Alþýðublaðið - 02.03.1948, Blaðsíða 4

4
ALÞYÐUBLAÐiÐ
Þriðjudagur 2. rnarz 1348.
Híaupársdagur er ekki 29. febrúar. — Hann er
þann 25. — Þetta segja vísindin. — Söfnun barna-
hjálparinnar. — Um daginn og veginn. — Dómar
og bið. — Óþarfa innflutningur. — Bifreiðaslys-
in o£ ábyrgðin.
KUNNINGI MINN benti mér
Útgefandi: AlþýSuflokkurinn.
Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Fréttastjóri: Benedikt Gröndal.
Fingfréttir: Helgi Sæmundsson.
Ritstjórnarsímar: 4901, 4902.
Auglýsingar: Emilía Möller.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiðslusími: 4900.
Aðsetur: Alþýðuhúsið.
Alþýðuprentsmiðjan buf.
Húsaleigulögin
TVEIR ÞINGMENN efri
deildar alþingis, þeir Gísli
Jónsscn og Páll Zóphónías-
son, hafa flutt frumvarp um,
að húsaleigulögin skuli af-
numin. Hafa hörð orðaskipti
átt sér stað á alþingi um
þetta mál, og jafnframt hef
ur það vakið mikla athygli
meðal almennings í bænum
sem að líkum lætur.
Þingmenn Alþýðuflokks
ins í efri deild hafa lagzt af
mikilli festu gegn þessu
frumvarpi tvímenninganna
úr Sjálfstæðisflokknum og
Framsóknarflokknum. Stef- -
án Jóh. Stefánsson, forsætis
og félagsmálaráðherra, hefur
sér í lagi haft íorustu fyrir
andstæðingum frumvarps-
ins, bent á þá geigvænlegu
hættu, sem yfirvofandí sé, ef
húsaleigulö'gin verði afnum
in, og heitið á alþing'i að
fella frumvarp Gísla og
Páls. Frumvairpinu var vísað
ti.l nefndar fyrir síðustu
helgi, en örlög þess í efri
deild verða væntanlega ráð-
in innan skamms — og von-
andi á þann hátt, sem forsæt
is- og félagsmálaráðherra
hefur lagt til.
*
Auk flutningsmannanna
tveggja hefur Hermann Jón-
asson, formaður Framsóknar-
flokksins, helzt haft orð fyrir
fylgismönnum frumvarpsins
í efri deild. En það hefur
litlu máli skipt, hver af þess-
um þremur hefur .talað, mál-
flutningur þeirra allra hefur
verið einn og hinn sami.
Hermann Jónasson hefur
igengið svo Jangt að fullyrða,
að afnám húsaleigulaganna
væri greiðasemi við leigj-
endur, því að þá myndi húsa-
leigan jafnast, svo að allir
byggju við lik eða sömu kjör
í þessum efnum. Það er
rétt, :að húsaieigan myndi
jafnast, ef • lög-in' yrou
afnumin, en rnjög á annan
veg en Hermann Jónasson
heldur- fram. Afieiðingin
yrði sú, að þá yrði öll húsa-
leiga miðuð við þau okur-
kjör, sem þeir verða nú að
sæta, er lotið hafa lögmáli
eftirspurnarinnar á sviði hús-
næðismálanna á stríðsárun-
um. Það yrði jöínuður okurs-
ins, >en ekki jöfnuður sann-
gjairnrar húsaleigu. Alþýða
manna hlýtur því að vera vel
á vérði fyri'r hættu þeirri á
stórfelldri kjararýrnun, seih
leíða myndi af afnámi húsa-
leigulaganna að óbreyttum
viðhorfum í húsnæðismálum
Reykvíkinga og íbúa flestra
kaupstaða úti um land.
Formælendur afnáms húsa
leigulaganna halda því aha-
jafna fram, að það séu ekki
hagsmunir húseigenda heldur
leigjenda, sem þeir beri fyrir
á að mér hefði skjátlast hrapal
lega, þegar ég sagði að 29.
febrúar væri hlaupársdagur.
Ég rak upp stór augu við þessi
tíðindi, en einhver gamall fróð
leikur, sem ég hafði heyrt fyr-
ir fjöldamörgum árum vakti
mig tii grunsemda um það, að
kunningi minn hefði á réttu að
standa. „Hlaupársdagur er 25.
febrúar, en ekki 29.“, sagði
kunningi minn. „Það er auka-
dagurinn. Honum er skotið
þarna inn í, því að annars rugl-
ast vikudagarnir og það má
ekki“. Já, þetta segja vísindin
og þá er það alveg rétt, en við
segjum nú að það sé ekki nema
einu sinni á fjórum árum 29.
febrúar og þá hfjóti hann að
vera aukadagurinn. En betri
eru vísindi en trú — og þess
vegna verðum við að trúa vís-
indunum, jafnvel þótt við trú-
um þeim ekki.
GLÆSILEGA störfuðu Reyk
víkingar að barnahjálpinni á
sunnudaginn og raunar allir
landsmenn, eins og sjá má af
fréttum. En betur má ef duga
skal og drýgstar munu safnan-
irnar verða, sem fara fram á
vinnustöðvum. Allmargar vinnu
stöðvar og margir vinnuflokkar
hafa þegar lokið söfnun sinni
og sent fé inn til skrifstofunn
ar, en flestir eiga þetta þó ó-
gert. Takmarkið verður að vera
að hver vinnustaður efni til
söfnunar og að hvert fyrirtæki
verði með í þessari hjálpar-
starfsemi á einhvern hátt.
VESTFIRÐINGUR skrifar:
„Hér eru nokkrar smáhugleið
ingar um daginii og veginn,
sem ég bið þig að birta í dálk-
um þínum við tækifæri. Hér er
nýbúið að kveða upp dóm í
umfangsmiklu glæþamáli. Það
vakti mig til umhugsimar um
eitt atriði í réttarfari okkar,
sem mér finnst varhugavert.
Það er sá langi tími, sem liðinn
er frá því að dómur var upp
kveðinn í undirrétti og þar til
málið er endanlega dæmt í
hæstarétti. Nú hef ég enga
þekkingu til að dæma um það,
hversu óhjákvæmilegur þessi
dráttur er. En mér finnst það
líta einkennilega út, þegar
menn, sem vegna öryggis al-
mennings er talið nauðsynlegt
að svipta frelsi, fá að léika
lausum hala árum saman áður
en þeir eru lokaðir inni. Og |
frá sjónarmiði afbrotamann-
anna er þessi dráttur líka baga
legur.
NÚ NÝLEGA var gerð í blaði
tilraun til þess að telja fólki
trú um, að innflutningur á
óþarfa hafi alls ekki verið mik
ill eða umtalsverður. Það væri
vottur um illvilja í garð verzl-
unarstéttarinnar að halda slíku
fram. Um það má deila, hvað
er óþarft, en þó eru takmörk
sem flestir munu viðurkenna.
Ég get ekki betur séð en að
aldrei hafi óþarfi, I hlutfalli
við nauðsynjavöru,. verið iafn-
mikill almennt í verzlunum og
á síðasta ári. Heilar stórverzlan
ir og ótal smáverzlanir hafa lít
ið annað á boðstólum. Og svo
er fólk neytt til að kauna dvr-
ar og óhentugar vörur. af bví
að aðrar fást ekki. Til dæmis
verða konur að notast við silki
sokka við hvaða störf, sem er
og úti í kuldum, af því að ull-
ar- og bómullarsokkar fást
ekki. Er þetta af því ao inn-
flytjendur græða meira á silki
sokkum, eða hvað?
ÚTLIT er fyrir að með bættri
tækni sé sjóslysum . að fækka,
og er það fagnaðarefni. En sam
hliða því virðist tæknin síauka
hætfuna af því að fara ferða
sinna á landi. Og það e.r þeim
niun átakanlegra, sern -sú hætta
stafar ekki af neinni lífsnauð-
syn, heldur oftast af sorglegu
skeytingaiTeysi; Bölið, sem fylg
Frh. af 7. síðu
brjósti. En hvernig stendurhúsaleigunefnd þegar veit,
þá á því, að hrafan um af-
nám húsaleigulaganna . er
x-unnin beint undan ' rifjum
húseigenda, sem hafa með sér
félagsskap, er leggur megin-
áherzlu á afnám laganna og
hefur gert frá því að þau voru
sett?
Skýrasta sönnunin um af-
leiðingarnar aí afnámi ,húsa-
leigulaganna nú er þegar
komin í Ijós, þótt óbeint sé.
Strax og. frumvarpið kom
fram á alþingi, tók uppsögn-
unurn að rigna yfir leigjend-
ur, eins og komið hefur fram
af hálfu eins þeirra manna,
sem skipa húsaleigunefnd;
en hann gaf í’ viðtalí hér í
blaðinu fyrir skömmu grein-
argott og lærdómsríkt yfírlit
yfir þessi máL Þær upplýs-
ingar eru byggðar á því, sem
og þó fer því víðs fjarri, að
öll kurl séu komin til grafar.
Iiættan þarf~engum að dylj-
ast, og formælendur afnáms
húsaleigulaganna, hvcrt sem
þeir heita Gísli, Páll eða
Ilermann, skulu ekki reyna
iað beita svo lialdlausum
blekkingum sem þeim, að
þeir séu að reka erindi leigj-
enda og vinna að jöfnuði
húsaleigunnar til hags fyrir
almenning. Hendurnar eru
Esaús, þótt röddin sé Jakobs,
og samlíkingin þarf vafalaust
ekki skýringar við.
Alþingi ætti að gera allt
aðrar ráðstafanir vacrðandi
húsnæðismálin en. að afnema
húsaleigulögin eins og nú er
ástatt. Faðerni frumvarpsins
er ekki gott, en afkvæmið
sjálft þó sý3£u lakara.
Esperanto-námskeið.
Esperantistafélagið Auroro gengst um þessar mund-
ir fyrir Esperanto-námskeiSi fyrir byi’jendur og lengra
komna. Kennari verður pólskur blaðamaður, dr.
Mildwurf. og mun iiann kenna eliir hinni þekktu Cseli-
að'ferð, sem miðuð er við, að keiinarinn sé útlendur.
Aðferð þessi veitir nemendum góða leikni í málinu og
krefst lítillar heimavinnu.
Notið þetta einstaka tækifæri og Iærið alþjóðamálið.
Upplýsingar í síma 7901 og á Bergstaðasti'æti 30 B
■eftir kl. 6. Umsóknir m-á 'einnig senda esperantista-
félagimi, pósthólf 1081, fyrir 8. marz.
Auglýsing
um umferð í Reykjavík.
Ábveðinn befur verið hrmgabstur um Miblatorg,
■þar sem Hringbraut, Reybjanesbraut og Flug-
valiarvegur sberast. Hringabstrinum sbal hagað
þannig, að öbutæbi, er aba um nefnt torg, hafi
ávailt hringmynduðu eyjuna á miðju torginu á
hægri hönd, sbr. sbýrmgarmynd.
Þetta tilbynnist hér með öliurn, er hiut eiga að
máli.
Lögregíustjórmn í Reykjavík, 1. marz 1948.
SIGURJÓN SIGURÐSSON.
íiynning frá Trésmiðafélagi
Hafnafjarðar.
Ver|jna þverrandi atvinnu trésmiða heíur
Trésmiðiaf.éiag tlafnarfjarðar ákveðið að
frá og mieð 15. marz 1948 vinni engir ófag-
lærðir menn að trésmiðavinnu við húsa-
cg húsgagnasmíði í Hafnarfirði. Verður
þessu framfylgt með stöðugu eftirliti. Þá
er heitið á félagsmenn Trésmiðafélags
Ilafnaríjarðar að sjá um, að ófaglærðir
menn vinni ekki áðurnefnda iðnaðar-
vinnu.
STJÓRNIN. -
áuglýsið í AlþýðublaSiDU j