Alþýðublaðið - 05.02.1952, Blaðsíða 4

AB-AIþýðublaðið
3.febrúar 1952
Atvinnuleysið og okurgróðinn
RÍKISSTJÓRN borgara-
ílokkanna og bæjarstjórnar-
meirihluti íhaldsins í Reykja
vík taka sér atvinnuleysið
bersýnilega létt. Með herkju
brögðum og aðeins fyrir
þrautseiga baráttu Alþýðu-
flokksins fengust stjórnar-
íl.okkarnir á alþingi til þess í
þinglokin, að heimila ríkis-
stjórn sinni að verja 4 milljón
um króna úr ríkissjóði til at-
'vinnuaukningar, aðallega til
nýrra hraðfrystihúsa á Siglu
firði og ísafirði. En þar við
var líka látið sitja. Tillaga,
sem Alþýðuflokkurinn bar
fram um margháttaðar, en
nauðsynlegar ráðstafanir af
hálfu ríkisstjórnarinnar til
þess að bæta úr atvinnuleys-
ínu í Reykjavík,' var felld,
og aiþingi síðan sent heim.
Svipuð og sízt betri voru við-
brögð bæjarstjórnarmeiri-
hlutans í Reykjavík, þegar
atvinnuleysið var þar til
umræðu um sama leyti. A5
fengnum þeim upplýsingum,
að í aðeins 13 verkalýðsfé-
3ögum höfuðstaðarins væru
þá um 1500 manns atvinnu-
3ausir, og því varla minna en
2500 í bænum öllum, lét bæi
arstjórnarmeirihlutinn sér
bóknast að fjölga í bæjarvinn
unni um — 50 manns, og það
þó ekki nemá til bráðabirgða;
því að boðað var um leið, að
íljótlega myndi verða fækk-
að aftur í henni um álíka
marga! S’ík er umhyggja
stjórnarvaldanna, bæði ríkis-
stjórnar og bæjarstjórnar,
þegar atvinnulausir verka-
menn eiga í hlut.
Þau eru ekki alveg eins
þungheyrð, þegar um hags-
muni heildsala íog annarra
braskara er að ræða. Þá er
ekki verið að sjá eftir fjár-
mununum, ef þeir aðeins
renna í vasa þeirra. Þannig
upplýsti Gylfi Þ. Gíslason í
ræðu, sem hann flutti á hin-
um opinbera fundi Alþýðu-
ílokksins í Listamannaskál-
anum í byrjun vikunnar,
sem leið, að af bátagjaMeyr-
isvöru og vefnaðarvöru á frí-
lista, sem flutt hefði verið
inn til áramótu, þ. e. á 8—9
mánuðum, fyrir um 107
milljónir króna, hefðu heild-
salar og aðrir milliliðir feng-
ið hvorki meira né minna en
31 milljón króna bara í hækk
aðri álagningu! Slíkum gróða
veitir ríkisstjórnin í vasa
heildsala og annarra kaup-
sýslumanna á sama tíma og
hún lætur atvinnu’ausum
verkamönnum fjölga dag frá
degi og verst því með hvers
konar undanbrögðum, að
gera nokkrar alvarlega tak-
andi ráðstafanir þeim til
bjargar.
Með 31 milljón króna væri
vissulega hægt að gera ýmis-
legt til þess að draga ur at
vinnuleysinu; en ríkisstjórn
inni þykir nauðsyn’egra að
láta þá upphæð renna í vasa
heildsalanna og annarra, sem
á kaupsýslu lifa. Það hefði þc
vel mátt skipta þessari upp
hæð þannig, að til dæmis f
milljónir hefðu runnið til
þeirra í hækkaðri álagningu
vegna aukins verz’unarkostn
aðar. Þá hefðu 25 milljónir
orðið eftir; og það er heldur
enginn smápeningur, eins og
Gylfi Þ. Gíslason sagði í
ræðu sinni. Fyrir þær hefði
mátt greiða 1500 atvinnu-
lausum verkamönnum Iaun í
meira en hálft ár! En sem
sagt: Það truflar ekki sálarró
ríkisstjórnarinnar, þó að þeir
haldi áfram að vera atvinnu
’ausir og hafi hvorki að bíta
né brenna. Aðalatriðið fyrir
hana er augsýnilega það, að
gróði heildsalanna og braskar-
ann sé sem allra mestur.
Þannig er sú stjórn, sem
þjóðin á við að búa í dag.
Þótt leitað væri með logandi
Ijósi, myndi hvergi í nálæg-
um löndum finnast stjórn,
sem leyfði sér annað eins á-
byrgðarleysi. Þar er alls stað
ar fyrst og fremst keppt að
því, að tryggja atvinnu fyrir
alla; og öll önnur sjónarmið
verða að víkja fyrir því! En
hér Iætur stjórnin sér í léttu
rúmi' liggja, þó að atvinnu-
leysið breiðist út eins og skóg
areldur og neyðin leggi hvert
alþýðuheimilið eftir annað
undir sig. Eina hugsun henn-
ar virðist vera sú, að tryggja
hinum fáu ríku sem mestan
gróða á kostnað hinna mörgu
efnalausu!
Blómsvéigar, sem
forseians
Sjómarinðfélag Reykjavíkur:
um heimild til vinnustöðvunar á togurunum, fer
fram meðal félagsmanna, dagana 6. og 7. febrúar
kl. 10—22 báða dagana í skrifstofu félagsins í AI-
þýðuhúsinu.
Stjórn Sjómannafélags Reykjavíkur.
AB — Alþýðublaðið. Útgefandi: Alþýöuflokkurinn. Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Auglýsingastjóri: Emma Möller. — Ritstjómarsímar: 4901 og 4902. ___ Auglýsinga-
simi: 4906. — Afgreiöslusími: 4900. — Aiþýöuprentsmiðjan, Hverfisgötu 8_____10.
VIÐ UTFÖR_ Sveins Björns-
’onar, forseta í slands, bárust
ilómsve'gar 'frá' þassúm:
Alþingi íslendinga, ríkis-
stjórn íslands, hestarétti ís-
ands, Lögmannafélagi ís-
’arlds, konungi og drottningu
Oanmerkur, Noregskonungi;
Ivíakonungi, forseta Finnlands,
'orseta Italíu, for - jta Vestur-
Þýzkalands, konu \gsefni Norð-
nanna og krónprinsí'ssunni, rík
sstjórn Danmerkur, ríkisstjórn
''íoregs, ríkisstjórn Svíþjóðar,
•íkisstjórn Hollan 'i. ríkisstjórn
Svisslands, danska utanríkis-
ráðuneytinu, sendiherra Spánar
í íslandi og . frú, sendiherra
landaríkjanna á íslandi og frú,
endiráðum erlendra ríkja í
Teykjavík, sendiráðum er-
endra ríkja í Osló, General E-.
ú. MeGaw, General Curtis, Coí
>nel Marshall, co:onel A. El-
cins og flugliðsmönnum í
Ceflavík, ræðismönnum er-
lendra ríkja á íslandi, vararæð-
ismönnum íslands í Danmörku;,
ræðismanni íslands í ísrael, há-
skóla íslands, bæjarstjórn
Eeykjavíkur, Verzlunarráði Is-
lands, Eimskipaféiagi íslands-,
skipasmíðastöðinni í Álaborg
(Aalborg Værft t/s.), Sam-
faandi íslenzkra karlakóra,
Bandalagi íslenzkra listamanna,
| Stúdentafélagi Reykjavíkur, frí
| múrarareglunni á Islapdi, frí-
| múrarareglunni í Danmörku,
I frímúrarareglunni í Noregi, ís-
j lendingáfélaginu í iLaupmanna-
; höfn, Önnu og Paul Hansen,
I Elisabeth Westergaard, forstöðu
j konu í Sórey, Jens Ingwersen
. .1 arkiíekt, • Hallgrími Thomsen
GreinargercS samgöngymálaráðimeytls- landsréttarlögmanni og frú,
. . ,, „ " Kaupmannahöfn, Emilie, Kir-
eos ííiíi gang malsans. 'Sten og Henrik Lund, Lise og
---------<---------- Alfred Wilken-Pqdersen, Göggu
A hak við tiöldin. Það skeður margt skrýtilegt á
J bak við tjöldin í leikhúsunum.
Hér á myndinni sést eitt slíkt atvik í London Casino fyrir jólin,
þar sem sýndur var gamanleikur. Það bilaði saumur á óþægi-
legum stað fyrir einni leikkonunni. En önnur, sam. hafði nál
og spotta, kom til hjálpar, svo að ekki urðu nein vandræði af.
AB hefur borizí svohljóðandi
grsinargerð frá samgöngu-
málaráðuneytinu (flugmála-
ráðherra) um sérliyfj á flug-
leiðum innanlands.
„VEGNA AUGLÝSINGAR
frá Loftleiðum h.f. um skiptingu
flugleiða innanlanis og ákvörð
un félagsins að hætta áætlunar-
ilugi vill flugmálaráðherra taka
þetta fram:
Milli þeirra tveggja flugfé-
laga, sem hér starf.z, Flugfélags
íslands h.f. og Loftleiða h.f. hef
ur um Iangt skeið staðið harðsnú
in samkeppni um flugleiðir inn
anlands. Afleiðing þcirrar sam
keppni hefur meðal annars orð
ið sú, að mikil óþörf eyðsla hef
ur átt sér stað í flutningunum,
sem jafnframt hefur aukið
gjaldeyrisþörf félagarna. í bréfi
til ráðuneytisins, dags. 19. apríl
1950, bendir fjárhagsráð á að
nauðsynlegt sé að ráða bót á
þessu. í bréfi, dag;;. 16. apríl
1951 vekur Tryggingarstofnun
ríkisins máls á því, meðal ann
ars, hvort ekki sé ástæða til að
ætla, að hin harða samkeppni fé
laganna um fólksflutning inn-
anlands geti aukið slysahættuna!
Ráðuneytinu var ljóst, að
þetta ástand var orðið óviðun-
andi, og var um tvennt að velja,
að samvinna tækist með félög-
unum um farþegaílug eða að
leiðunum væri skipt milli þeirra.
Vegna þess að tilraunir til sam
vinnu höfðu engan órangur bor
ið. skipaði flugmálaráðherra
nefnd þriggja manaa 13. júní
1950 til að gera tlllögur um
skiptingu flugleiðanna. í nefnd
ina voru skipaðir Birgir Kjaran,
hagfræðingur, Baldvin Jónsson,
héraðsdómslögmaður og Þórður
Björnsson fulltrúi. (Baldvin er
í fjárhagsráði og Þorður í flug
:-:áði).
Nefndin skilaði áiiti 22. sept
ember 1950 og gerði tillögu um
skiptingu flugleiðanna. Þegar
nefndarálitið Iá fyrir og flug-
málaráðherra Iýsti vfir að hann
mundi gefa út sérleyfi fyrir flug
ferðum innanlands, fór flugfélög
in þess á leit að ákvörðuninni
yrði frestað meðan freistað væri
að koma á samvinnu milli félag
anna. Óskuðu þau, að ráðherra
beitti sér fyrir þeirri tilraún.
Ráðherra skipaði þá nefnd
þriggja hlutlausra manna til að
rannsaka hag félagarra og mögu
leika fyrir samvinnu eða sam
einingu þeirra, og gera tillögu
þar að lútanöi. í r.efnd þessa
voru skipaðir Krist j m Guðlaugs
son jhæstaréttarlögmaðu.r,
Björn E. Árnason, löggiltur end
urskooandi og Birglr Kjaran hag
fræðingur. Nefndin var skipuð
6. apríl 1951. Starf rieíndarinn
ar leiddi svo til þess, að be’nar
viðræður tókust með fulltrúum
frá báðum flugfélögunum síðari
hluta sumars um sameiniiigu fé
laganna. Viðræður J\t-ssar héldu
áfram öðru hverju til síðustu
áramóta en þá var Ijóst að
hvorki sameining né samvinna
mundi takast með iélögunum.
■bóH ráðb°rra teldi mjög að-
kallandi að komið vf
breyttri saipan á flugleiðum
innanlands, taldi hann æskileg-
ast, að samkomulag gæt: náðst
millÞfélaganna og veitti því all
Lund.
SENDIHERRA BANDA-
RÍKJANNA, Edward B. Law-
son, var sérstakur fulltrúi
Banaaríkjaforseta við útför for-
seta íslands.
an frest er þau þóttust þurfa til
viðræðna. En þegar ljóst var að
þessar viðræð.ur urðu. gersam-
lega árangurslausar, sjá hann
sér ekki annar íært en að
skipía flugleiðunum milli félag
anna og var það gert 29. f. m.
Skipting þessi er . í samræmi
við tillögu nefndarinnar að öðru
leyti en því, að Loftleiðir h.f.
fengu alveg flugleiðina Reykja
vík •— Vestmannaeyjar, í stað
þess, að samkvæmt tillögum
nefndarinnar átti þj) félag ekki
að fá nema 57% a£ leiðinni.
Samgöngumálaráðuneytið 4. fe-
brúar 1952.“
Stjórn og atvinnumálanefnd fulltrúaráðs verkalýðsfélag
anna boðar til almennS fundar um atvinnuleysismálin
í Iðnó í kvöld kl. 8,30.
Skorað er á allt atvinnulaust fólk í bænum að mæta
á fundinum.
Síjórnin og atvinnumálanefndin.
AB 4