Alþýðublaðið - 22.11.1950, Side 4

4
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Miðvikudagur 22. nóv. 1950.
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Fréttastjóri: Benedikt Gröndal; þing-
fréttaritari: Helgi Sæmundsson; auglýs-
ingastjóri: Emilía Möiler. Ritstjórnar-
símar: 4901 og 4902. Auglýsingasimi
4908. AfgreiSslusími 4900. A'ðsetur: Al-
þýSuHúsiS.
Alþý'ðuprenó-niiðjan h.f. ■
ákærurnar á hendur
úlvarpssijóra
ÞAÐ hefur ekki legið í lág-
inni, að bágt samkomulsg hafi
verið með tveimur helztu starfs
mönnum ríkisútvarpsins, þeim
Jónasi Þorbergssyni útvarps-
stjóra og He’ga Hjörvar skrif-
stofustjóra útvarpsráðs, mörg
undanfarin ár; enda er það við-
urkennt af óvenjulegu hispurs-
leysi í skrifum þeim, sem birzt
hafa síðustu daga varðandi
embættisrekstur útvarpsstjóra.
Skrifstofustjóri útvarpsráðs
segir stutt og laggott í for-
mála, sem hann lætur fylgja
ákæruskjölum sínum á hendur
útvarpsstjóra í bæklingnum
„Hverjir eiga ekki að stela?“:
„Um samvinnu og eindrægni í
útvarpinu breyta skjölin engu;
bað bera þau sjálf með sér“.
Og útvarpsstjórinn segir í bréfi
sínu til menntamálaráðherra
út af þessum ákæruskjölum:
„Eins og ég hef áður skýrt
hinu háa ráðuneyti frá hefur
Helgi Hjörvar haldið uppi of-
öóknartilburðum á hendur mér
um átján ára skeið“. En út-
varpsrág telur í ályktun sinni
út af þessum málum „óhjá-
kvæmilegt, að ráðstafanir séu
gc-rðar til þess að tryggja betri
starfsfrið og meiri samvinnu
í stofnuninni en átt heíur sér
stað hingað til. Telur það, að
hinn sífelldi ófriður milli
helztu starfsmanna stofnunar-
innar hafi leitt til hins mesta
tjóns, og verði ekki lengur við
hann unað“.
*
Þannig lýsa þeir, sem gerzt
mega vita, sambúð útvarps-
stjórans og skrifstofustjóra út-
varpsráðs á undanförnum ár-
um, svo að vissulega hefur sízt
verið of mikið orð á því gert,
hve erfið hún væri. En þrátt
Cyrir það, er það þó nýtt, að
annar þessara starfsmanna,
skrifstofustjórinn, skuli nú op-
mberlega hafa borið hinum,
útvarpsstjóranum, á brýn fjár-
drátt, eða mútur, og fölsun
skilríkja í embætti; og mun
flestum virðast, að deilur
þeirra séu þar með komnar á
það stig, að ekki verði lengur
tátið kyrrt liggja af hálfu hins
opinbera, þó að þær hafi hing-
að til verið látnar að mestu
afskipta’ausar.
Það er að sjálfsögðu mjög
alvarleg ásökun í garð emb-
ættismanns, að hann hafi rnis-
notað embætti sitt til þess að
draga sér fé og falsað skilríki
til þess að þreiða yfir fjár-
dráttinn. Og slík ásökun verð-
ur að rannsakast. Almenning-
ur á heimtingu á því og virð-
ing og traust bæði viðkomandi
embættis eða stofnunar og
embsettismannastéttarinnar í
heild útheimtir það einnig. í
þessu tilfelli, sem hér um ræð-
ir, heíur og bæði útvarpsráð
og útvarpsstjóri opinberlega
óskáð þess, að rannsókn verði
Iátin fara fram á sakargift-
um skrifstofustjórans, enda
hefu’’ menntamá’aráðherrann,
tem fer með mál ríkisútvarps-
ins, nú þegar ákveðið, að svo
ckuli gert, og báðir starfs-
mennirnir, sem hlut eiga að
tnáli, útvarpsstjórinn og skrif-
stofustjórinn, leystir frá störf-
um fyrst um sinn; meðan á
rannsókninni stendur.
,7
Því ber að heilsa, að þannig
ckuli. hafa . verið á þessu máli
tekið; því að ekkert annað var
við unandi úr því, sem komið
var. Verður rannsóknin nú að
sjálfsögðu að hafa sinn gang
og sínar afleiðingar, eftir því,
hvað hún leiðir í Ijós. En jafn-
framt mun þjóðin v-ænta þess,
að þannig verði nú frá málum
gengið, að friður og fullt sam-
starf geti tekizt við ríkisút-
varpið. Því að hún getur ekki
unað því lengur, að sífelldur
ófriður ríki við þessa miklu
menningarstofnun, og að álit
.hennar sé sett niður í augum
almennings, annaðhvort með
óráðvandlegri stiórn hennar,
eða persónulegum illdeilum
þeirra manna, sem fyrst og
fremst eiga eð vaka yfir virð-
ingu stofnunarinnar og áliti.
3
Einu sinni var þó sú tíð, að
Þjóðviljinn taldi Alþýðusam-
bandið eiga að vera ópólitískt
samband verkalýðsfélaganna,
og verður þá ekki séð, hvernig
hann getur því í móti mælt, að
par vinni þeir verkamerm sam
an að sameiginlegum hags-
muhamálum, sem eiga að
vinria að þeim, . án tillits til
stjórnmálasköðaná.
Þess er og skemmst að minn-
ast, að flokkur Þjóðviljans
riafði ekkert við það að at-
auga, að eiga nána samvinnu
við Ólaf Thors og aðra ráða-
menn Sjálfstæðisflokksins, sem
hann þá kallaði „framsækn-
asta hluta borgarastéttarinnar
í landinu, þó að hann ráðist nú
með svíviröingum á alþýðu-
flokksmenn fyrir það, að eiga
samstarf vig óbreytta verka-
menn, sem fylgja þeim flokki.
%mnmm mm-
manna
ÞAÐ má sjá á Þjóðviljanum
i gær, að hann kann því eink-
ar illa, að lýðræðissinnaðir
•erkamenn skuli halda áfram
að vinna saman á Alþýðusam-
bandsþinginu, án tillits til þess,
hvaða stjómmálaflokki þeir
fylgja. Velur Þjóðviljinn í gær
þeim verkamönnum, sem
fylgja hinum borgaralegu lýð-
ræðisflokkum hin verstu orð,
kallar þá „flugumenn auð-
burgeisa" í samtökum alþýð-
unnar og ræðst með svívirðing
um á alþýðnflokksmenn, fyrir
að eiga samvinnu við þá.
Kirkjukór Hallgríms-
kirkju heldur
hljómleika í kvöid
Dýr bæklingur. — Útgefendur Helga Hjörvar og
álmenningur. — Bækur menniiigarsjóðs og
bókakaun almennings í laiidinu.
í KVÖLD heldur kirkjukór
Hallgrímskirkju í Reykjavík
hljómleika þar í kirkjunni kl.
3,20, undir stjórn Páls Hall-
dórssonar. Aðgangur er ókeyp
is og öllum heimill, meðan hús
rúm leyfir, en hverjum í sjálfs
vald sett, hvort hann leggur
eitthvað af mörkum til krkju-
starfseminnar.
Á söngskránni verða ein-
göngu ,lög eftir Jóhann Seb.
Bach eða þá raddsett af hon-
um, en eins og kunnugt er, eru
á þessu ári liðin 200 ár frá
dauða hans. Vill kórinn með
hljómleikum þessum fyrir sitt
leyti heiðra minningu þessa
mikla meistara kirkjutónlistar
innar. Kórinn syngur sex!
sálmalög, Sigurður Skagfield
óperusöngvari syngur tvær
ALLT VERÐLAGSEFTIRLIT
á bókum hefur veriS afnumið.
Þetía hefur úígefaiuli Helga
Hjörvars bæklingsins h.f. Leift
ur notfært sér. Mun þeíta vera
dýrasta bók, sem gefin hefur
verið út á íslandi nokkurn tíma,
og ekki sæmilegt. Blargir vildu
eignast bæklinginn, en fjöldi
hvarf frá kaupum er hann heyrði
geypiverðið. En vera má að út-
gefandinn hafi með þessu viijáð
styrkja höfundinn til að stand-
ast straum af kosínaði við máía
reksíur, sem efni bæklingnsins
veldur væntaniega. Og ef svo
er, þá er brotið ekki eins alvar
Iegt.
” BÓKAÚTGÁFA nienningar-
sjóðs og þjóðvinafélagsins nýtur
mikilla vinsælda. Það er í fyrsta
lagi vegna þess, að hún gefur út
ódýrari bækur en aðrir, en °inn
ig vegna þess að meðal bók-
anna eru margar sem allur al-
menningur í landinu hefur tek-
við fjöldann og er því aðeins
óperuaríur og Árni Jónsson
syngur fjögur andleg lög. Við
sönginn aðstoða fimm hljóð-
færaleikarar: Andrés Kolbeins
son, Ólafur Markússon, Óskar
Cortes, Þórarinn Guðmunds-
og Þórhallur Árnason.
Þetta er fjórði samsöngur
kirkjukórsins á þessu ári, og
hefur sú starfsemi mælzt afar
vel fyrir meðal safnaðarfólks-
ins og annarra áheyrenda.
S
Tveir hrautryðjendur og bardagamenn«
FRÁFARANDI STJÓRN Sjó-
mannafélags Reykjavíkur hef
ur skorazt undan endurkosn-
ingu að undanskildum Garð-
ari Jónssyni. sem nú er í kjpri
sem formannsefni. Þar með
víkja nú sæti úr stjórn félags
ins tveir af elztu og þraut-
reyndustu forustumönnum ís
lenzkrar verkalýðshreyfing-
ar, þeir Sigurjón Á. Ólafsson
og Ólafur Friðriksson. Sigur-
jón hefur átt sæti í stjórn sjó
mannafélagsins í 32 ár, þar
af í 31 ár sem formaður þess
og Ólafur hefur setið í stjórn
þess langa hríð og tók þátt í
baráttu þess strax í upphafi,
enda munaði meira um hann
en nokkurn annan í árdögum
verkejýðshreyfingarinnar og
Alþýðuflokksiris.
BÁÐIR ÞESSIR MENN hafa
helgað verkalýðshreyfingunni
starfskrafta sína, en þó fyrst
og fremst sjómannafélaginu.
Þeir hafa ekki aðeins harizt
fyrir málstað hennar inn á
við. Þeir hafa ekki síður ver-
ið atkvæðamiklir foringjar
hennar út á við. Sigurión Á.
Ólafsson lét verkalýðsroálin
umfram allt til sín taka, þeg-
ar hann sat á alþingi. Ólafur
Friðriksson var óþreytanleg-
ur málsvari hennar sem rit-
stjóri Alþýðublaðsins og full-
trúi Alþýðuflokksins í bæj-
arstjórn Reykjavíkur um
margra ára skeið. Báði/ þess-
ir menn hafa með starfi sínu
skráð nöfn sín skýrum stöf-
um í sögu íslenzkrar verka-
lýðshreyfingar.
SJ ÓMANNAFÉL AG
REYKJAVÍKUR gerir sér á-
reiðanlega ljóst, hvað pað á
þessum mönnum að þakka. En
eigi að síður notar Þjóðvilj-
inn tækifærið til að halda því
fram, að Sigurjóni og Ólafi
hafi verið sparkað af listanum
við næsta stjórnarkjör í fé-
Iaginu. Aldrei hefur póliíískt
hatur náð slíku hámarki spill
ingar og svívirðingar. En auð-
vitað var naumast við öðru
að búast úr þessari átt. Komm
únistar hafa aldrei þreytzt á
að ofsækja og, rægja þessa
menn fremur en aðra andstæð
inga sína, sem unnið hafa
lengi og vel og notið fylgis og
trausts. Þáttur kommúnista í
hinu nýlokna íogaraverkfalli
er skýrasta sönnun þessa. Þeir
tóku þeir afstöðu gegn Sjó-
mannafélagi Reykjavíkur og
ráku rýting í bak þess aí ó-
slökkvandi pólifísku hatri á
Sigurjóni Á. Ólafssyni, Ólafi
Friðrikssyni og félögum
þeirra.
TÚLKUN KOMMÚNISTA-
BLAÐSINS á uppstillingunni
í Sjómannafélagi Reykiavjk-
ur mun verða fræg að end-
emum. Almenningur í land-
inu, jafnvel án tillits til stjórn
málaskoðana, gerir sér ljóst,
hvað á bak við býr. Kommún
istum svíður það, hver hefur
orðið útreið þeirra í sjómanna
félaginu. Þeir gerðu sér von
um, að þeim tækist annað
hvort að brjótast til valda i
félaginu eða lama það. Þetta
hefur þeim misttíkivt gersam-
lega. Sjómannafélag Reykja-
víkur er nú öflugra en
nokkru sinni fyrr. Og ítök
kommúnista þar eru ekki
meiri en svo, að enginn úr
þeirra hópi komst á Iista til
stjórnarkjörs í félaginu: Þetta
kenna kommúnistar að vonum
Sigurjóni Á. Ólafssyni og
Ólafi Friðrikssyhi og sam-
starfsmönnum þeipra, sem
stýrt hafa félaginu styrk-
um höndum allt til þeirrar
stundar, er þeir nú fá yngri
samherjum sírium stjórn þess.
En það er vægast sagt ólík-
legt, að níðbrögð þeirra við
hina öldnu og mikilhæfu for-
ustumenn verkalýðshreyfii\g
arinnar, þegar þeir nú draga
sig í hlé, mælist vel fyrir eða
verði vatn á myllu þeirra. Þau
munu þvert á móti verða nýr
blettur á kommúnistum og
blaði þeirra, meðan orðstír
Sigurjóns og Ólafs lifir.
ÍS henni. Lága verðið er mioað
mögulegt. að hafa bækurnar
svona ódýrar vegna þess hve
margir kaupa þær.
Á ÞESSU ÁRI gefur útgáf-
an út alls um 884 blaðsíður, eða
um 55 arkir •— Og allt þetta
mikla lesmál er selt óbundið á
36 krónur. Það er ótrúlega iágt
verð þegar tekið er tillit til þess
sem lítur að útgáfu bóka er
dýrt og þá ekki hvað sízt papp-
xrinn. En útgáfan hefur, ef svo
má að örði komast þrjóskast við
að haga sér eftir staðreyndum og
haldið þessu lága verði þrátt fyr
ir alla hækkun.
HÉR ER EKKI ætlunin að
£ara að ritdæma þær bækur,
sem út hafa verið gefnir, en það
verður að teljast fengur fyrir
okkur, að fá nú Ævintýri Pick-
wicks á íslenzku. Almanakið er
alltaf jafn skemmtilegt og fullt
af fróðleik, og ekki . skemmir
það nú liin stórmerka ritgerð
Guðmundar Hagalíns um ís-
lenzka ljóðlist 1874—1938.
Hins vegar finnst manni Andr
vari vera heldur fátæklegur.
Stafar sú tilfinning fyrst og
fremst af því að manni er liós
þörfin fyrir gott íslenzkt tíma-
rit um bókfræði, en Andvar-i
ætti einmitt að uppfylla það
hlutverk en gerir það ekki. ,
ÞÓ ER EKKI svo að skilja,
að þær ritgerðir, sem til dæm-
is nú birtast í ritinu séu ckki
allrar virðingar verðar. En
manni langar að eignast gott
bókmenntatímarit — og það
hefur Andvari skilyrði til að
verða. Hvernig væri að umskapa
Andvara, ráða því nýjan rit-
stjóra, semja úm hann reglu-
gerð og marka með því starfs-
svið hans? Vilja ekki stjórnend-
ur útgáfunnar athuga þetta?
Á AÐRAR BÆKUR útgáfunn
ar get ég ekki minnst, en ég vil
aðeins þakka þcss’a útgáfu, hún
veldur því að fólk getur eignast
bækur, jafnwel þó að það hafi
ckki mikil auraráð, en hið sama
mú og segja um félagsskapi, sem
starfa á líkum grunni eins og
til dæmis Menningar- og fræðslu
samband alþýðu. Hætt er við að
vaxandi dýrtíð, minnkandi at-
til þess að fólk verði að minnka
vinna og önnur óáran geti orðið
við sig, bókakaup, þó aö enn
hafi ekki orðið mikið vart til
þess að jafnvel fátækt fólk þarf
ekki að svifta sig að öllu nýjum.
bókum.
Hannes á horninu.
Kaupurn í dag'■
og næstu daga;
Gólfteppi,
Karlmannafatnaði.
Riívélar.
Útvarpstæki.
Listmuni
o. m. fl.
Upplýsingar í síma 5807.