Alþýðublaðið - 29.04.1954, Qupperneq 4
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Flnimfudagur 29. april 195*
Útgeísnöí: Alþýðuflokkurinc. Ritstjórl og ibyrgBajmABur:
Hanuibil Valdimarssau MeSritstjóii: Helgi Sæmundssoa.
Fréttíiíióri: Sigvaldi Hjálmarsson. BiaCamema: Loftur Guð-
mundsson og Rjörgvin Guðmundæon. Auglýsingastjórl:
Emma Möller. Ritstjómarsímar: 4901 og 4902. Auglýsinga-
gíml: 4906. Afgreiðslusíml: 4900. Alþýðuprentsmiðjan,
Hvg. 8—10. Áskziftarverð 15,00 á mán. 1 lausasölœ 1,00.
Áðvörun verkalýðssamtakanna
MORGUNBLAIHÖ ræddi í
gær í forustugrein. uppsögn
kaupgjaldsisanrninga verkalý&s
félaganna, og komst að þeirri
niðurstöðu, að það væri bæði
ástæðulítið og óviturlegt að
fara nú að segja upp samn-
ingum.
Morgunblaðið ráðleggur því
yerkafóíki að segja ekki upp
samningum, en hjá flestum fé-
lögunum eru samningarnir nú
bundnir um 6 mánuði í senn
miðað vfð 1. júní og 1. desem-
ber. Að öllu óbreyttu er því
aðeins hægt að segja þeim upp
tvi^var á ári, 'þ. 1.
maí og fyrir 1. nóvember, en
sé það ekki gert, ■ framlengjást
þeir óbreyttlr. «
‘ Nú verður því ekki neitað,
að efnabagsástand allt í Iand-
inu er næsta • ótryggt. Flest
bendir meira að segja til þess,
að gengislækkun geti verið
skelft á fyrirVaralítið. En e£
það yrði gert, myndi slík rosk-
un verða á öllu verðlagi, að
óþolandi væri að hafa kjara-
samninga verkalýðsfélaganna
bundna í allt að 6 mánuði.
Forsagan að ráðleggingum
Morgunblaðsins er því sú, að
Fulltrúaráð verkalýðsfélaganna
í Reykjavík boðaði fyrir nokkru
til ráðstefnu unj uppsögn samn
inga, og var í fyrstu farið fram
á það við Vinnuveitendasam-
band fslands, að það féllist á
j»á breytingu á samningum, að
þeir yrðu uppsegjanlegir með
eins mánaðar fyrirvara hve-
nær sem væri.
Viðræðum stétiarfélaganna
við vinnuveitendasambandið
lyktaði þannig að vinnuveit-
endur synjuðu þessum tilmæl-
um.
Að þessum svörum fengn-
um, kom ráðstefna verkalýðs-
félaganna aftur saman og gerði
þá svohljóðandi ályktun:
„Framhaldsfundur ráðstefnu
vekkalýð^félaganna í Reykjat
yík, um afstöðuna til samnings
pppsagnar, haldinn 26. apríl
1954, skorar á yerkalýðsfélög-
in að segja upp samningum
sínum fyrir 1. maí n. k., til
þess að breyta uppsagnar-
ákvæ'ðum þeirra þannig,
Aö ÞEIR VERÐI UPPSEGJ-
ANLEGIR HVENÆR SEM ER
MEÖ EINS M.4NADAR FYR-
IRVARA.“
í greinargerð með tillögim-
rnn er tekið fram, að ráðstefn-
an byggi þe'ssa ályktun sína
meðal annars og aðallega á
því, hversu efnahagsástandið
sé ótryggt, og á nauðsyn þess,
að verkalýðssamtökin séu við
öllu búin og sífellt á verði.gegn
hættumii á nýrri gengislækk-
un og kjaraskerðingu.
Hér er því um sjálfsagða
varuðarráðstöfixn að ræða af
Jiendi verkalýðssamtakanna.
Þau félög, sem segja upp, hafa
íausa samninga sína og geta þá
með eins mánaðar fyrirvára
'gert nauðsynlegar ráðstafánir
ásamt öðrum stéttarfélögum,
ef gengislækkun yrði skelit á,
eða önnur stórfelld röskun yrði
i verðlagsmálunum, vegna að-
gerða ríkisstjómarinnar.
Ef ríkisstjórnin er ekki með
nein gengislækkunaráform r
kollinum, þarf hún ekkert að
óttast í sambandi við uppsagn'
irnar. Þá er ekki líklegt að
upþsagnirnar leiði til (neinna
stórbreytinga í samningum í
hækkunarátt. Og ef stjórnin
gerði myndarlegar ráðstafanir
til veritlækkunar á nauðsynja-
vörum almennings, má telja
víst, að engar kauphækkanir
þyrfti að ótíast.
En eins og útlitíð allt er í
dag, er það fullkomlega tíma-
bært að aðvara ríldsstjórnina.
Og uppsagnirnar eru skorinorð
aðvörun af hendi verkalýðs-
! samtakanna. Þær þýða það, að
bau séu viðbúin og muni svara
generislækkun tafarlaust með
viðeigandi ráðstöfunum.
Dagsbrún hefur sagt upp sín
um samningum, Sjómannafé-
lag Reykjavíkur segir upp bæði
farmannasamningum sínum og
togarasamningum og mörg
stéttarféíög út um Iand hafa
begar tilkvnnt uppsögn, en önn
ur munu óefað senda uppsögn
fyrir laugardaginn.
Verkalvðsfélögin bafa enga
ástæ’ðu ti! að fara að ráðum
Morglmblaðsins í bessu máli.
Allur er varinn góður, og þess
vegna bezt að geta svarað hvers
konar bugsanlegum árásum á
launakíör verkalýðsins með
sem allra stytztum fyrirvara
Guðmundur Daníelsson rifhöfundur:
í GARD
GARÐLÖNDIN Iiggja .
auð og þíð, það hafa þau
reyndar gert lengst af síðan
í haust, en vetrarsvefni
hafa þau eigi að síður sofið,
og notið fullrar hvíldar, en
nú er skammt til dags, það
bjarmar fýrir morgni á
nýju vori. Ég hef reikað um
garðlöndin þessa dagana og
horft á svefnrof þeirra í, apr
ílgustinum, lesið út úr
dökkri off votri ásýnd þeirra
morgundrauminn, sem verð
ur þeirra síðasti áður en
þau vakna, hlustað á mold-
artunguna umla. iíkt og loft
og vatn hvíslist á undir fót-
um mér; Bráðum kemur
hún — bráðum kemur hún,
mjúkhfenta konan með fræ-
ið.
Og fever er hún? spyr ég.
■En það er ekki vegna þess
að ég viti það ekki, ég veit
hver bráðum gengur út í
þennan garð til að sá, ég
man eftir henni síðan ■■ í
fyrrasumar, hún stóð hér
inni á milli fullsprottinna
kálraðanna með strákörfu
fulla af salati, grænkálj. og
hreðkum, hvítkáiið óg. blóm
kálið var vist ekki fuli-'
sprottið, því ?.ð enn var
langt til hausts.
Ert það þú, seni átt þenn-
an garð? spyr ég.
Konan með. strákörfuna
brosir. Nei, bað er hún stall-
systir mín í hinum bænum,
ég er að sækja íyrir hana i
matinn, , segir bún. Siðan
bætir hún við: Ég á. sj-álf
engan m Itjurtagarð enn bá,
en næsta vor fæ ég ósánu
skákina ;-hérna rriéðfram
girðingunni, svo að um
þetta leyti að ári sérðu mig
kamiski í mínum eigin
garði ég er búin að kenna
börnunum mínum að borða
grænméti.
Þetta er ég að hugsa um
núna í dag, af því að vorið
er í nánd. Aprílvindurinn er
að vísu ekki hlýr, í morgun
var grátt í-rót, fyrir hádegið
kom hryðja af hafi,. og það
var eins og svart t jald með
longu, gráu kögri hefði ver-
ié héngt fyrir allt sviðið,
sólaráttina, en núna síðdeg-
ir grisjar í ljósblá skínandi
op gegn.um skýin, og moictin
í görðunum' er byrjuð að
þorna.
Þytur vindsins er líka
með öðrum hætti en bánn
var í vetur. — Það er elns
, o? hlegið sé hátt.í lofti og
riður fallvatnanna kveði
•,’ið undir. Galsafengin kát-
ína kveði>r við írá hæðum,
en moldartunga jarðarinnar
umiar vordraum sinn. í
svéfnrofunum: Bráðum kem
ur hún. — bráðum kemur
hún. miúkhenta konan með
fræið. Og ég stend hér einn
úti í svölum aprílvindinum
o<? hlusta á byt bans nær og
f'jær. og á raddir frá himni
o° jörð. Vorbytur, segi ég
við sjálfan mig, mér bregzt
"það ekki, þetta er hann. Að
vísu getum við enn átt þess
von að hann hljóðni og norð
angarðurinn takj til að
þeyta básúnur sínar um
stund. Slíkt myndi hryggja
marga, en engan skelfa þó.
Við erum börn fslands. Og
því blessum við sól vorsins,
að hún byrgir sig stundum
svo lengi. Suðurlaná.
S
S
S
s
s
s
S
S
s
s
s
s
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
■s"
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
>
s
s
s
s
s
■ v-
s
s
Helgi Sæmundsson svarar Morgunblaðinu -
Alþýðublaðið
vantar unglinga til að bera blaðið til kaupenda í
KÓPAVOGSHREPPI
Talið við afgreiðsiuna. - Sími 4900.
og spurmngar
- og sóðinn i forarpollinum
MORGUNBLADIÐ hefur
verið athafnasamt í minn
garð undanfarið. Það til-
kynnti lesendum sínum fyrsta
sumardag, að ég hef ði komið á
fjórum fótum heim frá Dan-
mörku og Noregi. Ég svara^i
ásökunum þess og fúkyrðum í
greinarkorni, þar sem reynt
var að rökræða við Morgun-
blaðið, þó að maður sé raunar
löngu þreyttur á slíkum til-
mun því stikla á stóru að þessu
sinni. Tilboð dönsku ríkís-
stjórnarinnar byggðist óneit-
anlega á nokkrum misskiln-
ingi, og hans hefur gætt í enn
ríkari mæli í skrifum danskra
blaða. Politiken fullyrti í frétt
sinni, að í tilboði dönsku
stjórnarinnar væri tiltekið á-
kvæði, sem íslendingum fannst
mjög óaðgengilegt. Þetta á-
| kvæði mun alls ekki að finna í
raunum. Á sunnudag gerir svo j tilboðinu. Information hefur
Morgunblaðið sér hægt um vik rætt handritamálið af þekking
og boðar, að ég hafi misst höf- arleysi og fljótræði, og sama
uðið. Hins vegar bregður svo gildir um sum íhaldsblöðin í
einkennilega við, að málflutn- Danmörku. Mér kemur á ó-
ingur blaðsins er síður en svo ' vart, að Reykvíkingur skuli
jþurfa að spyrja um þessi at-
j riði, en ég er vissulega ekki of
'góþur til að svara honum fyrst
Nú er atlagan orðin tveggja hann spyr kurtei.sIega og af á-
manna verk, svo að eitthvað huga Sannarlega væri ástæða
finnst Morgunbi aðinu við til að ræða þessi viðhorf nán.
þurfa. Annars vegar er a ar en það verður að biða betri
verki gapuxi sá, sem kailar sig tím,a eins og ég tók fram £
Reykvíking, hins vegar stjorn fyrri grein minni,
málaritstjórinn, sem hyggst
í eftirmælastíl.
TVEGGJA MANNA VERK
koma til liðs við samherja
sinn. Morgun'blaðið hefur þann
ig mikið við í baráttunni gegn
höfuðlausum manni.
Reykvíkingur er farinn að
ÓLAFUR OG HEOTOFT
Önnur spurning Reykvík-
ings er sú, hvað það sé í um-
mælum hins danska forsætis-
spekjast og beinir til mín ráðherra um handritamálið,
þremur fyrirspurnum. Þeim s&m ís.Ienzka ríkisstjórnin hafi
er mér Ijúft að svara fyrst eft-
ir slíku er leitað.
misskilið. Ég býst við, að Reyk
víkingur sé hér að inna eftir
: upplýsingum um hvaða um-
DANSKUR mæli Hans Hedtofts Ólafur
MISSKILNINGUR Thors hafi misskiiið, þó að
Fyrsta spurningin er á þá hann spyrii svona kjánalega.
leið, hvernig geti verið um Því er fljótsvarað. Ólafur
danskan misskilning að ræða í Thors misskildi, hvað Hans
sambandi við afgreiðslu ríkis- Hedtoft var að fara, þegar
stjórnar íslands á íkveonu til- danski forsætisráðherrann lét
boði, sem henni berist frá Dan svo um máelt í blaðasamtali,
mörku. Svarið gæti verið efni að tilboð dönsku ríkisstjórnar-
í ýtarlega grein, eh ég ætla innar væri ekki lengur á dag-
ekki að svo stöddu að rjúfa j skrá. Ólafur virðist hafa í-
leyndina um handritamálið og'myndað sér, að Hedtoít væri
með þessu að skrínleggja hand
ritamálið. '*Sú sk-oðun hefur
hvergi komið fram af hálfu
danska forsætisráðherrans sem
betur fer og ástæðulaust að
ætla honum slíkt að óathuguðu
máli. Ólafur Thors á sjálfsagt
eftir að sannfærast um þetta,
og þá fær Reykvíkingur von-
andi vitið líka.
MÁ ÉG SVARA?
í þriðju spurningunní innir
Reykvíkingur eftir því við
hvað ég eigi, þegar ég ráðlegg
Morgunblaðinu að . spyrja
Bjarna Benediktsson fyrrver-
andi utanríkisráðherra rnn
fótaburð skjólstæðinga hans í
sambandi við handritemálið.
Síðan gefur Reykvíkihgur í
skyn á miður smekklegan hátt,
að ég sé hér að hringsóla í
kringum sendiherra íslands í
Kaupmannahöfn, þó að ég hafi
ekki minnzt á hann einu orði.
Þessari spurningu get ég ekki
svarað nema rjúfa leyndina
um handritamálið. En í tilefni
þessa vil ée spyrja ríkisstjórn-
ina, hvort hún telii æskilegt,
að' birtar séu upplýsingar um
j handritamálið, sem ligeja á
jlausu í Daomörku, þó að þær
séú meðhöndlaðar sem hernað-
arleyndarmál á íslandi. Vill
ekki íslenzka ríkisstiórnin
eera svo vel og birta skýrslu
bá um handritamálið, sem
Biarni BeneHiktsson gaf á lok-
uðum fundi í sameínuðu
þingi? Vill hún ekki gera svo
vel og leggia öll gögn handrita
málsins á borð'ð’ Þá skal ég
svara bessari þriðju spurningu
Reykvíkings og leggja rnig
fram, um að gera honum til
hæfis. En ég vil ekki verða til
Framhald á 7. síðu.