Alþýðublaðið - 06.09.1955, Blaðsíða 5

BmSjudagur 6. s.ept. 1955
ALDreUBLAÐIS
Merkasti viðburður í verkalýðsmálum í Bandaríkjanna á þessu ári var það, er ákveðið var að
sameina verkalýðssamböndin AFLO og CIO. Myndin er af nefnd, er um það mál fjallaði.
FYRSTI MÁNUDAGUR í vinnulausra í Bandaríkjunum samninga við vinnuveitendur,
september ár hvert er haldinn ' um minna en 200,000 og komst og hefur sambandið þegar far .
Mtíðlegur um gjörvöll Banda- þá upp í 2,7 milljónir, þrátt 1 ið fram á það við Genera) ■
ríkin og Kanada sem sérstakur fyrir það að meir en 1,6 millj. Electric fyrirtækið, að það veiti
hátíðisdagur verkalýðshhreyf- skólanemenda bættust við hóp
ingarinn í þessum löndum, að þeirra, sem leituðu atvinnu.
þessu sinn var dagurinn í gær Tala þeirra, sem höfðu verið sagnar kemur
haldinn hátíðlegur sem hinn 74. 1 atvinnulausir um 15 vikna j Stáliðnaðarmenn hafa einn
í röðinni, því að þessum sið skeið eða lengur nam 650.000 ig fengið kjör sín bætt allveru |
liefur verið haldið uppi frá því
á árinu 1882.
starfsmönnum sínum kaup- ;
tryggingu í heilt ár, ef til upp [
HOKFT TIL BAKA.
og er sú lægsta um langt skeið. j lega á árinu, því eftir 12
Meðaltimakaup verksmiðju- klukkustunda verkfall sam-
fólks komst í iúnímánuði upp . þykkti stærsta stálverksmiðja
í 1 dollar og 87 sent á klukku- j Bandaríkjanna, United States
Steel Corporation, kauphækk-
un er svarar til kr. 2.50 á
SAMVINNA A.F.L. og C.I.O.
Einn af merkustu viðburðun
rm í þróun verkalýðssamtak-
anna á árinu var e. t. v. sam-
Mikið er um skrúðgöngur og stund, eða sem svarar kr. 20,50,
ýmis konar hátíðahöld á þess- en meðalvikukaup í öllum iðn-
um degi, sem nú er almennur aði Iandsins komst þá upp í 76 , klukkustund, og náði sú kaup-
írídagur í þessum löridum, en dollara og 11 sent, eða kr. [ hækkun til 600,000 stáliðnaðar
auk þess að taka sér frí frá 1,240,00, sem sýnir hækkun er j manna.
störíum nota verkamenn og nernur 4 dollururn og 61 senti,
saintök þeirra þennan dag til e®a kr; 75,00, frá því í júní
Jtess að gera sér frekari grein 1954- Á sama tíina hefur verð-
fyrir því, hvar þeir eru stadd j lagsvísitalan breyzt sáralítið,
Ir og að þeim hefur orðið á- sv0 að' hægt er að reikna með,
gengt í baráttunni fyrir bætt- j að þessi meðalkauphækkun i komulag það, sem náðist milli
um lífskjörum. Enginn vafi leik i haft nærri öll komið fram í auk hinna tveggja stóru verkæ
•ur á því að á þessum tímamót j in«i kaupgetu verkafólks.
xim er það margt, sem verka- MERKAR SAMNINGA-
iyour Bandarikjanna getur
glaðzt yfir, þegar litið er yfir '
árangur undanfarins árs? Þjóð Segja má að 'merkustu kaup-
og kjarasamningar, sem gerðir
voru á árinu, hafi verið samn-
ingar þeir, er samband starfs
bifreiðaiðnaðinum
;in nýtur almennrar velmegun-
ar í ríkum mæli, og lífskjör
íólksins fara sífellt batnandi.
Síðustu hagskýrslur og vísitöl manna
'iir sína að þjóðarframleiðslan, • tókst að ná við helztu bifreiða
pjóðartekjur, atvinna og kaup J framleiðendur landsins, ekki
á neyziuvarningi eru meiri en
nokkurn sinni áður.
©4 MILLJ. VIÐ VINNU.
I byrjun júnímánaðar nam
tala þeirra, sem aívinnu stunda,
■ •■nHHBMSBBBEBIIRBBBBHBRHRrMeBBaaaBaKHII
IBMUHMRM
BBBBBBBBIIII
ÞJÓÐVILJINN hefur gert
að umtalsefni boð Iðnaðar-
málastofnunarinnar til
nokkurra fulltrúa úr verka-
lýðsfélögum um för til
Bandaríkjanna, og virðist
sérstaklega hneykslaður á
því, að miðstjórn A.S.Í.
skyldi ekki vera látin velja
íulltrúana til farinnar. í tíð
jfyrrverandi sambandsstjórn-
ar, (6 ára) er ekki vitað til
að Ráðstjórnarríkin eða full
trúi þeirra hér, — M.Í.R.
hafði haft svo mikið við að
bjóða verkalýðsfulltrúum til
sín eftir vali hennar. Hins
vegar nýtur núverandi
stjórn A.S.Í. mun meiri um
hyggJu þar, ef dæma má eft
ir því boði, sem hún úthlut
aði s. 1. vor, þegar sex full
trúar hennar fóru þangað.
Annars hefði margur hald
ið, að Þjóðviljinn vildi ekki
á þessu sumri, ræða utan-
stefnur verkamanna eða full
trúa þeirra, a. m. k. er það
áreiðanlega ekki gert af vel-
vilja í garð núverandi mið-
stjórnar A.S.Í. Alþýðusam-
bandsstjórn hefur setið að
völdum í átta mánuði, en út
hlutað fleiri utanförum, en
dæmi eru til á jafn skömm-
um tíma, en nokkur önnur
stjórn sambandsins, og skulu
hér nefnd nokkur dæmi:
1. Sex fulltrúar til RáS-
stjórnarríkjanna í maí s.
1. er dvöídust þar um 3.
i vkwr.
2. Forseti sambandsins
dvaldist í Vín í 3. vikur.
3. Varaforseti sambandsins,
Edvarð Sigurðsson dvald
ist í Genf í 6. vikur.
4. Kitari sambandsins fór á
afmælisjiing kommúnista
í París ásamt Birni
Bjafnasyni formanni
Iðju, dvaídist í 2—3 vik-
ur.
Auk þess hafa þessi bo'ð
verió þegin:
5. Snorri Jónsson starfsmað
ur sambandsins dvalist í
Varsjá 4. vikur í júlí og
ágúst s. 1.
6. Gunnar Jóhannsson for-
maður Þróttar á Siglu-
firði dvaldist í Rráðstjórn
arríkjunum í 3 mánuði s.
I. vor.
í tíð fyrrverandi sam-
bandsstjórnar æpti Þjóðvilj
inn hástöfum yfir „utan-
stefnum“, ef þegin voru slík
boð. Hann gerir það ekki
nú, þrátt fyrir hin miklu
ferðalög austur á bóginn,
fyrr en farið er í aðra átt.
Þjóðviljinn ætti fremur að
fagna því, að sem flestir
menn úr alþýðustétt ættu
kost á að kynna sér kjör og
hag stéttarsystyna sinna,
hvort sem er fyrir austan
eða vestan.
M inningarorð
alls fyrir löngu, en þessir nýju
samningar fela í sér allveru-
legar kauptryggingar fyrir
starfsmenn verksmiðjanna,
eða í allt að því 26 vikur. Þess
ir nýju samningar og ákvæði
64 milljónum, og hefur hún þeirra marka tímamót í sögu
aldrei verið jafn há. Sýnir hún þeirrar baráttu verkalýðssam
þannig aukningu sem svarar til
4 milljóna frá því um miðjan
'veíur, og er það 1 milljón meira
en venja er á jafnlögu tímabili.
í júnímánuði jókst tala at-
takanna, er miðar að því að
auka efnahagslegt öryggi verka
manna.
Samband rafvirkja i Banda-
ríkjunum er nú að hefja nýja
Siníóníutónleikar útvarpsins
SINFÓNÍUHLJÓMSVEIT 'skemmtilegt og eitt af vinsæl-
.Ríkisútvarpsins hélt fyrstu usíu tónverkum Beethovens,
tónleika sína á þessu starfsári var þarna auðheyrjlega flutt af
í Þjóðleikhúsinu 2. þ.m. Ivöldum mönnum í hverju sæti.
Fyrst á efnjsskránni var sept Bar þar hæst sjálfan Björn
ett, op. 20 eftir Beethoven. Ólafsson, sem lék á fiðluna af
Septett þessi var fluttur í Aust sinni alkunnu snilli.
lurbæjarbíó á Beethovenhátíð-j þag eru gleðitíðindi, að sjn-
;Inni vorið 1947, þegar Busch- fóníuhljómsvenin skuli hafa
kvartettinn var hér á ferð, en í hyggju að auka flutning léttra
, 'var nú í fyrsta sinn flutíur af tónverka og mun án efa hljóta
mönnum úr hinni íslenzku sjn- verðskuldaðar undirlektir ís-
íóníuhljómsveit á sviði Þjóð- lenzkra tónljstarunnenda.
leikhússins. Septettinn var, ,
skipaður þessum mönnum: Eg-1 ,Næst a efmsskranm var em-
•U1 Jónsson, klarínetla, Hans son|ur Guðmundar J°nssonar
Ploder, fagolt, Herberl Hrjeber rnf unf,rleik Fritz Weisshap- UM ALÞJOÐLEG VERKA-
schek, horn, Björn ólafsson, peL Gn&nundur song að þessn'' lÝÐSMÁL.
fiðla, Jón Sen, víóla, Einar s,nnl aðallega htt þekkt iog | Hin nýja sameining hefur
Vigfússon celló, Einar B. Waage eflir islenzka . hofunda. Song- þegar leitt til þeSS að sambönd
kontrabassi. jur hans var eins °& endranær, in tvn hafa komið sér saman
Verk þetta, sem er léit og! (Frh. á 7. síðu.) * (Frjh. af 5. síðu.)
lýðssambands landsins, AFL
og CIO, um að þau 'skildu sam
einast í eitt heildarsamband,
sem þá teldi samtals 16 millj.
meðlima íhnan sinna vébanda. 1
Skapast þannig ein öflugustu
og Iieilsteyptustu verkalýðssam I
tck, sem um getur í sögu nokk
urrar þjóðar.
Þegar hefur verið gengið frá
uppkasti að lögum hins nýja
heildarsambands, og er nú að
eins eftir að staðfesta þau og
stofnun sambandsins. Verður
það að ölíum líkindum gert í
desembermánuði, en þá hyggj
ast samböndin tvö halda ráð-
stefnu hvort í sínu lagi í New
York til þess að samþykkja
sameininguna, síðan verður
baldin sameiginleg ráðstefna,
sem endanlega gengur frá
stofnskrá og skipulagningu
nýja sambandsins. |
Stofnskrárnefnd samband-
anna tveggja, AFL og CIO,
lauk uppkastinu að lögum hins'
nýja heildarsambands í maí-
mánuði s.l., en þar er tekið
fram að félög faglæðra jafnt og
ófaglærðra launþega skuli
njóta algjörs jafnréttis innan
vébanda hins nýja sambands.
Stofnskráin bannar aðilda fé-
laga, sem eru undir „stjórn
kommúnista eða annarra öfga
manna“, og staðfestir að „allir
verkamenn, hver sem kynþátt
ur þeirra, litarháttur, trúar-
brögð og þjóðlegur uppruni er,
skuli njóta þeirrar bóta, sem
verkalýðssamtökin kunna að
færa þeim“.
STEFNUYFIRLÝSIN G
UNGUR VINUR mjnn hafði
brotið rúðu í húsxnu heimar.
Ég fór með honum til þess að
biðja. hana aisökúnár og bjóSa
skaðabætur. Það lenii ekki í
neinu málþófi á því friðarþjngi.
í ijót var hún til sátta, samúð-
arrík og hjartaprúð.
Þessi voru mín fyrsíu kynni
af Jónu sálugu Benediktsdótl-
ur. Þau sýndu mér, að þar var
góður samferðamaður á ferð,
sem vegna mannkosta var gott
að deila geði vjð. Síðan vorum
við ávallt góðkunningjar.
Við hana var gott að ræða
um liðna atburði. Hún var
minnug, eflirtektarsöm og hafði
að baki sér viðburðarríka ævi.
Kynslóð hennar hefur tvímæla
laust skilað til núlifandj kyn-
slóðar því dagsverki, sem bezt
hefur verið unnið á íslandi.
Jóna Benediktsdóttir
greiðslu eða þakklæti, hit1:
.skiptj meiru máli að veila lið,
log það var gert af hjartahlvju.
Þeir, sem voru að hefja göng jóna var fædd j Mjóafirði í
una um aldamótjn, síðustu, voru Norður ísafjarðarsýslu 17. maí
af skiljanlegum ástæðum 1875, og varð því áttræð á s t.
héilshugar fegnir, er raddir ár- J vori Hún ólst upp með foreldr
galanna hófu raust sína. Fólk- um sínum unz hún giftist árið
ið vaknaði til dáðríkra starfa 1903, eftjrlifandi manni sínum,
og það var unnjð af kappi. :Guðmundi Gestssyni fyrrum
Það ruddi brautina, varðaði vitaverði í Arnardal.
vegina og ruddi úr vegi alda- j Þau hjónin hófu búskap í
gömlum ólögum og skóp nýtt Arnardal, bjuggu um hríð í
og betra þjóðlíf. ^ Súgandafirði, fluttu aftur í
Alþýðan í landxnu hefur á Arnardal og dvö|du þar tjl árs-
síðustu fjmmtíu árum gefið ins 1925, en þá fluttu þati til
fordæmið. iHafnarfjarðar.
Jóna Benediktsdóttir var allaj Þeim hj6num varð 9 barna
Uð goður liðsmaður 1 þessarx augið Fjögur þeirra dóu f
sokn. Hun var hm agætasta æsku Einn sonur þeirra Guð_
moðir og ejgmkona. BarOist mundur drukknaði á bezta
vel og trulega x hmni erfiðu' ldrf hinn mesti atgervismað_
lífsgöngu. !ur
Sá þáttur var sterkur í fari
hennar að Jeggja þeim lið, sém , _
,á ejnn e6a tnnai háll mátlu ” ‘jupmaSur 1 Reykjavih
sín miður í Hfinu. iBened.kt sk.petjon, Hlug.
* Þá var ekki spurt uœ endur- \ Framhald á 7, síðu, ,
Fjórir sýnir eru á lífi, Gest-