Alþýðublaðið - 23.02.1945, Síða 2
ALÞYÐUBLAÐItt
Föstudagur 23. febrúar 1945
Ræða Jóns Axels um fjárhagsáæflun bæjarins:
Og að byggja nægilega margar nýjar íbúðir
yfir hið húsnæðislausa fólk.
UmræSur um fjárhagsáætluniua stóðu
langt fram á nótt.
UMRÆÐUR' um fjárhagsáætlun Reykjavíkur stóð í bæj
arstjóm í gær fró fclukkan 5 og langt fram á nótt. Mun
atkvæðagr'eiðsla um fjárhagsáætlunina og hinar einstöku
tillögur flokkanna við hana. hafa verið að hefjast um líkt
leyti og blaðið fór í pressuna.
Umræðurnar hófust mieð framsöguræðu talsmanna flokk-
anna. Hafði Bjam Benediktsson borgarstjóri orð fyrir Sjálfstæð
isflokknum, Sigfús Sigurhjartarson fyrir Sósíalistaflokknum og
Jón Axel Pétursson fyrir Alþýðuflokknum. Kom það berlega
fram í umræðunum að lítið bar á milli Sjálfstæðisflokksins og
Sósíalistaflokksins mn yfirstjóm bæjarins, þó að hinn síðarnefndi
bæri fnam ýmsar tillögur, er Sjálfstæðismenn vildu ekki ganga
inn á. Jón Axel Pétursson gagnrýndi stjórnina á bæjarmálefnun-
um allhart og taldi brýna nauðsyn bera til að mjög mikil breyt-
ing yrði á Iienni til fullkomnunar.
Hér á myndinni. isést Guðlaugur Œtésinlkranz ritari Norrænafélags-
ins h.já' ndfckruimi hluta aif ifatnaðarwörum :t>ejm, sem Ibtúið er að
pakka niðtur í kassa o(g fiullbúinn er til flutninigs 'til Noreigs.
Norræna félagió:
Kynning um Norðurlönd í út-
varpi og skóium
—-------------
Noregssöfnunin nemur nú rúmlega einni
milljón króna.
TVT ORRÆNAFÉLAGIÐ hiefrur nú náð þVí takmarki, sem
™ það setti sér í fyrstu er Noregssöfnunin hófst, að koma
isöfnuninni upp í eina milljón krónur. Hefur nú safnast í
peningum alls 1.3351.88 krónur. Auk þess eru fatagjafir,
sem metnar eru urn 300 bús. krónur.
Norrænafélagið hyggst nú a*~
næstunni að hefja starfsemi
Fulllrúi frá I.L.O.
kominn hingað,
Til að ræða upptöku
islands við ríkis-
stjórnina.
HINGAÐ er kominn fulltrúi
frá I. L. O. — alþjóða vinnu
málasambandinu, norskur mað-
ur, David Vaage, forstjóri í
öryggismáladeild vinmunála-
sambandsins, til þess að ræða
við ríkisstjómina um upptöku
íslands í sambandið.
Félagsmálaráðherra, Finniur
Jlónisison, tuefur árdegisboð fyxir
fulltrúarm að Hiótel Borig í dag.
tíg verða þar ýnnsír geistir aðrir
svo sem at vinnumálaráðlierr a,
forstjóri Tryiggingarstofniunar
rólkisins, fbrseti Alþýðusam-
bandsins, forseti Vinnuveitenda
fél agisins ,fullt rú a r blaða ag út-
varps ag fleiri.
Sænska úfvarpið á viS-
tal við Stefán Jóhann
Sfefánsson.
IFYRBADAG hafði sænska
útvarpið viðtal við Stefán
Jóh. Stefánsson alþingismann,
og var útvarpað frá Gautaborg.
Áður en útvarpið hófst var
það tilkynnt, að íslenzka sendi-
nefndin, þeir Stefán Jó(h. Stef-
.ánsison, Arent Claessen Óli Vil-
fcjá'llmlsisön og Vijlhjálmur Fin-
sen væiiu komnir til Gaútaborg
ar, og hefði íslenzki fáninn ver
ið dreginn að hún í borginni tíl
heiðurs nefndinni.
í samtaii sínu í útvarpinu
gat Stefián Jóh. Stéfánsson
ýfnsra almennra tíðinda frá ís-
landi, meðal annars um vélbáta
(kaiupin á Svíþjóð oig Hitaveitu
Leikfélags HAFNAR {
FJARÐAR hefur í I
hyggju að hafa frumsýningu
á leikritmu „Kinnahvorls-
systur11 eftir Hauch í næstu
viku. Verður það og fyrsta
leiksýning í hinu nýja, veg-
tega teikhúsi Hafnarfjarðar,
en það er í kvikmyndasal ráð
hússins.
Félagið hafði fyrir nokkru
lokið að' mestu við að æfa
þetta leikrit undir leiðsögn
Jóns Norðfjörðs, en þá veiktist
Hulda Runólfsdóttir, sem átti
að leika aðalhlutverkið, Úl-
rikku — og varð félagið að
leita eftir annarri leiÉkonu.
Varð það svo heppið að fá frú
Fara hér á eftir aðalatriðin
úr ræðu Jóns Axels:
AtviBnnumálin aöal-
atriöið.
„Stórkostlegasta verkefni
* okkar, sem skipum bæjarstjórn
I Reykjavikur nú, er eins og það
verður aðalverkefni íslenzks
þjóðfélags á næstu árum, að
skapa atvinnu er stríðsvinnan
hverfur, en svo virðist að það
standi nú fyrir dyrum. Öll minn
umst við hörmunga atvinnuleys
isáranna, klakahöggsins og at-
vinnubótavinnunnar, atvinnu-
leysisins og afleiðinga þess. Við
verðum að leggja allt okkar afl
fram til að koma í veg fyrir
að þau ár komi aftur yfir okk-
ur. — Það eru nú rétt 10 ár
liðin síðan Alþýðuflokkurinn
Ingibjörgu Steinsdóttur til að
taka það að sér, en hún er nú
flutt hingað til bæjarins. Hef-
ur hún áður leikið Úlrikku —•
og því ekki þurft að hafa lang
an tíma til undirbúnings.
Alþýðublaðið átti í gær sam
tal við formann Leikfélags
Hafnanfjarðar, Svein V. Stef-
ánsson og spurði hann um hlut
verkaskiptinguna. Verður hlut
venkunum skipt þannig:
Úlrikku leikur frú Ingibjörg
Steinsdóttir, Jóhönnu, Guðfinna
Breiðfjörð, Jón, föður þeirra:
Þorvaldur Guðmundsson, Axel,
unnusta Jóhönnu: Ársæll Páls
son, Jóhann, unnusta Úlrikku:
Sveinn V. Stefánsson, Bergkon
unginn: Jón Norðfjörð, Ingi-
Framh. á 6. síðu.
hóf baráttu sana fyrir bæjarút-
gerð. Þvi miður stöndum við
enn í sömu sporunum og við
stóðum þá hvað úrlausn þessa
máls snertir. Það er ekki sök
Alþýðuflokksins. Það er sök
þeirra, sem hafa myndað meiri
hluta bæjarstjórnar Reykjavík
ur. Hér hefir aldrei mátt heyr
ast nein rödd um.það, að bæj-
arfélagið hefði afskipti af út-
vegun togara og fyrir því hefir
bæjarfélagið orðið af milljón-
um króna. — Hér, skammt frá
okkur er bæjarfélag, sem keypti
á sínum tíma tvo togara. Nú er
svo komið að sú útgerð á í hand
bæru fé og skipum um 7 millj.
króna og eru skipin 'þá metin
samtals á 400 þúsund krónur.
Ef farið hefði verið að tillögu
Alþýðuflokksins á sama tíma,
og bærinn hefði þá eignast
fimm togara, þá 'hefði ekki að
eins verið hægt að afstýra
miklum atvinnuleysisvandræð-
um, heldur ætti Reykjavíkur-
foær nú um 17 milljónir króna
í þeirri útgerð, miðað við það,
að ökkar skipum hefði gengið
álíka og skipum nágranna okk
ar. — En ég vil ekki tala meira
um fortíðina, þó reynslan eigi
allt af að kenna manni. — Nú
stendur fyrir dýrum barátta
okkar fyrir því að koma í veg
fyrir atvinnuleysi. Við leggjum
nú til að foærinn leiti fyrir sér
um smíði og kaup á fimm tog-
urum, sem bærinn annað hvort
geri út sjálfúr eða verði í sam
vinnu við aðra um útgerð
þeirra. Þetta er nauðsynlegt að
gert verði. Það má gera ráð
fyrir að einstaklingar hiki við,
áður en þeir ráðast í skipakaup
eins og þessi. Einstaklingarnir
hafa að vonum annað sjónar-
mið en bæjarfélagið á að hafa.
Þeir hugsa um það eitt að
tryggja sjálfa sig. Bæjarfélag-
ið á að hugsa um að tryggja
þegnana. Reykj aVíkurbæ f verð
ur að hafa forystuna í þessu.
Ef hann gerir það mun enn
meira á eftir koma. Reykjavík
er og á að vera foær útgerðar
og athafnalífs til sjávarins. —
Allt veltur á þessum atvinnu-
vegi. Alþýðuflokkurinn aðvar-
Frh. á 7. afið*.
sína á enn þá breiðara grund
velli, en verið hefur, bæði með
kynningarstarfi um norræna-
menningu í skólum og út-
varpi svo og innri félags-
störf og er þá fyrst að nefna
byggingu norrænu hallarinnar.
í gær áttu blaðamenn viðtal
við Guðlaug Rósinkranz, ritara
Norrrænafélagsins og skýrði
hann þeim frá niðurstöðum
Noregssöfnunarinnoi' svo og
væntanlegum störfum félags-
ins.
Um söfnunina sagðist Guð-
laugi meðal annars svo frá:
„I haust var gert ráð fyrir
að peningagjöfum til Noregs-
söfnunarinnar væri lokið, enn
fyrir jólin í vetur kom fram
tillaga um að gefa út gjafakort-
in norsku, sem margir kannast
við, og voru prentuð 20
þúsund kort. Má heita að þau
seldust alveg upp. Peningar
þeir, sem ihn komu fyrir þau
námu 110 þús. kr.
Um.sama leyti fóru aftur að
berast gjafir til söfnunarinnar,
bæði frá ýmsum vinnuflokkum
óg einstaklingum, og komu inn
á þann hátt um 50 þús. krónur,
og alls nemur peningasöfnunin
nú 1 millj. 3 þús. 351,88 kr.
Auk þessa hefir safnast mik
ið af fatnaði, og 'hafa fatagjaf-
irnar verið að berast allt til
þessa dags. En þess er vænzt,
að þeir, sem ennþá eiga eftir
að senda gjafir komi þeim til
söfnunarnefndarinnar fyrir 1.
marz n. k.
Það sem verið 'hefir flokkað
af fötum og pakkað niður er
13104 stykki og pör. Og er það
milli 10—12 tonn að þyngd. —
Lauslega áætlað mun þetta vera
að verðmæti um 300 þúsund
krónuiv Fatnaðurinn er. nú til-
búin til fluttnings og fer vænt-
anlega af stað héðan á næst-
unni.
Þá keypti Noregssöfnunar-
nefndin 100 tonn af meðala-
Frh. á 7. síðu.
Skafffrelsi Eimskipa-
félagsins samþykkf í
neðri deild.
Með skilyrSum Al-
þýHuflokksins.
1? RUMVARPIÐ til laga
um skattfrelsi Eimskipa
félagsins var til þriðju um-
ræðu á fundi neðri deildar í
gær. Var frumvapið sam-
þykkt eins og það kom frá
hendi ríkisstjómarinnar með
þeirri breytingu frá Barða
Guðmundssyni, fulltrúa. Al-
þýðuflokksins í fjárhags-
nefnd dteildarinnar, að félag-
ið skuli fullnægja eftirfaT-
andi skilyrðum:
Arður hluthafa fari eigi
yfir 4%.
Tekjuafgangi félagsins ár-
ið 1944 og 1945, að frádregn
um arði verði varið til kaupa
á skipum og á annan hátt í
þágu samgöngumála, svo og
öðrum sjóðeignum félagsins.
Fram fari, samkv. reglum,
er samgöngumálaráðherra
setur, könnun á því, hverjir
séu núver>andi eigendur hluta
bréfanna og hvað af fréfun-
um kunni að vera glatað. Að
þessari könnun lokinni skal
semja nýja hlutahafaskrá og
birta hana opinberlega.
Samningar náist við félag
ið um þátttöku í kostnaði við
strandsiglingar á þeim grund
velli, sem hlutaðeigandi r»3
herra samþykkir.
Þrír fyrstu töluliðir ísikilyrða
áíbvæðanna voru samþykktir
Framhald á 7. síðu.
Reýkjavu.kur.
KinnaíMssysfur sýndar í fyrsla
siiin § HafnarfirSi f næsfu viku
—:--------------■»---—-
Frú Ingibjörg Stoinsdétfir leiknr Olrikku,
aðalhlufverkiÖ.