Alþýðublaðið - 29.12.1955, Qupperneq 4

Alþýðublaðið - 29.12.1955, Qupperneq 4
AlþýgubiaSiS Fimmtudaeur 29. des. 1955. Útgefandl: AlþýðuflokJ{ttrix*. Ritstjóri: Helgi Sæmundsto*. Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmartto*. Blaðamenn: Björgvin Guðmundtto* »f Loftur Guðmundsson. Auglýsingastjóri: Emilía Samáelsdóttlr, Ritstjórnarsímar: 4901 og 4902. Auglýsingasími: 4906. Afgreiðslusíml: 4900. 'Alþýðuprentsmiðjan, Hverfisgðt* 8—10. rÁskHftarverð 15JÍ0 á mínuðl. í hmttuÍUt 1J)0. Sjón er sögu ríhari T'ÍMINN skýrði frá því á Þorláksmessu, að við stjórn- armyndunina 1953 hafi Sjálf stæðismenn gert að einu meg inskilyrði sínu, að allar raun verulegar hömlur ábyggingu stóríbúða yrðu felldar niður og Framsóknarmenn fallizt á þá kröfu til þess að „tryggja framkvæmd ýmissa nauðsynjamála, m.a. rafvæð ingu dreifbýlisins“, Morgun- blaðið ber á móti þessu í gær og fer jafnframt verstu orð- um um Tímann. Hér skal eng inn dómur lagður á þau þrætumál. Hitt er staðreynd, að stóríbúðirnar í Reykjavík eru veruleiki en ekki blekk- íng, hvað sem Morgunblaðið segir og hvernig svo sem auð stéttin hefur fengið fram vilja sinn. Sönnun þessa eru nýju húsin í broddborgarahverf- um Reykjavíkur. íbúðar- stærðin er oft og tíðum slík og þvílík, að tvær manneskj- ur búa í 10—12 herbergjum. Þó er hún kannski ekki mesta blöskrunarefnið. Furðulegast er óhófið og tildrið, sem einkennir þessi salarkynni og hlýtur að kosta Dffjár. — Þess munu jafnvel dæmi, að hurðir í broddborg araíbúð kosti allt að því eins tnikið og meðalíbúð handa venjulegu fólki. Sjón er sögu ríkari, ef skriffinnar Morg- unblaðsins vilja leggja þá fyrirhöfn á sig að arka um borgina og líta inn til ný- ríkra vina sinna. Vissulega væri ekkert við þessu að segja, ef íslending- ar hefðu efni á því, að allir gætu veitt sér það, sem hug- Ein lítil milljón VERZLUNARJÖFNUÐUR INN er óhagstæður um eina litla milljón á dag, og alltaf hallast æ meira á ógæfuhlið ina. Þannig er stjórnarstefn- an í ljósi staðreyndanna. Verkin tala og fella sinn tniskunnarlausa úrskurð. Ástæðan þarf engum að dyljast. Hún er sú, að at- vinnuvegirnir eru hættir að vera grundvöllurinn að þjóð arbúskap íslendinga. Afla- tekjurnar megna engan veg- Bœkur og höfundar: urinn girnist. En það er öðru nær. Þúsundir Reykvíkinga verða að búa í hermanna- bröggum og kjöllurum og á hanabjálkaloftum samtímis bví, sem heimskulegt og fá- ránlegt óhóf á sér stað í húsa byggingum. Slíkt er hneyksli. Skyldan er sú að leysa húsnæðisvandræðin og íáta auraapana bíða eftir ó- hófinu og tildrinu að minnsta kosti þangað til fólkið úr bröggunum og kjöllurunum og' af hanabjálkaloftunum hefur flutt í mannsæmandi húsakynni. Það er rétt hjá Morgunblaðinu, að fjárfest- ing okkar Islendinga er mik- il. En skipulaginu í bygging- arframkvæmdum er hneyksl anlega ábótavant. Eyðslan er óhófleg og má ekki þol- ast. Við eigum að setja stolt okkar í að leysa vanda heild arinnar í stað þess að ala á stórmennskubrjálsemi þeirra, sem þykjast ekki vita, hvað þeir eigi að gera við fjármuni sína og annarra. Núverandi stjórnarvöld bera ábyrgð á þessari öfug- bróun, og sannarlega liggur í augum uppi, hvers sé sök- in. Þetta er ein afleiðing þess, að Sjálfstæðisflokkur- inn ræður og ríkir. En Fram sóknarmenn eru samsekir þangað til þeir rísa upp gegn ósómanum og beita sér fyrir réttlæti og sanngirni í bygg- ingarmálunum. Það tekst þeim aldrei, meðan þeir lúta verkstjórn Sjálfstæðisflokks- ins. Þrætur um fyrirkomu- lagsatriði skipta litlu máli í þessu sambandi. Hér gildir að vera eða vera ekki. inn að fylla upp í pyttinn botnlausa. íslendingar fara að dæmi fávísra manna, sem eyða meira en þeir afla og lifa í voninni um happ, er hlotnast kannski aldrei. S’tefnubreytingin þarf að verða fólgin í því, að íslend- ingar miði útgjöld sín við aflatekjur. Og þá mun sann- ast, að starfsömu og ráðsettu fólki sé lífvænlegt á íslandi í framtíðinni. fallegir, ódýrir Sölufurninn viC AnsarML L J U F Harpa minninganna. Enclur- minningar Árna Thorsteins- sonar. Ingólfur Kristjánsson skráði. ísafoldarprensmiðja h.f. 1955. Á ÍSLENZKUM bókamark- aði eru endurminningar mæts manns út af fyrir sig ekkert ný- næmi hin síðustu árin. Per- sónusaga og hvers kyns lífs- hlaupslýsingar hafa líka verið vinsælt lestrarefni með þjóð vorri langa hríð. Að vísu eru frásagninrnar jafnmismunandi og þeir, sem segja frá, en þeg- ar stíga tekur í læknum vilja minningarnar æðioft hníga að sömu efnum, — æskuárin og fyrstu stympingarnar við ver- öldina, bernskuslagsmál og skóla- og undirbúningsárin verða kærast yrkisefni, að ó- gleymdum jólunum heirna og fyrstu kaupstaðarferðinni, þar sem því er að skipta. Þótt þarrn ig sé hætt við, að fjölmargt verði áþekkt í lýsingum þeirra manna, sem við köllum af eldri kynslóðinni, eru endurminn- ingar þeirra jafnaðarlega lær- dómsríkar, ■— ekki éinasta af hfinu, sem sagt er frá, kjörum og aðbúð af ýmsum stigum, heldur jafnvel ekki síður af frá- sagnarhætti þess ágæta manns, sem lætur lesandann fylgjast með afturhvarfi sínu í djúpi minninganna. Árni- Thorsteinson tónskáld er löngu þjóðkunnur maður fyr ir verk sín á yængjum söngs- ins. En nú hefur hann slegið á hörpu minninganna, með hæ- versku og mýkt, rifjað upp ýmsa þætti úr lífi sínu og lagt þá fvrir okkur í bókarformi. Að vísu hefur hann ekki skráð minningar sínar eigin hendi, en þegar falazt var eftir minn- ingum hans. lét hann til leiðast og sagði sögu, eins og Islend- ingum er lagið og kærkomið, og sú saga er hógvær og hlýleg, mjög tengd óskabarni sögu- i manns, tónlistinni, og ánægju- i leg aflestrar. kvenna en karla í ■íjpís SAMKVÆMT FRÉTT í norska blaðinu Folket og höíð er eftir Södd. Zeitung í Múnc- hen, eru nú skráðir, af heil- brigðisyfirvöldum Sambandslýð veldisins um 300 þús. drykku- menn. En tala þeirra, sem skýrslur taka ekki til eru hins vegar miklu fleiri. Eftir peningaskiptin tók hag ur almennings að batna, en með vaxandi velmegun jókst drykkjuskapurinn ískyggilega. En það sem þá vakti furðu í því sambandi, var, að taía drykkjukvenna jókst mun meira en drykkjumanna. UPPRÆTA HEIMILÍS- ÓGÆFU. Sálfræðingar leita orsaka þessa einkum í því, að konur leita æ meira út af heimilunum og hrífast í vaxandi mæli af hraða þeim og óróleik, sem er eitt höfuðeinkenni yfirstand- andi tíma. Þetta leiði til auk- inna árekstra á heimilunum og með fjölskyldum. Heimilis- og fjölskyluvandamál þessi og önn ur leiði svo til þess að leitað sé á náðir Bakkusar. Alltof oft — það er marg sannað — hafa byrgðir vínskápanna verið upp spretta heimilisógæfunnar, seg ir Södd. Zeitung. IIEIMILI FYRIR DRYKKJU- MENN. Dugandi fólki í Vestur-Þýzka Iandi stendur mikill stuggur af þessari þróun áfengismálanna þar í landi. Reynt er að koma til liðs við þá, sem í erfiðleik- um eiga af þessum sökum. Með al annars hefur Heimatrúboð Evengelisku kirkjunnar í Sört- tenburg komið á fót hinu fyrsta heimili fyrir drykkjukonur. Þetta heimili er staðsett hátt í fjöllum uppi. Þarna starfa reyndar hjúkrunarkonur og læknar, að því að byggja aftur upp það sem áfengistízkan hef ur niðurbrotið. Nýjar aðferðir eru reyndár. Meðul þó í minna lagi. En því meir gætt alls þess er matræðinu viðkemur. Dvöl- in þarna eru alls sex mánúð- ir. En mikilvægast er þó talið ! það andrúmsloft, sem þarna er j reynt að skapa og þau hollu ráð . og leiðbeiningar sem vistmönn- um er. í té látin. Eftir að þeir, ' sem þarna dvelja hverfa af (heimilinu, er engan vegirm sleppt af þeirn hendinni, held- ur er fylgzt með þeim áfram og fulltrúar heimilisins eru þeim til ráðuneytis á ýmsan hátt og greiða götu þeirra svo sem bezt má verða, útvega þeirn vínnu við sitt hæfi o. s. frv. FJÓRÐI HLUTI GLATAST. Samsvarandi heimili er og rekið fyrir karla. Að hér er ekki unnið fyrir gýg sannar árangrar síðustu ára. Um helm j ingux þeirra karla, sem á slílc- um heimilum dvelja, teljast úr allri hættu. Um f jórði hluti fær verulega bót um lengri tíma. ! En um fjórði hluti glatast á ný. 'og flestir vegna þess að þeir ætla aðeins að fá sér einn lít- inn“. (Frá Áfengisvarnarnefnd Reykjavíkur). | Eins og kunnugt er, er Ámi sonur Árna landfógeta Thor- steinson og Soffíu Kristjönu konu hans, dóttur Hannesar 1 Johnsons kaupmanns í Reykja- vík. Hannes var sonur Stein- ' gríms biskups Jónssonar, eri Steingrímur Thorsteinson var föðurbróðir Árna, og hefur Árni . samið lög við mörg ljóð Stein- gríms. Það lætur að líkum, að Árni hefur í uppvexti sínum komizt í kvnni við fjölmarga þekkta menn á þeirrar tíðar Is- landi, óg greinir hann nokkuð frá þeim mönnum og minjum í sögu sinni. Nöfn eins og Þór- arin Böðvarsson prófast í Görð- um, Grím Thomsen, Benedikt Gröndal og Steingrím Thor- steinson ber oft fyrir í fvrri hluta frásagnar Árna. Hann lýsir þá einstökum tilvikum úr lífi þessara manna, m.a. rótinni ! að því, að í odda skarst með þeim séra Þórarni og Grími : Thomsen og miklum öðrum fróðleik. Árni er barn Reykiavíkur, fæddur í miðbænum, hefur lif- að meginvöxt bæjar síns og stór ! felld.ar breytingar hans, séð gömlu húsin og litlu bæina hverfa og „stórhýsi gnæfa þar, sem áður voru móar, grasfletir j og troðnir stígar. — Lækinn hulinn breiðgötu og uppfyll- ingu hafnarinnar byggða langt út fyrir gamla fjöruborðið, þar sem brimið svarraði áður við kambinn." Embættismannsson- urinn, sem fæddur er í bæ, sem telur um 2000 íbúa, vex með honum og lifir með honum, unz hann telur um 60000 íbúa, hef- ur frá mörgu að segja um bæ- inn sinn og bæjarlífið. Hann segir frá bernskustöðvum sín- um, sem við göngum öll fram hjá daglega, Austurstrætinu, frá konungskomunni 1874, þar sem honum verður eðlilega star sýnast á hljómsveitina, frá barnaskólalífi og smábrellum í bænum, frá þúfunum á Aust- urvelli, sem sérstök minning er tengd við, nefnilega fyrsta — ósjálfráða — kenderí sögu- mannsins, frá erlendum sjó- mönnum, Alþingi, og fjölmörg- um minningum úr skólalífi, lestaferðum til bæjarins og svo ótal mörgu því, sem gaf Reykja vík svip hér áður fyrri og við hljótum að sakna, þegar við les um um það. Allmikill hluti bókar Árna (Frh. á 7. síðú.) I. Jófi Þorstemsson: SKÁKÞÁTTUR Caro-Kann vörn. Hvítt: Svart: W. Adams G. Kramer 1. e4 c6 2. d4 d5 3. e5 Bf5 4. B-d3 BXBd3 5. DXBd3 e6 6. R-e2 c5 7. c3 R-e7 8. D-b5t D-d7! 9. ÐXc5? Hvítur varast ekki gildruna, sem svartur lagði í síðasta leik. 9. R-f5! Gefið, því drottningin er glöt- uð. 10. G-a5 myndi svartur svara með b6! Að lokum koma hér tvær eín- faldar endataflsstöður til rann- sóknar. Hvítt Kc5 aS c7 Svart Ka7 Svartur á leik. Getur hann haldið jafntefli? Hvítt Kf2 Rf6 Svart Khl g® hZ Hvítur á að geta unnið hvor sem á leik.

x

Alþýðublaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.