Alþýðublaðið - 22.03.1949, Blaðsíða 6

6
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Þriðjudag'inn 22. marz 1949.
SÍMNOTENDUR VERÐA AÐ
MYNDA MEÐ SÉR SAMTÖK.
Einkum þeir,
sem ekki hafa síma.
Öll vitum við að síminn er
uppfinning. Meira að segja
þörf uppfinnng, sem fæstir
vilja án vera. Samt sem áður
má misnota þessa uppfinningu,
og er oft mjög' freklega gert.
Er misnotkunin .einkum .af
þeim orsökum sprottin, að
annaðhvort er það dóni, sem
hringir til manns, sem ekkert
vill við hann taía, eða maður
hringir til dóna, sem ekkert
vill við mann tala.
En sem betur fer starfar
síminn ekki að öllu leyti vél-
rænt. Eins og áður er sagt, þarf
eiginlega tvo hfgnn til þess að
tala í síma, enda þótt ekkert sé
því til fyrirstöðu, að menn geti
talað í síma við sjálfa sig, og
eins við fröken klukku, sem, ef
hægt er að telja hana persónu,
verður að teljast mjög ópar-
sónuleg persóna. En það þarf að
minnsta kosti tvo menn til þess
að misnota símann, þ. e. a. s.
einn til að misnota hann og
annan til þess að verða fyrir
misnotkuninni, — og hlýðir
þetta þeim lögmálum, sem
byggjast á hinni svonefndu af-
stæðiskenningu Einstéins.
Þstta hefur einn af vorum á-
gætu menningarfrömuðum fyr-
ir löngu séð og reynt að vekja
athygli alþjóðar á. Hann hefur
og, eins og sönnum umbóta-
mönnum sæmir, ekki látið sér
nægja að bénda á hættuna,
heldur og bent á ráð til úrbóta.
Er ráð hans fólgð í þrem lið-
um:
1. Sleppt sé öllurn ,,hallóum‘!,
sem er erlent alþjóðaorðskrípi;
fékk á sig hálfgert lauslætisorð
á hsrnámsárunum og er auk
þess skálkaskjól símdóna, eins
og fyrr er nefnt.
2. Hver upphringjandi sé
skyldaður með lagboði til þess
að nefna nafn sitt um leið og
hann heyrir að einhver er kom-
inn í símann hinum megin.
Skal sá, er svarar, gefa upp-
hringjandanum merki um það
með því að hósta eða þá ræskja
sig í talnemann, þar eð örðugra
er að þekkja mun á hósta og
slíku heldur en röddinni, og
auk þess er hóstinn og ræsk-
ingarnar bjóðlegt áhljóð, sem
jafnvel hefur á sér nokkurn
helgiblæ, — samanber kirkju-
hósti. Og um 1-aið eru menn
lausir við hið óþjóðlega ,,halló“
(sjá 1. lið). Framfylgi upp-
segja þegar satt og rétt til sín,
nafns síns, skal þeim er svarar
getur sá, sem hann spyr um,
annaðhvort logið því sjálfur- í
talnemann eða látið aðra ljúga
að hann sé ekki heima, svo
fremi sem hann vill ekkert við
upphringjanda tala. Vanræki
upphringjandi að segja til
nfans síns, skal þeim er svarar
skylt að gera lögreglunni að-
vart, og skal hinn brotlegi upp-
hringjandi, ef til hans næst,
hljóta viðeigandi númer í af-
plánunarbiðröð tukthússins og
mun óhætt að dæma hann í
ævilangt fangelsi, með tilliti til
þess, að hann hljóti að verða
löngu dauður, áður en röðin
kemur að honum.
3. Stúlkur þær, sem vinna á
langlínustöðvum og sem á
góðri íslenzku ættu að nefnast
,,talfreyjur“,' skulu skyldar að
spyrja simtalsbeiðanda að
nafni, föðurnafni og nánustu
forfeðrum, svo og fæðingardegi
og ári, fæðingarstað, stöðu,
heimilisháttum (giftfurj, ó-
gift[ur], börn [í eða utan
hjónabands]) og' fl. eftir geð-
þótta talfreyjunnar. Þá. skal
hún og inna hann náið eftir
því, hvert erindi hann eigi við
símtalsþolanda, í hvaða tóni
hann hyggist bera fram erind-
ið, hversu lengi samtalið muni
vara og svo frv. Að því búnu
skal talfreyjan hringja upp
væntanlegan viðtalsþolanda og
lesa honum skýrsluna, en hon.
um sé leyfilegt að svara strax
hvort hann sé heima eða ekki,
ella fá frest til svarsins og
skjóta á fjölskyldufundi til að
ræða málið.
4. Stofna skal sérstakt ráð, er
skeri úr öllum ágreiningi, sem
upp kann að rísa, annist skipu-
lagningu þessara mála og svo
frv.
Símnoíendur: Stofnið þegar
til allsherjarsamtaka um fram-
kvæmd þessara þörfu tillagna.
^•^-•^•^•^•^•■^•^•^•■^■•^•^'•^•^•-
IMinningarspjöld \
^ Jóns Baldvinsonar forseta b
Itást á eftirtöldum stöðum:^
^ Skrifstofu Alþýðuflokksins. •
^Skrifstofu öjómannafélags )
^Reykjavíkur. Skrifstofu V.:
S K.F. Framsókn. Alþýðu- ^
S brauðgerðinni Laugav. 61. ^
Sí Verzlun Valdimars Long,s
í SSafnarf. og hjá Sveinbirnis
SOddssyni, Akranesi. S
[Í#W
Vicki Baum
HOFUÐLAUS ENGILL
væri mjög á spænsku einokun-
inni á kvikasilfri, og hann sjálf-
ur sæi um úthlutunina á þessu
dýrmæta efni.’
Námueigendurnir skildu hót-
unina og gráðugan tilganginn
sem bjó undir þeim heiðri, sem
þeim var sýndur með heimsókn-
inni, og lögðu geysilegar gjafir
í spilltar hendur þessa manns,
sem var fulltrúi spænska ríkis-
ins.
Borgin var ölvuð af sinni eigin
dýrð ,og það var slíkt óhóf af
gullnum borðum og leggingum,
glitvefnaði, demöntum og skart
gripum að fram úr því hefði
ekki verið farið. hvo.rki í höfuð
borginni né í Madrid. Það var
þvílík ofgnótt af öllum sköpuð
um hlutum, að það nálgaðist
villimennsku. -Hersýningar og
hátíðlegar skrúðgöngur, hátíða
höld og nautaat á hverjum degi,
-fánar og flögg. blóm og lita-
skrúð, heiðursskothríðir og flug
eldar og á nóttunni var borgin
uppljómuð með þúsundum
kerta svo að mótaði fyrri Iiverri
höll, og daufan bjarmann lagði
upp hæðirnar. þar sem fátæk-
lingarnir feöfðu eytt sínum.1 síð
asta skildingi til að kaupa tólg
arkerti og smáolíulampa. Efst
uppi á hæðinni fyrir ofan hálf
fullgert kornforðabúrið glamp
aði á svalirnar hjá La Rosauru,
þar sem spanski fáninn hafði
verið búinn til með rauðum og
gulum glerlömpum, og það
voru flugeldar og móttökuveizl
ur og dansleikir, þar sem frúrn
ar bitustu um að ná í bros frá
nýja landsstjóranum.
Þegar þessu var pllu lokið og
landsstjórinn bjóst til ferðar
úr borginni með fylgdarlið sitt.
-fékk Felipe eina af sínum
snjöllu hugmyndum. í kveðju
veizluna bjó hann si-g skrautleg
ar en nokkur af hinum mönn
unum, sem fylgja áttu hans há
göfgi til Marfil. En það var
mjög hátíðlegur sorgarbúning-
ur, til að láta í ljó's djúpa
hryggð við brottför hinna tignu
gesta. Svartar flauelsbuxur
settar svörtum steinum, svartir
sokkar og skór, svartur hattur
með þremur svörtum fjöðrum
og sverð í svörtum slíðrum.
,,Svei en sá skopleikur”.
sagði hann hlæjandi, þegar hanh
kom aftur og henti af sér þess
um óþægilega búningi. ,,Þú
hefðir átt að sjá þorparann
þann arna. einn af skepnunum
hans Godoy, faðma mig með
tárin í augunum, og hvert tár
kostaði auðvitað þúsund dali.
en nú er leiðin opin fyrir okk
ur. Strax þegar hann er kom-
inn til borgarinnar mun hann
iáta hans hátign vita um trúnað
minn við hann. Og erkibiskup-
inn í Mexikó hefur það á valdi
sínu að ógilda hjónaband þitt.
Auðvitað verðurðu að taka ka-
þólska trú, heiðinginn minn
litli, en það er hægt að gera
án þess að mikið beri á. Eftir
tvær vikur mun sjálfur biskup
Inn í Miekoacán leggja horn-
stein að kirkju minni við Santa
Clara, og þegar það er gert, og
veður leyfir, getum við haldið,
heim á Esperanza“.
Hann sagði heim, og hann
var þegar kominn heim til Spán
ar, við vorum gift, við höfðum
nafnbót. við áttum barn. Hann
hafði þegar sannað föður sínum
allt, sem hann hafði langað að
sýna honum. Þó var svo margt,
sem þurfti að ger,a og tíminn
leið óðum.
Óþolinmæði Felipes tók á
hann og hann var orðinn þunn-
ur á vangann og komiim á hann
aftur þessi sultarsvipur. Milljón
írnar ,sem hann þurfti, varð
hann að fá út úr La Ramita,
meira, meira, meira, hraðar,
hraðar og hraðar. Það var þessi
örvilnaði rekstur dag og nótt.
dag og nótt. Ég sá .varla Feli-
pe lengur, og jafnvel Quaile
fór að Iáta á sjá. Dýpra og'
dýpra niður gengu námugöng
in í Santa Clara. í gömlu yfir-
gefnu göngunum í San Ysidro,
sem full voru af vatni, gengu
dælurnar dag og nótt, nótt og
dag, því að þarna niðri átti
að finna annan hluta af Veta
Madre, þó að enn þá væri
hundrað og áttatíu feta djúpt
vatn þar ofan á. Það v.ar
sprengt, grafið, borað, hamrað,
meitlað og bornar byrðar dag
og nótt, nótt og dag. Fleiri
menn voru teknir í vinnu, fleiri
múldýr, fleiri hestar hlaðnir
með málmsteini, fleiri leðurpok
ar fullir af gráu grjóti, sem
bornir vo.ru af nöktum. sveitt-
um og másandi mönnum upp
lóðrétta stigana. Hærri laun,
premía fyrir mennina, lengri
vinnutími, minni svefn, fieiri
slys þar niðri, fleiri menn, sem
féilu í öngvit, særðust og dóu.
Það var lítilsvirði í kapphlaup
inu fyrir þeim milljónum, sem
Felipe þurfti, mannslífin voru
ódýr og heimkoman til Spánar
dýr. í þrjár vikur, þegar af-
rakstur námanna minnkaði,
var hann alveg æðisg'enginn.
Lánstraust hans hjá Tribunal
de la Mineria var notað til hins
ýtrasta; taugar hans vorLi einn
ig þandar svo, ao ekki mátti
við meiru. Myllurnar, sem möl
uðu málmsteininn og unnu úr
honum málminn, urðu uppi-
skroppa með kvikasilfur og
varð að kaupa nokkrar smygl
aðar flöskur á óheyrilegu verði.
Meiri tímg, meiri tíma ó, Jesús
minn, gefðu mér meiri tíma,
stundi hann. Ég var gengin með
á fjórða rnánuð og Esperanza
hafði lagt af stað til Spánar án
okkar.
, Ef við förum eins hratt og
við getum — ef þjóðvegirnir
verða í góðu lagi. •— Ef Reina
Isabela siglir eftir áætlun og
með hagstæðum byr“ — ----------
hann reiknaði og reiknaði.
Hann hafði fengið vegabréfin
okkar, leyfi til að koma til
Iands síns sektaruppgjöf fyrir
atburðinn,, sem hann hafði lent
í með ættingja Godoys; hann
hafði fullyrðingu erkibiskupsins
um að páfastóllinn rayndi
blessa hjónaband okkar. Allt
sem við þurftum, var aðeins
meiri tími.
Hann vann alltof mikið.
Hanh rak sig áfram af of mik
illi hörku, hann át lítið, drakk
mikið, hann gat ekki sofið,
dreymdi illa. Um miðjar nætur
hrökk hann upp, kallaði á
Domingo, lét söðla hest sinn
og reið af stað.. Hann spilaði
villt fjárhættuspil og lgaði mik-
ið undir, hann fór oft til La
Rosaura til að hvíla þreyttar
taugar sínar og kom þaðan enn
þreyttari en áður. Einu sinni
hafði honum lent saman við
Bert Quaile. Ekki í orðasennu,
eins og var orðið svo algengt
milli þeirar, heldur í handalög
ináli, þar sem hvorugur sigraði
annan og báðir voru mikið
meiddir. Quaile lýsti því fyrir
mér.
„Það. ér allt í lagi, hann er
húsbóndinn og þetta er náman
hans, og ég er bara framkvæmd
arstjóri hans,- En hann hefur
ekki lært nem(j> lítið í stærð-
fræði í þessum pápiska skóla
sínum, en ég er lærður verk-
fræðingur, og ég veit, hvað ég
er að segja. Ég hef farið með
þessi göng eins langt niður og
leyfilegt er, og jafnvel niður
fyrir öryggismörkin; og ef hann
MYNDASÁGA ALÞYÐUBLAÐSINSs

ÖRN ELDING

SAMSÆRISM.: Fljúgðu, fljúgðu, SOLDÁNINN: Þeir óska styrjaldar og
þeir skulu. svei mér, fá styrjöld. Vér erum reiðubúnir!
teppi.-----------
y/ // r /. '. ./■
! ! ! t !