Alþýðublaðið - 12.02.1952, Page 5

ATVINNULEYSI er hin
stærsta bölvun. Það er lamandi!
fyrir líkama og sál, leggur j
heimilin í rústir og veldur i
írotnun f þjóðifc'i agsheildinni. '
Atvinnuleysið fer aldrei eitt |
saman. Að baki þess bíða vá- 1
gestir, sem verða því ágengari
sem lengur líður. Fyrst er
minnimáttarkenndin, svo von-
leysi og brostinn viðnáms-
þróttur gegn öllu; síðast kemur
svo sjálf hungurvofan. Sagan
geymir allt þetta, og þessir
dökku þræðir eru aftur og aft-
ur slungnir í vef hennar. Og
sagan geymir enn fremur þær
staðreyndir, að rætur atvinnu-
leysisins má oftast rekja til
skilningslausra og kaldrifjaðra
yfirvalda, sem horfðu blindum
augum á þarfir og lífshamingju
fjöldans.
Því miður hefur atvinnu-
Ieysið með öllum sínum fylgi-
fiskum tekið sér bólfestu hér á
meðal okkar nú víðs vegar um
landið. Það er skilyrðis’aus
réttlætiskrafa, ao ráðamenn
þjóðarinnar horfi alls 'gaðum
augum á þá hættu, og vonandi
bera þeir, verkalýðssamtökin
og þjóðin í heild gæfu til að
bægja atvinnuleysinu burt sem
fyrst.
Það er hart að verða at-
vínnííaus nú í þessari ógnar
dýrtíð. Fólkið getur kannski
gleyrnt hinum gullnu loforðum
íhaldsflokkanna um öruggt,
heilbrigt atvinnulíf, er þeir
hefðu náð völdum; en það get-
Ur ekki skilið, að hér þurfi að
vera langvarandi atvinnu'eysi
með öllum þeim atvinnutækj-
um, sem fengin hafa verið inn
í landið og með öllu því gjafa
fé, sem rennur til þjóðarinnar.
StopoS atvinna hjá
fiskiðjuveri ríkisins
Kvennasíða AB hitti nú um
helgina tvær reykvískar verka-
konur að máli. Önnur þeirra
hefur treyst því að fá vinnu í
fiskiðjuver ríkisins. En hún
hefur borið þar sárahiið úr
býtum.
— Hvernig er að vinna í
fiskiðjuverinu?
..Vinnuskilyrði eru hin j
prýði'egus'tu. og vinnan sjálE,
hreinleg og létt. Aðahtarf'ð er I
að vefj'a fisk í umbúðir. Yfir- i
ménnirnir eru vingjarnleg:r og
kurteisir. Gallinn er aðe'ns
einn, en stór: — vinnan er sára
s'oþuk Og þannig mun það
ganga t:I á cðrum fiskvinnslu- ■
stöðvum: og vinnunrr er he’d
ur ekki skipt nógu jafnt milli
starfsfólksins. Þar sem ég er, '
erum við flestar kal’aðar til
vinnu aðéins hluta úr degi og
oft ekkl nema annan og þriðja
hvern dag. Stundum er eftir- ,
tekjan eftir vikuna einar 30— 1
50 krónur. Sjá allir hvað það
lirekkur langt til þess að lifa.
af. Vinnan er greidd með tíma- '
kaupi og kauo verkakvenna j
hér í Reykjavík er kr. 9,50 i
dagvinnu frá kl. 8—5. Frá kl.
5—8 eru greiddar kr. 14,25 um
tímann, og eftir kl. 8 er greidd-
ur nætur- og helgidagataxti,
kr. 19,00 á klukkustund. Ég
hef fengið einn vinnutíma slík-
an í allan vetur.“
I — Hafið þér ekki reynt að
fá aðra vinnu jafnframt?
,,Jú; en að því er ekki hlaup-
ið; ígripavinna liggur ekki á
lausu. Maður veit heldur ekki
hvenær til manns er kallað í
vinnuna, en vill þá auðvitað
vera viðbúinn að mæta á sínum
vinnustað.“
— Hrekkur ekki hið litla
kauD heldur skammt?
I
j ,,Jú, svo sannarlega. Þar
’verður að fara varlega í sak-
irnar. Það klingir alltaf: Þú erc
einhleyp; þér er ekki vorkunn.
Atvinnu’’eysið er auðvitað enn
tilfinnarilegra ííyrir þá, sem
hafa aðra á framfæri sínu, en
einhleypa fclkið þarf líka sinna
muna með, og sé kapphlaup
um vinnu, situr það oft á hak-
anum. Ég gat ekki keypt mér
nýtt kjöt í jólamatinn og mín
ávaxtakaup voru ei'nar tvær
appe’sínur. Ég átti samt góð
jól. Undanfarið hef ég svo gott
sem sleppt öllurn mjólkurkaup-
um; en cg er svo heppin að eiga
bér'asafj; frá sumrinu og læt
hana duga.“
— F'nnú ycur ekki ástandið
í atvinnumálum uggvæniegt?
..Jú, í meira lagi. Annars
reyni ég enn að líta björtum
augum á tilveruna og vona
eindreg'ð að vinnan glæðist á
næs*urmi. Ég er syo lánsöm
að. bera vinnug’eði r brjóstí,
sem ég voria, að verði aldrei
frá mér tek’n. Það er dásam-
'egt að leggjast til hvíldar á
kvöldin, þegar víst er, að mað-
ur á að fá vinnu daginn eftir.“
Missii aívinnooa er
Ak'u-rey var selcL
Hin verkakonan var Kristín
Andrésdóttir, alþekkt að dugn
aði. Hún hefur undanfarin ár
haft fasta vinnu á Melavöllum
í Sögamýri, hjá h.f. Akurey.
— Unnuð þið margar hjá
h.f. Akurey?
..Þegar full vinna var í salt-
fiskinum, vorum við milli 10
og 20 í fastavinnu. Það var
reiðarslag fyrir þann hóp og
fleiri, er allri vinnu á stöðinni
var hætt og Akurey seld burt
úr Reykjavík. Stöðvarhúsin
standa nú ónotuð og yfirgefin.
Þar sem áður kvað allt við af
lífi og starfi vinnandi fólks, er
nú í eyði og tóm. Sama máli
gegnir í rauninni um okkur,
sem höfum misst atvinnuna11
— Hvernig var það; var leyfi
legt að selja Akurey burt úr
Reykjavík?
„Nei; hreint frá. Hún var ein
af nýsköpunartogurunum og
fengin hingað gegn því skil-
yrði, að hún legði hér upp til
atvinnuaukningar. En oít er
farið í kring urn hlutina. Er
e:gendur Akúreyjar vi’du selja
Framh. á 7. síðu.
F iolskylda Carlsens. Það hafa verið margar kvíða
J J l'ullar klukkustundir, sem
kona Carlsens rkipstjóra og dætur þeirra hióna. báðar korn-
ungar, hafa lifað, meðan hann barðist sólarhringum saman við
storma og stói’sjóa Atlantshafsins til þess að reyna að bjarga
skipi sínu, „Flying Enterprise“, og koma því í höfn. Hér sjást
þær mæðgurnar, meðan þær biðu þess í óvissu, hvern endi sú
barátta fengi. Frú Carlsen er í miðið, Karen, eldri dóttirin, 11
ára, til hægri, og Sonja, 7 ára, til vinstri.
HINN þjóðkunni skákme'st-
ari, Eggert Gilfer, er sextugur
í dag. Hann er fæddur í Há-
koti í Njarðvíkum, sonur
þeirra góðkunnu hjóna Guð-
mundar Jakobssonar trésmíða
meistara og konu hans Þuríð-
ar Þórarinsdóttur, systur séra
Árna prófasts Þórarinssonar á
Stórahrauni. Hann fluttist hing
að barn að aldri árið 1897 með
foreldrum sínum og dvaldi
alltaf hjá.þeim hér í bænum
og erlendis til ævi’oka þeirra.
Bræður hans eru þeir Jakob
Guðmundsson fræðimaður, Þór
arinn fiðluleikari og Guð-
rnundur fyrrverandi læknir á
Reykhclum, og tvær systur á
hann giftar í Danmörku.
Fyrsta skáksigur sinn vann
hann í Kaupmannahöfn 1907
—1908, þegar hann vann hinn
heimsfræga skákmeistara Capa
blanca í fjöltefli. Síðar fór móð
ir þeirra bræðra með þá Egg-
ert og Þórarinn til Kaupmanna
hafnar, og var þar með þeim
og öðrum börnum sínum með-
an þeir voru. í tónlistarskólan-
! um þar, 3—4 ár, og luku þeir
þar báðir préfi með góðum vitn
isburði.
Eggert Gilfer er píanóleikari
að menntun, þó að hann hafi,
gefið sig að skáklistinni, áreið-
anlega meira en nokkur annar
Tr'1endingur. Hann hefur unn-
fjölda skáksigra fyrir hönd
íðar sinnar er’endis, og gert
rðinn fr,ægan, og hér heima
fur hann oftar orðið skák-
íistari en okkur annar. Enn
þó ct.alið það. sem mun
'nvel lengst halda nafrrí'hans
lofti og bað er, að hann hef-
verið og er hinn ágæti kenn
; og leiðbéinandi allra þeirra
ákmanria, sem hafa skarað
im úr í skáklistinni hér í
?num síðustu 20—30 árin.
Eggert Gffer er h-inn bezti
icur, sem ekki vill vamm sitt
;a.
Kunrángi.
Eggert Gilfer.
50-70 bifreiðaátekstr
ar á 4 séiarhringum
BIFREIÐAÁREKSTRAR eru
i nú mjög tíðir á.götum Reykja-
víkur. að því ar rannsóknarlög-
reglan skýrði blaðinu frá í gær.
Höfðu þá milli 00 og 70 bifreið-
| ir lent í árekstrum fjóra síðustu
sólarhringana eða IC—17 á dag
og stórskemmdust sumar
þeirra.
Kt. Sf '
úr minningarsjóði
Öiavs Bruunborg
ÚR SJÓÐNUM verður í
haust veittur styrkur, 2000
norskar krónur. íslenzkum stú
dent eða kandidat til náms við
háskólann í Osló eða Björgvin.
Umsóknir skal senda Háskó’a
íslands fyrir márz’.ok.
-----------------:-------
fjém Prenimpda-
Skrifar á ritvél án handleggia, Það þykir sjálfsagt ekki líklegt, að hægt sé
™ ~ J að vSkrifa á ritvél án handleggja, en satt er
það samt. Á sýningu í London fyrir árámótin gátu menn horft á stúlkuna hér á myndinni gera
þetta. Iiún er handleggjalaus, en skrifar á ritvélina með verkfæri, sem fest er við enni hennar.
Það var brezka öryrkjaráðið, sem lét sýna þessa list opinberlega til þess að gera mönnum
íjóst, hvað öryrkjar gætu af hendi leyst.
ADALFUNDUR Pientsrnvnda
smiðafélags íslands var haldinn
6. bessa mánáðar.
f stjórn voru kosnif: Sig ir-'
björn Þórðarson, formáður, Bjene
dikt Gíslason, ritari. Jón Stef
ánsson frá Hvítadal, gjaldkeri
og í varastjórn Grétar SigurL-
son.
úki
AÐALFUNDUR Verkalýðs-
félags Hólmavíkur var haldinn
20. .janúar s. 1. í stjórn voru
kjörnir: Stefán Jónsson for-
maður, Þorgeir Sigurðsson
varaformaður, Þórður Björns-
son ritari, Árni Gestsson gjald
keri og Bjarni Halldórsson
fjármálaritari.
AB 5