Tíminn - 21.06.1964, Blaðsíða 3

í SPEGLITÍMANS
Mörflvægust hinna sérstöku
rannsöknaraðferða í sambandi við
flogaveiki er hin svonefnda EEG-
aðferQ, sem er elektronisk. Hún
er algerlega sársaukalaus, eins og
sjá má á myndinni af litlu stúlk-
unni hér að neðan, sem er þarna
til rannsóknar á barnasjúkrahús-
inu Filadelfia í Dianalund.
Með þessari nýtízkulegu aðferð
er hægt að leita uppi þær heila-
frumur, sem sjúkar eru og skrá
viðbrögð þeirra á sérstök línurit.
Er þannig hægt að fylgjast með
sjúkdóminum.
★ Þúsundir manna leyna því, að þeir þjást af flogaveiki, enda þóít
sjúkdómurinn hafi verið þekktur í 4000 ár. En h\ers vegna?
\ ★ Vegna þess, að hinn frumstæði ótti og hjátrú miðaldanna lifir enn
meðal mannanna í nútímaþjóðfélaginu.
Hvað er flogaveiki? Aðeins íáir
[ geta svarað þessari spurningu á
' réttan veg. Flestir setja eitthvað
óhugnanlegt og óeðlilegt í sam-
band við sjúkdóminn og flestir
sem þjást af honum reyna að
ieyna þvL En hvers vegna? Svar-
ið verður e. L v. ekki gefið í þess
ari stuttn frásögn, en a. m. k.
varpar hún nokkru Ijósi á hin
margvíslegu vandamál, sem sjúk-
dúminum eru samfara.
TaTÍð er, að um 25 þúsundir
manna í Danmörku gangi með
| sjúkdóminn. Aðeins fáein þúsund
! sjúklinganna gera ekki tilraun til
að leyna honum. Langflestir reyna
| að fara með hann í felur af ótta
! við viðbrögð samborgaranna. —
Þessi ótti er allt of mikill segja
forsvarsmenn danska félagsins,
sem hefur það að markmiði að
styðja þá, sem þjást af flogaveiki.
Þeir segja, að fyrsta skilyrðið til
þess að gera þennan sjúkdóm
bærilegan sé, að sjúklingurinn
sjálfur viðurkenni sjúkdóm sinn
og reyni ekki að leyna honum.
Að öðrum lcosti muni flogaveikin
ná tökum á öllu lífi sjúklingsins
og eyðileggja tilveru hans.
Það er enginn vafi á því að
flogaveikisjúklingar eru settir hjá
í mörgum þjóðfélögum og horn
haft í síðu þeirra. Þessi ómann-
úðlegu viðbrögð, jafnt í skólum
sem á vinnustöðum og hjá hinu op
inbera, stafa að mestu af van-
vizku um sjúkdóminn, segja sér-
fræðingarnir dönsku.
Það eru sjálfsagt ekki margir,
sem til dæmis vita, að aðeins brot
af sjúkdóminum á skylt við and-
lega vankanta eða geðveilu, en
flestir líta á flogaveikisjúklinga
eins og geðbilaða menn. Til eru
margs konar afbrigði af sjúkdóm-
inum, en aðalflokkarnir eru þrír
BiilllP
Á FÁTT er nú mcira minnzt í heimsfréttunum en dómana vfir
Nelson Mandela og félögum hans og hafa myndir birzt af þjóð-
frelsishetjunni, Svörtu Akurliljunni, í blöðum víðs vegar um
heim. En það er ekki einungis Mandela, sem á ömurlegar stund-
ir með sinn lífstíðardóm. Dómur yfir annarri manneskja var kveð-
ínn upp um leið, þ. e. hinni ungu og fallegu konu hans, sem ef til
vill á ekki eftir að sjá mann sinn nema gegnurn fangelsisrimlana.
Hér að ofan birtum við mynd af henni, sem tekin var, er hun
gekk út úr réttarsalnum f Pretoria á dögunum, eftir að hafa hlýtt
á fullnaðardóminn yfir manni sínum. Hún heitir Winnie Mandcla.
Grand Mal, sem er alvarlegasta
tegundin, Petit Mal, sú næst væg
asta og svo það sem kallað er
Automatismer.
Orðið Epilepsi, flogaveiki þýðir
nánast „kast“ og á rætur að
rekja til truflana í heilanum, sem
t. d. geta átt sér stað á fóstur-
skeiðinu t. d. ef fóstur verður
fyrir höggi eða öðru slysi.
í öðrum tilfellum er orsökin
enn þá óþekkt sýking á vissum
heilafrumum, sem m. a. getur stað
ið í sambandi við röng efnaskipti.
Því ógæfusama fólki, sem þjáist
af þessum sjúkdómi má segja til
hughreystingar að mörg stórmenni
sögunnar hafa verið flogaveik og
ekki farið varhluta af heimsku og
fáfræði samborgaranna af þeim
sökum.
Júlíus Cecar, Napoleon, Byron
lávarður, Nobel og Dostojevsky
voru t. d. flogaveikir.
Talið er, að hægt sé að lækna
flogaveiki í einum þriðja tilfella.
Einum fjórða hluta er aðeins hægt
að hjálpa lítið, en fyrir afganginú
þ. e. um 2/5 eru batahorfur mikl-
ar. í Danmörku hefur.verið kom-
ið á fót sérstökum stofnunum fyr
ir flogaveikisjúklinga og svo er
í mörgum öðrum löndum.
Þar starfa læknar, sem hafa það
takmark að ná yfirhöndinni yfir
þessum ömurlega sjúkdómi, en til
þess að svo verði verða allir að
-leggjast á eitt, sjúklingurinn sjálf
ur, foreldrar, kennarar, atvinnu-
rekendur og hið opinbera.
r>io peKKio visi ou manninn
á myndunum. Þetta er hinn
þekkti hetjuleikari, Oharlton
Heston, sem hyggst nú festa á
tjaldið sögu Michelangelos, e-
kvikmyndatakan þegar byrjuð.
Eins og sjá má á annarri mynd
anna, hefur leikarinn látið sér
vaxa alskegg til að fá sem eðli
legastan svin í kvikmvndinni.
e.r mynain xeiun a oiaoa-
mannafundi og stendur leikar-
inn við hliðina á líkani af einu
leiksviðinu.
Hin myndin er tekin af hon
um á Mount Altiissimo í einu
atriði kvikmyndarinnar og ber
Heston þar túrban, sem gerir
hann líkan öðrum Lawrance oí
Arabia.
VAR ÞAÐ EINUNGIS DRAPFYSN?
Búizt er við, að í lok þessa mán
aðar komi hin umtalaða Warr-
en-skýrsla um morðið á Kennedy,
Bandaríkjaforseta, fyrir almenn-
ingssjónir, og verður það umfangs
mesta skýrsla sinnar tegundar í
Bandaríkjunum.
Þótt efni skýrslunnar sé enn í
heild á huldu, þykjast þó margir
vissir um niðurstöðu Warren-
nefndarinnar, þ. e., að Harry Lee
Oswald sé einn sekur um forseta
morðið.
Þó segja sumir að skýrslan
verði til að styðja þá mjög
útbreiddu skoðun, að Os-
wald hafi einungis haft sjúk-
lega drápslöngun, hafi viljað
drepa, ekki aðeins forsetann, held
ur hvaða aðra þekkta persónu sem
var. Fylgismenn þessarar skoðun-
ar segja, að í augum Oswalds
hafi Kennedy aðeins verið eftir-
sóknarvert skotmark, sem full-
nægði drápsfýsn hans.
Taka verður fram, að fylgis-
menn þessarar skoðunar hafa úti-
lokað alla aðra en Oswald sem
hugsanlega morðingja.
Til stuðnings skoðun sinni
minna þessir menn á skotárás Os-
walds á Edwin Walker, hershöfð-
ingja, í Dallas í apríl í íyrra. Póli-
tísk sjónarmið Walkers eru alveg
gagnstæð skoðunum Kennedys
heitins og hvernig má það þá
vera, ef pólitískar skoðanir lágu
að baki skotárásinni á Kennedy,
að Oswald skyldi líka gera árás
á Walker? spyrja hinir sömu menn
Svarið hafa áhangendur framan-
greindrar spurningar á reiðum
höndum: Báðir þessir menn voru
frægir, en svo óheppnir að lenda
báðir innan skotmáls riffils Os-
walds. í viðtali við Dallas Morn-
ing News í síðustu viku sagði
ekkja Oswalds, að maður hennar
hefði ekki hatað Kennedy forseta
n'é Conally ríkisstjóra. „En hann
langaði til að verða mikil skytta“,
bætti hún við.
En hvað svo sem er um þessar
og þvílíkar bollaleggingar er það
víst, að Warren-skýrslan mun
vekja mikla athygli, enda hefur
hennar verið beðið með mikilli
óþreyju.
Marina Oswald
HVAÐ ER FLOGAVEIKE?
TlMINN, sunnudaginn 21. Iúní 1964
3