ég
lofi þessari raust frá hinu yzta
hafi að heyrast hórna í dálkunum
mínum.
BREIÐFIRÐINGUR skrifar mér
á þessa leið: „Mér hefur nú dottið
í hug að biðja þig fyrir nokkrar
línur. Hingað til Breiðafjarðar
barst nýlega áætlun um strandferð
ir frá Breiðafirði frá Skipaútgerð
ríkisins, og er það eitthvert furðu
legasta plagg, sem sést hefur. Skip
in og bátarnir, sem eiga að fara
þessar ferðir, eiga eftir áætlun-
inni öll að spretta upp í Flatey.
Þaðan eiga að byrja allar ferðir
og enda í Reykjavík.1'
„ÞAÐ SÉST HVERGI, að þau
fari nokkurn tíma þaðan aftur,
eða að þau komi nokkurs staðar
við á norðurleiðinni. Það er þægi
legt fyrir farþega, sem ætla að
stapa að fara fyrst til Flateyjar,
koma við í öllum höfnum í suður
leið og koma svo loksins heim,
kannske samdægurs og skipið
kemur til Reykjavíkúr aftur, hafi
það þó nokkurn tíma farið þaðan.
Þetta er sem vonlegt er ákaflega
óvinsælt hér og verður vonandi
lagfært.“
Hannes á hominu.
Það er orðin sígild saga
ALÞYÐUBLAÐIÐ

*
Hveifi handa Grikkjum
Matvæli eru nú sem óðast flutt til Grikklands til að draga úr sárasta skortinum þar, og hefir
hjálpin þó fyrr mótt að gagni koma, ef grískirkommúnistar hefðu ekki hindrað uppskipun
matvælanna í höfnum í Grikklandi með uppreisn sinni. Myndin er tekin um borð í sænsku
skipi, hlöðnu hveiti frá Kanada, sem verið er að skipa upp í Piræus, hafnarborg Aþenu.
Trygglng friðar og öryggis
O- INN þýzki áróður gerir
hvað hann getur til þess að
dreifa út flugufregnum og not-
ar m. a. til þess hin smæstu
deiluefni, sem rísa kunna með-
al bandamanna. Fyrir skömmu
síðan tilbjó þýzka útvarpið
fregn, sem það þóttist útvarpa
frá B. B. C. (Brezka útvarpinu),
þess efnis, að hersveitir Mont-
gomerys hefðu staðizt sókúarat
lcgu von Rundstedts, en ame-
rísku hermennirnir vissu ekki
hvað þeir ættu af sér að gera
og hefðu ekkert getað aðhafzt.
Tilgangur Þjóðverja með fregn
þessari, var að spilla samkomu-
lagi brezkra og amerískra her-
sveita á vesturvigstöðvunum;
einkum æsa Bandaríkjamenn
móti Bretum. Þetta er gott
dæmi þess, hversu vel við' meg
um vera á verði, ef óvininum á
ekki að takast að spilla einingu
okkar.
í nýársræðu sinni talaði Hitl
er um óeiningu meðai banda-
manna; — „Rödd húsbóndans,"
— Quisling gaf samskonar yfir-
lýsingu og nú sem stendur gerir
Göbbels allt, hvað hann getur
til þess að rækta illgresið meðal
bveitisins.
Raunar er þetta höfuð bar-
dagaaðferð þeirra þýzku eftir
ósigrana á síðastliðnu hausti.
Þeir reyna að bæta hag sinn
með hverskonar þrjózku, —
reyna, hvað þeir geta, til þess
að tefja styrjaldarlokin og auka
þær mannfórnir, sem styrjöld
jafnan hefir í för með sér. Jafn
hliða vinna þeir öllum árum að
ósamkomulagi meðal banda-
manna, með því að halda því
fram, að styrjaldarlokin færi
þjóðunum enn meiri eyrnd og
volæði, siðferðislega, jafnt sem
á öðrum sviðum.
Það er vert að geta þess, að
þrátt fyrir hina miklu eldraun,
sem hinar sameinuðu þjóðir
hafa prðið að ganga í gegn um
í þessari styrjöld, eru þær nú
betur sameinaðar heldur en
dæmi eru til um samstarfandi
ríki í fyrri styrjöldum. Við,
sem höfum frelsi til þess að
REIN ÞESSI er þýdd úr
„Norsk tidend“ og er
eftir prófessor J. S. Worm-
Miiller. Ræðir hér m. a. um
mismunandi starfsaðferðir
Bandaríkjaforsetanna Wil-
sons og Roosevelts til þess að
i^yggja friðinn í heiminum.
segja meiningu okkar, við get-
um viðurkennt þetta og litið á
árangurinn með ánægju. Sam-
vinna okkar hefur hjálpað okk-
ur til þess að vinna sameinuð
að sameiginlegum málstað. Og
við höfum lært af reýnslunni.
Undirbúningur friðartímans
mitt á stríðstímanum getur vald
ið ýmiskonar vafningum. Nú
hefst sá tími innan skamms, að
við verðum að bæta úr eyðilegg
ingu og gripdeildum Þjóðverja.
Við meigum fastlega gera ráð
fyrir því, að eftir að augnabl'.ks
fögnuðurinn yfir hinum endur
fengna frelsi er liðinn hjá muni
koma deyfðartímabil. Þetta
stafar af því, að taugaspenning
urinn hefur verið of mikill á
slyrjaldartímanum; í 4—5 ár
hefur þjóðin búið við ófrelsi og
ekki getað lifað heibrigðu póli-
tísku lífi. Vegna þess, að
styrjöldin krefst svo rnikils
starfs og útheimtir svo margt,
er ekiki hægt að senda hinu
þjáða fólki þá hjálp, sem þyrfti.
Má vera, að þetta geti valdið
vonbrigðum og jafnvel tor-
tryggni. Við lok hverrar styrj-
aldar hefur reynslan sýnt, að
hinir sameinuðu stríðsaðilar
hafa jafnan mismunandi skoð-
anir á ýmsum sviðum, og þá
þarf hver aðili að hafa til að
bera vilja til óhlutlægs starfs
og skilnings. Og umbrotum nýs
tíma fylgir alltaf einhver sár-
sauki.
Hin sálfræðilega skýring kem
ur fram í friðarviðleitni þjóð-
anna, og í því/ hvort fólkinu
tekst að jafna sig eftir umskipt
\ in frá yfirráðum Þjóðverja; —
venjast því, að vera öðrum meg
in við víglinuna, heldur en áð-
ur.
Það fór margt öðruvísi en.
skyldi við frelsun Ítalíu og Belg
íu. í Grikklandi kom til borgara
styrjaldar og okkur er kunnugfc
um landamæraþrætu Póllands
og Rússlands.
Þetta olli mikilli gagnrýni,
ekki hvað sízt í Englandi, þar
sem hver og einn er frjáls með
að láta uppi álit sitt. Einn dag-
inn varð Churchill fyrir árás-
um sökum afstöðu hans til
Grikklands-málanna, — annan
daginn var hann bendlaður við
„kommúnisma“, sökum álits
hans varðandi Póllandsdeiluna.
Síðan komu ósköpin öll af
gagnrýni frá bandarískum blöð
um og stjórnmálamönnum. —
Vera má, að hér sé um að ræða
eftirhreytur kosningabaráttunn
iar í Baudaríjunjum. En það ork
aði á oikikur hér í Evróptu eins
og Bandaríkjamenn væru farn-
ir að fá eitthvert hugarvíl vegna
Evrópu. Svo virðist sem ein-
a n grunarst efnan þar væri ekki
dauð, heldur sigruð í bili, að
hin gamla, ameríska tortryggni
gagnvart „vonsku“ Evrópu og
óttinn um að vera viðriðinn
deilumál Evrópuþjóða, væri
vaknaður á ný. Hvöss gagnrýni
kom fram gagnvart Rússlandi,
sér í lagi af hálfu Bretlands. Tal
að var um heimsveldisstefnu,
heimsyfirráð og hagsmuna-
svæði. Sagt var berum orðum,
að bandamenn hefðu svikið
Atlantshafssáttmálann. Einangr
únarsinnar eins og Ball og
Wheeler byrjuðu að hóta þvi,
að hætta öllum afskipum af
Evrópu; og Wheeler réðst hat-
ramlega gegn kröfunni um
„skilyrðislausa uppgjöf“. Þetta
voru gömlu tónarnir, síðan fyr-
ir tuttugu og fimm árum, sem
rú bárust okkur yfir Atlants-
hafið.
Þetta varð til þess, að mörg
þrezku blöðin, þar á meðal
„Times“, andmæltu slíkum of-
Franah. á 6. síðu.