Alþýðublaðið - 03.12.1946, Blaðsíða 1
C*
■ '! _ ; H f
tlmtalsefniS
í dag: Uppástunga Be-
veridge lávarðar um
Vestur-Evrópu-banda-
lag.
£------------------------
Forvstu^rein
blaðsins í dag: Betur
má, e£ duga skal.
FRÚ JÖNÍNA JÓNATANSÐÓTTIR, hiiin þjóðkunni
brautryðjandi verkakvennahreyfingarinnar hér á landi og
■eiðtogi hennar um áratuga skeið, lézt að heimili sínu í
Seykjavík síðastliðinn sunnudag, 77 ára að ai<1.1*1. Hafði hún
átí vio langa vanlu 'l ;u að stríða.
Með frú Jóriínu er fallin í |
valinn ein af aðsópsmestu
konum alþýðuhreyfingarinn-
á íslandi. Tók hún
öflugan þátt í bar-
áttunni l'yrir jafnrétti j
kvenna; en brátt skildist !
hertni í þeirri baráttu, að ,
ineira þyrfti til en pólitískt'
jafnrétti, ef rétta ætti hlut
verkakonunnar í þjóðfélag-
iriu, Stofnaoi hún þá Verka-
kyerináfélagið Frámsókn í j
.Reykjavík, árið 1915, og var
Þetta er fangelsið í Spandau, norðvéstur ái Beriín, sem nú héfur verið ákveðið dvál- formaður þess í samfleytt
arstaður þsirra. sjö nazistaícringja, sem ekk. vcru dæmdi: tU dauða í Núrriberg, hsldur ^áríð^lQlb^^einrT^af
í fangelsi. Það eru: Rudolf Hess., sem fékk ævilangt fangelsi, Walther Funk, Erich stofnendum Alþýðuflokksins
.Reader, Albert Speer, sem fengu tuttugu ára fangelsj, Könk'tantin vön Neúráth og Báldur °S AlþýðUsámbandsins og
von Schirach, sem fengu fimmtán ára fangelsi og Karl Dönitz, sem fekk tíu ára fang- ^elgaði þessum samtökum
elsi. — Fangelsið í Spandau, sem er á hernámssvæði Breta við Berlín, er lítið og talið
létt að gæta þsss og réði það. valiriu.
íiso fyrir réfti í Tékkó-
Frá. Tékkóslóvakíu ber~
ást þær fregnir, að hafin séu
í Bratislava máiaferli á hend
ur dr. Tiso, en hann er sak-
aður um landráð og fleiri
iglæpi, ekki sizt meðan stóð á
hernámi Þióðverja í landinu.
Ákæruskjalið á faendur Ti-
so er talið innihalda meira
en eitt hundrað atriði og
flest þeirra mjög alvarleg.
Verjandi Tisos hefur hins
vegar véfengt fögmæti rétt-
arins, og telur dómforsetann
vilhallan, með því að hann-
hafi setið í fangabúðum naz
ista. En óvíst er, hvort mót-
mæli hans verða tekin tii
greina.
Aíhygfiisverð ræSa Herberts Mrioh
varafersætisráðherra í Newcaátle í' gær
------------------
HERBERT MORRISON, varaforsætisráðherra hrezku
jafuaðarmannastjórnarinnar, boðaði í ræðu í Newcastle í
gær, þjóðnýtingu allra stærstu iðngreina Bretlands. Sagði
hann, að brezki Aiþýðuflokkurinn hefði unnið kosninga-
sigur sinn í fyrrasumar með þjóðnýiingarstefnuskrá sinrii
og stjórnin ætlaði að halda þaú heit, sem þar hefðu verið
gefm.
1 * Morrison benti á, að nú
þegar væri buið að þjóðnýta
kolanámur landsins og næst
kæmi röðin að stál- og máim-
iðnáðiriúm
Jónína Jónatansdóttir
fylkingarbrjósti þessara sam
taka. En þeirra starfa mun
lengi verða minnzt af alþýðu
fólki þessa lands, ekki sízt
verkakonunum, sem hún
sameinaði til baráttu fyrir
bættum lcjörum og hóf úrjal-
geru réttleysi til jafnréttis
við aðrar vinnandi stéttir
þjóðarinnar.
hins vinnandi fólks í land-
inu alla starfskrafta- sína úpp
frá því. Átti hún meðal arin-
ars löngu síðar, ári.ð 1937,
frumkvæðið að stofnun Kven
félags Alþýðuflokksins í
Reykjavík og var: formaður
þess fyrstu tvö árin, eða þar
til heilsan fór að bila.
'Þau eru ótalin óg verða
seint þökkuð, trúnaðarstörf-
in, sém Jónína Jónatans-1
dóttir hafði á hendi fyrir j Frú Jónína var gift Flosa
Verkakvennafélagið Fram- Sigurðssyni trésmíðameist-
sókn, fyrir Alþýðuflokkinn! ara, sem lifir konu sína.
og Alþýðusambaridið, þann j Þessarar þjóðkunnu könu
aldarf jórðung, sem henni mun verða mdnnzt nánar hér
entist heilsa til að stárida í í blaðinu.
Wavell síðbúínn til
London.
TILKYNNT var í London í
gær, að flugvél sú, er Wavell
íávarður og varakonungur
Indlands og' fleiri indverskir
óhrifamenn eru í á leið til
London, hafi orðið að dvelj-
Kosningum frestað
í íran.
FRÁ THEHERAN, höfuð-
borg íran, hefur verið til-
i kynnt, að þingkosningum
í þeirn, sem fram áttu að fara
I á föstudag, hafi verið frestað
til næstkomandi þriðjudags.
Ekki var þess getið í fregn
um þetta frá London í gær,
hverju þessi frestun sætti,
en vitað er, að tíl skamms
tíma hafa verið miklar ó-
eirðir í landinu og óvíst,
hvort unnt væri að hafá
frjálsar kosningar á ;lýðræð-
-Evrópuba
svo og raforku-
verunum.
Telnr' þáð béztu tryggingu friðarins i
nánustu framtífin
Ekki var vitað í gærkveldi
hvenær Wavell og förunaut-
ar hans myndu koma til Lon-
don, en fregnir hermdu, að
það yrði að minnsta kosti
ekki fyrr en í dag.
ast á Malta vegna vélabilun-) islegan hátt. Einkum hafa
ar. óeirðir verið skæðar í norð- j
urhluta landsins, Azerbeidj-
an, og hefur orðið að senda
herlið þangað nokkrum sinn
um til þess að skakka leik-
inn, eins og fréttir hafa boi'-
ið með sér síðustu daga.
Annar ráðherra brezku
stjórnarinnar, Sir Stafford
Cripps, viðskiptamálaráð-
herra, flutti einnig ræðu og
sagði, að vöxtur frainleiðsl- !
unnar síðán stríðin.u lauk,
einkum staliðnaðar- og málm
frámleiðslunnar, hefði farið
fram úr Öllum vonum. Taldi
bann framleiðslu þessara iðn
grein avera komna 30% fram
úr friðartímaframleiðslu.
Áftur á móti hefði vefnað-
ariðnaðurinn ekki enn náð
því stigi, sem hann var á þeg-
ar styr.jöldin hófst. Vildi
Sir Staffcrd láta þjóðnýta
báðmuíláririhfíutriiriginn í
þvi skyni að efla vefnaðar-
vöruiðnaðinn.
BEVERIDGE lávaröur, hinn heimsfrægii brezki hag-
fræðingur, flutti ræðu í Rotterdam á Hollandi í gær, sem
mikla athygli vakti. Hvatti hann þar til þess að stofna Vest-
ur-Evrópubandalag og taldi það öruggasta ráðið í bili til
tryggitogar friðinúm í Evrópu.
Beveridge lávarður benti
þessari upþástungu sinni til
stuðnings á brezka sáinveld-
ið, sem væri bandalag
frjálsra þjóða. Það væri ó-
hugsanlegt, sagði hann, að
ófriðúr gæti komið upp með
þeim.
Beveridge lávarður minnt-
ist einnig á ræðu þá, er Win
ston Churchill flutti fyrir
nokkru í Zúrich í Sviss, þar
sem stungið var úpp á stofn-
un bandaríkja Evróþu. Bev-
i eridge taldi framkvæmd
slíkrar hugmyndar ekkl
tímabæra, en stofnun Vest-
ur-Evrópubandalags bæði
aðkallandi og mögulega.
Nr. 497Í
DREGIÐ VAR 1 happ-
drætti Knattspyrnufélags
Reykjavíkur hjá borgarfó-
geta á sunnudagskvöldið, og
kom upp nr. 49.731. en vinn
.ingurinn er eins og kunnug -
er, ísskápur, þvottavél og raf
magnseldavél.