Alþýðublaðið - 02.03.1945, Blaðsíða 3

Föstttdagur 2. msrz 1945
ALe>yOUBLAлÐ
z
Fridrib mikli og
Hitler
jÞAÐ ER ENGIN TILVILJUN,
að Göbbels þrástagaðist í
ræðu sirmi í fyrradag á nafni
herrnannakonungsíns frá
Potsdam, Friðriki mikla og
ummæli hans um, að Hitler
muni, a sama hiátt og Friðrik
bjargaði Prússum frá fyrirsjá
anlegum ósigri á sínum tíma,
einnig nú bjarga Þjóðverjum
frá ósigri, eru vafalaust sögð
af ráðnum hug. Að vísu dett
ur engum í hug, að þetta tak
izt, eri Hitler og Göbbels
munu samt lifa í voninni, og
það er næsta fróðlegt í þessu
sambandi, að bera saman á-
standið í lok sjö-árastríðsins,
ísem háð var 1756—62 og á-
standið í loík þessa strdðs, því
gera má ráð fyrir, að brátt
sé komið undir lokin.
FRIÐRIK MIKLI áttí í höggi
við mestu stórveldi álfunnar,
Austurriki, Rússland og
Frakkland, auk Svia en naut
bins vegar nokkurs stuðn-
ings Englands, lítils þó. Fyrst
í stað vann hann marga og
mikla sigra. Hann gætti þess,
að eíga við einn í einu og
tókst þetta um langa hrið
með góðum árangri, vegna
sundurlyndis bandamanna,
sem þá voru, en þar kom að,
að liðsmunar gætti og þá tók
Friðrik upp aðra bardagaað-
ferð: að draga styrjöldina á
langinn í því skyni, að eitt-
hvað óvænt kæmi fyrir, sem
orðið. gæti til þess að einn
eða fleiri bandamanna skær-
ust úr leík. Og þetta varð.
ÞEGAR ósigur Friðriks virðist
með öllu óumflýjanlegur, and
ast Elísabet Rússlandsdrottn
ing, einn áhrifamesti and-
stæðingur ’hans, en nokkru
áður Georg II. konungur
Englands, en við tóku stjórn
endur, sem kærðu sig ekki
um að halda ófriðnum ófram.
Var svo friður saminn á þann
hátt, að Friðrik fékk að halda
löndum sínum eins og þau
voru í ófriðarbyrjun.
AÐ VÍSU eru tímarnir aðrir nú
og aðstæður allar breyttar
frá því á dögum hins stjórn-
kæna Prússakonungs. En
samt má gera ofurlítinn sam
- anburð. Þjóðverjar vita
manna bezt að þeir geta ekki
sigrað í styrjöldinni, það er
með öllu útilokað. Þess vegna
taka þeir upp bardagaaðferð
Friðriks, þrauka og draga
} styrjöldina á langinn, ef ske
kynni, að ósamlyndi yrði
með bandamönnum eða blátt
áfram, að einhverjir ótrúleg
ir hlutir gerðust, sem yllu
því, að Þjóðverjar gætu
sloppið nokkurn veginn heil
1 ir út úr styrjöldinni.
ÞE9S VEGNA er áróðri Þjóð-
verja sem mest hagað ó þann
hátt, að reyna að etja banda
mönnurn saman, vissri dag-
skrá útvarprað til Bandarikj-
ann, annarri til Bretlands og
Frh. á 7. síðu.
Þesis var getið í fréttum í 'gærkveldí, að það hefðj verið 29. íótgönguliðsherdeildin úr 9. 'her Banda
riikjamanna, sean. tók Munohen Gladfoadh. Þessi mynd sýnir Eisenlhower yifixihersihötfðingja láivarpa
Ihermenn úr herdeild þessari.
Þeir' tóku Munchen-Gladbach
Rússar reka 40 km. breiðan fleyg
í varnir Þjóðverja í Pommern
Þjóðverjar fluttu 650 þúsund manns frá
Austur-PrússSandi í febrúar
SOKOSSOVSKY HERSHÖFÐINGI heldur áfram sókn sinni
í Pommem oe sótti fram tæna 8 km. í gær. Hefur hann
rekið breiðan flevg í vamarkerfið býzka, en ekki hafði hann haf-
ið neina stórárás þar, er síðast fréttist í erærkveldi. Danzigbúar
em sem óðast að grafa skotgrafir vegna væntanlegs nmsáturs.
Rússar hafa enn tekið nokkrar húsabyrpingar í Breslau og skjóta
á raforkuver borgarinnar.
Ör ræSu Roosevelts:
Beint samband hers-
höfðingja þrí-
veldanna
ROOSEVELT FORSETI
flutti í gær ræðu ó Banda
ríSkjaþingi um ákvarðanir Krím
fundarins.
Meðal annars sagði forsetinn,
. að mikið hefði áunnizt, en samt
íefði of langur tími liðið milli
leheranfundarins og Krímfund
arins. En samkomulag væri í öll
um aðalatriðum milli þríveld-
anna og Hitler yrði ekki að von
sinni, að sundrung kæmi upp.
Hann sagði, að hér eftir
myndi hershöíðingjar Breta,
Rússa og Bandaríkjamanna
hafa beint samband sín á milli
um hernaðaraðgerðir, án þess
að þurfa að snúa sér til London,
Moskva, eða Washington. Þá
sagði forsetinn, að brezkar og
ameriskar tflugvélar myndu
veita Rússum beinan stuðning
í sókn þeirra. Hann kvaðst ekki
alls kostar ánægður með á-
kvörðunina um Pólland, én
hún vaéri samt eftir atvikum
bezta lausnin.
Forster, fylkisstjóri (Gauleit
er) Þjóðverja í Danzig, hefur
birt áskorun til Danzigbúa, þar
sem allir, karlar sem konur,
er ekki vinna nauðsynleg störf í
verksmiðjum eru hvattir til
þess að grafa skotgrafir og
vinna að virkjagerð vegna yf-
vofandi árása Rússa.
Berlínarútvarpið hefur skýrt
frá því, að skip úr þýzka flot-
anum hafi í síðastliðnum mán-
uði flutt 650 þús. manns frá
Austur-Prússlandi.
Frá her Konievs berast þær
fréttir, að hann haldi áfram
sókn sinni að miðborginni í
Breslau og hafi enn tekið nokkr
ar húsaþyrpingar og tvö af suð
urhverfum borgarinnar. Þá
verður Rússum einnig vel á-
gengt í Suður-SlóvaMu. í gær
eyðilögðu Rússar einnig 48
skriðdreka fyrir Þjóðverjum
og skutu niður 28 flugvélar.
SÆNSKA blaðið „Dagens
Nyheter“ í Stokkhólmi
birtir þá fregn, að um 3000
norskir fangar. sem voru í
Oranienburg-fangabúðunuom
við Berlín hafi verið fluttir á
brott, sennilega til Eyjarinnar
Rugen í Eystrasalti.
(Frá norska blaðafulltrúanum).
Lublinstjórnm léf
fangelsa konu
Arciszevskis
Og margar aðrar
konur í þjónustu
rauóa krossins
AÐ var upplýst við um-
ræðurnar uiu Krímráð-
stefnuna og stefnu stjórnarinn-
ar í PóIIandsmálunum í brezka
þinginu í gær, að leppstjóm
Rússa í Póllandi, Lublinstjóm-
in svokallaða, sem nú er kom-
in til Varsjá, hefði látið taka
fasta konu Arciszevkis, forsæt-
isráðherra pólsku stjómarinn-
ar í London og margar aðrar
konur, sem vou í þjónustu
rauða krossins í Póllandi.
Megn fyrirlitning er látin í
ljös á þessari framkomu Lubl-
instjórnarinnar og lýsti Anth-
ony Eden utanríkisráðherra yf-
ir því, að brezka stjórnin hefði
þegar snúið sér til sovétstjórn-
arinnar út atf þessu, en um þetta
yrði ekki rætt við Lublinstjórn
ina, þar sem brezka stjórnin
hefði ekki viðurkennt hana og
ætlaði ekki að gera það.
Einróma iraustsyfir-
lýsing fil brezku
sfjórnartnnar
'D RÉZKA þingið lauk í gær
umræðunum um ákvarð-
anir Krímfundarins og stefnu
stjórnarinnar í Póllandsmálun-
lun. Neðri málstofan samþykkti
traustsyfirlýsingu til stjómar-
innar með 413 samhljóða at-
kvæðum, en 30 þingmenn sátu
hjá flestir úr flokki íhalds-
manna.
Fyrsti Bandaríkjaher-
inn 9 km. frá Köln í
gærkveidi
Hersveitir Pattons
brjótast inn í Trier
rF ILKYNNT er í aðalbæki
stöðvuxn Eisenhowers,
að Bandaríkjamenn hafi tek
ið iðnaðarborgina Munchen-
Gladbach og sæki áfram f
áttina til Diisseldorf. Er þar
með að nokkru rofin þögnin
um aðgerðir 9. hersins, sem
verið hefur af öryggisástæð
um. Stórskotahríðin dynui'
á Köln en þangað áttu Banda
ríkjamenn rúma 9 km. ó-
farna í gær.
Sveitir úr þriðja her Pattons
hafa mðst inn í Trier og geisa
þar götubardagar. Milli Rínar
og Maas er sókninni einig hald-
ið áfram, en þar er mótspyma
Þjóðverja mjög harðnandi. Skor
að hefir verið á íbúa Kölnar að
flýja ekki úr borginni austur á
bóginn, þar eð húast megi við,
að hafin verði fallbyssuskothríð
á þjóðvegi þar og loftárásir gerð
ar.
Taka borgarinnar Miinchen-
Gladbach er talin hafa hina
mestu þýðingu, ekki aðeins
vegna þess, að hún var mjög
þýðingarmikill liður í virkja-
kerfi Þjóðverja á þessuon slóð
um, en hún var einnig mjög
mikilvæg samgöngumiðstöð.
Um hana kvísluðust járnbraut-
ir í allar áttir og þar var mikill
iðnaður. íbúar munu nú vera
þar um 200 þúsund manns. Eink
um var þar mikill baðmullar-
iðnaður. Borgin hefir oft orðið
fyrir skæðum lotftáiásum banda
manna. Þjóðverjar yfirgáfu
borgina án þess að veita mikið
viðnám.
Fyrsta bandaríkjahernum hef
ir einnig orðið vel ágengt í sókn
inni til Köln og hafa enn náð
tveim brúarstæðum á ánni Erft.
Eru Bandaríkjamenn nú um 9
km. frá borginni.
Milli Rínar og Maas fara bar
dagar harðnandi og eiga Kan-
adamenn í hörðum bardögum
í Hoch-skógi. Annar herinn
brezki á við mjög óblíð veður-
skilyrði og er illt yfirtferðar,
aurbleytur og forað.
Hersveitir Pattons eru nú
komnar inn í Trier, austur af
Luxemburg. Hafa þær tekið um
50 þorp þar í grend og 3000
fanga.
Eden utanríkismálaráðherra
flutti loíkaræðuna og sagði með-
al annars að alger eining hefði
ríkt milli þríveldanna um, að
Þýzkalandi bæri að greiða nokk
urn hluta stríðsskaðabótanna í
vörum. Þávék hann að Austur-
ríki og sagði, að svo væri til
ætlazt, að það yrði stjáltfstætt
ríki á ný, en Austurríkismenn
yrðu nú að sýna einhvern lit á
sér sjálfir, enda vœri ekki
seinna vænna.
I