Alþýðublaðið - 14.07.1950, Qupperneq 4

alþýðublaðið
Fösíudagur 14. júíí 1950
tJtgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Fréttastjóri: Benedikt Gröndal.
Þingfréttir: Helgi Sæmundsson.
Ritstjórnarsimar: 4901, 4902.
Auglýsingar: Emilía Möller.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiðslusími: 4900.
Aðsetur: Alþýðuhúsið.
AlþýðuprEntsmiðjan h.f.
Það, sem
ávarpið
ir
jre
HÉR ,VESTUR í EVRÓPU
einnig á íslandi, ganga komm-
únistar og ginningarfífl þeirra
þessa daga hús úr húsi með svo
kallað „friðarávarp", sem þeir
kenna við Stokkhólm af' því,
að þar var það sett saman á á-
róðursmannafundi þeirra síð-
astliðið haust. í þessu ávarpi
er þess krafizt, að notkun
kjarnorkuvopna í stríði sé
bönnuð og að hver sá, sem til
þeirra grípur, skuli dæmdur
sem stríðsglæpamaður. Undir
þetta reyna kommúnistar nú
að fá sem flesta til þess að
skrifa.
sþ
En meðan þessu fer fram hér
restur í Evrópu og blöð komm
únist^ þar eru dag hvern full
af áróðri fyrir „friðarávarp-
inu“, hafa flokksbræður þeirra
austur í Asíu hafið blóðugt
stríð gegn einu af sjálfstæðum
smáríkjum hennar, Suður-
Kóreu; og sömu dagana og ver
ið er að safna undirskriftum
undir ,,friðarávarpið“ í Evrópu
bruna hinir rússnesku stríðs-
vagnar kommúnista suður Kór-
suskagann, spúandi eldsprengj
um og tortímingu yfir varnar-
iitla íbúa hans. En í „friðará-
varpinu“ er ekkert á það
minnzt, að þetta skuli bannað.
Ekki heldur er þar vikið einu
orði að því, að þeir, sem ekki
ftalda alþjóðalög um meðferð
stríðsfanga, skuli dæmd-ir sem
stríðsglæpamenn, — enda
iiggja nú fyrir áreiðanlegar
fregnir um það ,að innrásarher
kommúnista í Suður-Kóreu er
byrjaður að skjóta varnarlausa
stríðsfanga. Þarinig hafa að
minnsta kosti átján amerískir
stríðsfangar fundizt myrtir þar,
á vígvelli, sem kommunistaher-
inn varð um skeið að hörfa af;
og voru þeir all'ir með hendur
bundnar á bak aftur og með
byssukúlu í hnakkanum.
Allt þetta vilja kommúnistar
leyfa. Það er aðeins notkun
kjarnorkuvopna í stríði, sem
þeir vilja banna samkvæmt
„friðarávarpinu“. Þeir „ óttast
nefnilega, að hægt kynni að
vera ao binda enda á árásir
þeirra, stríðsfangamorð og önn.
ur illræðisverk með amerískum
kjarnorkusprengjum. Og þetta
kalla þeir baráttu fyrir friði!
Það var máske afsakanlegt, að
hrekklaust fólk léti hingað og
þangað, og þá ekki hvað sízt
í andlega lokuðum og myrkv-
uðum löndum kommúnismans,
blekkjast af slíku „friðará-
varpi“ áður en árásin á
Suður-Kóreu var hafin.
Þannig - er það nú til
dæmis upplýst, að um helming-
ur allra íbúa Norður-Kóreu
hafi verið búinn að skrifa und-
ir „friðarávarpið" í góðri trú,
þegar hin kommúnistísku stjórn
arvöld þeirra létu vígveíar sín-
ar brjótast inn í Suður-Kóreu!
Vera má og, að þeir haldi enn,
þrátt fyrir þá árás, að þeir hafi
verið að vinna eitthvert friðar-
afrek með því að skrifa undir
ávarpið; því að vissulega hafa
kommúnistar sagt þeim, að það
hafi verið Suður-Kóreustjórn-
in, sem byrjaði stríðið. En hér
vestur í Evrópu þarf enginn
lengur að ganga þess dulinn, að
söfnun -undirskriftanna undir
„friðarávarp“ kommúnista er
einhver sá viðbjóðslegasti lodd-
araleikur, sem um getur í allri
veraldarsögunni; því að hún er
bókstaflega hugsuð sem skálka
skjól fyrir menn, sem af ráðn-
um hug eru að kveikja bál
aýrrar heimsstyrjaldar og ekki
svífast þess, að þverbrjóta
sjálfir alþjóðalög um hernað
með því að myrða varnar-
lausa stríðsfanga, svo sem að-
farir þeirra austur í Kóreu nú
sýna.
Allt stríð með vopnum er
vissulega hryllilegt. Og hver
vildi ekki eiga þátt ‘í að firra
mannkynið hörmungum ,þess?
En það er ekki stríð, sem
,fri.ðarávarp“ kommúnista fer
'tram á að bannað verði, held-
. ur aðeins ein tegund vopna,
sem þeir sjálfir eiga annað
hvort ekkert eða lítið af. Þeir
vilja hafa frjálsar hendur
til þess að ráðast með skrið-
drekum, flugvélum, fallbyssum,
vélbyssum og handsprengjum á
varnarlausar eða óviðbúnar
þjóðir til þess að brjóta þær und
ir sig, eins og árásin á Suður-
Kóreu sýnir. Og sjálfir hafa
þeir alþjóðasamþykktir um
hernað að engu, eins og hin
svívirðilegu morð á varnarlaus
um
ar þá enn þá sjálfa, en vita af
þeim í höndum Bandaríkja-
rnanna og óttast að með nokkr-
um kjarnorkuspréngjum væri
hægt að stöðva hinar komm-
ánistísku árásir og yfirgang í
eitt skipti fyrir öll.
Tilgangur „friðarávarpsins“
;r því ekki að tryggja friðinn,
heldur að tryggja kornmúnist-
um frjálsar hendur til vopn-
aðra árása á lýðræðisþjóðirnar
sneð því að banna notkun
beirra vopna, sem lýðræðisþjóð
irnar eiga öflugust sér til
varnar.
Og undir þetta eru þeir, nú
að reyna að véla, lýðræðissinn
að og heiðarleg.t fólk til þess
að skrifa, undir því yfirskini,
að með því væri það að berjast
fyrir friði!
8 stip hiti í Reyfcja
r
I
í GÆRDAG var 18 stiga hiti
í Reykjavík, og er það með því
heitasta, sem verið hefur í sum
ar, þó hafa nokkrir dagar í júní
verið álíka hlýjir eða jafnvel
heitari.
Hvergi á landinu var jafn
hlýtt og í Reykjavík í gær.
A Akureyri var 12 stiga hiti,
í Bolungavík 13, stig og á Hól-
um í Hornafirði 15 stig.
215 farþepr fcom;
ssi.
Enn bréf um saurgun Þingvalla. — Um eðlis-
fræðibók. — Svar frá höfundi til verkamanns.
GULLFOSS kom til Reykja
víkur frá Leith og Kaupmanna
amerískum stríðsföngum j höfn klukkan 9 í gærmorgun.
'þar eystra hafa leitt í Ijós. Þess Með skipinu voru 205 farþeg-
vegna er í „friðarávarpi" j ar, þar á meðal allmargir út-
þeirra forðast að minnast á lendingar.
bann við stríði og vopnuðum j Gullfoss á að fara héðan á
árásum. Það eru aðeins notk- i hádegi á morgun áleiðis til
an kjarnorkuvopna, sem þeirÍLeith og Kaupmannahafnar o'g
vilja banna. Og hvers vegna? ; mun skipið vara fullskipað far-
Vegna þess, að slík vopn vant- þegum.
FRÁ B. S. fékk ég þetta br-éf
í gær: „Ég vil þakka fyrir bréf
í dálkum sínum um mótin á
ÞingvöIIum, og ég vil einclregið
taka undir þá áskorun bréfrit-
arans til Þingvallanefndar, að
bún láni ekki þjóðgarðinn und-
ir nein slík mót, hvorki pólitísk
æsingamót eða hestamót, því að
engin þessara móía hafa verið
okkur til sóma. Það gei ég
dæmt um.
HINS VEGAR vil ég taka
það fram, að þau mót, sem skát-
ar hafa haft á Þingvöllum, hafa
öll farið prýðilega fram, og mér
finnst, að það væri mjög slæmt
ef til dæmis það yrði að neita
CJMFÍ um að hafa æskulýðs-
mót þar, eðá til dærnis íþrótta-
sambandi íslands. En það sem
verður að tryggja í hvert skipti,
sr að fullkomin regla sé og
mjög öflug lögregluvérnd.
BLÖÐin HAFA BIRT nokkr-
ar sögur frá Þingvöllum, sem
gerðust þar um síðustu helgi og
þó eru ekki allar sögur sagðar
enn, það er mér líka kunnugt
um, Enda fer víst bezt á því að
þær liggi í þagnargildi. Hins
vegar má ekki fljóta sofandi ða
feigðarósi. Við verðum að koma
i veg fyrir . saurgun Þingvalla.
Og Þingvallanefnd, sem annars
virðist gera sáralítið og aldrei
heyrist neitt frá, ætti að gera
sér það ljóst, að þjóðin mun
iæma hana ef hún sefur á verð-
inum. En það hefur hún gert.
bví miður. Engin mót fyrir
oólitiskar klíkur á Þingvöllum.
s
s
s
s
C
Gatnagerð í Reykjavík,
GATNAGERÐ BÆJARINS er
nú hafin af fullum krafti á
þessu sumri, og er unnið á
mörgum stöðum, en stærstu
verkefnin eru kafli af Hring-
braut og nyrzti hluti Selja
vegar. Er enn sem fyrr unnið
svo til eingöngu innan Hring
brautar, en hin víðáttumiklu
og fjölmennu úthverfi verða
að bíða, þar til byrjað verð-
ur að Iagfæra aðalbrautirn-
ar, sem til þeirra liggja, og
götui’nar í hverfunum sjálf-
um. Gatnagerð er nú langt
kotníð innan Hringbrautar,
enda er það venja borgar-
stjóra, er hann talar um göt-
ur teæjarins, að segja að svo
og svo mörg prósent gatn-
anna innan Hringbrautar
hafi verið malbikaðar. Hann
minnist ekki á það, að bær-
inn er víðáttumeiri utan
Hringbrautar og bar hefur
svo til ekkert verið rnalbik-
að.
GATNAGERÐIN í Reykjavík
hefur oft verið rædd, og kom
það fram í bæjarstjórn í
haust, að enn er lítið um það
vitað, hvernig hentugast er
að gerá götur hér, og hvernig
hægt er að leggja þær, svo
að þær endist vel. Viður-
kenndu jafnvel elztu bæjar-
fulltrúar íhaldsins þessa stað
reynd, sem raunar má vera
hverjum manni ljós. Var þá
kosin nefnd til að athuga
gátnagerðina. og hefur hún
skilað borgarstjóra bráða-
birgðaáliti, en ekki hefur
heyrzt frekar um störf henn- 1
ar.
MOKKRAR TILRAUNIR hafa
verið gerðar undanfarna
mánuði með gatnagerð, og er
það mjög lofsvert, því að
reynslan ein getur skorið úr
því til fullnustu, hvers kon-
ar götur endast bezt við
reykvískar aðstæður. Blá-
grýti var notað í stað grá-
grýtis í Lækjargötuna, og
reynist það betur, verður að
hagnýta þá reynslu og haga
gatnagerðinni í framtíðinni
eftir henni. Þá þarf að gera
stöðúgar tilraunir, þar til
nægilega góð bindiefni finn-
ast til þess að halda saman
þeim bergtegundum, sem bezt
ar reynast til gatnagerðar.
MALBIKUNARVÉL var not-
uð á Lækjargötunni og sýndi
húu ágæti sitt aftur á Lauga-
vegi í vikunni, sem leið. Er
það einkennilegast við þá til-
raun, að slíkar vélar, sem
hernámsliðið mun hafa flutt
hingað í fyrstu, hafi ekki ver-
ið keyptar fleiri og notaðar
fyrr, meðan betri tækifæri
voru til vélakaupa en nú eru.
ATHYGLISVERÐ TILRAUN
hefur og verið gerð með að
leggja malbikslag yfir malar-
götu án þess að púkka göt-
una. Ef þessi tilraun gefst vel,
getur hún valdið byltingu í
gatnagerð bæjarins. Þá verð-
ur hægt að malbika miklum
mun hraðár og komast yfir
meira á hverju sumri, enda
þótt aðal umferðagötur yrðu
endurbyggðar eftir sem áður.
Mundi þetta gefa úthverfun-
um von um mannsæmandi
götur árum ef ekki áratugum
fyrr en ella mundi, því að
kostnaður við líka gatnagerð
yrði miklu minni, en nú er.
GÖTURNAR hafa mikla þýð-
ingu fyrir svip bæjarins óg
fegurð. Þær hafa mikla þýð-
ingu fyrir lífsgleði borgarbtTa.
sem gjarna vildu losna við
polla í rigningum og ryk í
þurrkum. Þær hafa loks
geysimikla þýðingu fyrir sam
göngur og mundu spara stór-
fé í sliti farartækja. Ber því að
fagna slíkum tilraunum á
þessu sviði, og vona, að þær
gefi góða raun.
Engin drykkjuslarksmót þar.“
JÓN Á. BJARNASON hefur
rent mér eftirfarandi bréf:
„Vegna pistilsins frá verka-
manni í Alþýðublaðinu 1. julí
,im Eðlisfræði mína, langar mig
að biðja þig að birta nokkrar
iínur frá mér. Ég er verkamanni
pakklátur fyrir athugasemdir
iians, en hefði helchsr kosið að
bær hefðu verið fram settar
með minna yfirlæti og án skýr-
inga frá hans hálfu, sem _auk
bess eru rangar.
KÓRVILLAN er, að skrifað
stendur ,,þvermál“ í stað „þver-
;kurður“. ,,Flatarmál“ hans er
jafn fráleitt og ,þverniál“, og
þarf ekki annað en að skoða
myndina í bókinni til að sann-
Færast um það. Skýringin á
tjórgengisvél kann að vera ó-
fullnægjandi, en ekki sé ég að
hún brjóti í bága við tregðu-
iögmállð.
EÐLISFRÆÐI MÍN er nú níu
ára gömul, og hef ég sjálfur
enga kennslu haft með höndum
í þeirri grein, síðan bókin var
ckrifuð, svo að vel kann að vera
að einhverjar villur leynist í
henni, sem ég hygg þó að séu
ekki margar. Verkamaður segir
að lokum: „Ég ætla ekki að
nefna fleiri dæmi,“ og gefur þar
með í skyn, að úr nógu sé að
moða.
ÉG VÆRI honum þakklátur
fyrir fleiri athugasemdri, og
mun ég gjarnan ræða þessi mál
við liann, ef hann vildi gjöra
cvo vel að hafa samband við
mig, enda tel ég það farsælla en
r.ð VVa með skýringartiraunir á
einstökum atriðum, slitnum úr
samhengij í dálk'um þinum.
VERKAMAÐUR segir að
vísu, “enda gramdist mér mest
vegna eðlisfræðinnar“, og virði
ég það honum til betri vegar. í
byrjun máls síns segir hann:
„Við skuluni taka dálítið af
„bullufræði“ þeirrar bókar.“
,,Bullufræði“ er dálítið tvírætt
orð, en við getum haft báðar
merkingar í huga. ,,Sé ann
arri merkingunni beint per-
sónulega til mín, heimta ég að
£á á því frekari skýringar. An-n-
ars vona ég að verkamaður geti
leitað sér hugarhægðar í göml-
um bókum, sem honum þykir
vænt um. Læt ég svo útrætt um
þetta mál, á þessum vettvangi."
Minnisigarsjpjöld
Barnaspítalasjóðs Hringsins
eru afgreidd nú um tíma
Bókaverzlun Sigfúsar Ey-
mundssonar, Austurstræti,
BókabúS Austurbæjar —
og framvegis einnig í Bóka-
búð Þór. B. Þorlákssonar,
Bankastræti 11.