Tíminn - 28.03.1965, Blaðsíða 11

SUNNUDAGUR 28. marz 1965
TBMINN
n
28
höndum og varpað í fangelsið. Þessir menn voru allir taldir
hafa verið meðsekir flóttamönnunum.
Næsta morgun kallaði Gortmas á alla flokksforingjana
og sagði, að skera ætti hár allra fanganna. Þetta var mikið
áfall fyrir okkur, því tilhugsunin um að verða að líta út
eins og glæpamenn var óþolandi. Svo kom Yoshida til okk-
ar með Mori, einn af undirforingjunum, og sagði að hafizt
skyldi handa strax. Við þrefuðum við hann nokkra stund,
og ofurstinn, sem sagði, að eina leiðin til þess að láta skip-
unina verða að engu, væri að gera hana hlægilega, sýndi
okkur, hvernig hann fór að því. Hann byrjaði að hlægja
og láta eins og fífl fyrir framan Nippana, og klippti toppa
úr hárinu, einn hér og annan þar. Svo fékk hann hollenzka
túlkinn til þess að klippa allt hárið af sér, og hélt á með-
an áfram skrípaleiknum, en að því er ég gat bezt séð,
höfðu aðfarir hans ekki hin allra minnstu áhrif á Nippana,
hvorki á einn eða annan hátt.
Ég var alveg á móti því, hvernig ofurstinn snerist í þessu
máli. Augljóslega lágu tvær ástæður til grundvallar þessari
skipun. í fyrsta lagi var hér um að ræða öryggisráðstöfun,
sem koma átti í veg fyrir frekari flóttatilraunir. Það er
ekki hægt að láta sér vaxa hár á einni nóttu. í öðru lagi
var þetta afsökun til þess að láta okkur nú líkjast þeim
sjálfum sem allra mest með því að við yrðum látnir fylgja
herreglum þeirra, þar sem við vorum hluti af herjum
þeirra, eins og þeir höfðu sjálfir kallað það.
Þar sem þeir voru ekkert sérstaklega ákafir 1 klippingar
þennan dag, gerði ég engar ráðstafanir, þrátt fyrir það, að
sumir Hollendinganna byrjuðu. Það fór í taugarnar á mér,
því það dró úr möguleikum okkar til þess að standa gegn
þeim. Þegar ég sagði mönnum mínum frá hárskurðinum,
urðu þeir mjög reiðir, og ég var beðinn um að gera allt,
sem ég gæti til þess að koma í veg fyrir að Nipparnir lítil-
lækkuðu okkur meira en orðið var.
Næstu daga komu Japanirnir saman á nokkrum ráðstefn-
um í varðskýlinu, og þar voru hinir ákærðu yfirheyrðir í
þeim tilgangi, að fá upp úr þeim ráðagerðir þeirra og hverjir
hefðu hjálpað þeim utan fangabúðanna. Þar kom fram, að
þeir höfðu farið út um miðnætti og klifrað yfir girðing-
una, og komizt inn í þorp hinna innfæddu, sem lá þama
við hliðina. Þeir höfðu skilið þannig við moskítonetin sín,
að helzt leit út fyrir, að þeir lægju undir þeim.
Þeir höfðu gengið um 15 kílómetra þá um nóttina, og
komizt að á, þar sem bátur beið þeirra, en hjálparmaður
utan búðanna hafði komið því i l:ring. Þeir höfðu gert
glapparskot, þegar þeir földu sig ekki eftir að birta tók,
svo þorpsbúar sæu þá ekki, en þeir höfðu haldið þá vera
trúa og að þeir myndu ekki segja til þeirra, sem þeir þó
gerðu.
Þegar þeir voru að hlaða bátinn matvælum síðdegis þenn-
an dag, birtist þeim allt i einu algjörlega að óvörum hópur
Nippa. Því miður var einn fióttamannanna með byssu á
sér — óbeillavænlegan blut að hafa á sér á flótta, og ótrú-
lega heimskulega.n í þessu tilfelli, þar sern hann bafði hvort
sem var engin skotfæri.
Á meðan yfirheyrsJurnar stóðu sem hæst, hélt hárvanda-
málið áfram að verða erfiðara og erfiðara viðureignar. Ég
spurði Mori, yfirmann va’-ðanna, hvort við yrðum að láta
klippa okkur. Ég sagði honum, að hvítir menn myndu ekki
geta þolað sólarhitann í hitabeltinu, hárlausir, sér í lagi
ekki, þar sem við hefðum enga hatta. Ég sagði, að við
myndum fá sólsting. Ég trúði þessu vissulega sjálfur þá, en
síðar kom í ljós, að þetta var eintóm vitleysa. Hann sagðist
halda, að við ættum að klippa okkur, en í rauninni stæði
honum hjartanlega á sama, hvort við gerðum það eða ekki.
Yoshida var aftur á móti staðráðinn í að láta okkur hlýðn-
ast skipuninni.
Svo átti ég eftir að gera stærstu skyssu, að því er ég
tel sem yfirmaður Eretanna. Ég ákvað að halda fast við
afstöðuna, sem samlandar mínir höfðu íekið til málsins, og
reyna að koma í veg fyrir, að skipuninni vrði hlýtt. Þetta
voru hörmuleg mistök, ekki hvað sízt vegna þess, að við
áttum lengi eftir að líða fyrir þau. Ég fór til ofurstans og
bað hann um að tala við Nippana út af þessu aftur. Ég
talaði einnig við hollenzka túlkinn. Báðir sögðu þeir, að
þetta væri óheppilegur tími, vegna þess, að Nipparnir væru
ekki í góðu skapi út af flóttanum. -
Næsta dag reyndi ég aftur, og í það sinn sagði ofurstinn
að þeir ættu í vandræðum með Nippana vegna hegningar-
innar, sem flóttamennirnir skyldu hljóta. Hann sagðist vera
að berjast fyrir lífi þeirra. Þetta var í fyrsta skipti, sem
mér var sagt frá því, að þil greina að þeir. yrðu
teknir af lífi. og af þeini sökum nefndi ég klippinguna ekki •
aftur, því á þessari stundu var hún vissulega lítilfjörlegra
mál. en dauðadómurinn.
Ekki var kveðið upp úr með dauðadóminn næstu daga.
Án efa biðu yfirmennimir eftir staðfestingu dómsins hjá
þeim æðri mönnum. Flóttinn átti sér stað 7. september,
en hárvandamálið komst í algleyming 11. eða 12. september.
Yoshida kom æðandi að bragganum okkar um eittleytið
herbergis míns. Ég kastaði mér
á rúmið. Nú var bikarinn fullur.
Það skipti ekki máli þótt mér
þætti undur vænt um börnin, hér
gat ég ekki verið lengur. Ég sætti
mig ekki við frekari svívirðingar
af hálfu lafði Warr eða læknis
hennar.
Nokkru síðar reis ég upp, þvoði
mér í framan og skrúbbaði var-
imar með sápu. Andartaki síðar
barði Lucien Valguy sjálfur að
dyrum, en sem betur fór hafði
ég gætt þess að læsa að mér.
— Monica sendi mig að sækja
þig. Hún vill tala við þig. .
— En ég vil ekki tala við hana,
svaraði ég stuttlega
— Þú verður að gera það, henni
líður alls ekki vel.
— Gefðu henni þá róandi
sprautu, sagði ég kuldalega.
— Nei, þetta sinn er það al-
vara, sagði Lucien hinum megin
við dymar. — Hún segist hafa
misst vald á sér og vill biðja þig
fyrirgefningar.
— Ég tek ekki á móti neinum
fyrirgefningarbeiðnum.
— En ég bið þig líka fyrirgefn-
ingar, hélt hann áfram. — Ég
hafði alls engan rétt til að kyssa
þig, en þú varst svo indæl. Ég
1 elska þig voðalega mikið. Hvers
vegna viltu ekki giftast mér,
Shelley? Ég á ágætt hús og ég
skal gefa þér allt sem hugur þinn
girnist . . og lafði Warr gefur
okkur blessun sína Hún var að
enda við að segja það. Sir Austen
sagði henni, hvað hann hafði séð
og hún var himinlifandi . . . ég
var satt að segja dálítið undr-
andi....
Hann hélt áfram að tala. Ég
sat á rúminu og beit saman tönn-
um. Ég hafði á tilfinningunni, að
mér hefði verið varpað út í straum
harða á. Mér var ljóst, að sir
Austen, sá elskulegi gamlingja-
græningi hafði misskilið, það
sem hann sá og hann mundi sjálf-
sagt segja Esmond frá því líka.
Þau reyndu öll að neyða mig til
að segja að ég væri hrifin af Luc-
ien Valguy. Ég var svo reið, að
ég vissi ekki hvað ég átti að gera
og það versta var, að ég gat ekk-
ert gert. Ég var algerlega hjálp-
arlaus.
Auðvitað hafði Monicu Warr ver
ið það ljóst, að í þetta sinn hafði
hún gengið of langt og hún vildi
tæpast verða til að ég færi. Bróð-
ir hennar mundi ekki fyrirgefa
henni það. En í þetta sinn vildi
ég ekki fyrirgefa henni. í þetta
sinn höfðu ásakanir hennar verið
einum of mddalegar.
Loks fór Lucien. Skömmu síðar
kom lafði Warr sjálf í hjólastóln-
um og byrjaði að tala við mig
gegnum dyrnar. Hún bað mig að
hleypa sér inn, en ég sagðist ekki
hirða um afsökunarbeiðni hennar
vegi^ þess, að ég ætlaði að fara
mína leið. Þá virtist hún verða
alvarlega hrædd, því að hún tók
að grátbiðja mig.
— Verið ekki svona harðar, ung
frú Bray, væna mín. Ég veit, að
þér eruð ekki þannig. Þér viljið
varla verða þess valdandi að okk-
ur Esmond sinnist?
En ég kærði mig kollótta um
bænir hennar. Ég vildi bara kom-
ast sem fyrst burt frá þeim öll-
um. Þá byrjaði hún að tla um
dálítið, sem fékk reiðina til að
sjóða í mér.
— Vesalings Lucien er svo ör-
væntingarfullur yfir að Austen sá
ykkur kyssast . . . en mér kom
aldrei til hugar . . . að þér og
Lucien . . ég á við, ég er inni-
lega glöð yfir því . . ég veiti
ykkur blessun mína
Eg reis upp og gekk að dyrun-
um.
— Gerið svo vel og farið, lafði
Warr. Hættið þessu rausi. Lækn
irinn yðar kyssti mig gegn mín-
um vilja og ég hef ekki í hyggju
að giftast honum. Ég fer heim
til Englands á morgun.
Það var kyrrt frammi. Ég byrj-
aði að taka fötin mín út úr skápn-
um og setja niður í töskuna mína
í miklum flýti. Allt einu veitti
ég athygli litlum vasa á skrifborð-
inu. Það var ekki vatn í honum,
aðeins fjögur ræfilsleg blóm. En
undir vasanum lá bréf. Conrad
hafði skrifað það og það var svo
hljóðandi:
Velkomin heim. Okkur þykir
vænt um þig.
Þetta varð mér um megn. Eg
sá að blómin höfðu verið hirt úr
rusli, en það var hugsunin á bak
við og þetta hafði gert lítill dreng-
ur, sem í upphafi hafði verið mér
heldur fjandsamlegur. Og nú ætl
aði ég að fara frá honum. Hvern-
ig gæti ég fengið af mér að fara
frá þessum tveimur börnum, sem
áttu engan annan að en mig, þeg-
ar faðir þeirra var fjarverandi.
Hann hafði trúað mér fyrir þeim
og nú hafði ég ætlað að yfirgefa
þau.
Ég tók blómin upp og grét
beisklega. Svo komst ég loks að
þeirri niðurstöðu, að nú hefði ung
frú Bray volað nóg og að það
væri tími til kominn að hún jafn-
aði sig.
Ég fór í bað og fór í síðbuxur
og peysu. Ég varð lka að taka
aftur upp úr töskunni minni, ég
ætlaði að lialda áfram að annast
Conrad og Kate. hvað svo sem
það kostaði.
Ég settist við snyrtiborðið og
ætlaði að reyna að fjarlægja merki
eftir tárin, þegar ég heyrði í ein-
hverjum fyrir utan dyrnar. f
þetta skipti heyrði ég rödd, sem
kom blóðinu til að þjóta fram
í kinnarnar á mér.
— Eruð þér þarna inni, ungfrú
Bray? Shelley, ertu þarna? Ég
verð að tala við þig.
Ég gekk að dyrunum og lauk
þeim upp. Esmond stóð þar. And-
lit hans var alvörugefið. — Get
ég fengið að tala við þig, Shelley?
sagði hann.
— Já, . . já, auðvitað, stamaðt
ég-,
Eg sá að hann leit á koffortilk
sem mér hafði ekki gefizt tímí
til að setja aftur á sinn stað.
— Svo að þú ætlar í raun og
veru að fara? hrópaði hann.
— Nei . . jú . . það er að segja
• • byrjaði ég. Mér fannst ég vera
erkiflón og tókst ekki að tala skil-
merkilega.
Hann horfði lengi á mig. Ég
hélt, að hann væri að horfa á
úfið hárið og þrútin augun, en
hann tautaði aðeins:
— Það er alltaf eitthvað uppi-
stand í þessari fjölskyldu. Ekki
annað en andstyggilegt rifrildi.
Hvenær skyldi það taka enda?
Ég sagði ekkert. Ég vissi ekki,
hvað hana átti við. Svo bað hann
mig stuttlega að koma með sér
út í garðinn.
Hann gekk á undan mér að
steinbekk við sundlaugina. Hann
bað mig að setjast og settist síð-
an sjálfur. I-Iann hrukkaði ennið
og sagði:
— Mér brá meira en lítið í
brún. Systir mín segir, að þér haf-
ið sagt upp og viljið fara héðan
samstundis.
— Svo er mál með vexti, byrj-
aði ég, en hann greip fram í fyrir
mér. — Mágur minn hefur sagt
mér, að þér . . hvað á ég að segja
. . . séuð í allnánum kunningsskap
við doktor Valguy.
— Nei, það er ekki satt, hróp-
aði ég.
Hann leit ekki á mig, en hélt
áfram. — Eg hafði staðið í þeirri
trú, að yður falli ekki sérlega vel
við Lucien Valguy.
i — Það er rétt . . . mér geðj-
! ast alls ekki . .
— Góða mín, greip hann aftur
;fram í fyrir mér og nú var rödd
hans kuldaleg og full fyrirlitning-
ar- — Austin sá ykkur kyssast.
Komið þér þannig fram við fólk,
sem yður geðjast ekki að?
Réttlætiskennd mín brauzt fram
í mér. Ég reis snögglega á fætur.
— Það er einmitt svona sem ég
hef verið ásökuð frá byrjun og
nú vil ég ekki sætta mig við þetta
lengur.
— Ég skil þetta ekki, sagði Es-
mond seinlega. — Kysstuð þér
eða kysstuð þér ekki Lucien
Valguy?
Ég var fjúkandi reið núna,
meira að segja út í Esmond.
— Ég fæ ekki séð, að neinum
hér komi það við, jafnvel ekki
þótt ég hefði kysst lækninn. En
sannleikurinn er sá . . . að ég
gerði það ekki. Hann beitti valdi
til að kyssa mig . . . mjög á móti
vilja mínum.
— Svo að þannig stóð á þvi,
sagði Esmond lágt og þótt undar-
legt_ væri virtist hann glaður.
— Ég var einmitt að velta þessu
fyrir mér, bætti hann við. En
sir Austen var sannfærður um,