Tíminn - 13.03.1964, Blaðsíða 15

LoSnan
Frá Alþingi
Framhald af 6 síðu.
Því miður verður það ekki sagt,
að þetta traust sé fyrir hendi i
þjóðfélaginu nú.
Þvert á móti hefur það orðið
almennara á síðari tímum, að tor
tryggni gæti um að lögum og regl
um sé ekki réttlátlega beitt.
Það er fyrir alllöngu orðin a!-
menn skoðun manna hér á landi,
að ef hinn almenni borgari vilji
reyna að tryggja sér framgang
sinna mála verði hann með ein-
hverjum hætti að njóta stuðnings
sterks aðila í þjóðfélaginu.
Höfuðmarkmið með stofnun lög
sögumannsembættis er að skapa
traust almennings á stjórn þjóð-
félagsins ■ og eyða tortrýggni.
Þetta skal gert með eftirliti, ým
ist að frumkvæði lögsögumanns-
ins sjálfs eða eftir ábendingum og
ucnkvörtunum annarra.
Með skyldum lögsögumanns til
þess að gefa þinginu skýrslu um
störf sín á að vera tryggt, að
starf hans sé unnið fyrir opnum
tjöldum, en einmitt það er skil-
yrði þess, að stofnun slíks embætt
is nái tilgangi sínum.
Eins og fram kemur í greinav-
gerð þingsályktunartillögunnar,
hafa Svíar lengsta reynslu af
starfi síns lögsögumanns. Slíkt
embætti var stofnað þar í landi
þegar árið 1809. Stofnanir, cr
gegna svipuðu hlutverki eru starf
andi í Danmörku, Finnlandi og
Noregi. Nýjasta löggjöfin umþessi
efni er sú norska frá 22. júní
1962.
Höfuðmarkmiðið imeð þessu emb
ætti er hvarvetna hið sama að
gæta almennings gagnvart opinber
um aðilum.
Sænski lögsögumaðurinn hefur
á ýmsan hátt frábrugðið starfs-
svið starfsbræðrum sínum annars
staðar. Hann hefur talsvert meiri
völd en þeir.
í reynd mun jþað þó vera svo,
að eigi sé ýkjamikill munur á
störfum sænska lögsögumannsins
og því hlutverki, secn norska lög
sögumanninum er ætlað að gegna,
er, að sjálfsögðu er mjög lítil
reynsla komin á störf þess síðar
nefnda.
Sænski lögsögumaðurinn grípur
sárasjaldan til þess valds, sem
honum er ætlað umfram hina.
Sænski lögsögumaðurinn hefur
fullt ákæruvald og hefur því rétt
til að höfða mál á hendur þeim,
sem misbeitt hafa valdi sínu.
Norski lögsögumaðurinn hefur
hins vegar ekki rétt til að höfða
mál eða fyrirskipa réttarrannsókn,
en honum er heimilt og skylt að
gefa bendingar um réttarrann-
sókn eða málshöfðun, ef þurfa
þykir.
Þegar norsku lögin voru sett
var það túlkun formælenda þeirra,
að embætti lögsögumanns skyldi
fylgja slík virðing, að enginn að-
ili teldi sér fært að skorast undan
tilmælum hans um leiðréttingar á
misfellum.
Lögsögumenn Norðurlanda eiga
sjálfir að fylgjast með framkvæmd
um öllum, er snerta mál borgar-
anna.
Auk þess getur sérhver, sem tel
ur sig eða einhvern annan órétti
beittan, kvartað til lögsögumanna
þar í landi.
Sænski lögsögumaðurinn er
skyldur að svara sérhverju bréfi,
er honum berst, en slíkt hið sama
gildir ekki annars staðar.
Sænski lögsögumaðurinn skal
árlega ferðast um landið og heim
sækja dómstóla, fangahús, geð-
veikrahæli, ofdrykkjumannahæli
og aðrar stofnanir, er fjalla um
frelsisskerðingu manna eða ann
ast hana.
Lögsögumönnum Norðurlanda
er gert skylt að senda þjóðþinginu
árlega skýrslu ucn störf sín, þar
sem m. a. sé gerð grein fyrir á-
standinu í réttarfarsmálum. Enn-
fremur ber þeim að gera tillögur
um breytingar á lögum og reglu-
TÍMItNN, föstudagtnn 13.
gerðum, ef þeim þykir ástæða
vera til þess.
Hvarvetna á Norðurlöndum eru
lögsögumennirnir kjörnir af þjóð
þinginu.
Það er mín skoðun, að hér á
landi þurfi að fara aðrar leiðir -i
þessu efni en að einfaldur meiri
hluti Alþingis kjósi lögsögumann
inn. Mætti auðvitað benda á ýms
ar aðrar leiðir, en ég skal ekki að
þessu sinni fara nánar út í það
atriði.
Lögsögucnönnum er hvarvetna
fengið víðtækt vald til þess að
rannsaka mál og hafa þeir aðgang
að öllu í því efni, er þeir telja
sig við þurfa.
Það er skoðun mín, að hér á
landi sé brýn þörf á breytingum,
er stuðli að aukinni tiltrú almenn
ings til framkvæmdavaldsins og
dómsvaldsins. Það verður að vera
unnt að sannfæra menn um það
með rökum, að tortryggni í garð
þessara aðila sé ástæðulaus, en slik
tortryggni hefur óneitanlega farið
ört vaxandi í seinni tíð, að því
er virðist ekki alltaf að ástæðu-
lausu.
Höfuðtilgangurinn með stofnun
embættis lögsögumanns á að vera
að auka möguleika þess, að lög
og reglur þjóðfélagsins gangi rétt
látlega yfir alla og að cnenn þurfi
ekki að leita réttar síns eftir ann
arlegum leiðum.
Til þess að stofnun embættis lög
sögumanns nái tilgangi sínum verð
ur að tryggja, að það verði óháð
framkvæmdavaldinu, dómsvaldinu
og stjórnmálabaráttunni.
Það er því mikil nauðsyn, að
víðtæk samstaða náist á Alþingi
i:m undirbúning slíks máls sem
þessa.
f þingsályktunartillögunni er
lagt til, að fulltrúum allra þing-
flokka og fulltrúa frá Hæstarétti
verði falinn undirbúningur löggjaf
ar um ecnbætti lögsögumanns.
Anna María?
Framhald at 16. sfðu.
heim 'til Danmerkur, en þau voru
í dag viðstödd jarðarför Páls kon-
ungs.
Byggja yfir veginn?
Framhaid at 1. síðu.
kaupstaðar, frá Arkitektafélagi ís-
lands arkitektarnir Hannes Davíðs
son og Aðalsteinn Richter, og Ólaf
ur Jensson verkfræðingur, sem er
formaður nefndarinnar. Ætlunin
er að samkeppnin verði boðin út
nú í vor, tillögum verði skilað í
haust, og íramkvæmdir geti hafizt
á svæðinu vorið 1965. Útboðslýs-
ingu er nefndin að semja, en þar
verður lega Hafnarfjarðarvegarins
ákveðin, en ekki kveðið á um
hvernig vegurinn skuli vera í fram
tíðinni.
Á svæðinu eru fyrirhugaðar op-
inberar byggingar, verzlunarhús
og annað sem til miðbæjar kaup-
staðar heyrir. Þegar er kominn
vísir að miðbæ á svæðinu, með
Félagsheimilinu, símstöðinni og
Heilsuverndarstöð Kópavogs, sem
er í byggingu. Þá er Sparisjóður
Kópavogs að reisa hús yfir starf-
semi sína við Digranesveginn. Út-
boðið verður í samræmi við reglur
Arkitektafélags fslands og verður
nánar skýrt frá skilmálum seinna.
Samþykkt um útboðið var gerð á
bæjarstjórnarfundi 20. sept. s. 1.
Fjallfoss
Framhalo af 1 siðu.
ar, eftir væri að athuga skemmd-
irnar til hlítar en það væri ekki
hægt fyrr en búið væri að losa
skipið, en það verður væntanlega
í kvöld.
Reynt verður að fá gert við
Fjallfoss eins fljótt og mögulegt
er, en væntanlega fæst leyfi til
að hafa einhvern farm í skipinu
þegar því verður siglt til viðgerð-
ar. Fjallfoss er smíðaður hjá Bur-
meister & Wain. í Kaupmanna-
höfn og var afhentur 1954. Hann
er 1800 brúttólestir. Hér er um
stórfellt tjón að ræða.
■Z 1964
Tugur telpna uppvís
aö ótal þjófnuðum
KJ—Reykjavík, 12. marz.
f vetur hafa 10—12 stúlkur á
aldrinum 10—14 ára oirðið upp-
vísar að mörgum smáþjófnuðum.
Hér er ekki um að ræða néinn
þjófahring, heldur hafa stúlkurn-
ar verið tvær og þrjár saman eða
þá einar við hnuplið.
Ekki er í neitt hús að venda
þar sem hægt er að koma stúlkun-
um fyrir og hefur ein stúlkan
þannig þrívegis í vetur komizt
undir, manna hendur vegna hnupls
Verðmæti þýfsins, sem þær hafa
stolið, nemur mörgum tugum þús-
unda, en stærsta þjófnaðinn
framdi 12 ára stúlka frá óaðfinn-
anlegu heimili. Stal hún átta þús-
und króna verðmæti, og þar af
töluverðu magni af erlendum
gjaldeyri, sem hún gat selt í
banka, án þess að nokkrar athuga
TJÓN í BEZT
KJ—Reykjavík, 12 marz.
Á tólfta tímanum í morgun kom
upp eldur í kjallara hússins að
Klapparstíg 44 hér í borg. Þar á
götuhæðinni er til húsa kvenfata-
vezlunin Bezt og urðu töluverðar
skemmdir á varningi verzlunarinn-
ar af völdum reyks. Eldurinn kom
upp í litilli skonsu í kjallaranum,
og var töluvert bál er slökkvilið-
ið kom á vettvang.
4 ÁRA FYRIR BÍL
KJ—Reykjavík, 12.. marz.
Fjögurra ára drengur Vilhjálm-
ur Pálsson Skipasundi 83 varð
fyrir bifreið á móts við Drekavog
8 um hádegið í dag. Lærbrotnaði
drengurinn og var fluttur í Slysa-
varðstofuna og þaðan á Landa-
kot.
Líkfylgdin
sertjdir væru gerðar. Stúlkurnar
hafa farið í ólæst hús, stolið úr
veskjum kvenna í verzlunum,
bæði viðskiptavina og afgreiðslu-
stúlkna. Hafa þær þá gjarnan
haft þann háttinn á að fá að máta
töt bakatil í verzlunum þar sem
veski hafa verið geymd.
f sacnbandi við þjófnaði þessa
er vert að gefa því gaum, að
ekkert heimili er til fyrir stúlkur
sem þessar og því leika þær laus-
um hala, og draga fleiri með sér.
Slæmt siðferði fylgir stúlkum
þessum, lauslæti og ýmiss konar
gjálífi.
Mikið rask
Framhaid at 1. síðu. ,
vatnið í henni er ennþá kol
mórautt. Hlaupið hefur kom
ið undan jöklinum á sama
stað og hlaupið, sem varð
í ánni árið 1955. Sigið sjálft
er nú sporöskjulagað að sjá,
50—100 metra djúpa og 1
kílómetri í þvermál.
Framhald af 1. $ÍSu.
ferð, sem unnt er að veita
honum, því allt annað gæti
haft alvarlegar afleiðingar
fyrir gæði framleiðslunnar.
Samkvæmt athugunum yf
irfiskmatsmanna og annarra
aðila undanfarið getur mik
il hætta skapazt fyrir fisk-
fraleiðsluna, vegna þess að
fiskurinn er meira og minna
fullur af rotnandi æti, og
því um að gera að ísverja
fiskinn og slægja hann eins
fljótt og hægt er eftir að
hann er veiddur.
Bergsteinn Bergsteinsson
fiskimatsstjóri tjáði blaðinu
í dag, að aðvörunin til fisjc
framleiðenda kæcni eins og
venjulega, þegar Fiskimat
ríkisins áliti einhverja
hættu á ferðum, en þá væri
reynt að gera hlutaðeigend
um skiljanlegt, hvað gera
skuli til þess að bægja hætt
unni frá. Sagði Bergsteinn,
að fiskmatið treysti því, að
allir hugsandi menn gerðu
það, sem í þeirra valdi stæði
til þess að bægja þessati
hættu frá, sem gæti haft al
varlegar afleiðingar fyrir
gæði framleiðslunnar.
Innilega þökkum við öllum þeim, sem vottuðu okkur samúð vegna
andláts
Ðavíðs Stefánssonar
skálds frá Fagraskógi,
og heiðruðu minningu hans á margvíslegan hátt.
Sérstaklega þökkum við bæjarstjórn Akureyrar, sem annaðist og
kostaði útförina af frábærri rausn og höfðingsskap.
Fjölskyldan.
Þökkum samúð og hlýhug við andlát og jarðarför,
Mafthildar Hólmfríðar Jóhannesdóttur
frá Hofsstöðum.
Sérstakt þakklæti skal fært læknum og starfsfólki Borgarsjúkrahúss-
ins. Ennfremur þökkum við Miklhreppingum vinarhug.
(Framhaid af 2. síðu).
gengu fram hjá kistu hans, meðan
hún lá í dómkirkjunni.
Konstantín konungur og Frede-
rika drottning komu ásamt öðrum
úr konungsfiölskyldunni fyrst til
dómkirkjunnar. Konstantín, Frede
rika og prinsessurnar tvær, Irene
og Sophia, stóð um stund fyrir
framan kistuna, áður en hún var
borin út, og Frederika drottning
kraup grátandi í 4 mínútur. Undir
messunni leið yfir einn af þeim
50 prestum, sem aðstoðuðu erki-
biskupinn.
Meðal þeirra, sem komu til þess
að votta Páli konungi síðustu virð
ingu sína var Baldvin Belgíukon-
ungur, Júlíana Hollandsdrottning,
Gústaf Adolf Svíakonungur, Ólaf-
ur V. Noregskonungur, Heinrich
Lubke, forseti V-Þýzkalands og
Makarios erkibiskup, forseti Kýp-
Áslaug Sigurðardóttir,
Matthildur Kristjánsdóttir.
Maðurlnn minn
Oddur Valgeir Guðmundsson
verður jarðsunginn frá Keflavikurkirkju, laugard. 14. þ. m. kl. 2. e.h.
Fyrir hönd vandamanna,
Vilhelmina Jónsdóttir.
Jarðarför föður og tengdaföður okkar,
Gamalíels Jónssonar,
Stað,
fer fram laugardaginn 14. marz kl. 14 frá Grindavikurklrkju. — Bíl
ferð verður frá B.S.f. kl. 13.
Börn og tengdabörn.
Innilegt þakklæti fyrir auðsýnda samúð við andlát og jarðárför eig-
inkonu minnar og móður okkar,
Kristrúnar Jónsdóttur,
Brúnastöðum, Fljótum.
ur.
Bandaríska flugvélin
Jóhannes Friðbjarnarson
Sigríður Jóhannesdóttir, Ólafur Jóhannesson.
(Framhald af 2. síðu).
styrjöld með góðum árangri.
A-Þýzka fréttastofan ADN end
urtók í dag fullyrðingu sína þess
efnis, að bandaríska flugvélin hafi
verið í njósnaferð. Fréttastofan
gaf engar upplýsingar um flug-
mennina þrjá, en orðrómur er á
kreiki um, að þeir séu ennþá í
yfirheyrslu hjá sovézkum yfirvöld
um, og að þeim verði tæplega
sleppt lausum í bráð. ADN sagði,
að bandarískir áróðursmenn
reyndu að draga dul á hina raun
verulegu ástæðu þess, að flugvél-
in flaug yfir a-þýzkt land, en það
væri þýðingarlaust.
Sjónarvottar segja, að einn flug
mannanna þriggja hafi meiðst eitt
hvað í fæti, en þó líklega ekki al-
varlega. Hinir 2 sköðuðust efckert.
Þökkum innilega auðsýnda samúð og vinarhug við andlát og jarðarför
bróður okkar,
Sigurðar Jónassonar,
Syðri-Brekkum.
Læknum og starfsfólki sjúkrahúss Sauðárkróks flytjum við alúðar
þakkir fyrir veitta hjálp og umönnun í velklndum hans.
Margrét Jónasdóttlr Sigrfður Jónasdóttlr
Pétur Jónasson Hermann Jónasson
Innilegar þakkir til allra þeirra er sýndu okkur samúð og vinarhug
við fráfall og jarðarför sonar míns og bróður okkar.
Jóhannesar Einarssonar
frá Dunk.
Guðrún Kristjánsdóttir,
Jóhanna Elnarsdóttir,
Kristján Einarsson,
Daníel Einarsson.
15