Alþýðublaðið - 07.07.1950, Blaðsíða 5

Föstudagur 7. júlí 1950.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Frú Eleanor Roosevelt í Oslo
Felur stjórn sinni að iáta reikna út fram-
færslukostnað meðalfjölskyldu og auglýsa
kaupfaxta í samræmi við hann
ELLEFTA ÞING ALÞÝÐUSAMBANDS VESTFJARÐA 1
fól sambandsstjórn að sjá um, að slíráð verði mánaðarlega verð-
lag allra helztu nauðsynjavara og annars framfærslukostnaðar
almennings á félagssvæbinu, og verði þannig fundinn fram-
færslukostnaður meðalfjölskyldu. Á þessum grundvelli byggi
alþýðusamtökin á Vestfjörðum kaupgjaldsbaráttu sína og aug-
lýsi svo að fengnum umboðum frá sambandsfélögum taxta um
þar af leiðandi kaupgjaldsbreytingar á sambandssvæðinu.
Þingið gerði ýtárlegar samþykktir í verkalýðsmálum og við-
skiptamálum, eihnig um rekstur nýju togaranna og launa-
greiðslur til sjómana.
Hér verður greint frá helztu
samþykktum þingsins, en nán-
ar verður sagt frá þinginu í
blaðinu á morgun.
„Vegna hinnar óheyrilegu og
sívaxandi dýrtíðar af völdum
gengislækkunarinnar sam-
þykkir 11. þing Alþýðusam-
bands Vestfjarða, haldið á ísa-
firði 27. og 28. júní 1950, að
fela sambandsstjófn að sjá um,
að skráð verði mánaðarlega
verðlag allra helztu nauðsynja-
vara og annars framfærslu-
kostnaðar almennings á sam-
bandssvæðinu. Og verði þanm
ig fundinn framfærslukostnað-
ur meðalfjölskyldu.
Á grundvelli þessarar verð-
sskráningar byggi svo alþýðu-
camtökin á Vestfjörðum, þegar
tímabært þykir, baráttu sína í
kaupgjaldsmálum, með það
mark fyrir augum, að kaup-
gjaldið hækki ávallt um jafn
marga hundraðshhita og verð-
lagið hefur hækkað næstu mán-
uð á undan.
Að fengnum umboðum frá
verkalýðsfélögunum á sam-
bandssvæðinu auglýsi Alþýðu-
camband Vestfjarða svo taxta
um þær kaupgjaldsbreytingar,
sem af þessu leiða.“
SAMRÆMING KAUPS
Þingið lýsti ánægju sinni yf-
ír þeim árangri, sem náðst hef-
ur um samræmingu kjara og
kaupgjalds, með hinum sam-
eiginlega kjara- og kaupsamn-
ingi, sem A.S.V. verði s. 1. vor
fyrir hönd verkalýðsfélaganna
á Vestf jörðum við atvinnurek-
endur þar. Þá taldi þingið, að
halda beri áfram á sömu braut
og felur því etjórn A.S.V. að
athuga, hvort ekki reyndist
einnig fært að samræma á
eama hátt kjarasamninga sjó-
manna á sambandssvæðinu.
Þeim tilmælum var beint til
sambandsstjórnar, að hún hlut-
íst til um, að verkanlenn, sem
vinna að opinberum fram-
kvæmdum á félagssvæði Verka
íýðsfélags Tálknafjarðar, en
eru búsettir á öðrum félags-
cvæðum, beri ekki minna úr
bítum þar en annars staðar á
sambandssvæðinu.
í tilefni af þessu verði farið
fram á, að Verkalýðsfélag
Tálknafjarðar salnræmi kaup-
og kjarasamning sinn við
samninga annarra verkalýðs-
félaga á Vestfjörðum.
AFLATRYGGINGASJÓÐUR
Þingið átaídi harðlega, að
íögin um aflatryggingasjóð
skuli enn ekki hafa verið látin
koma til framkvæmda, og skor-
ar þingið fastlega á ríkisstjórn-
ina, að hún láti sjóðinn nú þeg-
nr taka til starfa eins og lög
tnæla fyrir.
AÐBÚÐ VERKAMANNA
Sambandsstjórn var falið að
vinna að því við hlutaðeigandi
aðila, að bætt verði úr því ör-
yggisleysi, sem af því hlýzt, að:
1. frystitæki í hraðfrystihúsum
eru tekin í notkun án þess að
prófun á þeim hafi farið fram.
2. ekki skuli að staðaldri
fylgzt með ástandi tækjanna.
eftir að þau eru tekin í notkun.
Svolátandi greinargerð
fylgdi: „Með hverju árí hefur
hraðfrystihúsum fjölgað, og
þau hafa verið endurbætt og
þar af leiðandi sívaxandi fjöldi
fólks sem við þau vinnur. Sá
háttur mun háfa verið á hafð-
ur, að þegar ný tæki hafa ver-
ið tekin í notkun, hefur ekki
farið fram reynsla á styrkleika
þeirra. En eins og allir vita er
ammoniak aðallega notað til
fr>rstingar, en það er eiturefni,
sem er lífshættulegt mönnum.
Það verður líka að teija það
freklegt skeytingarleysi nm ör-
yggi verkafólks, að ekki skuli
vera gengið úr skugga urc að
tækin séu í fullkomnu lagi,
þegar þau eru tekin í notkun,
og að ekki skuli að staðaldri
fylgzt með því með prófunum,
að þau séu í fullkomnu lagi.“
Þingig minnti félögin á sam-
sambandssvæðinu alvarlega á
að sjá um, að gildandi kaup-
og kjarasamningum sé strang-
lega fylgt og gengið sé ríkt eft-
ir að aðbúnaður á vinnustöð-
umum sé sómasamlegur, t. d.
hvað kaffistofur og hreinlætis-
tæki snertir.
VIÐSKIPTAMÁL
lþ þing Alþýðusambands
Vestfjarða beinir þeirri ósk til
stjórnar A.S.Í., að hún, eins og
að undanförnu, vinni að því að
fá lagfæringar í framkvæmd
varðandi verðlags-, skömmt-
unar-, innflutnings- og hús-
næðismál. Og álítur þingið
æskilegt að hafa til hliðsjónar
við þær lagfæringar eftirfar-
andi atriði: Heimilin gangi fyr-
ir um kaup ú álnavöru til fata-
gerðar á heimilum til eigin
nota og yfir höfuð efni til allra
heimilisþarfa, er heimilin geta
notfært sér með eigin starfs-
kröftum. Þar næst gangi fvrir
rfniskaupum nauðsynleg iðn-
p.ðarfyrirtæki. — Tekið sé það
hart á „svartamarkaðsbraski“,
að það sé í öllum tilfellum til
tjóns þeim, er það stunda.
Sama verð sé lá'tið gilda um
Þannig sé og tekið á öílum
verðlagsbrotum og enn fremur
verktökum og húsameisturum,
er misnota aðstöðu sína til tjóns
þeim, er þeir vinna fyrir, en
cjálfum sér til gróða ó svik-
samlegan hátt.
Þess sé vel gætt, að út á
innflutning.s- og gjaldeyrisleyf-
in séu fvrst og fremst fluttar
inn þær vörutegundir, sem
1 nauðsynlegar eru og skortur er
á, og þess gætt, að innkaup
hinna ýmsu tegunda séu að
magni til í sem beztu samræmi
hlutfallslega við þarfirnar.
Sama verð sé láti ðgilda um
allt landið á öllum vöruteg-
undum.
í húsnæðismálum séu hafðar
til hliðsjónar tillögur þær, er
fram koma í skýrslu um víð-
ræður milli fulltrúa frá ríkis-
stjórninni og stjórn A.S.Í.,
dags. 7. maí 1949.
NÝJU TOGARARNIR
Samþykkt var að skora á rík-
isstjórnina að sjá svo um, að
þeir tíu togarar, sem samið
hefur verið um smíði á í Bret-
landi, komi til landsins, og sjái
útgerðarfélög bæjarfélaga eða
einstaklinga sér ekki fært að
kaupa skipin vegna þess óhófs-
lega verðs sem á þeim er nú
orðið, þá geri ríkið þau út og
starfræki þau allt árið.
Jafnframt mátmælti þingið
hverri tilraun, sem gerð yrði,
til að selja eða flytja út úr
landinu nokkurn nýsköpunar-
togara.
SKILVISAR LAUNA-
GREIÐSLUR TIL
SJÓMANNA
Þá samþykkti þin,gið að beina
þeim tilmælum til stjórnar
A.S.Í., að hún beiti sér fyrir
því, að ríkisstjórnin veiti sjó-
mönnum öryggi fyrir því, að
þeir fái skilvísa greiðslu á um-
EÖmdum launum þeirra og
launatryggingum. Og benti
Framh. á 7 síðu.
Látið aldrei jafn holla fæðuteg-
und og íslenzka ostinn vanta á
matborðið.
Myndin var tekin er frú Eleanor Roosevelt kom til Oslo á dög-
unum til þess að afhjúpa likan manns síns, Franklin D. Roose-
velts Bandaríkjaforseta. Með frú Roosevelt siást á myndinni
Halvdan Lange, utanríkismálaráðherrá Norðmanna (í miðið) og
Einar Gerhardsen forsætisráðherra.
Enn um bííainnflntningmn:
Maanúsar oa andsvar
imband íslenikra safflvinnufélaga
Sími 2678.
Alþýðublaðið birtir hér
með stutt svar Magnúsar
Jónssonar prófessors, for-
manns fjárhagsráðs, við
grein Emiis Jónssonar, fyrr
verandi viðskiptamálaráð-
herra, hér í blaðinu nýlega
um bílainnflutninginn, svo
og stutt andsvar Emils við
svari Magnúsar:
ÉG VERÐ að þakka Emil
Jónssyni, fyrrverandi viðskipta
málaráðherra, fyrir það, að
hann með sinni löngu grein og
mörgu bréfum, sem hann birtir
í Alþýðublaðinu 28. júní, stað-
festir fullkomlega það, sem ég
vildi sýna fram á í „Leiðrétt-
ingu“ minni:
1. Að fjárhagsráð átti þar
engan hlut að, nema að vara
við.
2. Að viðskiptanefnd og við-
skiptamálaráðherra voru í sam-
vinnu um þennán bílainnflutn-
ing.
Hvort tveggja þetta staðfest-
ir grein Emils Jónssonar full-
komlega, enaa hljótum við að
vera sammála um þetta. þar
pem við viljum vafalaust báðir
fara rétt með.
Hitt er svo annað mál milli
hans og viðskiptanefndar, hvor
upptökin átti og hvor ákafari
var. Hann segist hafa verið ó-
fús að veita þeiinan bílainn-
flutning. En hvers vegna leit-
áði hann þá ekki eftir mórölsk-
um stuðningi í þessari baráttu
hjá fjárhagsráði, sem hann
mátti vel vita, að mundi vera
honum sammála um að standa
gegn slíku? Og hvers vegna
rkrifaðist hann á við viðskipta-
nefnd um þetta, þar sem hanr?.
þó í grein sinni margendurtek-
ur, að hún hafi verið „deild úr
fjárh.agsráðí“, en lét fjárhags-
ráð ekkert um það vita?
Fjárhagsráð, frétti á skot-
spónum um þ.essar ráðagerðir
milli viðskiptamálaráðhérra og
„deildarinnar" og fór þá að
r.pyrjast fyrir um málið og fékk
tillögurnar (sem ekki voru við-
rkiptamálaráðherra heldur til
viðskiptamálaráðherra).
Þq að margt fleira mætti um
þetta bílainnflutningsmál segja
og karpa, skal ég láta hér stað-
ar numið. Ef til vill væri rétt-
ast fyrir ríkisstjórn að gefa út
um þetta ,,bláa“ eða „hvíta“
bók, þar sem öll bréf og allar
ckrár 'um úthlutanir þessar
væru birtar. Gætu menn þá
oéð hverjir þar fjölluðu um og
hvernig þessum levfum var út-
hlutað.
Msgnús Jónsson.
Svar Emils.
RITSTJÓRI ALÞÝÐU-
BLAÐSINS hefur góðfúslega
leyft mér að lesa ofanritaða at-
hugasemd próf. Magnúsar Jóns
sonar. — Við þessa athuga-
semd vildi ég bæta þessu:
Það má vera, að grein mín
staðfesti það, sem próf. M. J.
vitíi segja i sinni „Leiðrétt-
ingu“ 17. júní, og er þá vel; en
hitt er alveg víst, að hún stað-
festir ekki það, sem hann þar
nagði, heldur þvert á móti.
Niðurstöður mínar, í greininni
í Alþ-ýðublaðinu 28. júní, sem
enn standa óhaggaðar, voru
þessar: **-
1. Að viðskiptanéfnd átti
frumkvæðið að því, að bílainn-
fiutningurinh vorið 1949 var
leyfður.
2. Að fjárhagsráð var látið
fylgjast með því, sem gerðist í
málinu, munnlega og skriflega,
iafnóðum; og getur því ekki
heitið, að ráðið hafi um þetta
frétt á skotspónum.
3. Að fjárhagsráð féllst á það
í meginatriðum, að innflutn-
ingurinn skyldi leyfður, innan
þröngs ramma, alveg eins og
ríkisstjórnin. Það, sem á milli
bar, voru sjómannabílarnir.
Framh. á 7. siðu.