Alþýðublaðið - 05.02.1952, Síða 6

AÐ HASLA SÉR VÖLL
Stundum er talað um að
hasla sér völl. Ef til vill skilja
menn ekki almenat til fulls
orðið „að hasla“, og það er ekki
nema fyrir sprenglærða mál-
íræðinga að vita af hverju það
er dregiö, eða hvort við eigum
að skrifa það moð „z“-a eða
ekki, en það keniur málinu
ekki beinlínis við. Aðalatriðið
er að kunna að hasir. sér mátu-
lega stóran eða mátulgea lítinn
völl, eft.ir sinni ge.u og dugn-
aði. Annars lendir allt í vit-
leysu.
JÞetta á jafnt við um þjóðir
sem einstaklinga. það er um að
gera að hasla sér hæfilegan
völl. Sumum hættir við að hafa
bann völl of stóran. Aðrir, en
þeir eru færri. hafa tilhneig-
ingu til að hafa ha ..i of lítinn.
Þetta fer eftir eðli hvers og
eins, — eins og allt annað. Svo
eru og' til menn, sem engan völl
hasla sér, heldur æðá um allt
og yfir allt. Það gildir líka um
bjóðirnar.
Vér íslendingar erum yfir-
leitt í öðrum eða þriðja flokki.
Annaðhvort höslum við okkur
svo þröngan völl, að ekki verð-
ur neitt úr neinu, eða við hösl-
um okkur völl, sem ekki tak-
markast af neinu nema yztu
stjarnþokum og allt rennur út í
sandinn; svona erurn við.
Ýmsir úr okkar hópi hafa
spáð því, að íslenzka þjóðin
muni frelsa heiminu, — jafnvel
eiiistaka útlendingur hefur tek-
ið undir þá spá, því að það eru
líka til skrítnir útiendingar;
aðrir spá því, að yér munum
sjálfir tortímast fyrir sundrung
og ráðleysi; þeirri spá munu og
flestir útlendingar fylgja, sem
óskrítnir teljast; sjóifir skipt-
umst við svo í hópa eftir þessu;
surnir hugsa um það eitt að
bjarga veröldinni; aðrir aðeins
um það að bjarga sjálfum sér.
Hvorugum verður neitt ágengt
vegna þess að annar liaslar sér
ékki völl, hinn allt of þröngan,
og ekkert þar á m.;li.
Þannig er þessu f„rið hjá okk
ur. Ekkert meðalhóf í nokkru
máli. Annaðhvort er innflutn-
ingurinn reirður i slík haft-
bönd, að enginn lær néitt til
neins, eða að hann er gefinn
svo frjáls, að allir hafa mikið
meira en allt til alls. Annað-
hvort erum við svo auðugir, að
vítum ekki milljó la vorra tal,
eða vér eigum ekki túkall. Ann
aðhvort kaupum vér hsilan
fiota af nýsköpn '.artogurum,
eða við bindum allan flotann og
íörum ekki á sjó. Annaðhvort
erum við Hafnarstrætis- eða
luxusíbúðarónar, eða vér erum
góðtemplarar, snarbrjálaðir af
bindindisofstæki og ærumst, ef
vér finnum lykt. Annaðhvort
yrkjum vér r.létt’ibönd, eða
hnoðum rímlaust.
Svona erum við, og það er
ekki gaman að guðspjöllunum,’
Við lærum hvergi nð hasla okk-
ur hæfilegan völl. Lærum það
aldrei. Og með tilliti til þess, er
það rnjög miklum v.fa bundið,
hvort okkur tekst að frelsa
heiminn, ekki huggulegri en
hann nú er, — eða vér tortím-.
umst sjálfir, jafn ouggulemr
vér erum!
Virðingarfyilst.
Dr. Álfur Orðhengils.
Auglýsíð í AB
FraiBhaSdssagan 12-
Agatha Christie:
Morðgátan á Höfða
annað eins og þetta sé svo al
gengt, að allir viti, að svona
menn eru til. En ég kalla þetta
þorparaskap. samt sem áður.
Vesalings Freddie varð svo um
þetta allt saman, að hún vissi
ekki sitt rjúkandi ráð.“
„Ég skil; ég skil.. <;Það er
annað en gaman að lenda í
slíku. Og hvaö aðra vini yðar
og kunningja snertir, ungfrú;
til dæmis okkar drengilega
kunningja, Challenger liðsfor-
ingja?“
„Georg...... Ég hef þekkt
hann alla mína ævi; jæja, það
er nú kannski orðum aukið;
en ég hef þekkt hann að
minnsta kosti um fimm ára
skeið. Georg er góður og
tryggur drengur."
„Hann vill gjarnan að þér
giftist sér .... ha?“
„O-jæja; hann er að minnast
eitthvað á það öðru hverju.
Svona á morgnana eða þegar
hann er farinn að finna á sér.“
„En þér hafið forhert hjarta
yðar gagnvart honum?“
„Hvernig haldið þér að færi,
ef ég giftist Georg? Við eigum
hvorugt grænan eyri. Og ég er
hrædd um, að ég yrði fljótt
leið á George. Þessi sífelldi
heiðarleiki og siðprýði, er, þeg-
ar allt kemur til alls, óneitan-
lega gamaldags fyrirbæri. Og
sjálfur er hann orðinn fertug-
ur, eða vel það.“
Þessi umæli hennar snertu
mig dálítið ónotalega.
„Þér eigið við, að hann sé
með annan fótinn á grafar-
bakkanum," sagði Poirot. ,,Ég
tek þau orð eins og þau eru
töluð. ungfrú. Ég er þegar orð-
inn afi, og óþarfi að taka nokk-
urt tillit. tll mín. Segið mér
svo nánar af þessum atburðum.
Til dæmis þessu með myndina.“
„Hún hefur nú verið hengd
upp aftur á nýjum streng. Þið
getið komið og litið á hana,
ef ykkur langar til.“
Hún reis á fætur og við
fylgdumst með henni til svefn-
herbergis hennar. Myndin, sem
um var að ræða, var olíumál-
verk í mjög þungri og stórri
umgerð. Hún hékk beint fyrir
ofan höfðalagið.
„Þér afsakið, ungfrú,“ tuldr-
aði Poirot. um leið og hann
tók af sér skóna og steig upp
á rúmstokkinn. Hann skoðaði
umgerðina í krók og kring, því
næst strenginn, sem hún hékk
á, og vóg myndina síðan í hendi
sér. Að því búnu gretti hann
sig og steig niður af rúmstokk-
inum.
; „Það væri svei mér annað
en spaug að fá þetta í kollinn.
;Já; það væri annað en spaug.
Segið mér eitt, ungfrú; var hún
hengd upp í vírstreng, eins og
þessum, sem hún hangir í
núna?“
| „Já, en sá strengur var ekki
eins digur,“ svaraði ungfrú
■ Nick. „Ég þorði ekki annað en
að hafa þennan sterkari.ý
i „Það var skysamlegt. Og þér
hafi ahugað brostna strenginn;
.... tókuð þér eftir því, hvort
þræðirnir höfðu verið sorfnir
í sundur?“
| „Ég held. að svo hafi verið.
Annars veitti ég því ekki ná-
jkvæma athygli. Ég áleit þess
ekki þörf.“
| „Öldungis rétt; þér álituð
þess ekki þörf. Samt sem áð-
ur hefði ég gaman af að at-
huga brostna strenginn. Hafið
! þér slitrin einhvers staðar
héi'a vig hendina?11
j „Slitrin héngu við umgerð-
ina, síðast þegar ég vissi. Ég
geri ráð fyrir, að maðurinn,
sem setti nýja strenginn á hana,
hafi lagt þau til hliðar eða bein-
línis kastað þeim brott.“
„Það er leitt. Ég hefði haft
gaman af að athuga slitrin nán-
'ar.“
I „Þér hyggið þá, að ekki hafi
j verið um hendingu eina að
ræða? Það er þó öldungis ó-
mögulegt."
„Það getur verið hending
ein. Um það er ómögulegt að
segja. En hvað við keniur bil-
uninni á bifreiðarhemlunum,
þá er óhugsandi, að þar sé um
hendingu að ræða. Og hvað um
steininn, sem féll niður klett-
ana? Það væri nógu gaman að
lathuga staðinn, þar sem hann
féll."
x Nick vísaði okkur leið út í
garðinn og fram á klettabrún-
ina. Særinn lá blikandi og blár
fyrir neðan fætur okkar. 111-
gengt einstigi lá fram af kletta
brúninni og niður að sjónum.
Nick sýndi okkur staoinn,. þar
sem steinninn hafði fallið.
Poirot kinkaði kolli og Stóð
hugsi nokkra stund.
„Hvað eru mörg hlið inn í
garðinn?" spurði hann eftir
drykklanga þögn.
„Það er fyrst og fremst aðal-
hliðið við ráðsmannsbýli. Og
síðan er annað hlið, sem verzl-
; unarsendlarnir fara um, lítið
'hlið, fyrir miðjum garði; og
enn er eitt hlið, skammt frá
klettabrúninni. Sé farið um
það, má komast eftir krókótt-
um götuslóða að hliði á girð-
ingunni, sem liggur umhverfis
veitingahússgarðinn. Þá leið
jkom ég í gærmorgun. Það er
nefnilega stytzta leiðin héðan
að veitingahúsinu.“
j „Og garðyrkjumaðurinn yð-
jar; hvar heldur hann sig venju
lega við vnnnuna?"
j „Hann; — jú, hann er venju-
lega eitthvað að dunda í mat-
jurtagarðinum bak við húsið.
Eða hann situr þar einhvers
staðar og læzt vera að hvessa
rekurnar eða klippurnar."
„Það er að segja, — þarna
fyrir handan húsið?“
„Já; einmitt."
„Og ef einhvern fýsti að
læðast hérna fram á kletta-
brúnina og losa um stein, er
mjög lítil ástæða til að ætla,
að nokkur veitti ferðum han^.
athygli?"
Það var eins Nick hryllti við
rétt sem snöggvast.
„Er það í raun og veru skoð-
un yðar, að þetta hafi orðið af
manna völdum?" spurði hún.
„Einhvern veginn á ég ómögu
legt með að trúa því. Það virð-
ist hrein og bein fjarstæða.“
Poirot dró kúluna upp úr
vasa sínum og virti hana fyrir
sér. „Þetta er þó staðreynd, en
ekki fjarstæða, ungfrú,“ mælti
hann ósköp rólega.
„Það hlýtur að vera brjá’að-
ur maður, sem þar hefur verið
að verki.“
„Ekki ósennilegt. Annas er
jþað nógu skemmtilegt umræðu
jefni við miðdegisverðarborðið,
i hvort allir glæpamenn séu ekki
að meira eða minna leyti brjál-
j aðir. Það er harla líklegt, að
um einhverja missmíð á heila-
frumum þeirra sé að ræða. Já;
það er ákaílega líklegt. En það
er verkefni læknavísindanna að
skera úr um það. Mitt verkefni
er allt annars eðlis. Ég læt mér
annt um öryggi hinna saklausu,
en ekki þeirra seku, fórnar-
lámbsins, en ekki glæpamannsr
ins, Það eruð þér, ungfrú, sem
ég ber umhyggju fyrir, en ekki
hinum ókunna illræðismanni,
sem sækist eftir lífi yðar. Þér
eruð ung og' föguf, sóíin skín,
Myndasaga harnanna:
Tuskuasninn
„Eg er orðin þreytt á þessum
gömlu rósóttu gluggatjöldum,“
sagði mamma Bangsa dag
nokkurn. „Pabbi þinn hefur
keypt handa mér i ný.“ Svo
tók hún gömlu gluggatjöldin
niður, og Bangsi hjálpaði
henni til að setja þau nýju
upp. „En hvað ætlar þú að
gera við gömlu gluggatjöldin?"
spurði Bangsi.
„Það veit ég nú ekki,“ svar-
aði mamma hans hugsandi. „A
ég að búa til úr þeim föt handa
þér?“ Ekki leizt Bangsa á þá
hugmynd. Honum fannst, að
rósótt föt væru bara íyrir
stelpur. Svo spurði hann
mömmu sína, nvort. hann
mætti ekki fara að finna hann
Gutta greifing'ja, því að hann
var veikur.
Þetta var um vetur. og snjór
og kuldi úti. Bangsi hljóp í
spretti heim til Gutta. En
mamma Gutta sagði honum,
að Gutti væri svo veikur, að
hann mætti ekki koma inn, óg
bað hann koma eftir tvo daga.
Þetta þótti Bangsa slæmt, en
fór strax að hugsa um, hvernig
hann gæti glatt Gutta.
S
s
S
s
s
s
s
s
s
s
IVÖRÐUNNI \
l I
: Laugaveg 60. sími 6783. S
verzlið í
einlit crepe efni og stór-
rósótt taft, margar gerð-
ir og litir.
VARÐAN
Laugaveg 60. sími 6783.
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s__________________
s
iRykfrakkar
^ enskir ullargabardine
S herrafrakkar
S
\ VARÐAN
^ Laugaveg 60.
S____________
S
s
s
s
s
S
S Gólfteppi
S
S
\v ARÐ AN
ðiuggatjaldæfni
Gólfdreglar
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
- s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
sími 6783. S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
S Laugaveg 60. sími 6783.^
S ^
„Silver Cross"
s
s
s
s
barnavagnar og kerrur S
S
s
s
s
Laugaveg 60. sími 6783.s
S
IVARÐAN
Kjólaefm
s
s
s
s
Einlit og skozk ullar- S
kjólaefni, fallegt urval. ^
S
S
s
s
Laugaveg 60. sími 6783. S
VARÐAN
náttkjólar. Einnig blúss
ur og milliverk.
VARÐAN
Laugaveg 60. sími 6783.
send'iMiástöt&in
hefur afgreiðslu í Bæjar
bílastöðinni í Aðalstræti
16. — Sími 1395.
AB6