Alþýðublaðið - 29.12.1945, Blaðsíða 6
ALÞÝÐURLftÐIP
Laugardagur 29. des. 1945»
Yfirkjör stjórn
við kosningar til bæjarstjórnar Hafnarf jarðarkaupstað-
ar, sem fram eiga að fara 27. janúar 1946, skipa þeir:
Guðjón Guðjónsson, skólastjóri, oddviti.
Dr. Bjarni Aðalbjarnarson, kennari og
Sigurður Kristjánsson, fyrrverandi kaupfélags-
stjóri.
Framboðslista ber að afhenda oddvita yfirkjörstjórnar
eigi síðar en 21 degi fyrir kjördag.
Hafnarfirði, 28. desemlber 1945.
Bæjarstjórinn.
Spánn í dag ...
Framihald af 5. síðu.
föll og uppreisnir, og vilja því
ekki skipta um stjórn.
Falangistar hafa nú ekki leng
ur nazista-Þýzkaland að baki
sér, enda þótt þýzk áhrif séu
enn þá mjög rikjandi í pólitik
Spánar.
Framfærslukostnaður hefur
aukizt úr 100 í júlí 1936 upp í
267 í febrúar 1945, en þar sem
allt verðlag hefur aukizt mjög,
gefa þessar tölur hvergi nærri
rétta mynd af ástandinu eins og
það raunverulega er. í sann-
leika sagt hefur framfærslu-
kostnaður hvers miðlungsverka-
manns aukizt um ca. 500%.
Launin hafa samt ekki hækkað
í hlutfalli við þetta. Verkamenn
myndu vera harla illa á vegi
staddir, ef þeir hefðu ekki lært
af reynslunni að spara og rey na
að vinna sér eitthvað inn að
auki.
Það er algengt á Spáni nú til
dags, að fleiri en ein fjölskylda
skipti á milli sín einni lítilli í-
búð. Húsmæðurnar stunda að
jafnaði vinnu úti í hæ eða uppi
í sveit, — eða reyna að kaupa
landbúnaðarafurðir, sem hægt
er að selja nokkru dýrara á
svörtum markaði i borginni. —
Mennirnir vinna oft þrefalt
dagsverk með því að taka að
sér eftirvinnu og næturvinnu
auk dagvinnunnar.
Skortur á áburði hefur orsak
að mun minni uppskeru á Spáni
í ár, heldur en þekkzt hefur þar
í landi um sjö tugi ára. A’öeins
100 000 tonn af áburði voru
flutt imn, í stað 500.000 tonma
árlega áður fyrr. Sömuleiðis
hefur verið gengið meira á naut
gripastofninn en áður, sökum
skorts á fóðri og vatni.
*
Á meðan ástandið hefur þann
ig farið stöðugt versnandi, hef-
ur andstaðan gegn stjórninni
aukizt; í Katalóniu, Madrid og
Bilbaó ber einna mest á henni,
en hún hefur raunverulega fest
rætur um gjörvallt landið.
Gömlu leiðtogamir hafa verið
drepnir af núverandi ráðamönn
um. Leiðtogar fólksins eru nýir
menn, sem virðast frjálslyndari
en fyrirrennarar þeirra og
viljugri til þess að hefja sam-
starf millum ólíkra flokka, þeg-
ar þar að kemur. 1 andstöðu-
hreyfingunni eru hverskyns
and-falangistir flokkar, — t. d.
bæði anarkistar og sósíalistar.
Kommúnistum einum er mein-
að samstarf með þessum flokk-
uin.
Spánska andstöðuhreyfingin
er ekki lengur byltingarsinnuð.
Hún vill efna til alþjóðar-eining
ar á breiðum grundvelli, sem
muni endurreisa fullkomið ein-
staklingsfreisi, leysa úr haldi
pólitísk fanga og efna sem fyrst
til alrneunra, frjálsra kosninga.
Fn hvernig á að koma slíkri
alþjóðareiningu á?
Aðeins hershöfðingjarnir eru
fserir ^ urr, að steypa Franco af
stóli án þess það kosti blóðsút-
hellingar. En þeir eru hræddir
við uppreisn.
Auk þess heyrist því fleygt
fram manna á milli á Spáni, að
ef brezka stjórnin sýndi fram á
samstarfsvilja við hershöfðingj-
ana og uppreisnarmennina,
myndi það áreiðanlega ráða úr-
slitum í málinu.
HANNES Á HORNINU
Framihald af 4. síðu.
arins, að þeir létu af hendi rakna
nokkur bílhlöss af ofanlburði til
þess að framlen.gja Stórholtið í
Einholt, eða Þverhölt svo að hin
stórhættulega umferð um 5 metra
sundið, sem ég hef lýst hér að
framan, yrði lögð niður áður en
einhverjir af háttvirtum kjósend-
um tína þar tölunni vegna þessa
ósóma.
UM HÁTEIGSVEGINN er varla
að ræða. Hann hefur verið lokað-
ur síðan í áumar, að mestu leyti,
vegna holræsis sem forráðamenn
bæjarins hafa þrátt fyrir allt, ekki
getað hummað fram af sér að láta
gera, vegna þess að einhverjir
stórkarlar hafa verið og eru að
byggja við Iíáteigsveg sunnan-
verðan. Þá vil ég enda þessar lín-
ur með þeirri ósk, að þú látir ekki
þessa för undir höfuð leggjast, og
komist heilu og höldnu til baka
með hinu væntanlega fylgdarliði
þínu, þrátt fyrir allar torfærurn-
ar; en til* þess að svo megi verða,
er bezt að fara gætilega."
Hannes á hornmu.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN?
Framihald af 4. siðu.
vaanta að þeir mettu það að
nokkru, en þeir virðast líta svo
á, sem er mannlegt, að hver sé
sjálfum sér næstur, en við þessu
hefur þráfaldlega verið varað,
þannig að standa hefði átt vel á
verðinum til þess að afstýra mestu
vandræðunum. Þetta virðist ekki
hafa verið gert.“
Víst hlýtu öllum hugsandi
imömiium hér á ilaaudi aö vera
hað máikið áhyggjuefni, hvem-
i)g niú ihorfir um isölu á hrað-
frystum fiski ihéðan á brezkum
imarkaði. En jþvlí munu (þó fáir
trúa, að ÍBretar Ihafi Iþegar sagt
sitt síðasta orð á jþvá máli aneð
ákvörðun íþeirri, sem hinigað
hefir spurzt.
GOTT
ER GÓÐ EIGN
Guðl. Gíslason
CRSMIÐUR UAUGAV. 63
Ufbreiðið
Alþýðublaðið
Mntmngarorð
Ásmundi Hjörleifsson
KLUKKAN 8 að morgni þ.
20. desemlber s. 1. vildái ttil
ihörmuileigt slys hiér í bænum,
þar sem tveii’, unigir og hraust-
menn misstu lifið á svipstundu.
Annar iþessara manma var Á-
mundi Hjörleiifsson, bifreiðar-’
stjóri.
lÁmundi var fæddur á Reykja
vik 7. okt 1914, sonur hjón-
amna Hjörleifs Jónssonar og
Hólmfríðar Daníelsdóttur. Á
rnundi bynjaði snemma að
styrkja foreldra sdna með því
að vinna fyrir ikaupi, sem hann
‘laigði í heimildð, meðan hann
•var enn Ibarn að aldri, vann
hann ýmd-s .störf þar, isem vinna
ibauðst, en 1928, iþá 14 ára gam
all, réðist hann ifastur starfsmað
ur hjá verzlun Björns Krist-
j ánssoinar og vann þar sam-
fleytt í 18 ár.
1936 gerðist Ámundi slökíkvi
liðsmaður og gegndi þvi sitarfd
ásamt annarri vinnu til dauða-
dags. Síðustu mánuðina var
hanm bifreiðastjióri í Kexvehk-
smáðjunni Esju.
Ámundi kvæntist eftMifandi
konu sinni Eugeníu Nielsen 31.
des. 1935. Frú Eugenía er dótt-
ur-dóittur Nielsen vejrzlunar
stjóra og fuglafræðings á Eyra
Ihalkka, hún er. him ágætasta
kona. iÞeim .Ámun,da varð
tveggja ibarna auðið, stúlku, sem
lézt fyrir mokkrum árum á'
þriðja aldiurári, og sonar, sem
mú ier á 12 iári og mannvænleg-
ur piltur.
Auk aðalstarfs síns lagðí Á-
mundi haga hönd á ýmis auka-
istörf. Hann fiébkst við hókband
og myndatöku meðal •ann.ars.
Við myndatöku tók hann miklu
ástfóstri, enda náði hann svo
mikilli •leikni í þeirri grein, að
hann stóð fullkomlega á sporði
lærðum mymdatökumiönmum. 1
framtíðinmi hugðist Ámundi að
igera 1 j ósmyndatökuna að aðal1-
starfi símu.
Ámundi Hjörleifsson var
lágur meðalm.aður á vélli og vel
dimaður. Hann var ekki smá-
ifríður maður, en mjög svip-
hreinn. og drengilegur, enda var
hann dremgur góður og félags-
maður ágætur, óáleitinn og rétt
sýnn.
iHanm var emgimm yfirborðs
maður, en lundifastux, skilrík-
ur og gæddur igóðum gáfum.
iStarfsmaður var hann góður,
fumlaus en áreiðanlegur.
iHeimilisfaðir var Ámundi á-
igætur, enda var fjöliskyldultíif
hans mj'ög ánæigjulegt, og er sár
iharmur kveðinm að efcbju hans
•og hinum uniga syni þeirra, þau
eiga á bak að sjá huigljiúfarm
vini og öruiggi istoð í hverri
raun.
Ámundi Hjörleifsson var í lífi
sínu og starfi fulltrúi íslenzkrar
ailjþýðu, með hon.um er til amold
ar gengimm heilsteyptur sóma-
miaður. Blessuð sé mánming
h&ns.
Sæmundur E. Ólafsson.
Minningarorð
Sigurbjörn Maríusson
DAG er til moldar borinn
Sigurbjörn Maríusson
brunavörður; hann lézt af völd-
um áverka, er hann hlaut i slysi
við starf sitt. Hann var fæddur
í Reykjavík 26. jan. 1912 og var
þvi aðeins tæplega 34 ára að
aldri, er hann lézt, að morgni
hins 20. þ. m.
Foreldrar hans voru Maríus
F. Pálsson er stundaði _ sjó-
mennsku víða um land, en vinn
ur nú við skósmíðar hér i bæn-
um og konu hans, Þórey Jóns-
dóttir; voru þau bæði frá Ólafs-
vík. Dó hún 1915 frá þremur
kornungum börnum: Þórdísi f.
1908 d. 1927, Páli Kristjáni f.
1910 sjómanni hér í bæ og Sig-
urbirni heitnum.
Sigurbjörn var því aðeins
þriggja ára er hann missti móð
ur sína; var hann í heimahúsum
hjá föður sínum og Hansínu
Hansdóttur til fullorðins ára.
Sigurbjörn var kvæntur á-
gætri konu, er hann unni og
virti mjög, Björgu Þorkelsdótt-
ur frá Valdastöðum í Kjós. —
Syrgir hún mann sinn og á um
mjög sárt að binda, að sjá á bak
manni sínum ungum á sviplegan
hátt. Má hún taka á allri sinni
miklu sálarró og styrk, og leita
h.. ggunar og vonar í þvi mikla
almætti er mennina skóp og ör-
lögum ræður.
hann varð brunavörður hélt
hann áfram að kenna bifreiða-
stjórn í frítímum sínum og sýn-
ir það, meðal annars vott una
■ dugnað hans og löngun að sjá
sér og sínum fyrir góðu lífsvið
urværi, enda var Sigurbjöm
starfsmaður mikill og duglegur
að hverju, sem hann að gekk.
í starfi sínu hlaut hann fullt
traust yfirmanna og starfs-
bræðra sinna fyrir ósérhlifni,
dugnað og vasklega framgöngu
við hið voðalega afl er þeir áttu
við að 'berjast.
Sigurbjörn var félagslyndur
og góður félagi. Ungur helgaði
hann sig hugsjónum jafnaðar-
stefnumiar, var hann einn af
stofnendum Félags ungra jafnað
armanna, fylgdi og jafnan Al-
Dýðuflokknum að málum til
dauðadags. Vann hann mörg
trúnaðarstörf fyrir flokkinn og
gerði það með dugnaði, sam-
vizkusemi og áhuga, er var svo
einkennandi fyrir hann. Hélt
hann mjög fast fram sínum skoð
unum og varði málin með alvöru
og festu, en samt hygg ég að
hann hafi ekki óvildarmenn átt,
iþví að hainin var sáttfúis og laus
við alla beiftrækni. Áhuigi hans
var ekki mótaiður af sérhagsmiun
um, silfikit var fj'arri ;skapd' hans,
heldiur af hreinum hugsjóna-
eldi.
Sem vænta mátti af jafn fé-
lagsvönum manni tók hann
fljótt þátt í félagslífi brunavarða
eftir að hann kom í þeirra hóp;
einnig var hann formaður í ný-
stofnuðu Byggingarfélagi starfs
manna bæjarins, sem hann var
byrjaður að vinna fyrir og gerði
sér miklar vonir um.
Sigurbjörn heitinn var vel
látinn maður, afskiptalaus um
amnarra einkamál, en hjálpsam
ur, greiðugur og vinfastur, —
drengur góður, er jafnan vildi
bæta úr annarra raunum.
iSigurbjörn, vinur minn! Síð-
ast þegar við hittumst, þá varstu
•glaður O'g reifur eins oig jafnan
og þannig mun ég geyma minn-
ingu þína. Þá gat mér ekki dott
ið í hug, að eftir svo skamma
stund myndi ég skrifa fátækleg
kveðjuorð um þiig, því að enn jþá
hafði ég ekki áttað mig á því
bve þilið milli lífs og dauða
getur verið stutt.
En við vinir þínir og félagar
tveðjum þig með þakklæti fyr-
ir að hafa fengið að kynnast
igöifngri vmáttu þinni.
Siguroddur Magnússon.
Mikið verkefni ér henni á
herðar lagt, að sjá um uppeldi
fimm ungra barna, en mannkost
ir hennar munu hjálpa henni til
við það, og ekki mun hún síður
reynast hinum tveimur börnum
hans frá fyrra hjónabandi, en
þeirra eigin börnum, þar sem
þau eru nú bæði föður og móð-
urlaus. — Sár er sorg vanda-
manna Sigurbjarnar; við vinir
hans tökum innilega þátt í
henni og vottum þeim samúð
vora.
i Dugnaður Sigurbjarnar hvatti
hann ungan til alls konar starfa
er unglingum hentaði. Beykis- |
j iðn nam hann hiá Bjarna Jóns-
| syni beyki og tók sveinspróf í
þeirri iðn um tvítugs aldur. —
Vann hann að iðn sinni og ýms-
um fleiri störfum á Siglufirði
og víðar á sumrum.
Hið minna vélstjórapróf tók
• hann með 'sérstaklega góðum á-
í rangri, sem eðlilegt var, jafn-
mikið og hann var geíinn fyrir
vélar, og svo gott vit og vald
sem hann hafði á þeim. Stund-
aði hann síðan jöfnum höndum
iðn sína og sjómennsku, sem
hann átti ætt til. Brunavörður
varð hann hér í Reykjavík 1943.
Á árunum þar á undan stund-
aði hann bifreiðastjórn og
kennslu, hann var þaulvanur,
ötull og öruggur bifreiðastjóri
og ágætur kennari. Eftir að
Formaður Alþýða-
flokksins um Sipr-
björn Maríusson
FRÁFALL Sigurbjarnar
Maríussonar var sviplegt.
En það var táknandi fyrir han®
allt of stuttu ævi, að hann féll
í valinn við skyldustörf sín. —
Hann var sístarfandi við þau
verk, er hann tók að sér, og að
þeim áhugamálum, er frá æsku
áttu hug hans. Hann var einn
af stofnendum Félags ungra
j afnaðarmanna og hann bar í
brjósti brennandi áhuga fyrir
málefnum alþýðunnar og mál-
stað jafnaðarstefnunnar. Sá á-
hugi hans var fölskvalaus og
heill, hvernig sem gekk, og hann
tók það sárast ef ekki var vel
unnið og af áhuga.
Minningin um hinn góða
starfssama dreng og félaga, Sig-
lurbjörn Maríuisson, lifir m«Ö
al ættingja hans, vina og sam-
starfsmanna.
Stefán Jóh. Stefánsson.