Alþýðublaðið - 06.07.1945, Blaðsíða 4

4
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Föstudagur 6. júlí 19455.
t*’
TÖtgefandi: Alþýðaflokkurinn
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Símar:
Ritstjórn: 4902 og 4902
Afgreiffsla: 4900 og 4906
Aðsetur
í Alþýðuhúsinu við Hverf-
isgötu.
Verð í lausasölu: 40 aurar
Alþýðuprentsmiðjan.
1 ____________________ —)
Kommúsmiískur róg-
ur um Svíþjóð.
ÞJÓÐVTLJINN hefir upp á
síðkastið varfð töluverðu af
rúmi sínu undir kommúnistísk
ar rógsögur um Svíþjóð. Einn
daginn hefir verið sagt, að
„sæns'ka stjórnin sætli harðri
gagnrýni fyrir afhendingu Norð
manna til þýzkra nazista“; og
annan, að ,,sænska stjórnin sé
að fara frá vegna óvinsælda.“
Og fyrsta skiptið var þessi
þvættingur hafður eftir norska
kommúnistablaðinu „Frihet-
en“, þ. e. norska Þjóðviljanum,
en því bætt við, að hann sé
„staðfestur“ af sænska komm-
únistablaðinu „Ny dag“, þ. e.
sænska Þjóðviljanum; en næsta
skipti var hann hafður eftir
„Ny dag“ og var þá „staðfest-
ur“ af ,,Friheten“! Má mikið
vera, ef bæði þessi sómablöð
eru ekki einndg búin að flytja
þessar sögur ,,staðfestar“ af
Þjóðviljanum hér norður á ís-
landi!
*
Það er nú að vísu ekki í
fyrsta sinn, sem sænskir, norsk
ir og íslenzkir kommúni'star
hefja samstflltan rógsöng um
Svíþjóð. En dálítið kynlega
mun hugsandi mönnum koma
það fyrir sjónir, að norskir
kommúnistar hafi ekki annað
FÓmasamlegra og gagnlegra
með blað sitt að gera, eftir að
þeir eru losnaðir undan prísund
þýzka nazismans og hafa aftur
fengið frelsi til að gefa það. út,
en að fara með róg og svívirð-
ingar ums Svíþióð, — það land,
sem bróðurlegar og drengileg-
ar hefir reynt að hjálpa Noregi
í nauðum hans á ófriðar- og
hernámsárunum, en nokkurt
annað, Og það má mikið vera,
ef norskir kommúnistar slá sér
upp hjá þjóð sinni með slíkri
framkomu nú, að stríðinu
loKnu.
m
Brezka stórblaðið „Manehest
er Guardian“ flutti nýlega
nokkrar tölur, sem gefa tölu-
vert aðra hugmynd um fram-
komu Svía við bræðraþjóðiina
vestan Kjalarins í hinu nýaf-
staðna stríði, en hinar komm-
únistísku rógsögur Þjóðviljans
og „Frihetens“. 50 000 Norð-
menn fundu hæli i Svíþjóð á
ófriðarárunum, á flótta undan
ofsóknum nazista, og 50 000
smálestir af matvælum og 750
smálestir af fatnaði voru send-
ar frá Svíþjóð til Noregs.,Tal-
ið er, að undir stríðslokin hafi
um 280,000 Norðmenn heima
í Noregi verið á framfæri
sænsku Noregshjálpari.nnar,
fæddir og klæddir af henni.
Þessar tölur „Manchester
Guardians“, sem byggðar eru
á opinberum upplýsingum í Sví
þjóð eftir að vopnaviðsbifti
hættu á meginlandi Evrópu,
eru nú ekki beinlínis neitt þess
•legar, að Svíar hafi verið nein
ir böðlar norsku þjóðarinnar í
stríði hennar við þýzka nazis-
mann, eins og hið norska og hið
íslenzka kommúnistablað vilja
vera láta. Enda bera forustu-
menn Norðmanna Svíum allt
annað orð og yfirleit fer hróð
ur Svía nú óðfiuga vaxandi um
allan heim fyrir hyggilega af-
stöðu sína í styrjöldinni og
drengilega aðstoð við bræðra-
þjóðiírnar allt í kring.
•
Hins vegar hafa norskir
kommúnistar ekki, svo hrein-
an skjöld í hinu nýafstaðna
stríði við þýzka nazismann,
þótt þeir hafi að sjálfsögðu
reynt að reka af sér slyðruorð-
ið eftir að ráðizt var einnig á
Rússland, að þeim farizt að
brígzla öðrum um þjónkun við
nazismann. Þeiir brugðust þjóð
sinni algerlega, þegar Þjóðverj-
ar réðust inn í Noreg og vógu
aítan að henni og löglegum
stjórnarvöldum hennar í varn
arbaráttunni. Rit, sem norska
Alþýðusambandið gaf út árið
1942 um innrásina í Noreg og
ihernám landsins, segir meðal
annars þannig frá framkomu
kQmmúnista innrásarárið:
„Meðan Þjóðverjar voru að
þrengja meir og meir að verka
lýðshreyfingunni, réðust komm
úmstar, svikarar ,og nokkur
flón úr samtökunum að baki
henni. Kommúnistar höfðu frá
upphafi tekið afstöðu á móti
stjórn landsins og konunginum,
þegar ákveðið var að verjast
innrás Þjóðverja. Þeilr héldu nú
áfram að vera ,,hlutl'ausir“ —
ems og Rússar voru þá einnig.
Síðar beittu kommiúnistar sér
af alefli fyrir því, að bæði kon
ungurinn og stjórnin væri sett
af. Arvid Hansen skrifaði þá
langar greinar undir fyriirsögn
inni: „Noregur þarf engan kon
ung!“ En nýja stjórn átti land-
ið að fá. Og það átti að vera
„alþýðustjórn," úr samtakaröð-
um hins vinnandi! fólks sjálfs,
eins og það var orðað svo fall-
ega . . . Höfuðóvinurinn var
ekki Hitler, heldur hið brezka
auðveldi, og hið brezka heims-
veldi. Flugblöðum var útbýtt
á vinnustðövunum í Osló, þar
sem sagt var að kjörorð Lieb-
knechts væri enn í gildi: „Ó-
vinurinn er í landilnu sjálfu.“
Og óvinurinn — það voru ekki
Þjóðverjar, heldur borgarastétt
Noregs.“
Þannig er framkomu norskra
kommúnista innrásarárið lýst í
rit'il norska Alþýðusambandsins
frá 1942.
*
Flökkur, sem slíka sögu á að
baki sér í baráttu norsku þjóð-
arinnar við þýzka nazismann,
er ekki líklegur til þess, að slá
sér neitt upp með rógsögum um
liina sænsku bræðraþjóð Norð
manna, sem allir vilta- að reynzt
hefir þeim allt öðruvísi og
drengilegar á neyðarárunum.
Og íslenkir kommúnistar
mpnu áreiðanlega. engan sóma
hafa af því meðal okkar, að
lepja upp slíkar rógsögur í
blaði sínu.
Silfurplefff
Matskeíðar
Desertskeiðar
Kökugafflar
Fiskgafflar
Kjötgafflar
Sœjörhnífar.
Mjög vandað, nýkomið.
K. Einarsson &
Björnsson ffi.f.
Bankastræíi 11.

Kröfur kvenna:
Fulllrúa fyrir kvenþjóðina ð þing
og minns! eina í stjórn landsins
Samþykktir á fulltrúafundi Kvenrétfindafélags
íslands
FULLTRÚARÁÐSFUNDUR Kvenréttindafélags íslands var
haidinn í Skíðaskálanum í Hveradölum 26. og 27. júní síðast
liðiim. Fundinn sátu auk miðstjómar Kvenréttindafélagsins full-
trúar úr öllum fjórðungum landsins. Eins og kimnugt er var
Kvenréttindafélag íslands gert að land^féJagi samkvæmt sam-
þykkt síðasta landsfundar kvenna, sem haldinn var á Þingvöllum
fyrir rúmu ári síðan. Miðstjórn Kvenréttindafélagsins skipa auk
stjórnar K.R.F.Í. í Reykjavík fjórar konur, ein úr hverjum póli-
tískum flokki, búsettar í Reykjavík og þrír fulltrúar úr hverj-
um landsfjórðungi.
HELZTU mál fundarins voru:
Minningar- og menningar-
sjóður kvenna, saxnstarf kven-
félaga við K. R. F. í., útbreiðslu
miáD, Hallveigarstaðir, og þátt-
taka kvehna í opinberum mál-
um og aukin áhrif þeirra á þjóð
félagsmál..
í Minningar- og menningar-
sjóð kvenna hafa þegar safn-
azt rúmar 25 þúsundir kr., þar
af yfir 19 þúsund til minning-
ar um Bríeti Bjarnhéðinsdótt-
ur, sem var stofnandi sjóðsins.
Hitt eru gjafir til minningar
um ýmsar aðrar merkar konur.
Tilgangur sjóðsins er að
vinna að menningarmálum
kvenna.
a. Með bví að styðja konur
til framhaldsmenntunar við
æðfi menntastofnanir, hérlend
is og erlendis með náms og
ferðastyrkjum.
Ef ástæður þykja til, svo sem
sérstak'ir hæfileikar og efna-
skortur, má einnig styðja stúlk
ur til byrjunarnáms, t. d. í
menntaskóla.
b. Með því að styðja konur
til framhaldsrannsókna, að
loknu námi, og til. nóms og
íerðalaga til undirbúnings þjóð
félagslegum störfum.
c. Með því að veita konum
styrk til ritstarfa eða verðlauna
ritgerðir, einkum um þjóðfé-
lagsmál er varða áhugamál
kvenna.
Tekjur sjóðsins eru dánar-
og minningargjafir, áheit og
aðrar gjafir og tekjur af ýmsri
starfsemi í þágu sjóðsins. -
, Samþykkt var að hafa einn
fjársöfnunardag á ári fyriir sjóð
inn, var til þess valinn 27. sept
emlber, sem er fæðingardagur
Bríetar Bjarnhéðinsdóttur. Þá
var og ákveðið að % af því fé,
sem inn kemur með fjársöfn-
un, merkjasölu eða minnfngar-
spjöldum megi þegar verja til
námsstyrkja samkvæmt til-
gangi sjóðsins.
Sjóðnum s'kal fylgja sérstök
bók og skal, ef óskað er, geyma
í 'henni nöfn, myndir og helztu
æviatriði þeirra, sem minnst er
með minningar- eða dánargjöf
um. Æviminningar þeirra, bréf
eða ritverk, sem eftir þær
-iggja) lætur sjóðsstjórnin
geyma á tryggum stað, t. d. í
handritasafni Landsbókasafns-
insl Minningarbókin skal
geymd á sama slað. — Stjórn
sjóðsins er sbipuð fimm kon-
um.
Samstarf kvenfélaga við K.-
R. F. L:
Kvenfélög sem taka vilja þátt
í starfi félagsins kjósi þriggja
kvenna nefnd, sem starfi í sam
bandil við K. R, F. I. — Á fUnd
inum var rætt um starf þessara
kvenréttindanefnda og sam-
þykkt ályktun varðandi verk-
svið þeirra.
Samþykkt var að senda fyrir
lesara út um land eftir því sem
íjárhagur félagsins leyfði. Var
og talið æskilegt að í sambandi
við fyrirlestrana yrðu sýndar
fræðslu-kvikmyndir t. d. um
uppeldismál.
Ákveðið var 'að K. R. F. í.
gengist fyrir opnum fundi um'
réttíindamál kvenna, eigi sjaldn
ar en einu sinni á ári
Þó var samþykkt eftfrfaj^ndi
ályktun:
„Fulltrúaráðsfundur K. R. F.
I. telur mjög nauðsynlegt, að
konur komi oftar fram sem þátt
takendur í dagskrá útvarp'sins,
með fræðslu og erindi um á-
hugamál kvenna og skorar á út-
varpsráð að leita samvinnu við
samtök kvenna í þessu skyni.
— Verði teknir upp sérstakir
kvennatímar sem fastir dag-
skrárliðir, óskar Kvenréttinda
félag Islands eindregið eftdir að
taka sinn fulla þátt í þeirri
starfsemi.“
Samlþykkt var að hefjast þeg
ar handa um undirbúning að
¥> LAÐIÐ DAGUR á Akur-
eyri skrifar þ. 28. f. m. í
ritstjórnargrein, sem hann nefn
ir „Spegilmynd af Sovét-ís-
landi“:
„Hugsið ykkur, góðir hálsar,
hvernig ykkur myndi íalla að búa
í samfélagi, þar sem allt opin'bert
líf, þjóðfél'agslegt öryggi og réttar-
far væri mótað í sams kionar form
um og þeim, sem kommúnistar
viðhölfðu á aðalfundi Kaupfélags
Siglfirðinga nú á dögunum og lýst
var að notókru í síðasta bláði.
Vilji yfirgnæfandi meirihluta rétt
kjörinna fulltrúa er að engu hafð
ur, stjórnarformaðurinn neitar að
bera undir áfkvæði fundarins al-
gerlega löglegar tillögur og jafn-
vel að lesa þær í heyranda hljóði.
Andstæðingum stjórnarinnar er
nei'tað um málfrelsi og loks, þeg-
ar sýnt er 'Orðið, að meirihi'uiti
fundarmanna ætlar ékki að láta
kúgast, er ekki aðeins hinn „þver
móðskufulli" (!) -mJeirihluti full-
trúanna rekinn Skilyrðislaust og
fyrirvaralaust úr félaginu, heMur
einnig þorri hinna óbreyttu félags
manna, sem eru í andstöðu • við
útgáfu sögu kvénréttinda'bar-
áttunnar á íslandi.
Kosnar voru þrjár konur í
stjórn Hallveigarstaða.
Samþykktar voru eftirfar-
andi ályktanir:
„Fulltrúaráðsfundur K. R.-
F. í. haldiim í Skíðaskálanum
í Hveradölum 26. og 27. júní
teiur það algerlega óviðunandi
og ekki vansalaust, að konur
skulu ekki eiga sæti á alþd'ngi.
1. S'korar fundurinn því á
konur að hefja nú þegar mark
vísa baráttu, hver í sínum
flokki, til að tryggja sem flest
um konum örugg sæti við vænt
anlegar al'þingiskosndhgar á
næsta ári.“
2. Fulltrúaráðsfundur K. R,-
F. 1. gerir þá krötfu til alþing-
is og stjórnmálaflokkanna, fyr
ir hönd íslenzkra kvenna, að
minnsta kosti eiln kona fái sæti
í stjórn landsins.“
Þá var og samlþýkkt eftirfar
andi ályktun:
„Fulltrúaráðsfundur K. R. F.
í. haldinn í Skíðaskálanum í
Hveradölum, 26. og 27. júní,
lýsir eindregnu fylgi sínu við
tillögur síðasta Landsfundar,
varðandi væntanlega stjórnar-
skrá hins íslenzka lýðveldis og
aðrar réttindakröfur kvenna og
beinir þeirri eindregnu áskorun
til þeirra kvenna, sem eru í
stjórnarskrárnefnd, að þær
leggi ríka áherzlu á, að stjórn
arskráin tryggi 'konum fulít at
vinnulegt og félagslegt jafn-
ré'tti og geri þeim kleift að not-
færá sér þau réttindi.“
Að kvöldii þess 27. var haldið
til Reykjavíkur, og daginn eft-
ir var farin stutt skemmtiferð
um nágrenni Reykjavíkur og að
lokum hélt félagið fulltrúum
kveðjusamsæti að Hótel Röðli.
• Fundurinn fór hið -bezta fram
og voru konur einhuga um að
vinna eftir mætti að stefnumál
um félagsins.
stjórnina, fyrir ómierkilegar og
upplognar isaikir. Og loks fer þessi
siðferðilega u'mboðslausa stjórn fé
lagsins heim til framkvæmdastjóra
félagsins um hánótt, rekur hann
fyrirvaralaust úr stöðu sinni án
iþess að lýsa á hann nok'krum sök
um, heúntar þegar af honum lykla
völdin og afhendir þau nýjum
manni, fyrr en framkvæmdástjór
in fær nokkrum vörnu'ih við kom
ið.“
Við þessa lýsingu á aðförum
kommúnista í Kaupfélagi Sigl-
firðinga bætir Dagur eftirfar-
andi athugasemd:
„Og allt þetta gerist í þjóðfé-
lagi, þar sem -kommúnistar er-u þó
enn í 'algerum minnihluta, þurfa
enn að sætta sig við almennar og
-lýðræðisiegar kosningar oig eiga
íborgiairalega og -fhjá'lsa dómJstól'a
yfir 'hiöfði sér, er -á sínum itíma
munu 'vissulega dæma allt fram-
ferði þeirra og ofbeldi í félaginu
lögleys-ur éinar og refsiverðar at-
hafnir. — Þetta geriist í þjóðfélagi,
Frarnh. á 6. síðu.