Alþýðublaðið - 26.10.1948, Qupperneq 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
Þriðjudagur 26- okt. 1948.
til kyöld
Þegar samgöngubannið við hernámssvæði vesíurveldanna
í Berlín hafði sfaðið yfr í 100 daga var þessi mynd tekin-
Hún sýnir þýzk börn vera að gefa brezkum flugmönnum
blóm í tilefni dagsins.
í DAG er þriðjudagurinn 26.
október. Úr AlþýðublaSinu fyr-
ir 24 árum: „Þing'meim þurfa
ekki að vera fleiri en 25—30 og
þá á þingið aðeins að vera ein
deild. Nú er setlazt til þess að
efri deildin sé íhaldssamari, en
sú ástæða feilur niður, þegar
allt þingið er kosið með einu
móti. Deildarskipting lengir
þingið, eykur mas og málæði,
skriffinnsku og kostnað. Stund-
Hin getur hún reyndar orðið til
þess að vanda meðferð málanna,
en beim árangri má ná með
öðru rnóti.
Sólarupprás var kl. 7,51. Sól-
arlag verður kl. 16,31. Árdegis-
háflæður er kl. 11 45. Sól er í
Iiádegisstað í Reykjavík kl.
12,12.
Næturvarzla: Ingólfsapótek,
EÍmi 1330.
Næturakstur: Bifreiðastöðin
Hreyfill, sími 6633.
Veðrið í gær
Klukkan 15 í gær var vindur
yfirleitt suðaustan og sunnan á
\restur- og Suðvesturlandi, norð
an lands var sunnan átt en
á Austurlandi var norðan
og norðaustan átt. Lítilsháttar
snjókoma var á Stykkishólmi,
en annars staðar úrkomulaust.
1—4 stiga frost var um allt
land nema á Síðumúla í Borg
arfirði, þar var 6 stiga frost. í
Reykjavík var 3 stiga frost.
FSugferðir
AOA: í Keflavík kl. 7—8 í
fyrramálið frá New York, Bos-
ton og Gander til Kauprnanna-
hafnar og Stokkhólms.
Skipafréttir
Laxfoss fer frá Reykjavík kl.
7,30, frá Borgarnesi kl. 14, frá
Akranesi kl. 16. Frá Reykjavík
kl. 18 frá Akranesi kl. 20.
Hekla fór frá Reykjavík kl.
20 í gærkvöld austur um land
í hringferð. Esja var á Akur-
eyri í gær. Herðubreið er á
Austfjörðum á norðurleið. •—
Skjaldbreið fer frá Reykjavík
síðdegis í dag til Vestmanna-
eyja. Þyrill var væntanlegur til
Reykjavíkur seint í gærkvöldi.
Brúarfoss fer frá Hull í dag
til Reykjavíkur. Fjallfoss fór
frá Halifax 23/10 til Reykjavík-
ur. Goðafoss er í Kaupmanna-
höfn. LLagarfoss er í Kaup-
mannahöfn. Reykjafoss er í
Reykjavík, fer á morgun vestur
og norður. Selfoss fór frá Siglu-
firði á laugardagskyöld tíl Sví-
þjóðar. Tröllafoss er í Reykja-
vík, fer 27/10 til Akureyrar og
Sigluf jarðar. Horsa er í Reykja-
vík. Vatnajökull kom til Reykja
víkur 21/10 frá Hull.
Foldin var væntanleg til
Grimsby í gærkvöldi. Linge-
etroom er í Keflavík, lestar
fiskimjöl. Reykjanes er á Húsa-
víl, lestar saltfisk til Ítalíu.
Blöð og tímarit
Gerpir, 9. tbl. 2. árgangs, hef
ur blaðinu borizt. Flytur það
Austfjarðafjöll, kvæði, eftir
Knút Þorsteinsson frá Úlfstöð-
um, grein er nefnist Forseti og
framkvæmdavald eftir Erlend
Björnsson, bæjarfulltrúa, Um
strond og dal og margt fleira.
Dýraverndarinn, 6. tbl. 34.
árg. er nýkomið út. Flytur það
að vanda ýmsar greinar um
dýr og dýravini, meðal annars
framhald greinarinnar um
,,Snigil“.
Fyodir
Fulltrúaráð Alþýðuflokksins
heldur fund í Ingólfscafé í kvöld
kl. 8,30. Flokksmál og félagsmál
verða rædd og auk þess flytur
Jón Axel Pétursson framsögu-
ræðu um bæjarmál.
Konur! Munið aðalfund
Bandalagskvenna í félagsheimili
verzlunarmanna kl. 2 í dag.
Frjálsíþróttafólk Ármanns.
Fundur verður haldinn í kvöld
kl. 8,30 í húsi V.R. í Vonar-
stræti. Áríðandi að allir mæti.
Hjonaefnl
Síðast liðinn laugardag opin-
beruðu trúlofun sína ungfrú
Sigrún Magnúsdóttir, Hátúni 1,
og Jón Arason, iðnverkamaður,
Njálsgötu 110.
Söfn og sýningar
Septembersýningin í sýntng-
KROSSGÁTA nr. 130.
Lárétt, skýring: 1 Dý~rmætt
efni, 6 stikill, 8 hljóð, 10 viðar-
tegund, 12 hár. 13 atviksorð, 14
rekald, 16 þyngdareining, 17
haf, 19 flagð.
Lóðrétt, skýring: 2 skip, 3
fiskitegund, 4 blóm, 5 í klukk-
um, 7 volgna, 9 skaut, 11 ílát,
15 ílát, 18 efstur.
9 pár, 11 inn 15 ósa, 18 æt.
14 frói, 16 N. N„ 17 snæ, 19
panta.
Lóðrétt, ráðning: 2 L. B„ 3 á-
ræðinn, 4 núp, 5 horfa, 7 brúnn,
LAUSN á nr. 129.
brú, 3 op, 10 æpir, 12 rá, 13 nú,
Lárétt, ráðning: 1 Sláni, 6
arskála myndlistarmanna: Opin
kl. 11—23.
Þjóðminjasafnið: Opið kl.
13—15.
Náttúrugripasafnið: Opið kl.
13,30—15.
Skemmtanir
KVIKMYND AHÚS:
Gamla Bíó (sími 1475): •—
, Sterki Mc Gurlc“ (amerísk):
Wallace Beery, Edward Arnold,
Dean Stockwell. Sý'nd kl. 5, 7
og 9.
Nýja Bíó (sími 1544): •—
„Dökki spegillinn“ (amerísk):
Olivia de Havilland, Lew Ayres
og Thomas Mitchell. Sýnd kl. 7
og 9. ,,Æskuglettur“. Sýnd kl. 5.
Austurbæjarbió (slmi 1384):
„Ég hef ætíð elskað þig“ (ame-
rísk): Philisp Dorn, Catherine
Mc Leod, William Carter. Sýnd
kl. 9. „Mállausi gamanleikar-
inn“ (sænsk). Sýnd kl. 5 og 7.
Tjarnarbíó (sími 6485): —
„Tveir heimar“: Phyllis Cal-
vert, Eric Portman, Robert Ad-
ams, Orlando Martins. Sýnd kl.
5, 7 og 9.
Tripolibíó (sími 1182); —
,,Dick Sand“. skipstjórinn fimmt
án ára. Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Bæjarbíó, Hafnarfirði (sími
„Klukkan kallar“ (amerísk):
Ingrid Bergman, Gary Cooper.
Sýnd kl. 9. „Dæmdur saklaus“.
Sýnd kl. 7.
Hafnarfjarðarbíó (sími 9249):
, Raunasaga ungrar stúlku“
(ensk). Jean Kent, Dennis
Price. Flora Robson. Sýnd kl.
7 og 9.
SAMKOMUHÚS:
Breiðfirðingabúð: Fræðslu-
kvöld Sósíalistaflokksins kl.
8,30 síðd.
Hótei Borg: Danshljómsveit
leikur frá kl. 9—11,30. síðd.
Sjálfstæðishúsið: Rússagildi
Stúdentafélags Háskólans kl.
7,15.
OtvarpiÖ
20.20 Tónleikar (plötur).
20.45 Erindi: Nytjar jarðar, I.:
Um glerið (dr. Jón Vest
dal).
21.15 Tónleikar (plötur).
21.45 Upplestur: Kvæði eftir
Davíð Stefánsson frá
Fagraskógi (frú Ólöf Nor
dal.
SEINAST þegar ég sá
Helga Sveinsson, vorum við
samferða inn í Laugarr.es-
hverfi í strætisvagni. Þeíta
var fyrir um það bil einu
rnisseri. Helgi var þá að fara
í miðdegisverðartímanum til
þess að ná í manr, sem hann
átti erindi við ut af félagsmál
um.
,,Og þú ert að fara þstía
í miðdagstímani:m“. sagði ég-
,,Já, hvað annað? Helzt er
að hitfá hann þá“.
,,Þú þarft að hitía hann“.
.,Ég ætla að hit.ta Iiann“.
Nei, hann sagði ekkl ég
þarf, og ekki heldur ég skal.
Og sarnleikurinn var sá, að
vegna eigin hagsmuna eða
borgararlegrar skjúdu þurfti
hann ekki að hiita manninn,
en hins vegar meinti hann
ekki bara ég æíla, heldúr ég
skal. Og liann horfð| beint
fram undan ■—- eins og hann
væri hræddur við að sleppa
augum af leiðinni, og hugur
linn var ekki bundinn við
neitt annað en þetta, sem
hann skyldi.
Og mér fannst HelgkSveins
son sjötíu og níu og hálfs árs
nokkuð svipaður því að gerð,
sem hann hefur verið, síðan
ég kynntist honum fyrst per
sónulega — fyrir rámum 20
árum.
Helgi er fæddur 25- októ-
ber 1868 að Staðarbakka í
Miðfirði. Foreldrar hans
voru hinn kunni gáfumaður,
séra Sveinn Skúlason og
kona hans, Guðný Einarsdótt
jr, smiðs í Reykjavík Helgi
stundaði nám í lærða skólan
um, og átti aðeins ólokið stú-
dentsprófl í nokkrum grein-
um vorið 1809, ,þá er hann
veiktist og lá lengi. Um haust
ið áttti ijann þess kost £0
Ijúka prófi, en varð þó að
um, er hann hafði iokið um
taka það á ný í þeim grein-
vorið. Það vi'ldi hann ekki,
fannst það: ósanngjarnt, taldi
sig ekki líklegri til að hafa
týnt niður fræðunum en þá,
er höfðu náð að taka próf í
öllum greinum. En ráð.amönn
um skólans varð ekki þokað,
og skildi þar með Helga og
þeim, er gengu menníaveg-
inn — eins og það er kaliað-
Helgi stundaði nú kennslu
á ísafirði frá haustinu 1890
til vorsins 1894. Siðan, var
hann vérzlunarmaður þar og
kaupfélagsstjóri til 1904, en,
þá varð hann þar bankastjóri
Útibús íslandsbanka. Það
starf hafði hann á hendi í 18
ár. Hann kom mjög við úí-
gerð.armál á þessum árum,
og átti hann afar mikinn þátt
í blómgun sjávarútvegsins
ve-stra á vaxtartímabili vél-
bátaútgerðarinnar, en þá
stóðu ísfirðingar manna
fremstir í þeim málum.
Hann hafði og allmikil af-
skipti af félagsmálum og
stjórnmálum, sat í bæjar-
stjórn, skólanefnd og niður-
jöfnunarnefnd, starfaði í
verzlunarmannafélagi ísfirð-
inga og v.ar í stjórn þess og
bátaábyrgðarfélagsins, en á
sviði félagsmála starfaði
hann þó fyrst og fremst að
bindindismálum — og ekki
aðeins á ísafirði, heldur og
víða um Vestfirði. Stofnaði
hann tvær stúkur á ísafirði
og nokkrar annars staðar
, vestra, og umdæmisæðsti-
templar var hann þar-
Eftir að hann flutti til
Ileígi Sveinsson
Reykjavíkur stofnaði hann,
fasteignasclu og r.ak síðan þá
atvinnu í rneira en tvo ára-
tugi. Hann stofnaði hér stuk
una Freyju og hefur ávalltlí
henni starfað, oftast sem
æðstiíemplar. Hann hefur og
setið í framkvæmdanemd-
Stórstúku íslands og haft hin
margvíslegusíu afskipti ai’
málum templara.
Helgi kv'æntist árið 18®
Kristjönu. Jónsdóttur, al-
þingismanns á Gautlöndui^i,
en. missti h.ana eftir aðeins 12
ára sambúð, frá átta börnuiú-
Hún var hin ágætasta koná,
móðir, og húsmóðir, og þeir,
er Helga þekkja mundu gelja
getið sér nærri um það, hvér
söknuður honum hefur verið
að henni, enda h-efur hann
verið maður ókvæntur þau
40 ár, sem liðin eru írá
dauða hennar. Börn þeirra
eru: Guðný, gifit BrynjóÉi
Jóhannessyr.i leikaxa óg
bankaritara, Guðrún, giít
Gunnari Viðar bankasijóra,
Sólveig, gift Aðalsteini Fri'ð
finnssyni kaupsýslumamij,
Helga, gíft Eiríki Einarssyni
húsameistara, Nanna, gjft
Ohls&on, kapteini í sjóher
Dana, Margrét, ógift, Þoriák
ur, verkfræðingur í þjór.ustu
vitamálastjórnarinnar, kvæni
ur Elísabetu Björgvinsdótt-
ur, og Sveinn stórkaupmao-
ur, kvæntur Gyðu Bergþórs-
dóttur. Hjá Helga hefur ver
ið öll árin, frá því að kona
hans lézt, Margrét systir.
har.s, og hefur hún, annazt
þar aúlt með slíkum afbrigð
um, að slíbt mun harla sja*ld-
gæft. En Helgi hefur og ver
ið hinn ágætasti heimilsfað-
ir, þrátt fyrir alla sína um-
sýslu utan heimilis.
Heigi van sjálfstæðismað-
ur á gamlalvísu fyrir 1918,
en síðan hefur hann fyllt Ál-
þýðuflokkinn. Hefur hann
verið hinn heilasti í þeirn
málurn, sem öðrum. en eins
og áður er getið, hefur hann
lagt mesta alúð við bindind-
ismálin, og hefur hann þar
fylgt fullkomnu banni. Er
hin einlægasta sannfæring
hans, að Bakkus sé sú
grimmdaxgrýta, svo sem
skáldið nefnir andskotami,
er ekkert sé við eigandi pg.
einskis af að vænta nema alls
hins versta, og sé hann bezt
kominn- m-eð alla sína vökva
úti á dýpstu hákarlamiðum
og bundin hella við, eins og
kona nokkur vestfirzk sagði .
um dansklundaðan íslending
á mestu hitaárum sjálfstæðis
baráttunnar. Hefur Helgi af
stað, hvað sem í boði væri.
og einstæðri festu unnið a'ð
Frh. á 7- síðu.