Alþýðublaðið - 14.10.1950, Síða 7

Laugardagur 14. október 1950
ALÞÝÐUBLAÐiö
7
Félagsiff
Ferðafclag íslands heldur
skemmtifund næstk. mánu-
dagskvöld þ. 16. þ. m. í Sjálf-
stæðishúsinu. Húsið opnað
klukkan 8.30. . •; ;d s vH I
Karl Sæmundsson húsasmíða-
m. sýnir kvikmyndir af ý.ms-
um ferðalögum og fögrum
stöðum, þar á meðal úr Þórs-
mörk, Skíðaferð úr óbyggð-
um, Frá seinasta skautamóti
og hvalveiðar. Hallgrímur
Jónasson kennari útskýrir
myndirnar. — Dansað til kl.
1. — Aðgöngumiðar seldir í
bókaverzlunum Sigfúsar Ey-
mundssonar og ísafoldar á
mánudaginn.
SKiPAtiTGCRI)
RIKISINS
„Þordeinn"
. til Vestmannaeyja í kvöld. —
, Tekið á móti flutningi í dag.
Gamasjebuxur
átta stærðir.
Margir litir.
H. TOFT
. Skólavörðustíg 5.
Sendum gegn póstkröfu.
Ræða Finni iónssonar
Smábarnaíafnaður
Vögguföt.
Bleyjubuxur.
Bolir -—• samfestingar.
Sokkabuxur.
H. TOFT
Skólavörðustíg 5.
Sendum gegn póstkröfu.
Kven- og fermingar-
képur
koma fram vikulega.
H. TOFT
Skólavörðustíg 5.
Sendum gegn póstkröfu.
Smuri brauð
og sniltur.
Til í búðinni allan dag -
inn. — Komið og veljið
eða símið.
Síld & Fiskur.
Auglýsið í
Alþýðuhlaðinu!
Framh. af 5. síðu.
og um leið verður Iiægara
fyrir útflutningsframleiðsl-
una að keppa um vinnuafl
og tæki við innlenda iðn-
aðinn. Það má því búast við
aukinni framleiðslu fyrir
nj lerlenöp. j^avj^ðigffifíiv, gepg
islækkunina selst innflutta
varan á verði, sem. er sam-?
bærilegra en áður við verð
á vöru frami’eiddri innan
lands. Aðflutta varan vcrð-
ur ekki lengur eips mikil,
kjarakaup og hún hefur ver-
ið áður og dregur því úr
ásókn í innflutning. Eftir
því sem jafnvægið í verzl-
uninni eykst, dregur úr
vöruskortinum og svarta-
markaðsbraskinu. Gróðinn
af innflutningsverzluninni
minnkar. Enn fremur er eins
og sténdur óeðlilega hátt
verð á margs konar innflutt
um vörum, sem ekki eru í
vísitölunni. Vel er 'hugsan-
legt, að slíkar vörur muni
jafnvel Sækka í verði fiem-
ur en hækka. Við það að
rýmkar um verzlunina,
munu einnig margar vörur,
sem nú eru ófáanlegar,
verða fluttar inn, enda er
einn höfuðtilgangurinn með
þeim tillögum, sem hér eru
gei'ðar, að hægt verði að
Iétta af jnnflutxxingsliöftun-
um“.
Útflutningsframleiðslan arð-
bærri en áður, dregið úr vöru-
skorti og vörur, sem ekki eru
í vísitölunni, jafnvel lækka í
verði! Og þá átti gengislækk-
unin ekki að vera ónýt fyrir
bátaútveginn, hún átti að upp
fylla allar hans þarfir og það
heldur ríflega. Um þetta segir
á bls. 42:
„Gengislækkunin er mið-
uð við þarfir bátaútvegsins,
og gert er ráð fyrir því, að
alíir styrkir og fríðindi ti!
útgerðarinnar, hvort heldur
eru beint til bátaútvegsins
eða liraðfrystihxisaxxna, falli
niður íxxeð öllu. Abyrgðar-
vei'ðið hefur verið 65 aur-
ar, en sökum annaiTa styrkja
nxunu bátaútvegsmenn lxafa
fram ti! ársloka 1949 feng-
ið sem ixemur 75 aurum.
Vcrð það, senx þeir mundu
fá með þessax-i gengislælck-
un, mun vera kringum 93
aurar, miðað við 10 d puud-
ið af freðfiskinum“.
Og enn segir um sama efni
á bls. 43:
„Við gengislækkunina
liækkar fiskverðið íil bát-
vex-ja um 43% nxiðað vi'ð 65
aura verð, en til xitgerðar-
innar unx 24%, vegna þess,
að liinn óskipti styrkur, sem
útgerðin íxú ný-tur, fellur
niður. Þegar hinn óskipti
styrkur fellur niður, er haun
tekinn af útgei-ðinni eiixni,
I stað haxxs kemur hærra
fiskverð, sem sjóniennirixir.
fá hlutdeild í. Gerum við ráð
fyrir, að xitkoman hjá báta-
xitveginum á þorskveiðum
muni haldast nokkru betri
en hún er íxú, þegar áhrif
gexxgislækkunariixnar eru að
fullu komin í ljós. Þetta er
samt ekki öruggt, þar senx
nokkur óvissa er uin verð-
Jag erlendis á afurðunum
strax á þessu ári“.
Þó er þessi óvissa ekki meiri
en svo, að rétt á efti^segir:
„Gengislækkunin er áætluð
í ríflegi-a Iagi“. Flutningsmenn
hennar gerðu ráð fyrir verð-
Iækkun, en þeim ófögnuði voru
þeir viðbúnir. Um þetta segja
þeir sjálfir á bls. 43:
„Talsverð óvissa er urn
verðlag.á afurðunx sjávarút-
vegsins á næstumxi. Viljunx
við vera vissir um, að geixg-
islækkuiiin. reynist íxægileg,
þótt; nok|iur ;..lækkun . þgss
eigi sér stpð“. .
in.uí •jtlii. O n, j
Og verzlunin, sem
átti að verða frjáls.
Já, þeir vjru vissir um að
gengislækkunin væri nægileg,
jafnvel þó nokkur verðlækkun
ætti sér stað. Og svo átti að
aflétta verzlunarhöftunum af
innflutningsverzluninni.
„Gengi.'dækkuniix er mið-
uð við það, að liún sé nægi-
leg til þess að koma á jafn-
vægi í verzluninni við xit-
lönd og því nægileg til þess
að létta höftunum af verzl-
unnini, þpinx höftunx, sem
íxú eru í gildi vegna jafnvæg
isleysis í þjóðarbúskap ís-
lendinga sjálfra11.
Þetta síðasta á að gerast á
næstu tveimpr árum frá því
að við öðluðumst gengislækk-
unar jafnvægið.
Markmiðið og
framkvæmdire
Svo undarlega vill til, að höf
undar gengislækkunarlaganna
kváðu sjálfir upþ forsendur
fyrir þeim dómi, er slörf þeirra
hafa h’.otið, en þær hljóða svo:
„Markmið heilbrigðrar
stjórnarstefixxi hlýtur ávallt
að vera það, að skapa al-
memxingi í landinu sem
bezt lífskjör, þannig að próf
steinninn á réttnxæti ákveð-
imxa ráðstafana í atvinnu-
og fjárhagsmálum hlýtur ein
mitt að vera sá, livort þess-
ar ráðstafanir séu til þess
fallnar a'ð bæta lífskjör al-
mexxnings. í hráð og lengd,
og á það auðvitað einxxig vúð
um tillögur þær, sem hér
eru sa?ðar fram“.
Ekki skal dregið í efa, að
markmiðið hafi verið eins og
þar segir, að skapa almenn-
ingi sepi bezt lífskjör, en próf-
steinninn hefur ekki orðið sá
að bæta „lífskjör almennings
í bráð og lengd“, heldur hið
gagnstæða. Svo hörmulega hef
ur farið um framkvæmd þessa
máls í liöixdum íxúv. hæstv.
ríkisstjórxiar, að allar hrakspár
andstæðinga frv, lxafa rætzt.
Aðvaranir Alþýðuflokksins
gegn gengislækkuninni voru
að engu hafðar. Því fór sem
fór.
Enginn neitar því, að ýmis-
legt hefur komið-fram, hæstv.
ríkisstjórn óviðráðanlegt, sem
/orveldað hefur framkvæmd
laganna, svo sem verðfall af-
líalskur guitar
lítið notaður
til sölu.
Uppl. i afgreiðslu Alþýðublaðsins. Sími 4900.
urða okkar á'erlená'uhi mark-[ Á' ■yéfðuþpbótatímabilinu
aði. Nokkur hluti þessa verð-j seldust aTar afurðir lands-
falls var óviðráðanlegur, en
nokkurn hluta þess má rekja
beinlínis til gengislækkunar-
innar. Og höfundar. gengis-
lækkunarinnar sögðust hafa
haft gengislækkunina ríflega
til þess að taka á móti verð-
falli. Þá hefur síldveiðin enn
éinu sinni brugðizt fyrir Norð
urlandi og það hefur að sjálf-
cögðu valdið miklum erfiðleik
um. En við þá sömu örðug-
leika hafa aðrar ríkisstjórnir
þurft að stríða uixdanfarixx 6
ár. Enn hefur togaraverkfall-
ið dregið mjög úr þjóðartekj-
unum; en í sambandi við það
virðist hafa ríkt fuilkomið
getuleysi eða áhugaleysi hjá
hæstv. ríkisstjórn til þess að
koma á sáttum. Mun slíkur
sofandaháttur einsdæmi hjá
nokkurri ríkisstjórn, þó að víða
væri leitað, og verður að gera
ráð fyrir að hæstv. ríkisstjórn
leggi sig hið fyrsta alla fram
um að koma á samningum, ella
verði gerðar ráðstafanir til
þjóðnýtingar togaraflotans.
Loks hefur ófriðarbál það,
sem kommúnistar hafa kveikt
í. Kóreu, aðrir eldar styrjald-
ar, einræðis, landvinninga og
ofbeldis ásamt einangrunar-
stefnu þeirra og fimmtuher-
deildar- og föðurlandssvika-
starfsemi, hleypt af stað nýrri
hervæðingu, sem valdið hefur
mikilli verðhækkun á ýmsum
erlendum varningi.
Ástandið verra
en nokkry sinni.
Ailt hefur þetta sett. slrik í
reikning gengislækkunar-
manna: en illa hefði hann stað
ið hvort eð var.
Því mun svarað til: Hveimig
hefði ástandið verið ef gengis
lækkunin hefði ,ekki verið
tramkyæmd? En mér er spurn:
Gat það orðið Öllu verra en
það er nú?
Fiskuppbætur áranxxa 1947
til 1949 kostuðu sajxitals að
meðtöldum uppbótum til út
vegsmanna um 73 milljónir
ki'óua eða rúmar 24 mOjón-
ir á ári. Niðurgreiðslur á
neyzluvörum kostuðu ríkis-
sjóð á sania tírna alls um
117 millj. eða um 39 millj. á
ári. Á þessu fjárl. frv. einu
eru áætláðar til dýrtíðarráð-
stafana 25 nxillj. króna, og
hvað liefur gengislækkunin
kostað þjóðina? Vilja menn
gera samanburð.
Spaðsaífðð dilkakjöf
1/1 tunnum
V2 tunnum og
1.4
tunnum
nýkomið.
Frysíihusið
Sími 2678.
Herðubreið.
manna sæmilegu verði, jafn-
vel mikið magn af hraðfryst-
um fiski. Öll skip voru þá að
veiðum.
Nú eftir gengisfallið, senx al-
menningur er farinn að
kalla syndafallið, virðist
verulegur hluti hins litla
magns af hraðfrystum fiski
óseljaiijegitr nema fyrir óætt
hveiti, sem hæstv. ríkis-
stjórn mun hafa ráðið að
kaupa fyrir þriðjungi hærra
verð en gott hveiti frá Ame-
ríku. Hvextið á að koma aust
an fyrir járntjald og ágóð-
inn að renna í flokkssjóð
kommúnista, sem hera veg
og vanda af verzluninni.
Þessi verzlun er framhald af
gengislækkuninni og rýrir
áframhaldandi kjör lauix-
þega: Kommúnistaflokkinn
klígjar ekkert við því; og á-
framhaldandi gengislækkun
er Sjálfstæðis- og Framsókn
arflokknum eðlFeg ráðstöf-
uxx miðað við það, sem á
undan er gengið.
Um nokkur undanfarin ár
hefur alþingi á hverju ári þurft
að leysa vandkvæði sjávarút-
vegsins. Þau áttu öll að leys-
ast með gengislækkuninni. En
þrátt fyrir hana, og jafnvel
vegna hennar, blasa þau öll
við alþihgi í dag og eru enn
erfiðari viðfangs en áður vegna
gengislækkunarinnar.
Gengisfalli'ð hefur mistekist.
Það hefur ekkert leyst en
rnargt torveldað. Dýrtíðar-
flóðið lxefur vaxið geysi-
lega. Atvinnuleysi, vand-
íæði og vöruskortur eru tilr
finnaiilegx-i en nokkru sinni
fyxrr. Ur þessu verður að
bríta, en viðfangsefnin eru
mildu örðugri úrlausnar eft-
ir gengisfallið en áður.
Mistök .eru mannleg, en því
ekki að viðurkenna þau?
Hvers vegna að loka augunum
fyrir staðreyndum? Að þessu
athuguðu gegnir furðu, að hinn
ágætlega glöggi hæstv. fjár-
málaráðherra leggur frv. sitt
þannig fyrir hv. alþingi, að
hvergi í því er gert ráð fyrir
þeim vandræðum atvinnumál-
anna, sem við blasa og alþingi
getur ekki skotið sér undan að
leysa.
Nýja bílstöðin fær
næfursíma.
NÝJA BÍLSTÖÐIN í Hafn-
arfirði hefur látið setja upp
sérstakan nætursíma til notk-
unar þegar stöðin sjálf er lok-
uð. Er þetta útisími, sem kom-
ið hefur verið fyrir á staur á
móti Hótel Björninn, og er
þetta líkt fyrirkomulag og með
bílasíma Hreyfils hér í bæn-
um, en við þennan stað munu
bílárnir halda sig á nóttunni
eftir að stöðinni er lokað.
Númer nætursímans er 9988,
en númer stöðvarinnar sjálfr-
, ar 9888.