Alþýðublaðið - 19.02.1945, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 19. febrúar 1945.
ALÞTÐUBLAÐIÐ
5
Um vinnusvik — Ljót lýsing, sem ekki á við einn held
ur marga — Aldarháttur.
Bifreiðaeigandi skrifar
mér á þessa leið: „Einhvern
tíma í vetur talaðir þú í pistlum
þínum um vinnusvik; í svari þínu
við bréfinu, sem fjallaði um þetta
efni, var helzt að skilja að þú hefð
ir ekki trú á að mikil brögð væru
að slíkum svíkum. harna ihefur
velvilji þinn ráðið, þar sem þig
hefur vantað kunnugleika.
NÚ SKAL ÉG lýsa fyrir þér
vinnuaðferðum á viðgerðarverk-
stæðum bíla. Á hverju verkstæði
er verkstæðisformaður og vara-
formaður. Er ég kem með bílinn
minn og spyr eftir verkstæðisfor-
manninum, er hann ekki við.
„Hvar er hann?“ „Veit ekki.“ Er
ég hefi fengið þetta svar, fer ég til
varaformannsins og segi erindið,
sem er auðvitað það að fá gert
við bílinn. „Ég get ekki sagt um
það, formaðurinn kemur bráðum.“
„Hvar er hann?“ „Veit ekki, held
að hann hafi farið að prófa bíl.“
Ég bíð einn tíma. Þe*gar talsvert
er liðið á annan tímann kemur
formaðurinn. Eftir mikla eftir-
gangsmuni fæ ég mann, þó með
því skilyrði, að einn eða tveir tím
ar séu skrifaðir í eftirvinnu.
ALLT í LAGI. Bíllinn er settur
inn. Maðurinn byrjar, sækir lykil
í verkfæraskápinn sinn, setur
hann á róna, sem þarf að skrúfa
lausa. Lykillinn passar ekki. Hann
kveikir sér í sígarettu, gengur síð
an að skápnum í annað sinn, grúsk
ar þar dálitla stund, kemur svo
aftur, setur lykilinn á róna. Bolt-
inn 'shýst ,,rúnt“, vantar annan
lykil. Enn er lagt af stað að skápn
um. Verkstæðið er stórt, fullt af
bílum, mikil þrengsli. Á leiðinni
hittir hann félaga sinn, sigarettan
er búin. Þeir taka tal saman og
nú kveikja báðir í. 20 mínútur
eru liðnar; báðir lyklarnir eru sett
ir á, annar á hausinn, hinn á róna.
Rúin er komin af; áfram er haldið
í 15 mínútur. Þá -kemur kunningi
utan af götunni; bíður sígarettu.
Samtalið byrjar, stendur yfir þar
til sígaretturnar eru búnar.
ÞÁ ER BYRJÁÐ á nýjan leik.
Nú hefur stykkinu verið náð sem
viðgerðar þurfti með. Maðujrinn
veit ekki hvernig á að gera við
þetta og kallar á formanninn. En
hann er ekki við. Fór niður í bæ,
kemur bráðurn. Hálftími líður,
ekki kominn enn. Hver andskot-
inn! Ég veit ekki, hvað ég á að
gera. Hann er að koma. Hann hef-
ur verið að prófa bíl. Nú er stykk
ið skoðað í krók og kring. Utan
um það eru komnir 4-—5—6 af
þeim mönpum, er eiga að vera að
vinna í öðrum bílum. Eftir hálf-
tíma vangaveltur eða meira, er á-
kveðið á hvern hátt viðgerðin
skuli fara fram, þó þetta væri
ekki meiri viðgerð en svo, að fljót
legt var að sjá, hvernig við átti
að gera.
ÉG KALLA ÞAÐ GOTT, ef ég
þarf ekki að borga nema 6 tíma
vinni fyrir vinnu, sem ekki tekur
nema 4 tíma. En þegar ég þarf að
borga 3 tíma fyrir vinnu, sem ekki
tekur nema 4 tíma, þá fer nú skör
in heldur að færast upp í bekkinn,
en slík vinnubrögð . eru talin hin
algengustu á umræddum verkstæð
um. Ég veit ekki hvað þú kallar
þetta. En aðrir myndu kalla þessa
vinnu ekki afgreidda á sem allra
heiðarlegastan hátt. Mér dettur
ekki í hug, að halda að svona vinnu
brögð séu viðhöfð að yfirlögðu
ráði, eins eða neins, síður en svo.
ORSÖKINA er að finna í stjórn
leysi á verkstæðunum, þar er höf
uðlaus her. Nú er mér ekki kunn-
ugt um, hvort í samningum verk-
stæðisformanna er tekið fram, að
þeir skuli ganga að vinnu, sem
aðrir verkstæðismenn. Sé svo, er
ekki von á góðu. Eigandi verkstæð
isins verður að sjá um, að formað
ur verkstæðisins geri ekki annað
en það, að ganga á milli manna
sinna og sjá um, að þeir, séu ekki
truflaðir af óviðkomandi lýð, sem
þyrpist inn af götunni og tekur af
okkur tíma með alls konar slóri
og kjafthætti við þann, sem er að
vinna. Verkstæðisformaðurinn hef
ur nóg að gera, þótt hann vinni
ekki í bílunum. Honum ber einn
ig að sjá um, að lærlingarnir og
aðrir ófaglærðir menn, sem mikið
er af á flestum þessum verkstæð-
um, leysi verk sitt þann veg af
hendi, að viðunandi sé.“
SÉ ÞAÐ NÚ AFTUR á móti svo,
að það sé tekið fram í sa-mningum
að verkstæðisformaður skuli ekki
vinna, annað en að sjá um fram-
kvæmd vinnunnar, þá verður verk
stæðiseigandinn að fylgjast með
honum og gefa gætur að því hverju
fram vindur á verkstæði hans. Við
sem borgum, eigum fulla kröfu til
þess, að óstjórnin á verkstæðun-
um hætti. Þá koma vinnuafköstin
af sjálfu sér. Meinsemdin er fund
in og hefði aldrei getað þróozt, ef
stjórnsemi hefði átt sér, stað.“
ÞETTA ER LJÓT LÝSNIG, en
því miður ber henni saman við
það, sem ég hefi áður heyrt. Lýs
ingin er því verri, að hún á við
miklu fleiri vinnustofur,, vinnu-
staði, skrifstofur o. s. frv. Þarna
eiga margir sök — flestir, jafn-
vel allir — 'þetta er aldai-háttur!
Hannes á horninu.
Undirritaður gerisf hérmeð áskrifandi að
„BÓKINNI UM MANNINN"
■í skrautbandi kr. 200.00, í Rexinbandi kr. 150.00 heft kr.
125.00. (Strykið út það sem þér viljið ekki.)
Nafn ..........................................
Heimili ................................... .. .
Til Bókasafns Helgafells.
Pósthólf 263, Reykjavík.
áskriflarsími AlþýðablaðiÍRS er 4908.
Ofærð vegna snjókonu í Ameríku:
Víðar skapast ófærð og samgönguvandræði v egna snjókomu en hér hjá okkur. Nýlega snjó-
aði is/vo milkið ií Pittsboirig í Ba-ndaríkjunum, að strætisvagnaumferð stöðvaðist inni í miðri
borginni. Þá var þessi mynd tekin í Lincoln Avenue, einni af aðaigötum hnnar miklu iðn-
aðarborgar.
Mtkilvæg samgönguleið:
Skurðurinn er lengir Dóná við Rín
ÞJÓÐVERJA hefir um lang
an aldur dreymt um það,
að geta sameinað Rín og Dón-
á. —- Riín oig Dána eru istór
ar og merkar ár, og með því,
að skipaskurður yrði gerður
milli þeirra, væri hægt að sigla
um þvera Evrópu, allt frá Norð
ursjló oig .auistur í Svartahaf.
Spor í áttina að þessu var Lud-
wigs-skipaskurðurinn.
Með þessu gætu Þjóðverjar
ráðið yfir mikilvægri samgöngii
leið. En löngun Þjóðverja í yf
irráð yfir öðrum þjóðum ásamt
trú þeirra á sína eigin yfirburði,
er næsta sjúkleg.
Þjóðverjar voru ekki raun-
verulega sem sérstök þjóðar-
heild allt til ársins 1871. En
frá þeim tíma hafa þeir óneitan
lega komið fraim sem „hinir ný-
riku“, einkum í utanríkispólitík
sinni. Og ástæðan fyrir hatri
Þjóðverja á Englendingum er
sú, að þeir vita, að enska þjóðin
stendur á gömlum merg og er
sterkbyggð sem heild, þrátt fyr
ir annmarka sína..
Vel á minnzt, — enski fán-
inn. — Þegar Þjóðverjar sjá
enska fánann við hún, hvort
heldur er á skipum eða í landi,
fyllast þeir gremju, — því
brezki fáninn er af öðrum toga
spunninn heldur en hakakross
fáni nazistanna. Þeir sjómenn,
sem sigla undir fána brezka
heimsveldisins geta verið stolt-
jr af honum. En í augum Þjóð-
Verja, — „þjóðarinnar af hin-
um hreina og góða kynþætti; —
er enski fáninn næsta viður-
s^ySgilegur; svo hefur verið og
mun verða. En vikjum okkur
nú aftur að Ludwigs skipaskurð
inum. Með smíði hans var haf-
in byrjunin á „sókninni til aust
urs“ („Drang nach Osten,“
eins og Þjóðverjar komast að
orði), — en jafnvel án þess að
þjóðin sjálf vissi, að svo var. Ef
litið er á landakortið er það eft
irtektarvert, úð millum Bam-
berg og Dietfurt í Bavaríu er
ailmikið skarð í Jura-fjöllin.
Þegar Þjóðverjar ætluðu sér að
ráða yfir austurhluta Evrópu
REIN ÞESSI birtist ný^
lega í enska vikublað-
inu „The Listener“ og er eft-
ir Negley Farson. Segir hér
frá einhverju merkilegasta
mannvirki, sem gert hefir
verið í Evrópu á síðari tím-
um, en sem furðu lítið hefir
verið rætt um opinberlega
en það er skipaskurðurinn
nýi milli Rínar og Dónár.
og jafnvel enn lengra í austur-
átt, þurftu þeir að hafa góðar
samgöngur á þessum slóðum.
Þetta var jafnvel Karlamagn-
úsi ljóst í gamla daga. En áður
en ég ræði nánar um þetta mál,
sikiuliumi rvið athugia Ludwigs-
skipaskurðinn nokkru nánar.
Hann er fjórum mílum lengri
en Súez-skurðurinn og helmingi
lengri en Panama-skurðurinn.
Hann er eini skurðurinn, sem
tengir saman skipaleiðina mill
Niorðiilrsjiávar og Svartanafs.
Og með tilliti til þess, hversu
hann liggur furðu hátt yfir sjáv
armiál, iniætti nefna hana Stkipa
skurðinn í loftinu .Smíði hans
var svo lítið umrædd, að jafn-
vel árið 1925 nafði þýzki ræðis
maðurinn í London enga hug-
mynd um hann. Þegar ég var
á bátsferðalagi mínu um Hol-
land ,efaðist ég svo um, að þessi
skipaskurður væri til, að ég
hringdi til Bamberg og spurði
hvort það væri sannleikur, að
Ludwigs-skipaskurðurinn hefði
verið grafinn og fullgerður.
„Já,“ sagði röddin í símanum,
„en hann er enn í smíðum.
Hvað ristir báturinn yðar mörg
fet?“
iSíðan hélt ég áfriam upp
eftir Rín og lagði síðan leið
mína um Main. Þá kom ég að
brú, sem siglt var undir, og
hvar letrað stóð; „Endumýjuð
1568.“
Karlamagnús hafði látið
byrja að grafa skurð um Júra-
fjöllin frönsku. Og sá skurður
varð nokkrum öldum síðar hluti
af Luidwigs skipaskurðinum. í
byr jiun ifyrri Sheimsistyr j aldiar var
skurðurinn miklu grynnri en
hann síðar varð. Um hann gáta
ekki siglt skip, sem ristu dýpra
en hálít fjórða fet. Þarna var
skipastigi, sem skipin komust
um mpp í ána AltmiuiM, isem er
mjög látil og rennur í hina
straumhörðu Dóna. Skurður
þessi liggur um landssvæði, þar
sem imargar smáár nenna og
falla í han,n sumar hverj-
ar. Viða umhverfis hann er
landið mjög Æagiunt. Frá
fjallabrúnunum, sem rísa upp
af snarbrattanum handan við
skurðinn, gefur að líta þorpin
cg borgirnar umhverfis á stóru
svæði. Á stóru svæði liggur
skurðurinn um hérað þar sem
svo að segja úir og
grúir af fornum kiast-
alarústum og fögrum by-gging-
urn í gömlum stíl, t. d. klaustr-
um og bænahúsum.
En, sarnt sem áður, — þessi
skurður var ekki til þess gerður
að halda við friðinum í heimin-
um. Eftir heimsstyrjöldina fyrri
notuðu Þjóðverjar þennan
skurð mjög lítið. Þeim j>ótti
hann vera of grunnur, — auk
þess yxi þang í honum, og raun
verulega væri smíði hans öll
hin barnalegasta og ekki eftir
kröiflum tlímans. Hann var ekki
neitt samanborið við það, sem
Þjóðverjar vildu að hann væri:
breiður og djúpur skipaskurð-
ur er isameinaði Rín, Main og
Dóná Færðin ium. hina diuttlanga
fiulliu og straumhörð. Main
var þýzkum verkfræðingum
einnig stöðugt um'hugsunarefni.
Main er straumþyngri en svo,
að nokikurt skip -geti af eigin
rammleik siglit méti straumn-
•um, eifitir að komið er upp fyrir
Asehaffenburig. En á þessium
stað við hylinn fram undan hinni
rauðu tígulsteinahöll Aschaff-
enburg, verður á vegi manns
það, sem hver einasti sjómaður
myndi verða hissa af að sjá,
Framh. á 6. síðu.