Tíminn - 10.12.1964, Qupperneq 14

14
„Jurtasmjörkki"
FB-Reykjavík, 9. des.
Verksmiðja Afgreiðslu Smjör-
líkisgerð. h. f. hóf fyrir nokkru
framl. á nýrri tegund smjöriíkis
sem cd.lað er til noktunar sem
borðsnijörlíki. Smjörlíki þetta er
framleit úr svo til eingöngu ,]urta
olíum, en au'k þess er í því undan
renuduft blandað vatni, og hefur
sú blanda verið gerilsneydd í
sjálfvirkuim vélum v:ð 135 stiga
hita.
Forstjóri verksmiðjunnar D&víð
Thorsteinsson skýrði blaðamönn-
um frá helztu nýjungum í sam
bandi við það á fundi í gær. Sagði
hann m. a. að smjörUkisframleiðsla
BÆJARÚTGERÐ
Framhald al 16 síðu.
lét bæjarfógetinn !oka Bæjarút-
gerðinni og var starfsfólkið, sem
skiptir tugum, sent heim. Var
ástæðan fyrir lokuninni sú, að
Bæjarútgerðin getur ekki greitt
söluskattskuld að upphæð 60 -70
þúsund krónur. Hafnarsjóði Hafn
arfjarðar var einnig lokað vegna
söluskattssikuldar. Seinna í kvöld
fréttist svo, að þessar gkuldir hafi
lokis verið borgaðar, og verður því
væntanlega unnið á morgun.
Á fundi bæjarstjórnar Hatuar-
fjarðar í gær, voru lagðir fram
reikningar Bæjarútgerðar Hafn-
arfjarðar fyrir árið 1963 ásamt
reikningum annarra bæjarfvrir-
tækja, og voru þeir til fyrri um-
ræðu. Reikningar Bæiarútgerðar-
innar sýndu, að tap á rekstri fvrir
tækisins árið 1963 nam rúmum 11
milljónum króna, þrátt fyrir að
greiðslur frá Aflatryggingarsióði
og ríkissjóði árið 1963 námu 7.5
milljónum, og eru þá skuldir um
fram eignir fyrsta ianúar 1964
samtals 47.630.000 Krónur.
Á yfirstandandi ári hefur etna-
hagsstaða fyrirtækisins stórverzn-
að, þar sem tveir togaranna, Júní
og Ágúst, sem bókfærðir eru í
þessum reikningum a rúmar 10
milljónir króna, voru seldir á 4—
5 milljónir. Hæk'ka þannig skuldir
umfram eignir um ailt að 6 rmllj
ónum frá því, sem er á nýframiögð
um reikningum- Enníremur má
búast við stórtapi a rekstri fyrir
tækisins á yfirstandardi ári
TIL SKAÐÆ 0G
SKAMMAR
Verkamannafélagið Hlíf i Hafn-
arfirði hélt félagsfund 30. nóv. s.l.
Á fundinum var kosið í uppstill-
ingarnefnd og kjörstjórn og sagð-
ar fréttir af 29 þingi Alþýðusam
bands íslands.
Þá var rætt um Bæjarútgerð
Hafnarfjarðar og samþykkt ein-
róma eftirfarandi tillaga:
„Fundur haldinn í V.m.f. Hlíf,
mánud 30. nóv. 1964 telur, að Bæj
arútgerð Hafnarf.iarðar sé nú rek-
in á þann veg að til skaða og
skammar sé fyrir Hafnarfjörð.
Skorar fundurinn á forráða-
menn Baejarútgerðarinnar og bæj-1
arstjórn Hafnarfjarðai að breyta
um og reka bæjarútgerðina á
þann hátt, að hún se veruleg lyfti- j
stöng fyrir atvinnulífið í bænum,
og verði mesta og oezta atvinnu-
fyrirtækið í bænum, svo sem hæf-,
ir þessu óskabarni hafnfirzkrar al-j
þýðu “ I
hefði ekki aukizt hér á landi und-
anfarinn áratug, svo neinu n-emi.
Smjörlíkisverksmiðjurnar f.afa
lagt mest kapp a framleiðslu
góðra tegunda til notkunnar í
bakstur og til steikinga, en nú
hefði verið ákveðið að reyna að
framleiða gott borðsrnjörlíki.
Til þes að hægt /æri að fram
leiða „jurtasmjörlíkið" þurfti að
kaupa nýjar vélar i v'erksmiðjuna,
gerilsneiðingarvélar, cn í smjörlík-
ið er notuð undanrenublanda, sem
er gerilsneidd. Aðalefnið í jurta
smjörlíkinu er jarðhnetuolía, bæði
fljótandi og hert, svo og kókos
feiti. Þessum olíum er blandað
saman, og síðan er vítamínum bætt
úf í, jurtalit, jurtabindiefni, sítr
ónusýru, sojabaunaieidthini, bragð
efni, vatni og salti. í smjörlíki er
einnig kartöflumjöl, til þess að
komi fram við efnagreiningu, ef
þörf krefur, að smjörlíki sé í mat
vöru, sem það á ekki að vera í.
Kg af þessu nýja smjörl kostar ;
48 kr. í verzlunum miðað við 17 i
krónur á venjulegu smjöriiki, en |
það er niðurgreitt urn 9 krónur,
sem jurtasimjörlikið verður ekki.
X—73
Framhald af bls. 1.
saltið, sem notað er á göturnar, er
oftast nær úrgangssalt, sem bæjar
iélögin, sem á því þurfa að halda
fá fyrir lítið eða ekkert. Sagði Páll
okkur, að gerð yrði önnur tilraun
med að fá tollinn lækkaðan, þar
sem hann taldi, að notkun X-73
yrði til mikilla bóta, því efnið á
ekki að skemma skófatnað né
teppi fremur en vatn, svo ekki sé
talað ur ryðskemmdirnar á bílun-
um. '
FLUTTI SÍLD
Framhald al ols l
Hvað segirðu um það sem
Vestmannaeyjabátar töidu að
væri síld suðaustur af Eyjum '
gærdag?
— Það getur vel hafa verið
síld. Þetta er út af Meðallands
bugtinni og vonandi er þetta
síld að koma á miðin, Það er i
ekki að marka þótt þeir hafi |
ekki fundið hana í gær, hún i
gæti hafa dreift sér.
— Hvað segirðu um veiði-
horfur i Faxaflóa?
— Eg er orðinn von-lau' "
að þar veiðist síld núna. Við
getum veitt hana fyrir austan
meðan verðrið er sæmilegt, er
biVast má við erfiðum veðursk’’
yrðum á þessum árstíma. Síld-
in hegðar sér eins og á vetra-
síldveiðum, er í stórum torf-
um. sem margir geta kastað á
Við förum austur í kvöld og
. eð okkum fer maður frá At
vinnudeildinni, sem mun gera
tilraunir með sjókælingu í flutn
ingum síldar að austan.
Blaðið talaði einnig við
Jakob Jakobsson, fiskifræðing.
Hann kvaðst orðinn vonlaus um
veiði í Faxaflóa úr þessu. Ægir
hefur lpitað síldar djúpt út
af Faxaflóa undanfarna daga,
en ekki fundið neitt. Á næst-
unni mun skipið fara austur
með suðurströndinni og leita
síldar út af Meðallandsbugtinni,
á þeim slóðum sem Vestmanna
eyjabátarnir töldu sig hafa orð
ið varir síldar.
ÞAKKARÁVÖRP
Hjartanlegar þakkir til allra, sem glöddu mig á 90 ára
afmælinu, með heimsóknum, gjöfum og skej'tum.
Guð blessi ykkur öll.
Guðmundur Jónsson,
Hundastapa.
FIMMTUDAGUR 10. desember 1964
12 ÁR
Framhald ai 16 síðu
svo sem lýst hefur verið. Ber því
að sýkha ákærðan af ákæru um
brot gegn 218. gr. negningariag-
anna, en með árás sinni á Þóreyju
hefur hann brotið gegn 217. gr.
þeirra laga.
Fyrir ofangreind ’orot og með
hliðsjón af 77. gr. 1. mgr. hegning
arlaganna þykir refsing ákærðs
hæfilega ákveðin fangelsi í 12
ár. Frá dregst gæzluvarðhaldsvist
í 210 daga. Fébótakrofur eru tng-
ar í málinu. Ákæröi greiði allan \
kostnað sakarinnar bar með talin
málssóknar- og varnaiiaun 3000.00
til ríkissjóðs og skipaðs verjanda
Arnar Clausen. Dómurinn var
kveðinn upp af þrein sakadómur-
um eftir ákvörðun yfirsakadóm-
ara og samkvæmt heimlid í 3.
mgr. 5 gr. 1. 82/1951.
Selja skulda
bréf til gjafa
IGÞ-Reykjavík, 9. des.
Viðbót skuldarbréfanna, tuttugu;
og fimm milljónir króna, er nú
a'ð seljast upp, og hafa þá á
skömmum tíma telzt samtals sjö-
tíu og fimm milljónir í skulda-
bréfum.
Seðlabankimn hefur þó hald'ið
eftir um einni milljón, aðallega
í fimm hundruð krónu bréfum,1
og sagði talsmaður bankans Tím-
anum í dag, að það myndi sérstak-
lega auglýst, þegar salan á þeim
bréfum færi fram. Þessi bréf
er hugsuð sem gjafir handa börn-
um og unglingum. Verður þá jafn-
framt hægt að fá sérstök gjafaum-
slög me'ð skuldabréfunum, og
geta þeir einnig fengið umsiög,
sem þegar eru búnir að kaupa
bréf til gjafa.
ÍSAFJARÐARDJÚP
Framhaid al ols .
/ Oft áður hefur orðið vart
við síld á þessurri slóðum, í
Seyðisfirði, Hestfirðí, Skötu
firði, Mjóafirði og jafnvel
ísafirði, en ekki á þessum
tín a. Nú virðist síldarmagn
ið nokkuð mikið og torfurn
tr þykkar.
HEIFTIN
rramnaic ai 2 síðu
Og þetta sé mikilsverðara en vís-
indalegur áhugi fræðimannanna
dönsku. Vonandi verði handritin
afhent í anda bræðravináttu ís-
lenzku þjóðinni til óblandir.nar
gleði og vísindum til gagns. segir
Krabbe í lok kiallaragreinar sinn-
ar
ÓLAFSVÍK
Framhaia ai y síðu.
geymar hins vegar.
Þessi nýja ikirkja í Ólafsvík
er stílhrein og glæsileg bygg-
ing, nýstárleg að gerð. Mun
hún áreiðanlega vekja verð-
skuldaða athygli. Margar góðar
gjafir berast kirkjunni, ekki
hvað sízt frá gömlum Ólafsvík-
ingum, sem áreiðanlega hugsa
hlýtt til heimabyggðar sinnar.
Er söfnuðurinn bakklátur fyrir
þennan hlýhug og stuðning.
í sóknarnefnd og byggingar-
nefnd Ólafsvíkurkirkju eru:
Formaður Alexander Stefans
son, Guðni Sumarlíðason, Böðv
ar Bjarnason, Guðjón Sigurðs-
son, Vigfús Vigfússon.
Safnaðarfulltrúi Stefán Krist
jánsson, prestur sr. Hreinn
Hjartarson
Miklar framkvæmdir hafa S
verið á vegum Ólafsvíkur i
hreppt a pessu ári: Vatnsveit- j
an: Lokjð var að mestu við '
fyrsta áfanga nýrrar vatns-
veitu fyrir þorpið, sem lögð
var 4 kílómetra vegalengd
fram í vatnasvæði Fossár, er
búið að virkja 60 sekúndulítra,
en viðbót er ráðgerð næsta
vor. Verður þá vatnsmagnið
orðið um 90 sekúndulítrar á
mín., en hægt verður að auka
þáð enn með byggingu vatns-
geyma. Ileildarkostnaður við
þessa vatnsveitu er nú um 2,2
hlillj. Öll fiskvinnsla í Ólafs-
VÍk fær vatn frá þessari veitu.
íþróttahús og sundlaug, byrj
að var á byggingu íþróttahúss
Og sundlaúgar á sl. árí. Var
súndlaug byggð í botn húss-
Íhs, sem ér nýmæli, unnið var
i sumar að byggingu íþrótta-
salarins yfir lauginni og er
hann nú uþpsteyptur, er ráð-
gert að öll byggingin verði
komin Undir þak næsta haust,
en engín aðstaða hefur verið
til iþróttakennslu í Ólafsvík,
er þessa því brennandi þörf.
Viðbót víð barna og unglinga-
skólann:
Byggðar voru tvær kennslu-
stofur við barnaskólann í sum-
ar, eru þær nú sex, voru nýju
stofurnar teknar í notkun í
síðasta mánuði, parketgólf er
í stærri stofunni. Er ætlunin
að kenna þar létta leikfimi,
þar til íþróttahúsið nýja kem-
ur upp. Brýn þörf var fyrir
þessa viðbót skólans, enda eru
skólabörn í Ólafsvík um 200
og ört vaxandi fjöldi þeírra á
næstu árum, er það nú brýnt
verkefni að koma upp gagn-
fræða- og landsprófsdeildum
við skólann, verður að bví
unnið næsta skólaár.
Unnið var í haust að því
að laga skólasvæðið og girða
og er hluta þess nú lokið, en
viðbót tekin næsta vor og þá
gerður hluti íþróttavallarsvæð-
isins er liggur að skólanum.
Mikið er byggt af ibúðar-
húsum bæði af einstaklingum
svo og byggingafélagi verka-
manna og sjómanna í Ólafsvík.
Eru margar íbúðir í smíð-
um, ennfremur hafa margir
þegar lagt inn umsókn um lóð-
ir til bygginga næsta ár, er
því mikil og vaxandi þörf stór
aukinnar gatna og holræsagerð
ar. Á sl. ári var hluti Ennis-
brautar er tengir Ennisveg-
inn nýja, undirbyggður svo og
Grundarbraut.
Ennisbraut og Ólafsbraut, er
líggja gfegnum þorpið,
eru þjóðbrautir samkv. nýju
vegalögunum. Er það næsta
verkefnið að vinna að því að
malbika eða steypa þær, en
hafnarsvæðið tilheyrir þessum
götum í vegalögunum.
Það er sóknarhugur í Ólafs-
víkingum
PÓLVERJAR
"Vamhaio a> t siðu
landamæri að þvi er teku - til
þjóðernis og tungu. En slík
uíhskipti sem þessi hljóta að
koma hart niður á mörgu'm ein
staklingum, þarna þeim mörgu
millj. Þjóðverja, sem hrökkl-
uðust á burt. Stjornarvöldin í
Bonn hafa sakað Pólveria uim
hrottaskap. Pólverjar se ara
ekki með því að vitna til þess,
sem þeir urðu að þola af Þjóð
verja hálfu meöan á stríðinu
stóð. og. furðar margan á þvi.
En þeir svara þv' til, að hrotta
skap hafi fyrst og fremst verið
beitt. þegar nazistar þvinguðu
meginhluta íbúanna til þej-- að
flýja vestur á við undir stríðs
lokin. rétt áður m veldi Hitl-
ers hrundi. Þjóðverjarnir. sem
þá urðu kyrrir, hafa að sögn
verið fluttir smáft og smá*. á
burt, samkvæmt skipulegu-m að
gerðum og m. a undir eítir-
liti vestrænna samtaka. Þtss-
ar fullyrðingar oeggja aði.p er
auðvitað ómögulegt að sann-
reyna á stundinm, að svo mörg
um árum liðnum.
Landamærin við Oder-Neisse
hafa ekki hlotið formlega við-
urkenningu vesturveldanna, og
þar er því haldið fram, að þau
sé okki hægt að ákveða nema í
friðarsamningi við Þjóðverja.
Pólverjar géta samt sem áður
haldið því fram, að sigurvegar-
arnir bafi viðurkennt aðferðir
þeirra og flýtt fyrir þeim.
Bandamenn voru að mestu á
eitt sáttir í þessu efni áður en
stríðinu lauk, og á Potsdam-
ráðstefnunni var ákveðið, að
Prússland skyldi leyst upp,
Þjóðverjar austan Oder-Neisse
flytjast á brott, og Pólland taka
við þessu landsvæði. En stað-
festing í friðarsamningi er
ókomin enn.
PÓLVERJAR hafa hvorki
viljað né getað beðið í tuttugu
ár eftir þessari staðfestingu.
Þeim hefur efalaust verið
kappsmál að gera þetta að
óhagganlegri staðreynd, bæði
pólitískt og þjóðernislega. En
auk þess höfðu þeir brýna þorf
fyrir þessi landsvæði, meðan
þeir voru að bæta sér tión
eyðileggingu styrjaldaráranna.
Þeir þurftu að koma þar fyrir
miklum fjölda fólks og fram-
kvæma brýna endurreisn iðn-
aðarins. Þessi svæði voru van-
þróuð í samanburði við aðra
hluta þýzka ríkisins, meðan þau
lutu Þjóðverjum, en nú er þar
mikíl athafnasemi. Fjórðungur
pólska iðnaðarins er þar og það-
an kemur þriðjungur landbún-
aðarafurðanna.
Nyrzt, við Eystrasalt, hefur
rætzt gamall pólskur draumur
um aðgang að sjó. Þar eru
starfræktar skipasmíðar sem
óðum nálgast skipasmíðar Dana
(175 þús. smál. í fyrra móti
226 þús. smál. í Danmörku.)
Szczecin (áður Stetlin) er af-
kastamesta liöfn Póllands. Þar
fara nú um 10-11 millj. smál.
af vörum um á ári, en 7-8
milljónir smálesta fyrir stríð
I vesturhéruðunum er mikil
koparvinnsla, og rétt við þýzku
landamærin hafa fundizt olíu-
svæði, sem liggja í stórum boga
til Katwoice. Fullvíst þykir að
olíusvr Ti finnist einnig með-
fram strönd Eystrasalts, gegnt
Borgundarhólmi, og rætt er um
’öeuleika á að nýta þau svæði
í „samvinnu við Dani”.
Framkvæmdasemi eykur nota
rétt Pólverja til þessara land-
svæða með hverjum deginum,
sem líður, hvað sem segja má
um söguleg og pólitísk rétt-
indi. Ýmislegt má efalaust
segja-um aðferðina við breyt-
ingu landamæranna um órétt-
lætið, sem fjölmargir brott-
fluttir einstaklingar kunna að
hafa orðið fyrir, um vankanta
stjórnmálakerfisins og um
valdatöku Sovétríkjanna, sem
áður voru austurhéruð Pól-
lands. Engu að síður værí
skynsamlegt af vesturveldun-
um, og í samræmi við veruleik
ann að viðurkenna, að hið „end
urheimta land“ sé ekki aðeins
„um sinn í vörzlu Pólverja".
Framhald af 3. síðu.
samstarfsmönnum sínuni í
stjórnarrúminu hreinlega að
þegja. En ritstjórum Morgun-
blaðsins væri hollt að lita í
AlþýðublaSið, áður en þeir
skrifa næstu Staksteina, og þeir
gætu líka spurt Beoedikt, tvort
hann viti um nokkra auðmenn,
sem komist iéttilega hjá skatti,
eða hvort honum >iinnist skatta
lögin og álagningin í vor „heil-
brigð og eðlileg“. Eða er hann
ef til vill líka orðinn sama sinn
is og íhaldið? Það væri fróð-
legt að vita.