Alþýðublaðið - 22.01.1949, Qupperneq 1

Veðurhorfurs
Gerigui' í vestanátt me3 hvöss.
mn cljum..
*
f
*
XXX. árgangur.
Laugardagur 22. janúar 1949
16- tbl.
Líður að leikslokum í Kína?
Fregnir frá Kína benda til þsss, að úr þessu líði senn að leiks-
lokum í borgarastyrjöldinni þar eystra. Hér sjást nokkrir
; stjórnarhermenn á vígstöðvunum riorðan við Nankin-g.
gær við Kögur - skipshöfn bjargað
-------■» ■■■■
Egill SkalSagrsmsson bjargaði mönnun-
um, en mörg fleiri skip komu til hjálpar.
LAUST fyrir klukkan 6 í
gærdag strandaði mótorskip-
ið Gunnvör frá Siglufirði við
svonefnt Kögur milli Straum-
ness og Hornbjargs, en svo
giftusamlega tókst til, að öll
áhöfn skipsins, 7 memi, bjarg-
aðist um borð í togarann Egil
Skallagrhnsson, og var björg-
uninni lokið kl. 10 í gærkveldi.
H ins vegar er tvísýnt
um,
hvort unnt verði að bjarga
skipinu.
Samkvæmt upplýsingum,
sem blaðið fékk í gærkveldi
hjá ' skrifstofuistjóra Slysa-
varnafélagsins og fréttaritara
sínum á ísafirði, barst Joft-
skeytastöðinni' á Isafirði neyð-
arkall frá Gunnvöru fcl. 17.55
í gærdag, þar sem sagt var, að
skipið væri strandað við Kög-
uf í Aðalvík og þyrfti það
skjótrar hjálpar við.
Loftskeytastöðin endurtók
neyðarkallið bæði m-eð taíi og
morsi á mörgum bylgjulengd-
um, og brugðu þeigar við mörg
skip, -sem stödd voru út af
Viestfjörðum. Egill Skaliagríms
son var að veiðum við
ísafjarðardjúp, -o:g lagði þegar
af stað. Enn fremur lá eftiriits
og björgunarskipið Fixmbjörn
á Haukadalsbót og fór hann
líka áleiðis tii hins strandaða
skips. Brezki togarinn Gr-ego-
rus var um Vz sjómílu frá
Stafnesvita og tókst honum
að miða Gunnvöru upp. Tog-
arinn Röðull', sem var um 55
sjómílur iburtu, heyrði neyðar
kallið og brá þegar við og loks
togararnir Isólfur, Hvalfell og
fleiri skip.
Enn fremur igerði Slysa-
varnafélag'ið hér ráðstafanir
til að fá bát ó ísafirði með
björgunarsveitina þar, og fór
mótorbáturinn Gunnbj örn af
stað með björgunarsyeitina
um kl. 8 og ætl'aði sveitin að
reyna björgun úr landi og fara
í land í Fljótavik, en það er
mjög skammt frá strandstaðn-
um, en á Aðalstöðum í Fljóta-
ví'k er skipbrotsmannaskýli.
Til þess kom þó ekki að björg-
unarsveitarinnar þyrfti við,
þar sem togarana Egil Skalla-
grímsson og Gregori bar áður
á 'Staðinn. Setti Egill út björg-
unarbát og lýsti Hvalfell fyrst
upp strandaða bátinn, en brátt
(Frh. á 7. síðu.)
biluðu Ijósin 'Og kom þá á
Dean Acheson fófc
við embæiii
sínu í gær
DEAN ACHESON tók í g£ér
við embætti sínu sem utanríkis
málaráðherra Bandaríkjanna og
só'r eið að stjórnarskrá landsins
í Washington.
Fréttaritari brezka útvarpsins
komst svo að orði í tilefni
þessa, að Achesons bíði nú það
erfiða hlutverk að framkvæma
þá utanríkisstefnu Bandaríkj-
anna, sem Truman forseti hafi
mótað í megindráttum í ræðu
sinni í fyrradag, þegar hann sór
eið að stjórnarskrá landsins og
tók við forsetaembættinu. Sagði
fréttaritarinn, að þessi ræða
Trumans myndi vera ein merk
asta ræða um utanríkismál, sem
haldin hefði verið af nokkrum
forseta Bandaríkjanna.
CHIANG KAI-SIIEK, forseti Kína, fór í gær-
morgun burt fr'á Nan'king, en tilkynnti áður í ávarpi
til kínversku þjóðarinnar, að hann legði niður völd og
drægi sig í hlé fyrst um sinn að minnsta kosti tii þess
fyrir sitt levti að flýta fyrir friði cg létta byrði borg-
arastyrjaldarinnar af Kínverjum. Skömmu síðar sendi
stjórnin í Nanking fjögurra manna samninganefnd á
fund kcmmúniista í aðalbækistöð þeirra, og síðar í gær
baðst stjórn Sun Fos Iausnar.
Chidng Kai-Shek fór flugleið
is frá Nanking til ættborgar
sinnar Fenghwa í Che-kiang-
fylki, en hún er um 160 kíló-
metra suður af Shanghai. Æðstu
menn hers og stjórnar fylgdu
hinum fráfarandi forseta á flug
stöðina og kvöddu hann þar.
Samkvæmt stjórnarskrá Kína
tekur varaforseti landsins vlð-
völdum, þegar forseti fer frá,
og kemur það því í hlut Li
Tsung-Jen að taka við embætti
Chiang Kai-Shek, en hann er
talinn líklegastur af valdamönn
um Nankingstjórnarinnar til að
ná samningum við kommúnista.
í ávarpi sínu til þjóðarinnar
lýsti Chiang Kai-Shek yfir því,
að hann hefði einbeitt kröftum
sínum að baráttunni gegn Jap-
önum, en hins vegar hefði hann
ávallt vonað, að hægt yrði að
leysa borgarastyrjöldina á frið
samlegan hátt. Sagðist hann
ekki vilja standa í vegi fyrir
því, að friður kæmist á í land
inu og þjóðin yrði firrt frekari
hörmungum af völdum borgara
styrjaldarinnar.
Sennilegt þykir að, ríkis-
stjórn Sun Fos fari áfram með
völd, en hún mun hafa sagt af
sér til þess að Li Tsung-Jen,
sem nú tekur við forsetaemb-
ættinu, hafi óbundnar hendur
um breytingar á stjórninni.
Fjögurra manna samninganefnd
in, sem semja á við kommún-
ista, fór til aðalbækistöðva upp
reisnarhersins í Jenan og verð-
ur nú úr því skorið, hvort
kommúnistar ljá máls á því að
binda enda á borgarastyrjöld-
ina með samningum við Nan-
kingstjórnina eða ekki.
Því hefur verið yfir lýst í út.
varpi kínversku kommúnist-
anna, að þeir verði ekki við
þeim tilmælum, að vopnavið-
skiptum skuli hætt og setzt að
friðarsamningum. Segjast þeir
ekki leggja niður vopn fyrr en
friðarsamningar hafi tekizt.
DÓMAR voru kveðndr upp í
Búdapest í gær yfir 15 af 17
ráðherrum Ungverja á ófrið-
arárunum. Voru þeir dæmddr
í 5—10 ára fangelsi.
Tíló líkir Rússum
vlð nazisla
TÍTÓ MARSKÁLKUR flutti
ræðu í. Belgrad í gær og fór
„hörðum orðum um áróður Rússa
og leppríkja þeirra í gárð Júgó
slava. Sagði hann, að áróður
þessi væri álygar og blekking-
ar, sem ekki ættu sér aðra hlið
stæðu en áróður Þjóðverja um
Rússa á valdadögum^nazista.
Rakti ’ Tító ýtarlega áróður
Rússa og fylgifiska þeirra síðan
deilan milli júgóslavneska Kom
múnistaflokksins og Kominform
hófst. Sagði hann, að Júgóslav-
ar hefðu átt von á gagnrýni og
aðfinnslum eftir að til þessara
deilumála kom, en reyndin
hefði orðið sú, að þeir væru
ofsóttir af fyrri samherjum sín
um og bornir daglega tilhæfu-
lausum álygum í Moskvuútvarp
inu og af hálfu þeirra nágranna
ríkja, sem væru á bandi Rússa.
Jafnframt þessu kvað Tító
föðurlandssvikará heima í Júgó
slavíu hafa notað þetta tæki-r
færi til að reka skemmdariðju
í stórum stíl og reyna að veikja
samheldni þjóðarinnar, þegar
hún hefði átt í vök að verjast
erlendis frá.
Ræða Tramans
„slríðsæsingar"!
BREZKA útvarpið skýrði
frá því í gærkveldi að ræða
Trumans Bandaríkjaforseta í
fyrradag hefði vakið geysilega
athygli um allan heim og
glætt í ríkiun mæli vonir lýð-
ræðissinna, ekki hvað sízt í
Evrópu.
Aftur á móti hefði ræðu
Trumans verið mjög fculdalega
tekið af kommúnistum og
sagði fréttaritari brezka út-
varpsins í Vínarborg, að aðal-
blað kommúnista þar hefði
stimplað 'hana sem „stríðsæs-
ingar ‘kapítalismans“.
.“sSti
Chiang Kai-Shek.
Li Tsung-Jen.
■ H
Oryggisráðið reynir
sæltir í fndénesíu
ÖRYGGISRÁÐIÐ samþykkti
á fundi sínum í gær tillögu,
sem ætlazt er til að verði grund
völlur að sáttum í Indónesíu.
Skal samkvæmt tillögu þessari
vera lokið að friða landið í
marzmánuði, en frjálsar kosn-
ingar fara fram fyrir október
byrjun og sameiginlegri stjórn
bandalags Indónesíu hafa verið
komið á ekki síðar en 1. júlí
1950.
Tillaga þessi var flutt af full
trúum Bandaríkjanna, Kína,
Kúbu og Noregs í öryggisráð-
inu. Komst fulltrúi Bandaríkj-
anna svo að orði, að það væri
ófrávíkjanleg skylda sameinuðu
þjóðanna að hlutast til um, að
ógnaröldinni í Indónesíu lyki,
og taldi hann tillögu þessa
þann sáttagrundvöll, sem báðir
aðilar ættu ari geta mætzt ái