Alþýðublaðið - 07.07.1950, Blaðsíða 6

6
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Fösiudagur 7. júlí 1950.
Ritstjóri sæll.
Ljótt er að heyra fréttirnar
frá Kóreu og sundurþykki
hinna sameinuðu þjóða. En
hvað er það þó, þegar allt
kemur til alls, og frá ykkar
eigin bæjardyrum séð, saman-
borið við okkar innbyrðisdeilur
og ósamkomulag. Er nú svo
langt komið ok-kar ógæfu, að
okkur nægja ekki lengur stjórn
málin og höfundur Njálu til
rifrildis og friðslita, heldur hef
ur skírlífi hrossa bætzt í flokk
deilumálanna, og þó heldur
hestanna. Getur þetta, ef ekki
koma fram óvæntar og órækar
sannanir, orðið álíka yfirgrips-
mikið deilumál og vandrætt
og ætterni Smiðs sáluga Andr-
éssonar, sem enn hefur, mér
vitanlega, ekki fengizt, úr skor-
ið. Hefði ég gaman af því, að
hinir sömu aðilar, sem deilt
hafa um ætterni Smiðs af mestu
skerpu og rökfimi, tækju nú
ætterni Skarðs-Nasa til ná-
kvæmrar, vísindalegrar, -—-
athugunar og gagnrýni og' rök-
ræddu síðan niðurstöður sínar
og getur þá starfið að lau$n
annarar gátunnar stuðlað að
lausn hinnar. Kæmi mér ekki
é óvart, þótt þarna væri á upp-
sigling ný sagnfræðigrein, enda
væri þess nú, satt að segja,
fuljl þörf, þar eð hin gömlu
mið sagnfræðinnar hljóta þá og
þegar að verða uppurin eftir
dragnót sagnfræðinnar, og þá
vitanlega ekki lengur neinar
neinar doktorsnafnbætur upp
úr þeim veiðum að hafa. Hins-
vegar eru hrossætternismiðin
með öllu óskafin; þar þlýtur
því að verða rifrildisveiði, að
minnsta kosti um nokkurra
áratuga skeið; mundi jafnvel
mokafli á gamaldags færaskaki,
svo að ekkl þætti mér ólíklegt,
að þar stæði hver krókur í
magistersþorski, doktorsflyðru,
— eða prófessorsstofnlúðu,
svona fyrst í stað.
• Þessi deila um móðerni
Skarðs-Nasa er í alla staði hin
merkilegasta. Hún markar
aldahvörf í íslandssögu ís-
lenzkra hrossa. Um leið og ís-
lenzkir afreksmenn og garpar
eru aldauða í landinu, er tekið
að rita sögur þeirra. Allmörg-
um öldum síðar fara lærðir
menn að deila um uppruna garp
anna, móðerni, faðerni eða þá
hitt, — h'vort þeir muni ekki
uppspuni einn. Um leið og bif-
reiðar og akbrautir gefa þarf-
asta þjóninn skyndilega óþarfa
,,lúxus“-hjú, og tími hans virð-
ist á þrotum, er tekið að skrifa
íslendingasögu hrossanna, -—
minnist ég að hafa séð að
minnsta kosti þrjár slíkar. Hitt
er svo bara fyrir hinn aukna
hraða á öllum sviðum, að menn
láta ekki margar aldir líða, áð-
ur en þeir fara að gagnrýna þær
sögur, sér til nafnbóta.
En hvað um það. í svipinn
skiptir það mestu máli, að Hólm
járn takist að krækja í að
minnsta kosti magistersnafnbót
í dýrasagnfræði, þar eð ólíklegt
er, að hann hljóti nokkru sinni
þá nafnbót, er honum sé til
vegsauka, fyrir afrek sín í dýra-
fræði, fyrst minkskrattinn af-
neitaði náttúrulækningafélag-
inu — eins og Pétur — og tók
að eta lömb, þvert ofan í allar
tullyrðingar Hólmjárns míns.
Og svo er það Kóreustríðið
Virðingarfyllst.
Filipus Bessason
hreppstjóri.
Hafnarf jörður.
Gtiðjón Steingrímsson
Iögfræðingur..
Málflutningsskrifstofa.
Reykjavíkurvegi 3.
5ími 9082. Viðtalstími 5—7.
Síraujérn
koma í þessum mánuði.
Sýnishorn fyrirliggjandi.
Tökum á móti pöntunum.
Véla og raftækjaverzlunin.
Tryggvagötu 23.
Sími 81279.
hefur afgreiðslu á Bæjar-
bílastöðinni, Aðalstræti 16.
Sími 1395.
engum manni eins vel og hún
treysti honum.
Ég hugsaði svo mikið að ég
hafði stöðugan höfuðvek. Ég
þóttist sjá þær báðar á gisti-
húsi í Berlín, og að þær hefðu
skipt um hlutverk. Hin þung-
aða Lotta var orðin að frú
Wagner, en Irene var ungfrú
Kleh. Já, þannig mundi það
vera; læknirinn heimsótti þær
og þær pöntuðu herbergi í
sjúkrahúsinu.
„Irene hefur eignazt falleg-
an dreng. Móður og barni líður
ágætlega, Lotta.“
Þetta símskeyti kom tuttug-
asta og fimmta marz. Við sát-
um við miðdegisverðarborðið.
Herra Kleh varð svo hrærður,
að hann fór ekki til vinnu sinn-
ar. í hálftíma stóð hann við
gluggann og mælti ekki orð af
vörum. Ef til vill var hann
hræddur um að hann færi að
gráta; ef til vill baðst hann fyr-
ir; hver veit um það? Og á
meðan reiknaði ég út í hundr-
aðasta sinn tímann, sem liðinn
var frá ógæfukvöldinu, þann
íjórtánda júní, og það voru ná-
kvæmlega níu mánuðir og tíu
dagar. Þa ðgat svo sem verið
tilviljun — og hvers vegna gat
það ekki verið tilviljun. Sjálf
hafði ég vitað um svo furðuleg-
ar tilviljanir, að ekki nokkur
rithöfundur eða nokkurt skáld
hefði getað búið þær til. Og
Voru ekki þessi hlutverka-
skipti, sem ég hafði ætlað systr-
unum enn þá ótrúlegri heldui
en það, að Irene hefði orðið
móðir síðast þegar Alexander
var heima? Ég hafði heyrt um
konur, sem áttu í stríði við að
verða frjósamar, en urðu það
þegar þær óskuðu þess heitt og
innilega að verða mæður, og
þar í er líkast til fólginn leynd-
ardómurinn um verndargripi,
galdrastafi og kraftaverkameð-
ul. Og ef Irene hefur nokkru
sinni óskað þes heitt og inni-
lega að verða móðir, þá hlýtur
hún að hafa óskað þess þegar
Alexander var hjá henni í síð-
asta sinn, því að þá óttaðist
hún að hún væri að missa hann
fyrir fult og allt,
„Þér eruð víst ekkiallsendis
ánægð, Eula“, sagði herra
Kleh. „Eruð þér hræddar um
að fæðingin kunni að hafa ein-
hver eftirköst?11
Ég hristi höfuðið. og revndi
að fullvissa hann um að ég
væri mjög glöð. En með sjálfri
mér var ég óánægð með mig og
kallaði mig bjána. Ég reyndi
að losa mig við hinar heimsku-
legu tilgátur mínar, og mér
tókst það líka næstum því.
Herra Kleh bauð Lisbeth að
koma til okkar og þau komu
bæði hjónin. Ég bar allt það
bezta á borð, sem ég hafði náð
í þar á meðal síðustu flöskurn-
ar af góðu víni, sem við áttum
í kjallaranum. Við skáluðum
fyrir Irene og fyrir Alexander.
Og svo skáluðum við fyrir litla
dréngnum, sem enn hafði ekki
einu sinni verið gefið nafn.
Ég horfði oft rannsakahdi á
Winterfeldt, en ég gat ekki séð
neinn grun í svip hans. Ég er
heimsk og vitlaus, hugsaði ég,
gömul náttugla. Ég hef reynt
of lítið á þessum fimmtíu ár-
um og þess vegna er mig farið
að dreyma dagdrauma og sé
alls konar furðusýnir. Því meir
sem gamla vínið sveif á mig,
því heimskulegr ifundust mér
hugmyndir mínar, já, ég gat
næstum því farið að brosa. að
öllum andvökunóttunum mín-
um. Ég var víst orðin svo
hrædd eftir öll vandræðin, sem
dunið höfðu yfir okkur á síð-
ustu árum, að ég var líkast til
farin ^að tapa trúnni á hamingj
una. Ég gat ekki trúað því, að
Irene hefði eignast barn og að
Alexander mundi að líkindum
koma aftur heim til sín.
Þar sem herra Kleh var allt-
af að ympra á því, að hætta
væri á því, að fæðingin mundi
hafa einhver eftirköst, stóð
Winterfeldt allt í einu á fætur
og símaði til Hederers stéttar-
bróður síns alla leið til Berlín-
ar.
„Það er allt í lagi sagði hann
á eftir. „Hún er frísk og frá,
og hefur ekki fengið neinn
hita. Og drengurin ner einhver
sá myndarlegasti, sem fæðzt
hefur hjá honum í marga mán-
uði“.
Og enn lyftum við glösum
okkar. „Hederer gamli er næst
um því ástfanginn í sængur-
konunni sinni. Hann sagðist
yfirleitt aldrei hafa hitt íyrir
jafn elskulegar systur".
Ég fékk sting. í bjartað, þeg-
ar ég heyrði þetta, og ég varð
mjög glöð í hjarta. Ég sagði við
sjálfa mig: „Þarna sérðu. Svona
er allur grunur þinn, eintóm
vitleysa og hugarórar. Hvers
vegna ættu menn ekki að geta
orðið hrifnir af Irene. Engurn
öðrum en þér finnst það nokk-
uð athugavert“.
,,Þú ert eitthvað svo kyrrlát
í dag, Eula“, sagði Lisbeth.
„Hvernig finnst þér eiginlega
að vera orðin amma?“
Það var bara sagt í gamni,
og þau hlóu líka öll að því. Ef
til vill var líka bara gaman áð
bví.
Já, það var bara sagt í
spaugi, en það vakt.i eithvað
innra með mér. Skyndilega
fann ég að langt í burtu, í Ber-
lín, var lítil mannvera, sem
ekki einu sinni hafði enn ver-
ið gefið nafn, og að ég elskaði
þessa litlu veru. Hvað segja
menn' um blóðbönd og ástina
til eiginaíkvæmis? Ég veit það
ekki, mér hefur ekki verið gef-
in sú gjöf að þekkja það af
eigin raun. En ég hef fengið v
að reýna það, að ást til óvið-
komandi smáveru getur orðið
svo sterk, að hún bindur mann
við það um alla eilífð. Það hef
ég fengið að reyna og það er
dásamleg uppfylling lífsins, já,
svo er það . . .
Næsta morgun, þegar herra
Kleh lét í ljós þá ósk sína að
fara til Berlínar til þess að sjá
dóttursoninn, varð ég aftur á-
hyggjufull. Það þýddi ekkert
fyrir mig að vyna að fá hann
til að breyia ákvörðun sinni.
Hann var svo óþolinmóður. Ég
sagði við hann, að það væri
slæmt fyrir sængurkonu að
verða fyrir geðshræringum.
hún yrði að fá að vera í al-
gerri ró og næði. Ef það væri
ekki gert.*þá yrði það skaðlegt
fyrir ástand móðurinnar og um
leið skaðlegt fyrir mjólkina.
Það væri líka bezt fyrir barn-
ið að fá að liggja í friði í vögg-
unni sinni. Hann yrði að bíða
þanga ðtil Irene væriaftur kom
in til Miinchen, enda væri bað
miklu meira gaman að heim-
sækja þau og fá að sjá barnið,
þegar það væri búið að fá svo-
lítið meiri þroska. En allar for-
tölur mínar urðu ti leinskis,
hann tók ekki mark á mér, og
að lokum fór ég að vona að
hann fengi svolítið giktarkast
eða að hann fengi snert af
kvefi, svo að hann færi hvergi.
Ég vona að guð heyri ekki
'allar óskir mannanna, en taki
sínar ákvarðanir með okkur án
þess að taka tillit til duttlunga
okkar. Ef ég hefði ekki innst
inni trúað á það, að guð léti
heimskulegar óskir mínar eins
og vind um eyrun þ.jóta, þá
hefði ég ekki afborið næstu
tíma, heldui’, óskáð að ég hefði
dáið þennan morgun.
Um bað bil átta dögum eft-
ir að drengurinn fæddist fékk
herra Kleh slæmt kast, hann
Iagðist ír úmið með skjálfta og
andþrengslum. Læknirinn
nefndi sjúkdóminn og engin
hætta virtist vera á ferðum.
Hann sagði að þetta væri in-
flúenza, en <upp á síðkastið
hafði svona inflúenza reynzt
ótrúlega hættuleg. Margir
sögðu líka, að svona veiki væri
ekki. veniuleg inflúenza held-
ur drepsótt, en það væri bann-
að að segja eins og væri til