Alþýðublaðið - 21.11.1950, Blaðsíða 4
ALÞÝÐUBLAÐÍÖ
Þriðjudagur 21. nóv. 1950.
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Hitstjóri: Stefán Pjetursson.
Fréttastjóri: Benedikt Gröndal; þing-
iréttaritari: Helgi Sæmundsson; auglýs-
Ingastjóri: Emilía Möiler. Ritetjómarr
símar: 4901 og 4502. Auglýsingasími
4S06. AÍfgreiðslusími 4900. Aðsetur: Al-
þý'öujsúsið.
Alþýðuprent*miðjan h.f.
Universka hveifli
ÞJÓÐVILJINN reynir mjög
að sannfæra lesendur sína um
það, að vöruskiptaverzlun sé
bjargræði íslenzku þjóðarinn-
sr. og hvetur komúnistablaðið
óspart til þess, að slík viðskipti
séu tekin upp í síórum stíl við
íöndin austan járntjaldsins. Fé-
lagasamtök, sem kommúnistar
ráða eða hafa sterk ítök í, taka
undir- þennan áróður og gera
samþýkktir um, að við eigum
að hverfa að vöruskiptaverzl-
un eftir því sem við verði kom-
ið. En hver er svo sannleikur-
inn um þetta mál? Er vöru-
skiptaverzlunin eins hagkvæm
og kommúnistar vilja vera láta?
Þeir, sem fylgzt hafa með
utanríkisviðskiptum íslendinga
á liðnum árum, þurfa engum
blöðum um þetta að fletta.
Vöruskiptaverzlunin er svo ó-
hagstæð, að það er mikill á-
öyrgðarhluti að taka hana upp
í smáum stíl, hvað þá í þeirri
mynd, sem kommúnistar vilja.
Enda er síður en svo þjóðar-
hagur, sem vakir fyrir komm-
únistum, þegar þeir krefjast
vöruskiptaverzlunar Ástæð-
urnar eru sannarlega allt aðrar.
*
Glöggt dæmi um þetta eru
kaupin á ungverska hveitinu í
ckiptum fyrir freðfisk, sem
kommúnistar hafa barizt fyrir
af miklu offorsi undanfarið.
Þetta ungverska hveiti er
44,8% dýrara en hveiti frá
Kanada, sem nú er hægt að
Eesta kaup á vestan hafs. Þessi
viðskipti verða því í raun og
veru ekkert annað en ný dul-
búin gengislækkun. Framleið-
endur hér á landi geta að vísu
selt vörur til Ungverjaiands á
grundvelli þessara viðskipta.
En varan, sem vig fáum í stað-
inn er miklum mun dýrari en
sams konar vara annars staðar
t’rá. Verðmuninn á almenning-
ur í landinu að greiða. Með
þessum viðskiptum er þannig
verið að leggja nýjar dyrtíðar-
byrðar á herðar a’þýðu manna
við sjó og í sveit á íslandi, og
hveiti er vara, sem ekkert
neimili getur án verið. En ekld
nóg með þetta. Auk þess er
fullyrt, að gæðamunurinn á
hveitinu frá Ungverjalandi og
Kanada sé svo mikill, Kanada-
hveitið svo mildð betra en hið
ungverska, að engum ' ltunn-
áttumanni detti í hug að bera
það saman. Það leikur því ekki
i tveim tungum, hvað hér er
að gerast: Kommúnistar eru að
krefjast þess, að inn sé flutt
frá Ungverjalandi miklun'
mun dýrara og lakara hveiti
en okkur stendur til boða að
kaupa vestur í Kanada. Og'
þessum vilja sínum eiga þeir
að fá framgengt!
Annað dæmi skal tekið
þessu til enn g’eggri skýring-
ar. Hér hefur verið mikill og
tilfinnanlegur skortur á Ijósa-
perum undanfarna mánuði. Nú
mun von á því, að inn verði
fluttar Ijósaperur frá Austur-
ríki, keyptum á grundvelli
vöruskiptaverzlunarinnar. En
þessar ljósaperur reynast að
minnsta kosti helmingi dýr-
ari en þær, sem hér hafa feng-
izt undanfarin ár og okkur
standa vafalaust enn til boða.
Þannig er allt á sömu bókina
lært um vöruskiptaverzlunina.
Varan, sem fæst.á grundvelli
hennar, er undantekningar-
laust stórfellt dýrari og auk
þess sýnu lakari oft og tíðum.
En hvað kemur þá til þess,
að Þjóðviljinn, málgagn flokks,
sem er í stjórnarandstöðu og
þykist berjast gegn dýrtíð og
verðbólgu, heimtar þessi við-
skipti? Svarið við þessari
spurningu er ofur auðvelt.
Kommúnistar berjast fyrir sem
mestum viðskiptum við lönd-
in austan jáintjaldsins, en þau
hafa yfirleitt ekki upp á ann-
að að bjóða en vöruskipti. Jafn
framt eru þeir í óða önn að
'tofna heildsölufyrirtæki, sem
ná . að sjálísögðu greiðlega
V'erzlunarsamböndum í ríkjum
þeim, þar sem kommúnistar
ráða. Þessi heildsölufyrirtæki
eiga að raka saman gróða á
vöruskiptaverzluninni við lönd
Ln austan járntjaldsíns. Þau
eru stofnuð af kommúnista-
flokknum, og gróði þeirra á
að renna til hans, svo að hægt
sé að reka og efla rússneska
Irúboðið á íslandi. Það er svo
sem engin furða, þó að Þjóð-
viljinn beiti sér fyrir vöru-
skiptaverzluninni við ríki
kommúnismans í Mið- og Aust
ur-Evrópu. Hann er að berjast
fyrir hagsmunum sínum og
tekjustofni kommúnistaflokkn-
um til handa.
Slíkur er þá sannleikurinn
um heilindi kommúnista í bar-
áttunni gegn dýrtíðinni og
verðbólgunni. Þeir lýsa þess-
ari geigvænlegu hættu í ræðu
og riti og telja upp afleiðingar
hennar. En jafnframt eru þeir
sjálfir að hlutast til um að
stórauka dýrtíðina og verðbólg
una, þegar þeir sjá sér þann
leik á borði að græða á því.
Þeir hafa eldlegan áhuga á að
nýjar álögur verði lagðar á al-
menning í landinu, aðeins ef
þeir hreppa sinn gróðahlut.
Þetta er sannleikurinn um bar
áttu kommúnista fyrir vöru-
skiptaverzluninni við löndin,
þar sem samherjar þeirra
drottna. Hér er um að ræða
stjórnmálaspillingu á háu stigi.
Og va’.dhafarnir eru með und-
anlátssemi sinni við kröfu
kommúnista.um kaupin á ung-
verska hveitinu og önnur, slík
viðskipti að skattleggja íslénd-
inga itil þess aö tryggja Þjóð-
viljanum og rússnesku trú-
boðsstöðinni á íslandi reksturs
fé úr vasa alls almennings í
iandinu.
10
rniðynársföi Slýsa-
varnaieiagsins i luar
Þjóðræknisféfag Islendinga
heldur skemmtifund í Tjarnarcafé í kvöld kl. 8.30.
Til skemmtu-'.ar verður einsöngur (Sigurður Ólafs-
son), dans og fleira. — Hversdagsklæðnaour. —
Aðgöngumiðar á kr. 20 selðir við innganginn meðan
húsrúm leyfir.
FORMAÐUR Kvennadeildar
Slysavarnafé’ags íslands í
Reykjavík, frú Guðrún Jónas-
srio, og frú Gróa Pétursdóttir,
varaíormaður deildarinnar,
komu nýlega í skriísíoíu slysa-
varnafélagsins og afhentu f. h
krónur til greiðslu á leigu I 10 tærra og meira en áður, þar
ár fyrir radíómiðunarstöð þá,
sem slysavarnafélagið hefur á-
kveðið að koma upp'á Garð-
skaga í samvinnu við vitamála-
stjórnina. En það er landssím-
inn, sem leigir félaginu radíó-
miðunarstöðina fyrir ákveðið
gjald á ári. Kvennadeildin mun
og greiða allan kostnað við upp
,em skrifsfofustjóri útvarpsráðs,
..naður, sem starfað hefur við út
varpið frá stofnun þess, hefur
iiafið haírammar átleiiur á fjár
nagslegan.rekstur þess og ctreg-
nr sannarlega ekki af.
í»JÓÐIN FYLGIST af áhuga
með þessum umræðum, án þess
Síyr vakinn um ötvárpið. — Hvao gerir mennta-
málaráðherra? — Sýning íslenzkra listavcrka
erlendis — og hér.
STYK HEFUR nú verið vak- listamönnum boð um að senda
inn um ríkisútvarpið meirí en út til Noregs sýningu. Listaménn
nokkru sinni áður. Oft heíur irnir þáðu þetta góða boð. Nú
verið um það tíeilt, en aldrei hef ég heyrt, að í óða önn sé
kvennadeildarinnar 12 þúsund , eins og nu, enda er nú tílefnið vsrið að velja verk á sýningu
þessa, og væri óskandi að ein-
ungis góð listaverk yröu íyrir
valinu, svo sýningin mætti
verða þjóð okkar til sómá. í sam
bandi við val listaverkanna má
hvorki ráða um vinskapur né
klikuskapur. Aðeins verk sem
hafa listgildi eiga að koma til
greina, en á sýningum undanfar
ið hefur því miður raunin orðið
önnur. Má þar t. d. nefna mál-
verkasýninguna, sem haldin var
í sambandi við Reykjavikursýn
ínguna, en á benni voru margar
myndir, sem lítið, jafnvel ekk-
ert listgildi höfðu.
setningu tækjanna. Verður ( þó að hún hafi tekið afstöðu til
tækjunum komið fyrir í sér- þeirra, en enginn getur faríö í
stakrl viðbyggfngu, er vita-1 neinar grafgötur með það, að
málastjórnin lætur reisa við1
hús vitavarðarins á Garðskaga,
og munu byggingarfram-
kvæmdir í því sambandi hefj-
ast nú á næstunni.
Á Stórhöfða í Vestmanna-
eyjum, þar sem Slysavamafé-
lag íslands einnig lætur setja
upp radíómiðunarstöð, er nú
lokið undirbúningi, og munu
tækin verða sett þar upp innan
skamms.
menn telja ekki fært eftir það,
sem nú hefur komið fram, að
þegja við þessu og að hið opin-
bera láti eins og ekkert orð hafi
verið sagt. Hið eina, sem hægt
er að gera er að fyrirskipa rann
sókn svo að úr því fáist skorið
hvort hér sé í raun Qg veru um
saknæmar misfellur að ræða.
LISTUNNANDI SKRIFAR:
„Fyrir nokkrum vikum sendu
frændur okkar, Norðmenn, ís-
lenzkum höggmynda- og myml-
Thomas Mann og ^friðarþingiðu
FJÖLDINN allur af mönnum,
sem undirrituðu Stokkhólms
ávarp kommúnista í þeirri
góðu trú, að það væri stuðn-
ingur við málstað friðarins,
hafa nú gert sér Ijóst, að
þeir voru blekktir. Styrjöld-
in í Kóreu hefur orkað mestu
í þessu efni, svo og sú stað-
reynd, að kommúnistar hafa
óspart flokksnýtt hina svo-
kölluðu friðarhreyfingu.
Þetta hefur orðið til þess; að
margir eínlægir friðarsinnar
hafa aftuikallað undirskrift
sina undir Stokkhólmsávarp-
ið, en aðrir una því stór-
illa, að hafa látið blekkjast
til að skipa sér í sveit með
kommúnistum, mönnunum,
sem nú hafa kastað grímunni
og standa frammi fyrir ger-
vöhum heiminu’m sern frið-
rofar og níðingar.
ÞYZKA Nóbelsverðlaunaskáld-
Vð Thomas Mann var í hópi
þeirra, sem undirrituðu Stokk
hólmsávarpið í góðri trú.
Hann mun ekki hafa aftur-
kallað undirskrift sína, en nú
er komið í Ijós, að hann hef-
ur gert sér ljóst, að honum
skjátlaðist, þegar hann lagði
trúnað á fagurgala kommún-
ista. „Friðarþingið" í Varsjá
kaus hann heiðursforseta,
þótt hann væri þar ekki mætt
ur. En í tilefni af því hefur
hið heimsfræga skáld lýst yf-
ir því, að hann afþakkaði það,
hefði neitað að sækja þingið,
te’di það sér óviðkomandi og
miklu líklegra til að skaða
málstað friðarins en styrkja
hann.
í ÞESSU SAMBANDI vekur
það athygli, að Thomas Mann
hefur í bréfi til forseta hinn-
ar kommúnistísku „heimsfrið-
arnefndar“, Fréderíc Jolioí-
Curie, neitað að sækja „frið-
arþingið11 cftir að honum
barst boð' um að sitja það.
Fcrráðamenn „friðarhreyf-
ingar“ kommúnista hafa ekki
haft fyrir að skýra frá þessu.
Þess í stað hafa þeir óspart
flíkað því að Thomas Mann
hafi undirritað Stokkhólms-
ávarpið og reynt að nota hið
fræga nafn hans sér til póli-
tísks framdráttarí Heiðurs-
forsetakjörið á Varsjárþing-
inu, sem auðvitað var móðg-
un við Thomas Mann eftir áð
hann hafði afneitað þinginu
við forseta „heimsfriðar-
nefndarinnar", hefur hins
vegar leitt til þess, að nú er
kunnugt, að hið heimskunna
ská’d hefur tekið afstöðu
gegn friðarskollaleik komm-
únista. Þetta er þó kommún-
istum líkt. Þeir hafa reynt
að leyna því, að fjölmargir
beir, sem undirrituðu Stokk-
hólmsávarpið, hafa afturkall
að undirskrift sína.
IFSTAÐA Thomasar Mann er
sannarlega lærdómsrík fyrir
þá, sem í góðri trú og blekkt-
:r af kommúnistum hafa und
irritað Stokkhólmsávarpið.
Það er mannlegt að skjátl-
ast. Hitt er hverjum manni
til minnkunar, að láta mis-
nota nafn sitt eftir að hon-
um er yfirsjónin ljós og halda
áfram að vera í sveit blekkj-
enda sinna, sem kastað haía
grírnunni. Thomas Mann hef-
ur gert hreint fyrir sínum
dyrum. Og vissulega er
ástæða til þess að ætla, að
afstaða hans veki mikla at-
hygli og verði mörgum for-
dæmi, því að enginn mun
dirfast að draga heiðarleik
hans og drengskap í efa.
ÐG EFAST EKKI DM, aS
dómnefnd sú, sem hefur þao
vandasama starf með höndum,
að velja verk á sýningu þessa,
sé starfi sínu vaxin. Aldrei er
eins áríðandi að val listaverka
takist vel eins og þegar kynr.a á
íslenzka list erlendis. En aðal-
tilefni mitt með þessum línum
er þetta: Er ekki möguleiki á,
að við fáum að- skoða þessa sýn
ingu áður en hún verður send
héðan? Það er margir, sem
myndu fagna því mjög, að sjá
yfirlitssýningu yfir það bezta í
höggmynda- og myndlist okk-
ar. Við eigum þess alltof sjatd-
an kost á að kynnast verkum
jistamanna okkar. Megnið af
þeim er lokað inn í einkaíbúð-
um, og þau sem ríkið hefur
keypt hefur almenningur ekki
aðgang að.
ÞAD, sem blasir daglega við
sjónum rnanna er málverkaiðn-
aður, sem fraleiðir afkárategar
myndskræpingar, og seldar eru
í hinum og þessum verzlunum
fi'rir okurverð. Oft eins dýrar
og eftir góða listamenn. Fóllc
lætur glepjast á að kaupa þenn
an varning. ÞaS á ekki kost á
að kynna sér, og læra ao meta
það sem vel er gert af ísienzk-
um listamönnum.
ÞAÐ UNDRAR MARGA, að
ekki skuli vera búið að byggja
listasafn ríltisins fyrir löngu.
Vísir að listasafni á að vera í
þjóðminjnsafninu, en það er að
eins bráðabirgðalausn. Nú beg
ar búið er að byggja safn yfir
forngripi og gömul listaverk, er
næsta skrefið að sjá nýrri lista-
verkum okkar fyrir rúmgóðum
og fullkomtium húsakynnum".
A u q I ý $ i ð í
áiþ fðubiaðið