Tíminn - 05.02.1965, Blaðsíða 7

FÖSTUDAGUR 5. febrúar 1965
TÍMINN
7
Hafnarmannvirki á Eskifirði.
JÓHANN KLAUSEN:
Hitaveitufram-
kvæmdir / ár
Á borgarráðsfundi hinn 26. jan. legu áætluninni, sagði hitaveitu-
greindi hitaveitustjóri frá því, að stjóri.
áformaðar framkvæmdir hitaveit Til framkvæmdanna á þessu ári
unnar á þessu ári væru 94,9 millj. hefur Hitaveitan sjálf 43,4 millj.
kr. Lyki þar með fimm ára áætlun og búið er að fá lán hjá Alþjóða
um hitaveituframkvæmdir, sem bankanum til framkvæmdanna að
hófust árið 1961. Heildarkostnað upphæð 21,5 millj. kr. Vantar þá
ur hefði upphaflega verið áætlað 30 millj., sem ekki hefur verið
ur 240 millj. kr. en með þeim 94. aflað enn. Samþykkti borgarráð að
9, millj. sem nota ætti á þessu ári, fara þess á leit við stjórn Atvinnu
færi kostnaður upp í 298,9 millj. leysistryggingasjóðs, að hún veitti
en í þeirri tölu væri kostnaður við lán á þessu ári til hitaveitufram-
nokkrar framkvæmdir, sem ekki kvæmdanna að upphæð 15 millj.
hefði verið reiknað með í upphaf kr.

Hvað aflast 1965?
3)
20 X 20 X 20
Fiskveiðarnar eru svo stór þátt-
ur x atvinnulífi okkar, að með
þeim stendur og fellur allt ann-
að. Veiðitækni fleygir fram og
aflamagn á land borið fer vax-
andi. Þetta ár slær öll fyrri met.
Nokkuð ber samt á því, að van-
treyst sé hinum gjöfulu miðum
og menn telji, að fiskistofnar
gangi brátt til þurrðar — stór-
iðja sé það sem koma skal. Að
sjálfsögðu ber að hafa opin augun
fyrir sem flestum möguleikum at-
vinnulífsins, en um stóriðju var
ekki ætlunin að skrifa að sinni.
Sem betur fer eigum við enn
marga möguleika til að lifa góðu
lífi í landi okkar, fæstir þeirra
eru nýttir nema lítillega. Hefur
mikið verið rætt og ritað um að
fullvinna sjávarafla í vaxandi
mæli og er orð að sönnu. í því
felast verkefni, sem menn tekur
áratugi að vinna upp.
Þrátt fyrir sterka stofna, þá
eru fiskigöngur misjafnar frá ári
til áís á hin ýmsu mið. En með
okkar veiðitækni og skipum er
náð til fiskjar, þar sem óhugsandi
hefði verið fýrir fáum árum og
má þar nefna þorsk- og síldveið-
ar með nót langt til hafs. Afla-
hrotan s.l. vetrarvertíð er í fersku
minni, þegar vinnslustöðvar á SV-
landi höfðu ekki undan. Hvað ger-
ist svo á komandi vertíð, þegar
flest skip búast til slíkra veiða?
Er virkilega* ekki ástæða til að
geta forðað frá öngþveiti 1 tíma
með skipulögðum ráðstöfunum til
flutnings á aflanum í aðra lands
fjórðunga?
Þrátt fjrrir smæð norsk-íslenzka
síldarstofnsins þá hefur aldrei bor
izt jafnmikið á land af síld og á
þessu ári. íslenzkir, norskir og
rússneskir fiskifræðingar eru sam-
mála um, að stofninn sé nú vax-
andi og verði aftur kominn í há-
mark eftir ár, trúlega þá nokkrum
sinnum stærri en hann er 1 dag.
Slíkur úthaldstími sem á síld
veiðum eystra þetta ár er áður
óþekktur. Nú er samt ljóst, að
miðin má nýta miklu betur og svo
mun verða. Næstu ár mun sú ver
tíð standa a.m.k. 7 — 8 mán. Um
árangur fer að sjálfsögðu eftir því,
hvernig háttað verður um losun
aflans.
Á mannfundum, í blöðum og á
sjálfu Alþingi gerist nú tíðrætt
um þessi mál og ekki að ástæðu
lausu. Það er býsnast yfir þessum
rúml. 3 millj. málum og tunnum,
sem nú hafa á land borizt og vill
hver fá sinn hlut heim á hlað að
ári. En má ekki ætla, að þá
geti hann orðið á bak og fyrir?
Menn virðast ekki viðurkenna
þá möguleika, sem felast í stór
auknum síldveiðum frá því, sem
var á þessu ári. En fullkomnum
veiðiskipum fjölgar enn, kunnátta
og leikni sjómanna verður stöðugt
meiri, síldarstofninn vex ár frá
ári og úthaldstími skipanna leng-
ist um helming. Ástand sjávar og
jveðurfar ræður að sjálfsögðu
|miklu um, en flest annað er þeg
; ar til staðar, svo að hægt sé að
; margfalda nokkrum sinnum það er
veiðzt hefur á þessu ári, — ann
að en móttaka í landi. Svo sjálf
sagt sem það er að gera auknar
ráðstafanir til síldarflutninga á
hagkvæmastan hátt, þá gildír það
sama um auknar fjárfestingar á
síldariðnaði næst veiðisvæðunum.
Gripið er til hinna fáránlegustu
röksemda gegn þvi að á Austfjörð
um sé komið upp myndarlegri að-
stöðu og möguleikum til sQdar-
móttöku sem í öðrum landshlut-
um, svo sem, að bygging nýrra
síldarverksmiðja þar muni lækka
síldarverðið. Rétt eins og síldar-
flutningar kringum land séu
ókeypis. Ekki skal þó elta ólar
við þá „hreppapólitík“ að sinni.
En man nokkur slíkt gerningaveð
ur, þegar þær verksmiðjur voru
byggðar við Faxaflóa, sem nú
standa aðgerðarlausar? Það er eng
in tími til, enda ástæðulaust að
bítast um, hvernig skipt skuli
3 millj. mála milli landshluta, þeg
ar möguleikar eru á margföldu
því magni. Það er skilningur
manna á þessu, sem á veltur. Allt
verður að gera, sem fært er til að
losun aflans gangi sem greiðast
og veiðigetan nýtist. Svo mikið er
í húfi fyrir þjóðina alla.
Við Austfirðingar, sem lítt stönd
um í stórræðum, höfum barizt
harðri baráttu fyrir að koma upp
síldarmóttöku. Gildir það fyrir
firðina alla. Nokkuð hefur áunnizt,
minniháttar síldarverksmiðjur
komnar upp víðast, mest fyrir sam
tök heimamanna, og segja má, að
S.R. á Seyðisfirði og Reyðarfirði
séu til orðnar fyrir þessa baráttu.
Þá hefur síldarsöltun aukizt mjög,
en möguleikar til annarrar hagnýt
ingar ekki. Er undravert. hversu
þungur sá róður hefur verið, þeg
ar haft er í huga, að um mörg
s.l. ár hefur síldveiðisvæðið verið
sunnan Langaness. Mætti þó ætla
að stjórnarvöld vildu allt til
vinna, að veiði gengi sem bezt og
aflinn hagnýttur. Nú hefur verið
stuðlað að innflutningi fjölmargra
glæsilegra fiskiskipa, en það þarf
líka að sjá um, að þau notist.
Vægast sagt virðist gæta skilnings
leysis hjá stjórnarvöldum, og má
í því sambandi nefna, að um
nokkur undanfarin ár hefur
hreppsnefnd Eskifjarðar unnið að
því að koma upp 'síldarverksmiðju,
en verið neitað um ríkisábyrgð
til slíkra athafna og ekkert þvi
til fyrirstöðu að margfalda út-
flutningsvérðmætið.
Full ástæða er til að vekja at-
»hygli Alþingis á, hvernig viðhorf
in eru. Verði ekki hvoru tveggja
gert, síldarflutningar skipulagðir
og stórlega auknir móttökumögu-
leikar á öllu Austurlandi, neitum
við að viðurkenna staðreyndir,
köllum yfir okkur ömurlegt ástand
og höfnum þeim auðæfum, sem
síldveiðiflotinn er fær um að ausa
upp, auðæfum, sem gætu lagt
grundvöll að beirri „stóriðju'*.
sem hentar íslenzkum aðstæðum
bezt í náinni framtíð.
Jóhann Klausen
Eskifirði.
Ný byggingaraöferð
Blaðinu hefur verið skýrt frá,
að ný byggingaraðferð, uppruna-
lega til þess ætluð að flýta fyrir
húsbyggingum í vanþróuðum ríkj
um, verði kynnt hér á næstunni.
Þetta er holsteinabygging, en
í stað þess að festa steinana sam
an með steinlími eða steypu eru
þeir fylltir með sérstakri kvoðu,
sem harðnar og bindur steinana
í veggnum.
Gert er ráð fyrir að steypa stern
ana á byggingarátaðnum, og þarf
þá tvær vélar til að byggja, aðra'
til að steypa steinana og hina til
að blanda efnið, sem holrúmið er
fyllt með.
Gerðir steinanna eru þrjár,
veggsteinar opnir í báða enda og
hálfir og heilir homsteinar.
Steinninn er tilbúinn til hleðslu
jafnótt og hann harðnar svo hann
verði meðfærilegur, og gert er
ráð fyrir að bæta fjögra feta
hleðslu daglega á veggina og
fylla steinana jafnóðum.
Slík hleðsla er talin allt að
50% sterkari en venjuleg, og því
er haldið fram, að aðferðin dragi
úr byggingarkostnaði.
Lúðrasveit verkalýðsins
Lúðrasveit Verkalýðsins hélt
aðalfund sinn fyrir skömmu. Frá-
farandi formaður flutti skýrslu
um starfsemi sveitarinnar sem
var mikil síðastliðið starfsár, en
stjóraandi er Sigursveinn D. Krist
insson, tónskáld.
Lúðrasveitin lék á skemmtunum
ýmissa félaga Reykjavík. auk
þess sem hun fói i hljómleikaferð
ir til staða utan Reykjavfkur, m.
a. að Reykjalundi og um Suður-
nes. Þá lék hún einnig við opin-
ber hátíðahöld að venju
Á þessu starfsári er gert ráð
fyrir mjög aukinni starfsemi
félagsins Fyrirhugað er að festa
kaup á nýjum hljóðfærum og
einnig hafa nýjir félagar gengið
í sveitina, sem fá kennslu og þjálf
un í hljóðfæraleik án endurgialds
Reikningar sýndu að þörf er á að
efla fjárhag félagsins betur af
þessum sökum og hafa ýmsar ráð-
stafanir verið gerðar, sem gefa
góða von um að það megi takast.
Ný stjórn tók við fundinum Um
níu ára skeið hefur Ólafur L.
Kristjánsson gegnt formannsstörf
um. en hann hafði nú beðizt und
an endurkjöri vegna anna. Var
honum þakkað tyrir hönd sveitar
innar langt starf í þágu hennar og
honum flutt stutt ávarp
Hin nýkjörna stjórn er skipuð
þessum mönnum:
Bjarni Guðmundsson rurmaður
Ólafur L. Kristjánsson. varafor-
maður, Kristján Sigurðsson gjald
keri. Atli Magnússon. ritari, og
Pétur Ágústsson áhaldavörður.
í umræðum. sem á eftir urðu
kom í ljós mikiil og eindreginr
vilji til að efla lúðrasveitina
Lúðrasveit Verkalýðsins var stofr
uð 1953 af noKKrum áhugamönr
um og hefur staríað óslitið síðan.