Alþýðublaðið - 19.10.1945, Qupperneq 3
Föstadaginn 19. október 194S
ALÞYÐUBLAÐÍÐ
EINS OG MÖNNUM mun í
fensku minni, var svo ákveð
ið af ,,hinum 'þrem stóru“ á
' fundinum í Potsdam, að kom
ið yrði á fót ráði utaniríkis-
iriáiaráðherra hinna fimm
• stórvelda, þ. .e Bretlands,
Bandarikj anna, Rússlands,
ÍEirakkiiands og Kina. Verk^
efni ráðs þessa skyldi vera
að gera friðansamninga við
ítaliu, Rúmeníu, Búlgaríu,
Ungverj'aland og Finnland.
Skyldu hinar sameinuðu
þjóðir siðan a fhuga í samn-
inga 'þessa.
UTANRÍKISMÁLARÁÐ-
HERRARNIR fimm, þeir Be
vin, Byrnes, Molotov, Bid-
ault og dr. Wang, koma síð-
an saman til fúndair í London
og ihugðu riienn almenn gott
til þess, sem þar átti fram
að fara. í um það ibil 10 daga
virtist fundurinn starfa í
nokkurn veginn sæmilegu
bróðerni, en þá tilkynnir Molo
tov, að fulltrúaæ Fnakka og
Kinvorja verði að víkja af
fundi og rökstyður það með
þvi, að þessar þjóðir hafi
ekki verið aðilar að undirrit
un uppgjafarinnair við fyrr-
greindar óvinaþjóðir banda-
manna. Lauk þessu með upp
. lausn fundaírins.
MÁLALOK ÞESSI ollu mönn-
um mikilla vonbrigða og
þykja geta haft Ihinar alvar-
legustu pólitískar afleiðing-
ar. Hið kunna ienska bLað,
„Manchesier Guardian“ ri'tar
eftir fundinn á þessa 'leið:
?rHLUTAÐEIGANDI ríkisstjóm
iir verða að leggja heilann í
ibleyti næstu vikumar. Banda
ríkjamenn kunna ef til vill
að spyrja sjálfá sig, hvort
ekki sé unnt að gagnrýna af-
stöðu þeirra á Kyrrahafi á
svipaðan hátt og gagnrýna
má afstöðu Rússa í Austur-
Evrópu. Sjálfir geta Bretar
hugleitt vísdóminn í því að
viðurkenna ekki riki, sem við
höfum lít'il óhrif á. ,En þó að
engin þjóð hafi sóma af ráð
stefnunni, hafa Rússar þó
minnstan.
MOLOTOV hefir kastað á glæ
á bruðlsáman hátt hilnni
miklu góðvild og vimsemd,
sem Rússar höfðu afliað sér
á svo ríkum mæli meðan á
styrjöldinni; stóð. Og honum
hefir á eftirtektarvierðan' hótt
1 tekizt að saimeina hrezka
stjórnmálamenn og blöð. —
Margir kynnu að efast um að
Rússar væru ekki heilir í mól
! inu, en Molotov hefir gert
allt sem hann gat, til þess
að eyða iþeim efa. Þeir, sem
reynt hafa af öilum mætti
að verja málstað Rússa, hafa
orðið að gefast upp við það.
VARLA GETA RÚSSAR eða
liðsmenn þeiirra í Austur-Ev
rópu haldið, að þeir ’hafi auk
ið á liíkmdin um f jiárhagslega
aðsloð Breta og Ðandaríkja-
Þrír hinna ákærðu
Göring
Streicher
Dönitz
Hálaferlin geon 24 strlðsg
nazista liðf ust i Berlím í oær^
læpamoDRnm
Sakaðir um að hafa stofnað fil styrjaldar og
rekið bana á ómannúðlegan hátt
Esnnig fyrir fjöidamorð, pyitdingar og fjöi-
marga aðra glæpi
IGÆR hófust í Berlín málaferlin á hendur 24 helztu
stríðsglæpamönnunum þýzku. Var lesið ítarlegt á-
kæruskj'al, sem var samtals um 24 þúsund orð. Menn þess-
ir eru ásakaðir fyrir að hafa sameiginlega gert með sér
samsæri í þyí skyni að stofna til, styrjaldar og að hafa
rekið Shana á ómannúðlegan hátt. Þá eru þeir ásakaðir fyrir
morð og pyndingar og tilgangslausa eyðileggingu á verð-
mætum og fjölda margt annað. Síðan var málaferlunum
frestað, en hefjast að nýju í Núrnberg í næsta mánuði.
Meðal annars er þess getið í ákæruskjalinu, að af imi 250.000
Frökkum, pólitískum föngum, sem fluttir, voru til t»ýzkalands,
séu nú aðeins 28 þúsund á lífi. Þá eru menn þessir valdir að því,
að um 5.7 milljónum Gyðingum var tortímt, eða helming allra
Gyðinga í álfunni fyrir stríð. Þá verða menn þessir látnir svara
til saka, hver í sínu lagi fyrir glæpi, sem framdir voru á þeirra
persónulegu ábyrgð. Er Göring kærður fyrir að vera npphafs-
maður að fangabúðunum, þeir Dönitz og Raeder fýrir grimmdar-
lagan sjóhernað og Frank fyrir grimmdarverk í herteknum hér-
uðum.
Hreinsað III á „svarla-
markaði" í Berlín
C MIRNOV hershöfðingi,
^ hinin nýi yifirmiaður rúss-
neska 'setuliðsins í Berlíin, hefiir
móítm'ælt skrifuimi brez'kra blaðia
'Uim það, er brezkir hermenn
handtóku fjölda manns í Tier-
garten í Berlín itil þess að hafa
hendiuir í hári „svartaimarkaðs-
kaupmanina". Af uim 2000, sem
haanditeknir voru, voru um 100
irúss'n'eskir hermenn.
Truman reynir að fá
100 þús, Byðingum
landvisí í Palestínu
TRUMAN Bandaríkjaforsetí
sagði í viðtaili við blaða-
menn í gær, að hann hefði far
ið þcss á leit við Attlee, forsæt
isráðhcrra Breta, að 100 þús-
und Gyðingum yrði lfeyfð land-
viet í Palestínu. Attlee svaraði
því til, að því gæti hann ekki
lofað, að minnsta kosti ekki
nándar nærri svo hárri tölu.
Sagði Trumian, að sér fynnid
ist sanuigjarn't, að reynt yrði að
isjá einhverjum fjölda Gyðiniga
'fyirir landvist þar.na. Truiman
sagði, að langt væri sáöían bréfa
skipti hefði farið á mil-li Attees
og hans og hefði 'hann þá hafit
ýmsar tillögur fraim að færa og
yrði þær ef til vill ræddar síð.
ar.
Þjéðermssinnnar á
Java gera kröfur
y ARAFORSÆTISRÁÐ-
* HERRA þjóðemissinnja á
Java hefir krafizt þéss af Christ
erisen hershöfðinigja, yfirmanni
hollenzka7 hersins á eyjnnni, að
Ihætt verði að flytja þanigað her
lið og að það, sem fyrir er, veæði
flutt úr landi. Eihnig'' krefst
hann þess, að þjóðemissirinar
taki að sér hina borgaralegu
stjóm á henduir og rekstur al-
menningsfyrirtækja og stofn-
aná þar.
Auk þess eru allir þ'essir
menn lákærðir fjnrir 'að hafa með
ólöglegatn hætti brotizt t'il
valda ií Þýzkalandi og misinotað
þaiu iSViívirðilega, svift menn
eignum og ofsótt hundruð þús
unda saklaura manna. Þeir eru
*
oig ásaikaðdr fyrar gegndarlausar
ofsóknir á Ihiendur póiitískum
iandstæðingu'm, fyrir að hafa
imiisþyrmt þei!m ó hinn hrylli-
'iagaista hátt, myrt þá, eða látið
þá vieslast upp í fangabúðum.
iSamkvæmt 'ákæruskjalinu
voiru 4 milljónir manna drepnir
í fiangaibúðunum í Ausohwits,
5 milljónir Rússa voru fluttir
úr landi og skipun hafði verið
gefin um, að Leningrad skyld.i
lögð i eyði, ef Þjóðverjar hefðu
náð borginná. Nær 6 milljónir,
eða 5 milljónir og 700 þúsund
Gyðingair voru lífllátnir og er
það um hélmingur þeirra Gyð-
inga, sem vom I álfunni, er styrj
öldih ihófst. Mikil fáherzla er
einnig lögð á sök þessara manna
ó hirium gifiurlegu eyðileggiai'g-
um, sem enga hernaðarlegai þýð
ingu gátu haft, svo sem gereyði
leggingu Iheilla borga, mann-
vinkja og listaverðmæta.
Meðal ihinna 24 etru Göring,
Hesis, Rilbhentrop, Ley, Seyss-
Ilnquart, , Kedtel hershöfðingi:,
laðmíriálarnilr DöniMz og Raeder,
Brezkur vísindamaður segir:
Ogerlegt að balda bjarnorka
sprengjnni lepðri
auðveld.
RUMAN forseti tilkynnti í gær, að hann hefði skipað nefnd
til þess að athuga og rannsaka kjarnorkuna og á hvem hátt,
hún getur hezt orðið Bandaríkjunum að notum. Brezki vísinda-
maðurinn Oliphant hefir lýst yfir því, að ógerlegt sc að halda
kjarnorkusprengjunni leyndri, framleiðsla hennar sé tiltölulega
aqðveld.
manna. Ef til vill munu
stjórnendur Rússa velta því
fyrir sér, hvort „öryggi“ sé
svo mikils virði sem allt þetta
er þeir gátu náð með svo miklu
belri árangri. með viniáttu og
samvinnu við vesturveldin.
Það er ekki of seint. Ebkert
óbætanlegt hefir verið gert,
því ekkert var' gerl.
ÞAÐ ER ÉNNÞÁ mögulegt að
Framhald á 6. síðu
í nefnd þeirri, sem Truman
skipaði eru ýmsir mienn úr
mörgum iðngreinum, svo og hin
ir færuistu sérfræðingar. Eiga
þeir einkum að aithuiga, hvern-
von Papen, Frank landstjóri í
Tékkóslióvaikíu, Kaltenþrúnner,
hinn illræmdi yfirmaður þýzku
leyniþjónustunnar, Speier her-
gagnamálaráðherra, von Schir-
lach, * Streicher, Rosenberg,
Fr*ick innaniráikismálariáðherra,
Krupp og fleiri af hinum þekkt
ustu nazistaforingjum.
Síðan verður málaferlunum
haldið áfram X Núrnberg og
verður í forsæti þá Bretinn
Lawrence. Hinúm ákærðu munu
sennilega verða gefkm kostur
á að fá þýzka verjendur.
ig bezt verði nýtt þesisi nýja og
stórkiostlega uppfinninig.
Hinn brezki vísndamaður hef
ir lýst yfir þvá, að vísindamenin
flestra þjóða hljóti iinnan
skmms að hafa uppgötvað leynd
armálið um kjarnorikusprengj-
uina, því að í rauininrii sé fram
leiðsla hennar tiltölulega auð-
veld og ómögulegt að halda
hehni' leyndri.
Sagðá hann einnig, að innatn,
skammis væri búið að finaimlleiða
kjiamorkiulsprenigjur mleð styrk-
leiba, er svaraði til) 2000 millj-
óna smálesta af dýnamiti.
Frakkar hafa eininig sett
ruefnd á laggirnar sem einkum á
að startfa rið rannsóíkniuim á
'kjarnorkunni og hvernig bezt
mteigi nöta hana í þágu iðnaðar-
ins. ' .