Alþýðublaðið - 12.11.1954, Blaðsíða 7

Föstudagur 12. nóvember 1954
T
mamir . . .
Framhald af 5. síðu.
að taka að sér að gera breyt-
ingar á Nesk-irkjuteikningunni,
þó að söfnuðurinn óskaði þess
einlæglega og nálega einróma.
En húsameistarafélagið taldist
ekki vllja brióta rátt stéttar-
bróður. Hann hafði átt hug-
myndina að þeirri kirkjiusmíði
eins og hún er nú. Sá maður,
Ágúst Pálsson. hafði gert teikn
ingarniar. og um íramkvæmd-
ina hafði verið samið á lögleg-
an hátt. Miklu var þó réttur
Gu-ðjóns Samúelssonar ríkari í
byggingamálum Laugarvatns.
Te'kning hans hafði verið sam
þykkt af skólanefndinni. skipu
lagsnefnd, fræðslumálastjóra
og fyrrverandi ríkisstjórn. Og
það var búið að bvggja á opin-
beran kostnað meira en helrn-
inginn af allri menntaskóla-
byggingunni. Framtak Gísla
Halldiór'SiSonar beinist að því að
brjóta öll bessi form og að síð-
ustu að vega að rétti látins
starfsbróður. Samkvæmt lög-
um, venjum og viðurkenndum
siðareglum. húsameistarastétt-
arinnar fremur Gísli Halldórs-
son óafsakanlegt brot frá lands
lögum, siðvenium og dreng-
skaparreglu síns stéttarfélags,
ef hann ætlar enn að umbylta
menntaskólahúsinu á Laugar-
vatni.
XV.
Fákænir menn og iítt mennt
ir halda því stundum fram, að
húsagerð tilheyri ekki hinum
fögur listum. Þeir segjast við-
urkenna að Gunnarshólmi,
Fákar, Glæsivallarljóð. Illuga-
drápa, ISkín við sólu Skaga-
fjörður og ótal önnur bók-
menntaafrek tilheyri listunum,
en þeir segja, a8 hús séu aðeins
til að vernda fólkið gegn regni
og kulda. En þassu er allt
öðru vísi varið. Fagrar bvgg-
ingar eru af öllum þroskuðum
monnum taldar meðal fuli-
komriustu og ágætustu lista-
verka heimsins. Þetta segja
Svíar unii ráðhúsið í Stokk-
hólmi, Finnar um þinghúsið í
Helsir.gfors. ítalir um hertoga-
hölliria í Fenevifum og dóm-
kirkjuna í Flórens, Frakkar
um N'otre Dame, og sama gildir
um þúsund. aðrar bygginaar í
menntalöndum heiras. Nokkr-
ar af byggingum Guðjóns Sam
úelssonar eru að dómi hæfustu
manna sambærilegar um list-
rænt gdldl við fullkomnustu af-
reksverk í þúsund ára bók-
menntum þjóðarir.nar.
þessu leiðir. að ve.rndarréttur
listaverka á sanjiarlega að
gilda uim bvggingar þvílíks
manns og ekki síðúr þó að
hann hvíli nú í gröf sinni.
Fjölhæfur og sérsfæður
Framhald af 5. síðu.
djörfu vormönnum.. í myndum
Hagalíns af beim mur, speglast
merkilegur bylting'artími nýrr
ar sögu í Listum, stjórnraálum
og framkvæmdum. Og þeirra
er beðið í eftirvæntingu.
iSjálfsævisaga Hagalíns mun
í framtíðinni talln til íslenzkra
öndVegisbóka fyrr og nú. Hún
er afrek listrænnar frásagnar,
en jafnframt skemmtileg eins
og vel gerð og efnisrík skáld-
saga. Beztu kaflar hsnnar
sverja sig í ætt viö smásögur
Hagalíns og skera ótvírætt úr
u-m, að han-n er fjölhæfur og
sérsteeður meistari. Það er
sama. hvort lesandinn kynnist
honum í átthögunum vestur á
fjörðum eða í höíuðstaðnum.
Maður vill þekkja hann betur
og fylg.ia honum lengra.
Helgi Sæmuudí.soií.
Halie Selasse
Framhald af 4. síðu.
þeim fáu bo>gum Afríku, þar
sem sovétríkin hafi starfandi
serdiráð.
í raun réttri starfrækja sov-
étiríkin þrjár skrifstofur í horg
iinni. og aðeins fimmtíu Piússar
eru búsettir þar að staðaldri;
þar með tald'.r starfsmenn
sendiráðsÍDis og þjónustufólk
þeirra. Ekki hefur sendiráðið
neitt samband við keisarann,
os í skrifsfofu rússnesku upp-
lýsingabiórusf.unnar virðast
beir ekki. hafa upp á n-eitt að
bjóða annað en mvndir af Stal
in og rússneéka ritiinga.
Enginn getur samt sem áður
um það sagt. hve miklu áróð-
ursefni sövét-iRússar útbýti frá
Addis Abeba til annarra ríkja
í Afríku. Mikið getur það þó
varla varað, samgöngurnar við
ör.nur lönd eru of lélegar til
þess. Hins vegar mun þess rétt
til get'.ð, að Rússar hafi ekki
sérlega mikinn áhuga fyrir
því. sem gerist í Afríku að svo
stöddu, og því ósennilegt, að
þeir stundi' víðtæka undirróð-
ursstairfsemi fr;á Addis Abeba.
KEISARINN múMTBUR
LÝÐMENNTUNAK . . .
Það, sem jákvæðast er í bró-
un málanna í Etiopíu nú, er
hin mikla áherzla, rem keisar-
inn leggur á aukna alþýðu-
menntun í landinu. Að vísu fyr
ir.finnst þar enginn mennta-
málaráðherra; keisarmn veitir
sjálfur því ráðuneyt: forriöðu.
Þriðpi hluti allra opinberra
fjárveitinga rennur til mennía
mála, er, auk þess leggur kei's-
arinn perísónulega fé af mörk-
um í því skyni. Því sem næst
60 þúsund börn njóta nú skóla
menntiur/: og allmargir etio£>-
iskir menntamenn stunda nú
framhaldsnám í Evrópu eða
Ameráku.
Keif.arafjölskyldan er mjög
auðug, en ekki kvað keisarinn
vera gefinn fyrir auðsöfnun.
Sagt er, að örðugt sé að haida
hrein.a ríkisreikninga vegna
þess að kefsarinn greiði sífellt
ú,r eigin vasa ýmislegt, sem
ríkissjóði ber að greiða. Ef
'hann er á ferðalagi um af-
skekkt héruð og telur að þar
sé þörf betra sjúkrahúss eða
skóla. á hann það til að leggia
siálfur tafarlaust -fj-am það fé,
sem með þar.f. Sennilega er
bolinmæðin, jafr.vel þráke'.kn-
, ín, ríkasti báttur í skayyerð
í han. Hann trúdr á framt/ þjóð
* arinrar, treystir sjálfum sér,
og faonum 'hef.ur tekizt að
skaoa sér v’rðingu og trau=t í
óvenjulega ríkum mæli. Líf
hans er starf og aftur starí.
SJÁLFUR ALLT
í ÖLLU . . .
En þótt hann treysti sjálfum
sér, treystír hann öðrum mið-
ur, og fyrir briagðið vasast
hann sjálfur í öllu. og þá vii-
aníega oft að nauðsynjtlausu.
Sé ráðinn nýr miatsveinn í hall
areldhúsið, atihugar hann sjálf-
ur ráðninga.rsamninginn, og
því er haldið fram, að hann
opni sjálfur og lesi öll þau bréf,
er stjórninni berast. Harli er
forvitirm að eðlisfari; sjái
hann nýja gerð af rifflum, er
hann ekki í rónni fyrr en hann
hefur ati’hiug.að vopn.ð nákvæm
lega, jafnvel tekið það í sund-
ur.
Til skamms tíma liefur keis-
arinn ekki verið séi'leg'a valda-
mikill í ríki sínu; samgöngurn
ar voru svo örðugar, að óger-
legt var fyrir hann að hafa eft-
irlit nema á nálægusiu stöðum.
Með flugsamgöngunum hefur
honum hins vegar hlotnast
meira og víðtækara vald en
nokkur fyrirrennara h'ans hef-
ur haft; með öðrum orðum,
^hann stjórnar ríki sínu frá höll
j sinni, en eins og venja er til
um slíka stjórnarhæíti, veldur
, skortur. á íhæfum aðstoðar-
mömtum miklum vandkvæð-
um, auk þess sem öll mál sæta
óhæfilegum töfum, þegar einn
maður hefur þar úrskurðar-
. vald. Hins vegar er engum
vafa bundið, að keisarinn gerir
allt, sem í hans valdi stendur,
þjóð sinni til heilla. endá þótt
hann eigi við ólýsanlega örðug
leika að etia. Hann er eldheit-
ur ættiarðarv'nur. og það virð
ist einlæg ósk hatís. að þjóð
hans verði sem íyrst aðnjót-
‘ andd alls þess. sem bezt er í
| menningu vor.ra daga.
Frh. af 8. síðu.)
VILDI LÁTA FELLA
FRUMVARPIÐ.
Vegna þessa brigðmælgis rík
isstjórnarrnnar sagðist hann
telja rétt, að fr.umvarpið með
hinum illræmda söiuskatti vrði
fellt. þar sem óréttmæti þessa
skatts kæmi gleggst íram í því,
i að faann legðdsit hlutfallslega
jafn-t á nauðsynjavörur og hin
ar óþörfu, en það þýddi beina
I kauplækkun launafóiks.
Atklvæðagreiðslu um málið
' var frestað.
Hjálparbeiðni.
Góðir samborgarar’
EINN AF OSS heíur nýver-*
ið beðið stórtjón, eldúr hefur
eytt vinnuskála hans og þar
brunnu verkfæri thans og
vinnuefni. Allt var óvátryggt,
því miður. Þessi samborgari
vor á fyrir heimili og bömum
að sjá, e.n hann er ekki heiisu-
hraustur og hefur fyrr orðið
fyrir óhöppum. Brun nn er því
þungt áfall fyrir hann, ekki
sízt þegar þess er gætt, að af
sáratitlum efnum og með eigin
höndum var hann að Ijúl^a við
að endiurbyggj,a og stsékka
vinnuskálann. sem brann,,
Þessi maður hefur aUtaf farið
vel með þá litlu fjármum, ,sem
hann hefur baft mílii hanáa og
hann vill öllum vel. Kæru sam
borgarar! Réttið nú hj álparihönd
eins og margoft áður, reisið úr
rústum með kærleik yðgr og
minnist um leið kærleika guðs
til yðar í öllum hlutum. Þetta
dagblað hefur góðfúsiega heit-
ið að veita viðtöku framlögum
„til mannsins, sem brann hjá“.
Með einlægu trausti til yðar.
Prestur í Reykjavík.
Merkasta
nyjungm
í veiðarfærum eru
neía og nótaflár
úr plasti,
sem segja má, að hafi ótak
markaða endi'ngu og marg
ialda flothæfni á við flár úr
korki, og geta auk þess
aldrei orðið vatnsósa né moln
að og skemmst eins og kork
ið. — Fást í ýmsum stærð
um. Geta sparað útgerð
armönnum mikil út.gjöld.
—- Tilraunir hafa sann
að, að flárnar breytast
ekki þótt þeim sé sökkt nið
ur á mörg hu’ndruð feta
dýpi.
Leitið upplýsinga hjá
einkaumboðsmönmim.

*r**<r'*r-
Hafnarhvoli

Framhald af 8. síðu,
úr höfn fjörutíu mínútum eft
ir að skeyti'ð barst.
SENDUR FRÁ BRET-
LÁNDI.
Um svipað leyti lagði Sund-
erlandflugþátur af stað frá
Bretlandi, og var honum ætlað
að g.era tllraun til að lenda í
nánd við togarann, svo fremi,
sem sjór leyfði. Var þetta einn'
þeirra Sur.derlandflugbáta, er
fluttu brezka Grænlandsleið-
angurinn til Bretlands í haust,
og. höfðu þá viðdvöl á Skerja-
firði, en Bennett flugforingþ
sem stjórnaði þeirri flugdeild,
var foringi á flugbáinum,.
LENDING f ROKI
OG ÓSJÓ.
L-endingartilraun var gerð,
þrátt, fyrir rok og ósjó. en svo
illa tókzt til, að flugbátnum
hvolfdi. Fjórir af áhöfninni
fórust, en átta komust aí. áum
ir hættulega slasað’.r, þeirra á
meðal Bennett flugliðsforingi.
TÓK HINA SLOSUÐU
' MENN.
'Nokkru síðm* kom ,.Pinoher“
á vettvang, tókzt að konxa' hin
um veika sjómanni og flug-
mönnunum, er af komust um
borð, og voru þeir tafarlaust
fluttir tll Bretlands.
Óvenjumikil fönn
Frh. af 8. síðu.)
in var svört, gat hún ekkþhaf
ið sig á loft. úr höfninni íyrr
en um kl. 3. Þótt mikill snjó?
sé kominn hér í þorpinu, er þó
enn meira inni í dölum og uppi
í fjöilum.
VERÐUR VEGURINN
RUDDTJR.
Reynt verður, ef unnt er; að
ryðja veginn til Rauðasands.
en sagt er, að það sé alveg á
takmörkum, að unnt sé að
ryðja hann, og alls ekki nema
geri úrkomulaust veð-ur. Það
er mjög sjaldgæft, að þessf leið
teppist vegna snjóalaga svo
snemma á vetri.
Það ve-kur einnig furðu, að
víðast hér í kring er Htill snjór.
Svo er til dæmls á Brjánslæk
á Barðaströndi og ei-nmg | Dýra
flrði. ÁP * I.J