Tíminn - 25.11.1964, Blaðsíða 5

17
MIÐVIKUDAGUR 25. rtóvember 1964
TIM9NN
Bók Eriendar um
Kúrdana er komin
Bókar Erlendar Haraldssonar
um Kúrda hefur verið beðið með
nokkurri eftirvæntingu. Nf er
hún komin út hjá Skuggsjá og
nefnist „Með uppreisnarmönnum
í Kúrdistan.“
íslendirígar hafa ekki átt marga
ævintýramenn í blaðamannastétt,
enda er íslenzka blaðamannastétt-
in ung að árum. Og enginn ís-
lenzkur blaðamaður annar en Er-
lendur Haraldsson hefur orðið til
að flytja málstað undirokaðrar
smáþjóðar á alþjóðavettvangi og
jafnframt deilt með henni deg^ og
nótt meðan hún berst fyrir lífi
sínu. Erlendur hefur dvalizt lang-
dvölum í Kúrdistan. Honum var
smyglað inn og út úr landinu og
hætti við það lífi sínu. Hann varð
að fara huldu höfði og leita næt-
urstaðar í hellum, eins og hver
annar sakamaður. Og í þessari bók
segir frá ferð hans um brenndar
sveitir og héruð stórbrotins lands.
í bókinni segir einnig frá eftir-
minnilegum leiðtogum kúrdískra
uppreisnarmanna, skæruliðum og
bændafólki. Hér er því um
að ræða mjög forvitnilega bók
um þróttmikið fólk, sem berst við
ofurefli og ungan íslenzkan blaða-
mann, sem hefur reynt að hjálpa
því.
Bókin er 185 bls. skreytt mörg-
um myndum og kostar hún kr.
298.55.
HJUKRUNARNEMII
FRAMANDIIANDI

,
Þorbjörg Árnadóttir.
Kalt er við kórbak
Kalt er við kórbak heitir bók,
sem Guðmundur J. Einarsson frá
Brjánslæk sendir frá sér. „Höf-
undur hefur frá mörgu að segja
á sjó og landi, utanlands og inn-
an. Hann segir hressilega frá og
af mikilli eínlægni og einurð, en
einnig ríkri réttlætistilfinningu,
hvort sem í hlut á nánasta skyld-
fólk hans, félagar á íslandi og í
Færeyjum, þar sem hann átti
heima um árabil, — sóknarprest-
urinn, sveitarhöfðínginn eða yfir-
læknir og hjúkrunarfólk á Vífils-
stöðum. Bókin er 264 bls. útgef-
andi er Skugg«já og bókin kostar
kr. 295.40.
GB-Reykjavík, 18. nóvember.
Komin er út á vegum ísafold-
arprentsmiðju skáldsaga, sem
nefnist „Signý“ og hefur auka
heitið „Hjúkrunarnemi í framandi
landi,“ en höhindur er Þorbjörg
Árnadóttir rithöfundur og mag-
ister í hjúkainarfræðum.
Sagan hefst í Reykjavík, þegar
Spánska veikin dynur yfir og
Signý gerist sjálfboðaliði við
hjúkrunarstarfíð í Miðbæjarbama
skólanum. Sögusviðið færist svo
til Kaupmannahafnar. Signý hef-
ur hug á að læra hjúkrun en þyk-
ir of ung til að fara á hjúkrunar
skóla og verður að bíða á ann-
að ár, vinnur á hjúkrunarheimili
og skrifstofu og kynnist ýmis
konar fólki, sorgum þess og gleði,
þ.á.m. íslenzkum Garðstúdentum,
lístafólki, einstæðingsstúlkum,
sem fóru út í heim í leit að hajn-
ingjunni, og fleirum. Loks kemst
Signý á hjúkrunarskóla á stórum
spítala. sjúklingar, hjúkrunarlið
og aðrir ganga yfir sögusviðið og
reynsla Signýjar verður margþætt
og viðburðarrík. Sagan er byggð
á sönnum atburðum í aðalatrið-
um, en öllum nöfnum breytt og
Skáldavillurnar
• ein persóna gerð úr tveim eða
j fleiri.
Þorbjörg Árnadóttir (frá Skútu
j stöðum) hefur áður sent frá sér
i nokkrar bækur, m.a. skáldsöguna
„Sveitin okkar,“ og leikritið
„Draumur smalastúlkunnar" og
ferðabókina „Pílagrímsför og
ferðaþættir." Þorbjörg var í mörg
ár við hjúkrunarnám erlendis,
fyrst í Danmörku, en lengst vest-
ur á Kyrrahafsströnd Bandaríkj-
anna, lauk meistaraprófi, en sam
hliða stundaði hún og bókmennta
nám við háskóla vestra. Eftir heim
komuna fékkst hún við hjúkrun
areftirlit og ritstörf.
Skáldsagan „Signý“ er 168 bls.
og kostar kr. 200.45.
í Skáldatíma
Gagnrýni á þjóðleg og alþjóð-
leg menníngarviðhorf Halldórs
Laxness birtast í Skáldavillumar
í Skáldatíma, bók, sem Einar
Freyr hefur sent frá sér. Bókin
er í Episku söguútgáfunni, og á
baksfðu segir, að hér sé fremur
um að ræða málefnalega gagn-
rýni á Halldór Laxness en per-
sónulega. Bókin er 136 bls.
NÝ ÆTTARSAGA ÚR ÍSLENZKU ÞJÓÐÚFI
Valt er veraldar gengið er „ris-
mikil ættarsaga úr íslenzku þjóð-
lífi eftir Elínborgu Lárusdóttur.
Á síðasta ári sendi hún frá sér
bókina Eigi má sköpum renna, og
h}aut fyrir hana mikið lof. í
þessari nýju bók er enn sögð saga
Dalsættarinnar, einkum þó sona
þeirra Dalshjóna. Hákon er orð-
inn kapellán hjá prestinum á
Felli og fær heimsókn af Jörgen
Jörgensen, öðru nafni Jörundi
hundadagakonungi.
Skáldkonan vefur inn i frásögn
sína aldarfars- og þjóðlífslýsing-
um og sögnum, sem lifað hafa á
vörum fólksins, einkum þó um
ættarföðurinn Hákon rika í Dal.
„Gera þær söguna alla litríkari
og byggingu verksins sterkari, og
sanna það, sem áður var vitáð, að
skáldkonan kann vel til verka og
gjörþekkir það tímabil, sem þessi
rismikla saga spannar yfir.“
Bókin er 276 bls. og hún kostar
kr. 298.50. Útgefandi er Skuggsjá.
Varðberg á Húsavík
Hinn 10. nóvember var stofn
að Varðbergs-félag á Húsavík, sjö
unda Varðbergsfélagið í landinu.
Stofnendur vora rúmlega 30 tals
ins. Stofnfundurinn var haldinn
í samkomuhúsinu Hlöðufellí, og
var á honum lagt fram lagafrum
varp, sem samþykkt var samhljóða
en jafnframt samþykkti fundur-
inn að gerast aðili að samþykkt
um samstarf Varðbergsfélaganna,
sém gerð var á landsráðstefnunni
á Akureyri fyrst í nóvember.
í stjóm félagsins voru kjörnir
þeir Stefán Sörensen. formaður
Páll Þór Kristinsson, 1. varaf.,
Guðm. Hákonarson, 2. • varaf.
Einar Fr. Jóhannesson, ritari,
Ragnar Helgason, gjaldkeri og
Ární Björn Þorvaldsson, með
stjórnandi. Varastjóm skipa þeir
Jón A. Ámason, Stefán Hjaltason
og Gunnar Páll Jóhannesson.
TÍU BÆKUR FRÁ
ÆSKUINjNÍ ! ÁR
Frá bókaútgáfu Æskunnar
koma út tíu bækur í ár, og eru
þá útgáfubækur Æskunnar .orðn-
ar 120 síðan útgáfan hófét árið
1930. Sumar bókanna að þessu
sinni eru endurprentaðar, og kem
ur t.d. ein út nú í fimmtu útgáfu.
pn það er:
' Örkin hans Nóa eftir Walt
Disney, í þýðingu Guðjóns Guð-
Jónssonar fyrrv.. skólastjóra. Eng-
in bók hefur komið oftar út hjá
Æskunni, og selst hún jafnan upp
á skömmum tíma. Hún kostar kr.
58.00.
Litla lambið eftir séra Jón Kr.
ísfeld hefur áður birzt sem fram-
haldssaga í Æskunni
Bókina prýða margar fal-
legar teikningar eftír listakonuna
Þórdísi Tryggvadóttur. Hún kost-
ar kr. 61.30.
Spæjarar eftir Gunnar Nilan er
hörkuspennandi saga og aðallega
ætluð strákum, þýðandi Guðjón
Guðjónsson fyrrv. skólastjóri. Hún
kostar kr. 97.60.
Fjósakötturinn Jáum segir frá
eftir Gustav Sandgren, þýðandi
Sigrún Guðjónsdóttir bókavövður.
Þetta er bók handa 6—10 ára
gömlum börnum, mikið mynd-
skreytt.
Hetjan unga eftir H. Strang í
þýðingu Sigurðar Skúlasonar kem
ur nú út í annað sinn og er helzt
fyrir börn á aldrinum 9—12 ára.
Verð kr. 58.25.
Móðir og barn eftir indverska
skáldið og spekinginn R. Tagore,
í þýðingu Gunnars Dals, kemur
út í vandaðri útgáfu í tilefni 65
ára afmælis barnablaðsins Æsk-
unnar. Verð kr. 168.80.
Oliver Tvvist eftir Charles Dick
ens kom út hjá ÆskúhtiU árið
1943 og seldist upp á skömmum
tíma og hefur verið mikið eftir
spurð síðan, ekki sízt, þegar sag-
an kom sem framhaldsleikrit í
Ríkisútvarpinu. Sagan kom út
fyrr á þessu ári og hefur mikið
gengið á það upplag síðan. Verð
kr. 158.25.
Davíð Copperfield eftir Charies
Dickens hefur verið að koma sem
framhaldssaga í Æskunni og er
ekki lokið þar, þótt hún komi
nú út í heild á bók. Mikil eftir-
spurn hefur verið eftir henni, því
að nýlega var byrjað að flytja
hana sem framhaldsleikrit í út-
varpinu. Þýðandi Sigurður Skúla-
son. Hún kostar kr. 158.25.
Tvær bækur eiga eftír að koma
út fyrir jólin, drengjasagan Hart
á móti hörðu eftir Dag Christen-
sen, þíðandi Guðm. G. Hagalín,
og telpnasagan Stína eftir Babbis
Friis Baastad, þýðandi Sigurður
Gunnarsson skólastjóri.
ÆVISAGA HARALDS
BÖÐVARSSONAR
f fararbroddi er ævisaga Har-
alds Böðvarssonar, framfara- og
framkvæmdamanns, sem allir
þekkja. Ævisöguna ritar Guðmund
ur G. Hagalín. Á bókarkápu seg-
ir: „Frá bemsku er sem lífið hafi
stefnt markvisst að því að gera
Harald Böðvarsson að þeim þrek-
mikla, kappsama og hagsýna at-
hafnamannk sem öll verk hans
vitna um. í bókinni er sagt frá
uppbyggingu blómlegra útgerðar-
stöðva og verzlunarfyrirtækja j
Sandgerði og á Akranesi, og hér
er lýst, hvernig Haraldur fylgir
þróun þeirra útgerðartækja, sém
hann hefur valíð sér.
Bókin er 432 bls. og í henni
eru allmargar myndir. Hún kost-
ar kr. 369.25 og ^r gefin út af
Skuggsjá.
C® £r *
jmfon/u-
tóssleikar
rónleikar Sinfóníuhljómsveit
ar íslands, sem fram fóru pann
19. nóv. s. 1. undir stjórn Igor
Buketoff, fluttu allbreytilega
efnisskrá. M. a. var flutt ísl.
tónverk eftir dr. Hallgrím
Helgason,
Verk þetta er svo til ný-
samið eða 1963 og nefnir nöf.
það Rapsódíu f. hljómsveit og
skilgreinir sem vegsömun til
rimnalagsirís. í upphafi verks-
ins þræðir höf. að nokkru aðr-
ar götur en vandi hans er. og
má þar gera sér vonir um eitt
hvað nýtt, en verkið teygir úr
sér og hleður sífellt utan á sig.
Margt er þar haglega gert og
ber með qér þekkingu og kunn
áttu höfundar, þótt hei’din
verði helzt til löng og þyrkings
leg.
Aaron Copland hefir heyrzt
nokkuð á tónleikum hér og er
verk hans E1 salon Mexico all
forvitnilegt. Höf. segir sjálfur
að eðli og andi hinna mexi-
könsku dansa, séu það sem fyr
ir honum vaki að túlka. Ein-
mitt þessi áhrif er ekki svo
auðvelt að draga fram, þar
sem sérstæður rytmi myndar
uppistöðuna. Hin næma skynj
un í þesu efni varð nokkuð út
undan og missti því marks í
samspili.
Fyrri hluti tónleikanna var
andstæður þeim síðari og var
fiðluleikur Björns Ólafssonar
konsertmeistara eftirminnileg-
ur.
Konsert fyrir fiðlu og hljóm-
sveit eftir Beethoven, er eitt
stærsta og eftirsóknarverðasta
hlutverk fiðluleikara, en jafn
framt eitt þeirra vandasömu og
viðkvæmu. Leikur Björns í
þesu verki var frábær, allt verk
ið túlkaði hann af nærgætni og
smekkvísi. Tillitssemi hans við
hvert smáatriði verksins, jafn-
framt nærnri samvinnu við
hljómsveit skapaði formfasta
heild.
Upphafsverk tónleikanna var
forleikur Mozarts að óperunni
Don Giovanni, sem sagan segir
að Mozart hafi samið á einni
nóttu. Hvað sem því viðkeniur,
hefir þessi fíngerði forleikur
án efa átt sér meiri aðdraganda,
þótt hinn mikilvirki höfundur
hafi komið honum á blað á
næturstund. Flutningur hljóm-
sveitar var í þessu verki dá-
góður en hljómaði hrjúft á
lcöflum.
Hljómsveitarstjóra IgorBuke
‘toff og einleikara Bimi Ólafs
syni var mjög vel tekið og hin
ar hjartanlegu vúðtökur sem
Björn fékk voru vel verðskuld-
aðar.
Unnur Arnórsðóttlr.
Gaf Samtökunum rit-
launin.
Eins og mönnum er í minni,
birtist fyrir nokkrum mánuðum í
Dagbladet í Osló löng greín um
íslenzka dátasjónVarpið. Nokkru
síðar birtist hún á íslenzku í Tím-
anum, og varð af mikill úlfaþyt-
ur í ábyrgðarblöðum hermanna-
sjónvarpsins.
Höfundur greinarínnar, Björn
Stefánsson, búnaðarhagfræðingur,
lét þess getið, að hann mundi
gefa einhverjum þjóðhollum sam-
tökum á íslandi höfundarlaunin.
Hefur hann nú efnt það og sent
þau Samtökum hernámsandstæð-
inga að gjöf staríi þeirra til efl-
íngar.