Alþýðublaðið - 22.01.1949, Síða 3

Laugardagur 22. janúar 1949
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
Frá morgni lil kvölds
í DAG er laugardagurinn 22.
janúar. Þann dag fæddist Fra.
cis Bacon, heimspekingurinn
enski, árið 1561; enska skáldið
George N. G. Byron 1788 og
teænska skáldið August Strind-
berg árið 1849. Úr Alþýðublað.
Enu fyrir 15 árum: „Frá New
York er símað, að hinum al-
kunna auðmanni og bankaeig.
anda, Edward Bremer hafi ver-
íS rænt af heimili hans í St.
Paul, Minnesota, og muni glæpa
mannaflokkur standa að ráninu.
Hafa ræningjarnir sent út til-
kynningu þess efnis, að þeir séu
fúsir til að láta manninn lausan
gegn milljón króna lausnar-
gjaldi.“
Sólarupprás er kl. 9,40. Sól.
hrlag verður kl. 15,41. Árdegis-
háflæður er kl. 11,20. Sól er í
hádegisstað í Reykjavík kl.
12,39.
Næturvarzla: Laugavegsapó.
tek, sími 1618.
Næturakstur: Bifreiðastöð
Hreyfils, sími 6633.
Veðrið í gær
Um suðvestur. og vesturhluta
landsins var kl. 14 í gær yfir-
leitt suðaustan átt, en annars
staðar breytileg átt og hægviðri
Smávegis snjókoma var á stöku
tetað á Suðvesturlandi. Hiti var
úm frostmark á öllu landinu
kaldast 4 stiga frost á Möðrudal
á Fjöllum.
Flugferðir
LOFTLEIÐIR: Hekla er væntan
leg um sexleytið í kvöld frá
Prestvík og Kaupmannahöfn.
AOA: í Keflavík kl. 22—23 í
kvöld frá Helsingfors, Stokk.
hólmi og Kaupmannahöfn til
Gander og New York.
AOA: í Keflavík kl. 5—6 á
mánudagsmorgun frá New
York og Gander til Kaup-
mannahafnar, Stokkhólms og
Helsingfors.
Skipafréttir
Foldin fór frá London á
föstudagsmorgun til Antwerpen,
Jestar þar á laugardag og i
Amsterdam á mánudaginn.
Lingestroom er í Færeyjum.
Reykjanes er á Húnaflóa, lest.
ar saltfisk til Grikklands.
Esja var á ísafirði í gær.
morgun á norðurleið. Hekla er
í Álaborg. Herðubreið er á Aust
fjörðum á suðurleið. Skjald.
breið fer frá Reykjavík í kvöld
til Húnaflóa- Skagafjarðar. og
Eyjafjarðarhafna. Súðin átti að
fara frá Reykjavík kl. 20 í gær.
kvöldi á leið til Ítalíu með við.
komu í Vestmanaeyjum vegna
farþega þangað. Þyrill er í
Reykjavík, Sverir er í Reykja-
vík. Hermóður var á Arnarfirði
í gær á norðurleið.
Brúarfoss er væntanlegur til
Reykjavíkur í kvöld eða nótt
frá Leith. Fjallfoss er í Reykja.
vík, fer í dag vestur og norður.
Goðafoss fór væntanlega frá
Hamborg í gærkvöldi til Ant-
werpen. agarfoss er í Reykja.
vík. Reykjafoss fór frá Sinclar
Bay í Orkneyjum í gærmorgun
til Reykjavíkur. Selfoss er í
Hull. Tröllafoss fer váentanlega
frá New York í dag til Halifax.
Horsa fór frá Reykjavík í gær-
kvöldi til Hamborgar. Vatnajök
ull var væntanlegur til Reykja.
yíkur í nótt gða í morgun frá
KROSSGÁTA NR. 182.
Lárétt, skýring: 1 Mannsnafn,
5 húsdýrið, 8 litlir menn, 12, í
sólargeislanum, 13 bókstafur,
14 spíra, 16, logi.
Lóðrétt, skýring: 2 verkfær-
is, 3 úttekið, 4, mannsnafn, 6
endurgjald, 7 ósoðinn, 9 dýr,
10 rithöfundur, 11 keyr, 14
sund, 15 'tvíhljóði.
LAUSN á nr. 181.
Lárétt, ráðning: 1 Lausung, 5
lón, 8 spurðum, 12 ló, 13 rá,
14 aða, 16 ærinn.
Lárétt, ráðning: 1 lausung, 5
S. Ó. 4 unað, 6 ösla, 7 smár, 9
Pó, 10 roði, 11 ur, 14 ar, 15
ari.
Austurbæjarbíó (sími 1384):
„Skytturnar“ (frönsk). Aimé
Simon-Girard, Blanche Montel,
Harry Baur, Edith Méra. Sýnd
kl. 3, 6 og 9.
Tjarnarbíó (sími 6485): —
„Glæsileg framtíð“ (ensk). John
Mills, Valerie Hobson. Sýnd kl.
9.',,Bör Börsson“ (norsk). Sýnd
kl. 3, 5 og 7.
Tripolibíó (sími 1182): —
„Hundalíf hjá Blondie“ (ame-
rísk). Penny Lingleton, Arthur
Lake, Larry Simms. Sýnd kl.
5, 7 og 9.
Hafnarbíó (sími 6444): —
„Maðurinn með gerfifingurna“
Michael Rénnie, Moira Lister.
Sýnd kl. 5, 7 og 9. „Ungir leyni
lögreglumenn“. Sýnd kl. 3.
Bæjarbíó, Hafnarfirði (sími
9184): „Monsieur Verdoux“
(amerísk). Charlie Chaplin,
Martha Raye, Isabel Elson. .—
Sýnd kl. 9. ,,Miranda“. Sýnd
kl. 7.
Hafnarf jarðarbíó (simi 9249):
,,Allt í lagi laxi“. Bud Abbott,
Lou Castelle. Sýnd kl. 7 og 9.
Þepr kommýnisfar skrifa
söp
Grein Jóns úr Vör í Vinnunni á 20 ára
afmæíi Verkalýðsfélags Patreksfjarðar
Antwerpen. Katla er væntanleg
til New York í dag frá Reykja-
vík.
Fundir
Aðalfundur fullírúaráðs AL
þýðuflokksins, Reykjavík, verð
ur haldinn á mánudagskvöldið
kl 8,30 í Alþýðuhúsinu við
Hverfisgötu. Fundarefni: Venju
Ieg aðalfundarstörf og næstu
verkefni (tillaga frá stjórn fyll-
trúaráðsins).
Fyrirlestrar
Séra Pétur Magnússon í Valla
nesi endurtekur fyrirlestur sinn
um hlutleysið í Austurbæjarbíó
á morgun kl. 1,30.
Skemmtanir
KVIKMYNDAHÚS:
Gamla Bíó (sími 1475): —
„Milli fjalls og fjöru“ (ísenzk).
Brynjblfur Jóhannesson, Alfreð
Andrésson, Inga Þórðardóttir,
Gunnar Eyjólfsson, Lárus Ing-
Ifsson, Ingibjörg Steinsdóttir,
Jón Leós, Bryndís Pétursdóttir.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Nýja Bíó (sími 1544): —
„Pimpernel Smith“ (ensk). Les
lie Howard, Francis Sullivan,
Mary Morris. Sýnd kl. 9. „Ung-
ar systur msð ástarþrá“. Sýnd
kl. 3, 5 og 7.
SAMKOMUHUS:
Breiðfirðingabúð: Árshátíð
strætisvagnastjóra kl. 6 Siðd.
Flugvallarhótelið: Almenn.
ingsdansleikur kl. 9 síðd.
Góðtemplarahúsið: SKT —
Gömlu dansarnir kl. 9 síðd.
Hótel Borg: Árshátíð verzl-
unarmanna kl. 6 síðd.
Iðnó: Dansleikur kl. 9 síðd.
Ingólfscafé: Eldri dansarnir
kl. 9 ísðd.
Mjólkurstöðin: Dansleikur kl.
9 síðd.
Röðull: SGT. Nýju og gömlu
dansarnir kl. 9 síðd.
Sjálfstæðishúsið: Árshátíð
Rangæingafélagsins kl. 6 síðd.
Tjarnarcafé: Árshátíð Lækna
félagsins kl. 6 síðd.
Þórscafé: Dansleikur kl. 9
síðd.
í NÝÚTKOMNU TÖLU-
BLAÐI VINNUNNAR (12. tbl.
1948), þ. e. s. þeirrar, sem
kommúnistar stálu, er grein eft
ir hr. Jón úr Vör, er heitir:
Verkalýðsfélag' Patreksf jarðar
20 ára. Afmælisgrein þessi á
efalaust að vera saga téðs félags
umrætt árabil.
Menn mættn ætla, að höfund
urinn þekkti nokkuð til sögu
félagsins, þar sem hann gerðist
meðlimur þess á unga aldri og
tók nokkurn þátt í undirróðurs
starfi kommúnistasellunnar, er
starfaði innan félagsins um
skeið.
Munu margir draga af því þá
ályktun, að hér sé hvergi hallað
réttu máli og frásögnin tæmandi
um flest aðalatriðin í sögu V. P.
Því miður eru staðreyndirnar
allt aðrar.
Það er tæplega sjálfrátt, hve
lítilmótleg frásögn Jóns úr Vör
Benedikts sendi hann öll skjöl
félagsins, til skrifstofu Alþýðu-
sambandsiris, og eftir því, sem
þáverandi erindreki A.S.Í.,
Björgvin Sighvatsson, sagði mér
eitt sinn, voru öll plöggin
geymd þar a. m. k. til 1942.
Jón úr Vör minnist lítils hátt
ar á kaupdeilur V.P. á fyrstu ár
um þess. Sú sa^a verður aldrei
fullsögð nerna gstið sé um
margháttaðan stuðning A.S.Í.
og ýmissa félaga sambandsins,
og þá sérstaklega Sjómannafé-
lags Reykjavíkur og Dagsbrún-
ar. Án þess stuðnings var bar-
átta okkar dauðadæmd og von-
laus. Þess skal geíið, að afgangi
af styrktarfé, sem nefnd félög
sendu V. P. í einu verkfallinu,
var varið til að, mynda verkfatls
sjóð félagsins, er oft síðán hefur
yerið okkur traustur bakhjáll
í kaupgjaldsbaráttúnni.
Hvort man nú Jón úr Vör
er og röng, og hve mörgum 1 ekki áhrifin af símskeyti Dags-
þáttum í starfi V. P. er með brúnar til Ó. Jóhannessonar, þar
öllu sleppt. Greinin ber þess sem Dagsbrún tilkynnti, að tog
glögg merki, hve efnið hefur arinn ,,Leiknir“ yrði hvergi af-
verið höfundinum ofviða og greiddur, þótt hann yrði seldur
hvernig hann hefur®* brostið burt eða leigður öðrum, en
þá yfirsýn og kunnugleika, sem þeirri hóitun beitti atvinnurek.
nauðsynlegur er þeim, er við andinn með góðum árangri í
TJtvarpið
19.25 Tónleikar: Samsöngur
(plötur).
20.25 Þorravaka; samfelld
kvöldvaka:
„Hornin jóa gullroðnu“.
Þættir og sögur (dr.
Steingrímur J. Þorsteins
son, Lárus Pálsson leik-
ari og Jón Sigurðsson frá
Kaldaðarnesi lesa).
22.05 Danslög:
a) Hljómsveit Björns ,R.
Einarssonar leikur.
b) Ýmis danslöf af plöt-
um.
02.00 Dagskrálok.
Þessi mynd var texin a árshátið sæu&ko u c ^uoaui>-'u-.vAatJio ueg.
ar verið var að afhenda þremur íþróttastúlkum heiðursmerki
fyrir unnin afrek.
slik ritstörf fást. Það er full.
komin ástæða til að víta harð.
iega slík vinnubrögð og það
virðingarleysi, sem slíkir menn
sýna þeim málefnum og hugsjón
um, sem þeir skrifa um.
Getuleysið og fákunnáttan á
okki að vera þeim nein vörn,
síður en «vo. Enda má vera, að
orsökin til slíkra ,.sagnfræði“-
rita sé ekki með öllu af toga
íákunnáttunnar spunnin, heldur
ráði þar miklu um sú tilhneig
ing kommúnista og þjóna
þeirra, að falsa vitandi vits
sögu verkalýðshreyfingarinri-
ar, og geta að engu starfa
þeirra manna, sem eru þeim
andvígir. Þessi viðleitni bein-
flokksmanna í verkalýðshreyf-
ingunni. Afmælisgreinar Vinn-
ist einkum að þætti Alþýðu-
unnar eru flestar nærtæk og
góð dæmi um þessar vísvitandi
falsanir.
Ætlun mín er sú, að minnl
ast á fáein atriði úr sögu V. P.,
sem Jón úr Vör fer rangt með,
eða minnist ekki á, þótt ekki
verði um tæmandi upptalningu
að ræða.
Hann segir: „Því miður eru
öll gögn hins fyrra félags glöt-
uð. Gjörðabók þess mun hafa
verið til fram yfir stofnun
þess síðara, en er nú týnd.“
Sannleikurinn í þessu máli er
sá að síðasti fundur „gamia“ fé.
lagsins var haldinn eftir 1930.
Tilefni þess fundar var að ráð
stafa eignum félagsins, penitig-
um, gjörðabók og fleiri skjöl-
um. Fundarboðendur voru ýms-
ir meðlimir ,,gamla“ félagsins.
Auk þeirra sátu fundinn nokkr.
ir menn, er höfðu skrifleg um.
boð fjarverandi meðlima félags-
ins. Á fundi þessum var sam.
þykkt, að eignir félagsins gengu
til V. P. (í verkfallssjóð).
Benedikt Einarsson’ var þá for-
inaður Verkalýðsfélags Petreks
fjarðar. Enginn einn maður hef-
ur unnið meira né heilladrýgra
starf fyrir V. P. en hann. Þó Jón
sjái ekki ástæðu til að geta þess.
Strax og eignir „gaipla“ fé.
lagsins voru konmar í hendur
átökum við félagið?
Enn fremur minnist Jón ekk
ert á stuðning Alþýðusambands
Vestfjarða við V. P. á mestu
örlagatímum félagsins, og þá
alveg sérstaklega afskipta
Hanniba\s Valdimarssonar af
félaginu á tímum klofnnigs-
sveitarinnar, sem stjórnað var
af fulltrúum Framsóknarflokks-
ins. Á þessi átök er ekki drepið,
þótt þau séu tvímælalaust msta
þolraun, sem alþýðan á Patreks
firði hefur lent í, þar sem við
tvo harðvítuga andstæðinga var
að etja, klofningslið Framsókn-
arflokksins og atvinnurekenda„
sem studdur var af klofningslið-
inu, er skipulagði verkfalls-
brot í stórum stíl. Þessu sleppir
Jón, sjálfsagt af þeim sökum,
að .leiðtogar alþýðunnar í félag-
inu voru Alþýðuflokksmenn.
í. augum okkar verkamann-
anna á Paktreksfirði er það irá
sagnarvert, að geta um afskipti
V. P. af hreppsnefndarkosning-
um og hreppsmálum. Við mun
um enn sigurgleðina, sem greip
um sig, er frambjóðandi okkar,
Ragnar Kristjánsson, var Jkos-
inn í hreppsnefndina og sigraði
glæsilega vinsælasta mann í-
haldsins, er allir töldu vissan
um sigur.
Jón úr Vör getur þess rétti-
lega, að atvinnuleysi var mjög'
tilfinnanlegt á Patreksfirði að
vetrinum. Þá vildi það brenna
við, að þeir væru sniðgengnir
með vinnu, se mfastast stóðu á
rétti félagsins. Til að fyrir-
byggja aitvinnukúgun tók fé_
lagið að sér að miðla þeirri
vinnu, sem til félli, milli félags-
manna. Náðust samningar um
þetta við atvinnurekendur, og
má geta riærri, að þeim var ó-
ljúft að afsala sér slíkri aðstöðu
til verkalýðsfélagsinsJ Á þetta
hefði mátt minnast.
Önnur nýmæli, sem félagið
hefur gengizt fyrir, minriist Jón
úr Vör ekki á helduf. T. d. er
Ó. Jóhannesson taldi sér ekki
fært að verka saltfisk fyrir þá-
verandi tímakaup og ætlaði að
(JF'rh. á 7. síðu.)