Tíminn - 11.10.1964, Qupperneq 7

Utgefandi FRAMSOKNARFLOKKURINN
Framkvæmdast.lórl Kristián Senediktsson Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson láht Andrés Kristjánsson. .ión Heigason og indriði
G Þorsteinsson Fulltrúi ritstjórnar Tómas Karlsson Frétta
stjóri: Jónas Kristjánsson Augiýsingastj.: Steingrimur Gíslasor
Ritstjómarskrifstofur i Eddu-húsinu simar 18300—18305 Skri
stofuT Bankastr 7 Afgr simi 12323 Augl. siml 19523 Aðrr
skrifstofur. simi 18300 A.skriftargjald kr 90.00 á mán inno-
lands — f lausasöiu kr 5,00 eint — Prentsmiðjan EDDA U.
Utvaldir og höftis
MBL. SKÝRIR frá því, að ílokksráð Sjálkstæðis-
flokksins hafi setið á fundum undanfarna daga og gert
ýmsar ályktanir. M. a. hafi það ályktað, að Lslerzku bjóð-
félagi ríki nú frelsi í stað fjötra og sé þaðað þakka við-
reisnarstefnunni.
Varla mun ætlun flokksráðsins að ialda því fram,
að hér hafi ríkt einræði og algert ófreSi áður en við-
reisnarstjórnin kom til sögu, þótt það 'æri í samræmi
við ýmsan annan áróður um vinstri stjfnina. Sennilega
mun það eiga við, að frjálsræði í viðskipum hafi aukizt.
Það er rétt, að dregið hefur veri úr innflutnings-
og gjaldeyrishöftum, en það er að hkka góðum afla-
brögðum og hækkandi útflutningsvc'ði, og verður því
ekki á neinn hátt þakkað ,,viðreisnartjórninni“.
Hins vegar hefur það gerst í ið hennar, að hvers
konar stofn- og rekstrarkostnaður hfur verið allt að tvö-
faldaður og þetta gerir mönnum ttanlega stórum örð-
ugra fyrir um allar framkvæmdir tí rekstur. Þetta verk-
ar raunverulega eins og verstu öft á framtak hinna
efnaminni- Þá hafa vextir verið jórhækkaðir, en vaxta-
hækkun er vitanlega ekkert anhð en ein tegund við-
skiptahafta. Seinast, en ekki sízt, iafa svo verið tekin upp
hin stórkostlegustu lánsfjárhöftmeð hinni miklu frvst-
ingu sparifjárins í Seðlabankanm.
í engu landi Vestur-Evróú ríltja nú eins stórfelld
lánsfjárhöft og á íslandi. Þssi miklu lánsfjárhöft
þrengja nú að atvinnulífinu á?lestan hátt. Nýlega hefur
því verið átakanlega lýst í blaí iðnrekenda, hvernig þessi
höft eru að drepa íslenzka elaiðnaðinn vegna þess, að
hinir útlendu keppinautar bjða miklu betri lánskjör
Lánsfjárhöftin og vaxihöftin hvíla eins og köld
hönd á atvinnulífinu og drga úr framtaki þúsunda ein-
staklinga og fyrirtækja.
Svo kemur flokkráð rjálfstæðisflokksins til fundar
og lætur eins og þessi hö^ séu ekki til. Hvar hafa þessir
blessaðir menn verið? Ea er það svo, að þeir, sem ráða
Sjálfstæðisflokknum ogmest eru í náðinni, verði ekki
varir við lánsfjárhöftn? Er þeim kannski svo laglega
beitt, að útvaldir verð;ekki neitt tvrir barðinu á þeim?
Ltftleiðir
SAMKVÆMT blaðafregnum munu utanríkisráð-
herrar Noregs, Dfimerkur og Svíþjóðar hittast bráðlega
og ræða um hina óbilgjörnu kröfur. sem SAS gerir enn
einu sinni á herdur Loftleiðum
íslendinga1 kvíða ekki þessuin fundi. Hann getur
ekki endað nera á einn veg. Slíkt traust bera íslendingar
til utanríkisrb'herra hinna norrænu bræðraþjóða. Svo
fjarri eru krfur SAS allri sanngirni. Svo andstæðar cru
þær anda prrænnar samvinnu. íslendingar kvíða því
ekki fundi )mna norrænu ráðherra.
iíidin og Gylfi
GYjf1! Þ GÍSLASON lætur eins og það sé honum
og ríkistjórninni að þakka, að gjaldeyrisstaða bankanna
er nú ugstæð. Sannleikurirnn er sá, að þetta er hvorki
Gylfa 'ða Bjarna að þakka, heldur síldinni Bæði hefur
hún eiðst vel og verðið á henni hækkað. Hvorugt af
v^ssi er ríkisstjórninni að þakka.
xylfi ætti frekar að halda áfram að segja frá irið-
arstfnu kíiiverskra kommúnista en að vera að eigna sér
síic'na. Það gerði hann a. m. k. minna broslegan.
T í A Í N N , sunnudaginn 11. október 1964
Walter Lippmann ritar um alþjóSamál:
Goldwater álítur að heimurínn
allur eigi að lúta Bandaríkjunum
Trú hans á úrslitakosti er hættuleg fríðinum
EISENHOWER hershöfðingi
segir það hreinustu firru hjá
fólki að halda að Barry Gold-
water sé ófriðarsinni, það er
að segja maður, sem vilji koma
ófriði af sfað. Svo vill nú samt
til, að Goldwater er einmitt
þannig gerður maður, að hann
er miklum mun líklegri til þess
en Johnson forseti að leiða
okkur út í stríð.
Þessarar ásökunar gætir
mjög í kosningabaráttunni.
Hún byggist á hrifni Goldwat
ers af því að ganga á fremstu
nöf, og því áliti manna, að
áköf fíkni hans í að ógna með
kj arnorkustyrj öld, geti komið
Bandaríkjunum í þær aðstæð-
ur, að ekki verði um nema
tvennt að velja, annaðhvort
hreina uppgjöf eða kjarnorku-
styrjöld.
Þetta ber ekki að skilja svo,
að Barry Goldwater óski eftir
stríði í raun og veru. En öllum
kostum, sem völ kynni að vera ■
á í stað stríðs, vísar hann á
bug sem uppgjöf. linku eða
lítilmennsku.
ÁTTAVILLA hans í afstöðu
til hermála og hugmyndir hans
um utanríkismál, eiga rætur að
rekja til þess, að harin gengur
út frá því sem gefnu, að öll
um heiminum, jafnt óvinum og
keppinautum sem bandamönn
um, beri að hlýða Bandaríkja
mönnum og muni hlýða þeim,
þegar til kastanna kemur.
Þarna sér maður heilaspuna
draumóramannsins enn einu
sinni að verki. Þetta er sú tál-
vörn ofurmennisins, að and-
stæðingarnir hverfi af sjónar-
sviðinu, þegar þeim er skipað.
Auðvitað æskir öldungadeild
arþingmaðurinn ekki ófriðar.
En hann er á valdi þeirrar
blekkingar, sem er stjórnmála
manni hættulegri en allt ann
að, sannfæringarinnar um eigið
ofurvald.
SÁ, sem veitir ummælum
Goldwaters um utaríkismál
nána athygli, kemst að raun
um, að þegar hann nefnir
stjórnkænsku á hann við fram.
setningu úrslitakosta. Ef gert
er ráð fyrir, að hann meini í
alvöru það, sem hann segir, þá
virðist hann ætla að greiða
fram úr öllum okkar margvís-
legu erfiðleikum með því að
setja þessum eða hinum úr
slitakosti.
Hann ætlar að binda endi á
baráttuna í Vietnam með því
að leggja fram úrslitakosti
bæði í Hanoi og Peking. Hann
ætlar að losna úr Kúbu-klíp-
unni með því að gera Castro
úrslitakosti. Berlínarmúrinn
ætlar hann að fjarlægja með
því að bera fram úrslitakosti
við ríkisstjórn Sovótríkjanna
GOLDWATER á í nokkrum
erfiðleikum með að afsanna, að
hann sé ófriðarsinni. Eisen-
hower hershöfðingi hefir grip
ið til þess að lýsa því yfir hvað
eftir annað að undanförnu, að
enginn maður, sem lifað hafi
af stríð, geti nokkru sinni ósk-
að eftir nýrri styrjöld. En ekki
verður því andmælt, að Barry
Goldwater er mikill aðdáandi
úrslitakosta. Það eitt gerir
hann að stórhættulegum manni.
Víða má finna öflugar, hug-
djarfar og stoltar þjóðir, sem
eru á öndverðum meiði við
Bandaríkjamenn í ýmsurn efn-
um. Forseti, sem ætlar að
grundvalla utanríkisstefnu sína
á úrslitakostum, hefir ekki gert
sér ljóst, að öðrum þjóðum
svipar til Bandaríkjamanna að
því leyti, að þær vilja heldur
berjast, en gefast upp, ef þær
eru á annað borð knúðar til að
kiósn bar- 1 rniili
ÞARNA er einmitt að finna
megineinkenni goldwaterism-
ans og ógnun þá, sem af hon-
um stafar á sviði utanríkis-
mála. Það er eðlisgróin og áköf
ást á úrslitakostum umfram
samninga. Þess vegna ætlar
hann að sanna, — enda þótt
hann óski ekki ófriðar, — að
hann hafi fullt vald á stríðs-
þrunginni aðstöðu, og ef til vill
einnig að lokum á þeirri úr--
slitastund, þegar hættan á al-
gerri afmáun vofir yfir.
í augum Goldwaters er heim.
urinn umhverfis ekki áþreifan-
legur. Hinar framandi þjóðir,
sem búa handan úthafanna, |
eru að hans áliti ekki menn, ®
sem við hljótum að verða að
búa með á þessari jörð. Þetta
eru aðeins óhlutkenndar verur,
sem leysast upp, ef forsetinn
geltir að þeim
í KOSNINGABARÁTTUNNI,
sem nú stendur yfir, hefir ekki
verið háð nein alvarleg deila i
um úrlausnarefni á sviði utan-
ríkismála. Og sennilega verður
ekki úr neinni slíkri deilu.
Forsetinn lifir í heimi veru-
leikans og þar þarf hann að
fást við Rússa, Kínverja, Þjóð.
verja, Suður-Ameríkumenn, Vi-
etnama og Kýpurbúa. Þeir eru
hver öðrum líkir og flestir
þeirra eru ákaflega óþjálir við-
fangs.Ýmislegt er þeim þó sam-
eiginlegt. En forsetinn lifir i
heimi veruleikans, og þess
vegna er honum ljóst, að hann
skapaði þá ekki. Hann veit,
að hann á þá ekki og honum er
vel ljóst, að hann getur ekki
skipað þeim fyrir verkum
En Barry Goldwater lifir
ekki í heimi veruleikans og
hann á ekki í höggi við raun-
verulega menn. Þar er ekki
um neitt annað að ræða en
góðmennin og illmennin úr
'-nonrlipimi ofurmennisins.
E'li.lEÍ