Alþýðublaðið - 06.07.1945, Blaðsíða 6

« ALÞYDUBLAÐIÐ
LEVNDARDÓMAR
PARÍSARBORGAR
af þessari heimskumm skáldsögu eftir franska rítsnillinginn
EUGENE SUE eru nú koniin í bókaverzlanir.
Bókin er í 5 bindum (nær 2000 bls.), prentuð á góðan
pappír og prýdd 200 myndum eftir franska dráttlistarmenn.
EFNI SÖGUNNAR er svo viðburða-
ríkt og spennandi og frásögnin svo
lifandi, að menn hrífast ósjálfrátí
með — sem sagt, lifa atburði þá, er
sagan segir frá um leið og þeir lesa
um það.
Bókin hefur verið ófáanleg síðan
fyrir stríð, en ávallt mjög eftirspurð.
Nú hefur það Jitla, sem eftir «r af
upplaginu verið heft og selst með
fyrirstríðsverði.
0115 bindin koifa
ððeins 50 krónur!
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN
frh. af 4. sáðu.
þar sem andsitæðingum kommún-
ista er þó enn heimilt að gagn-
rýna gerðir þeirra í blöðum og á
mannfundum, enda telja þeir sér
venjulega hentast að hylja úlfseyru
einræðisbrölts síns og ofbeldis-
ihneigða sem allra vendilegast und
ir sauðargæru lýðskrums og lýð-
ræðfsskrafs. Það er auðvelt að
gizka á, hvernig aðferðirnar
myndu vera, þegar svo væri kom-
ið, að þeasir herrar hefðu alia
frtj órnartauma þjóðfélagsins í
hendi sér; dómstólar, tolöð og út-
varp væru aðeins orðin þæg verk
færi og áróðurstæki í þágu flokks
foringjanna, öll gagnrýni og allar
aðfinnslur miskunnarlaust þaggað
ar niður, og aimenningur 'fengi
ökkert að vita, nema það, sem
valdhöfunum þóknaðist, enda væri
hann að engu spurður, hvort hon-
iun líkaði toetur eða verr. En
þetta er einmitt það stjórnarfar,
sem kommúnistar þrá að koma hér
á, og berjast fyrir með hnúum og
hnefum. Svona er stjórnarfarið í
Rússlandi, og svona vilja þeir, að
það verði einnig á Sovét-íslandi!“
Já, — að viðbæítum hinum
ómissandi réttarihöldum, játn-
ingum og dauðadómum, þegar
j>örf er á að koma sökinni. á
óstjórninni yfir á gagnrýnend-
ur og andstæðinga hennar.
Ný bók:
Bamið mitt.
D ARNIÐ MITT, nefnist ný
bók og sérstæð, sem komin
er út.
Er þetta nokkurs konar dag-
bók fyrir foreldra, þar sem
þeim er ætlað að færa í ýmsa
viðburði í lífi barna sinna iil
7 úra aldurs. Og getur bún því
orðið börnunum sjálfum bæði
til gagns og skemmtunar, þeg-
ar þau vaxa.
í bókinnii er gert ráð fyrir
lúmi til bess að líma inn Ijós-
myndir af barninu á ýmsum
aldri, skrá til útfyllingar um
skírnargestli, afmælisgesti barns
ins o. fl. — Þá eru nokkrar
s'ður til þess að gera grein
íyrir gjöfum og kVeðjum, sem
barninu berast, og ennfremur
eyður fyrir foreldra, til að
skrifa á ýmsar endurminnilng-'
ar um barnið á bessum árum.
«■
Qræfaferðir Ferlafé-
iags Akureyrar
í næslu ¥iku.
A MORGUN gengst Ferða-
félag Akureyrar fyrir
langri öræfaferð; verður ekið I
Suðurárbotna uin kvöldið, en
á sunnudaginn verður farið um
Ódáðahraun og Dyngjufjalla-
dal.
Á mónixdaginn verður gengið
að Öskjuvatni, en síðan verð-
ui’ reynt að kornast með bif-
reiSarnar austur að Jökulsá og
norður með henni til Herðu-
breiðurlinda, en þar er ráðgert
að mæta öðrum leiðangri, sem
fer af stað frá Akureyri 10.
Jafna® var Biiiur kr.
2SS á 3S® gjaici-
endisr.
1VF ÝLEGA er lokið niður-
iA® jöfnun utsvara á Húsavík.
AIIs var jafnað niður ltr. 255.-
638,00, sem skiptist á 396
gjaldendur.
Ftra hér á eftir útsvör hæstu
útsvarsgreiðendanna, þeirra er
greiða tvö þúsund krónur og
þar yfir;
Kaupfélag Þingeyinga 55018,
Vísir h.f, 4000, Barði h.f. 3950,
Þórhallur Karlsson skipstjóri
3895, Sigtr. Pétursson bakari
xr. 3885. Stefán Pétursson
skipstjóri 3585. Pöntunarfélag-
'ð 3480, Þór Pétursson bíistj.
3325, Þórður Guðjohnsen kpm.
3265, Kristinn' Jónsson kpm.
3095, Sigtr. Jónasson útgm.
2755, Júlíus Havsteen sýslum.
2635, Helgi Hálfdánarson lyf-
sali 2660, Jónas Jónasson kpm.
2455, Þórarinn. Stefánsson
hreppstjóri 2310, Hjalti Illuga-
Lon gestgjafi 2140, Snorr; Jóns
son kpm. 2085, Andrés Jóns-
son klæðskeri 20,85, Þórh. Sig-
tiyggsson framkv.stj. 2055.
,]úh og ekur að Lindá. —- Frá
Herðubreiðarlindum verður í
tveim hópum farið, annar fer
um Mývatnssveit til Akureyr-
ar, en hinn heldur suður með
Jökulsá til Vatnajökuls.
Ufi í sveif
Framh. af. 5. síðu
er hiún sýnir mér matbúrið sitt
með Mspursleysi hinnar dönsku
konu.
IV.
Á sunnudegi hjólum við Pet-
ersen og ég heim að búgarðin-
mn. Við hjólum tveggja milna
vegalengd á gúmmílausum reið
hjólxím. Við hjólkantana eru
neglldar kaðalræmur.
— Ég hefði ekki haldið, að
þetta tækist svona vel.
— Við höfum ekki mikið af
stríðlnu að segja hér úti í sveit
inni. — Reýndar er það nú
stríðsins vegna, að maður hefur
ekki gúmmídekk á hjólin:
Það er mikill hristingúr á
hjólinu og mann verkjar í sitj-
andann.
— Hér hefur maður litið orð
ið var við þá þýzku, segir Pet-
ersen. Helzt er það, að Kirsten
gengur í bráðabirgðaskóla,
og stundum kemur kennarinn
heim til að kenna nemendum
sínum. Þjóðverjar dvelja í
skólabúsinu,
Hristingurinn er sá sarni. Sár
indin verða enn þá meiri.
Smærri vegum er ekki haldið
við af því opinbera, heldur af
lólkinu sjálfu.
Við komum við hjá einum
leiguliðánum. Það er tengdafað
ir Petersens, og hann kemur
sjálfur til dyra í ferðaskóm og
með háan hatt og spjaljar við
okkur góða stund. Petersen tal
ar við tengdaföðurinn sem jafn
ingja sinn. Báðir eru þeir dansk
j ir menn.
í bæjunum er ekkert raf-
rnagn til þess að láta mjaltavél
arnar ganga. Hendurnar era
notaðar í þeirra stað. Nokkra
stund horfi ég á svín. Ég svip-
ast um; lít á húsið, það er ekki
byggt upp af steingrunni. held
ur er bindingin niður að jörð.
Úti á akrirxum bylgjast rúgur-
inn, sem bráðum ber þroskuð
öx. Hafrarnir eru einnig þó
nokkuð vaxnir. Margra hektara
akur er settur radísum og í öðr-
um álíka stórum spretta rófur.
Niðri við ströndina er svanahóp
ur. Á þúfu stendur hegri á öðr-
fæti, harla spærkur á að sjá.
Skammt frá búgarðinum hjól
um við af hendmgu fram hjá
husi dýrahirðisins. Hann býr
við betri kjör að ýmsu leyti
en smábændur'nir, hefur ókeyp
is húsnæði, kartöflugarð o. fl.
þægindi. Húsfreyjan mjólkar
átján kýr á dag, og fyrir það
fær hún 4,55 kr. fyrir dáginn.
Áftur á móti fær bóndi hennar
4.0Q0 kr. í árslaun. Þau hafa
tvö herbergi og skuggsýnt eld-
hús. Annað herbergið er yfir-
fullt af rúmum; hjónin eiga
4 börn. í hinu herberginu hang-
ir mynd af dönsku konungshjón
unum á veggnum. Á borðinu
liggur þykk síða, af svíni,
sem hjónin eru nýbúinn að
slátra. Það á að salta síðuna og
gevma.
■ Heima hjá d rá (tarvél s Ij óran-
um sem við heimsækjum næst
er öllu íburðarmeira. Hann hef-
ur þrjár stófur og eldhús, fjöld-
ann allan af vmiskonar skraut
munum og bókum, þ. á. m. ,,Þar
syngur í laufi“ eftir Guldbrand *
seri. í svafnherberginu. sem er
á næstu hæð, eru þrjú f-ull-
orðinsrúm, Hjónin eiga ekkert
barn. Þau sofa í sama herbergi
og tengdamóðir þeirra, sem I
býr hjá þeim. — Aldrei myndi .
ég láta tengdamóourina sofa J
inni hjá mér og konu minni, j
þó ég ætti einhverja.
Tveir ungir vinntxpiltar, er ég |
talb við, af öllum þeim 110,000, j
sem vinna að dönskum landbún j
aði, — eru tvíburar. Þeir vinna j
þarna yfir sumarið, — eða leng |
ur þó; allt frá maí og fram í *
Föstudagur 6. júlí 19455.
á Sjálandi
nóvemsber. Það er tíu -mínútna.
aldursmunur á þeim, en sá
yngri er öllu minnii og væskils-
legri. Sá eldri hefur 800 krónur
i íaun aúk uppbótar fyrir það,
hve langan tíma ársins hánn
vinnur, — en 'hinn, sem er ex-
lítið rýrari á vöxt, hefur aðeins
700 krónur.
Flestum vinnumönnum er
skipað niður á bæina af yfir-
völdunum.
V.
Dönsku smábændurnir hafa
betur losnað við athafnir Þjóð
verja í Danmörku en jafnvel
j'.okkur önnur stétt hefur gjört.
í Kaupmannahöfn hafa Þjóð-
verjar líka bag^ð sér miklu
dólgslegar en úti a landi. Þjóð-
verjar hjuggu reyndar danska
skóginn sér til afnota eins og
•þeir vi®|u, heilu beýkiskógana,
margar '-lermílur að um-máli.
Hjá Petersen loga karbít-
lampar. Rafmagnsljós fyrirfiim
ast yfirleitt hvergi, þegar mest
megnis er notazt við fáeina raf-
geyma frá Svíþjóð, en allar raf
stöðvar eru ónothæfar.
í raun og ver-u má hvarvetna
sjá einhver merki um aðgerðir
Þjóðverja. Á bílnum, sem ég ók
í til Petersens, var gat eftir
byssukúlu. Kúlan hafðli farið
gegnum yfirbyggingu bílsins og
rúðuna, sem var dregin niður.
En það er samkvæmt lund-
arfari Danans að minnast helzt
ekki á Þjóðverjana. Öll árin
hafa Danir látið sem þeir sæu
þá ekki. Því síður hafa þeir tal
að mikið við þá Og nú, þegar
allt er um garð gengið, er ekki
viöeigandi að vera með skanaim
ir.
Þjóðverjar misstu af Dönum
þann dag, er þeir réðust inn á
þá án þess hinir síðarnefndu
kærðu. sig um það. Þjóðverjar
stóðu uppi ráðalausir gagnvart
hinni sameinuðu framkomu
Dana og jafnaðargeði þeirra.
Á kvöldin, er ég sit inni hjá
Petersen verður mér hugsað um
lundarfar smábóndans. Hjá
honum finnur maður hina raun
verulegu tryggð. Hann er sjálf
stæður í skoðunuim. Það er sam
kvæmt eðli hans. Þeir, sem ég
hefi hitt hér á Sjálandi; eru
allir líkir Pétersen, hvað þetta
snertir.
Danmiörk er lítil að flatar-
rrí-nli. En menningin er þar á
háu stigi. Jafnvel í sveitunum
er siðmenningin mjög mikil.
Það hefur mjög mikið að segja
fyrir lundarfar bændanna. Þeir
eru ekki aðeins á háu stigi efna
lega, heldur og andlega. Ég
heí-d, að betta stafi ekki ein-
göngu af góðum kjörum, heldur
Iiafi þeir fengið þetta í vöggu-
gjöf.
Heima hjá Petersen lifir mað
ur frjálslegu, heilbrigðu fjöl-
skyldulífi. Þegar börnin ganga
til sængur á kvöldin, hátta þau
sig að mér, ókunnugum, ósjá-
andi. Þau hlaupa til og kyssa
foreldra sína á munninn. Og
bau faðma mig að sér. Þannig
hispursleysi á sér ekki staö með
'íólks af samsvarandi stéttum í.
Svíþjóð.
Þegar ég, skömmu seinna,
geng út mér til hressingar, sé
ég grilla í hvítu sveitabýlin í •
myrkrinu. Fólkið er gengið til
náða.
Og að baki ,er dimmur beyki-
skógurinn.
Barnaspxíaiasjóðs Hringa
ins fást í verzlun . frú
Ágústu Svendsen, Aðal
stræti 12