Alþýðublaðið - 29.03.1957, Side 6

c
JUþýðublaSlg
Föstuclagnr 29. marz 1957
S
s
s
s
s
s
s
s
s
$
s
s
*
s
s
s
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
S
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Helgi Sæmundsson.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson.
Blaðamenn: Biörgvin Guðmunddsson og
Loftur Guðmundsson.
Áuglýsingastjóri: Emilía Samúelsdóttir.
Ritstjórnarsímar: 4901 og 4902.
Afgreiðslusími: 4900.
Frentsmiðja Alþýðublaðsins, Hverfisgötu 8—10.
Stefna íslendinga
MORGUNBLAÐIÐ birtir
í gær forustugrein í tilefni
þess, að ár er liðið frá því að
alþingi gerði ályktun sína
um 'varnarmálin 28. marz
1956, en hún hefur mjög ver-
ið á dagskrá siðan. Gætir þar
enn þeirrar viðleitni Sjálf-
stæðisflokksins að rangtúlka
ályktunina, forsendur henn-
ar og afieiðingar. Málið er
þegar þrautrætt og því furðu
legt, að Morgunblaðið skuli
halda blekkingunum áfram.
En að þessu tilefni mun ekki
úr vegi að benda á helztu
staðleysurnar og vitna í að-
alatriðin, sem máli skipta.
Sannleiksást Morgun-
blaðsins er ekki upp á
marga fiska. Það ræðst á
Alþýðuflokkinn og Fram-
sóknarfiokkinn svofelldum
orðum: „En nú tóku tveir
lýðræðisflokkar hér á landi
allt í einu höndum saman
við kommúnista og sam-
þykktu með þeim tillögu
um uppsögn varnarsamn-
ingsins og brottför varnar-
liðsins.“ Hér er verið að
gefa í skyn, að kommún-
istar hafi markað stefnu
ályktunarinnar frá 28.
marz í fyrra. Hvað segja
svo staðreyndirnar um
þetta atriði? Þær upplýsa,
að þingsályktunartillagan
var borin fram af Alþýðu-
flokknum og efnislega sam
hljóða því, sem hann hafði
lagt til í þessum málum
tvö ár í röð. Morgunblaðið
gerir sér hins vegar hægt
um vik og telur þessa
þriðju atrennu Alþýðu-
flokksins runna undan rifj
um kommúnista. Sú blekk-
ing segir meira en nokkuð
annað um málflutning og
málstað Sjálfstæðisflokks-
ins í þessu efni. Menn grípa
ekki til lyginnar nema þeir
séu í sannleikshraki.
Enn fremur fullyrðir Marg
unblaðið, að samþykkt á-
lyktunarinnar hafi verið ó-
ráð vegna viðhorfanna í
heimsmálunum. Sú niður-
staða fær alls ekki staðizt.
Fyrir ári síðan virtist frið-
vænlegra í veröldinni en
nokkru sinni áður um Iangt
áraskeið. Menn gátu naum-
ast séð fyrir atburði þá, sem
komu til sögunnar í haust
við botn Miðjarðarhafsins og
í Ungverjalandi, þó að Morg
unblaðið og Sjálfstæðisflokk
urinn þykist eftir á hafa átt
von á öllum þeim ósköpum.
Slík mannalæti eru ekki til
annars en hlæja að þeim.
Helztu forustumenn lýð-
ræðisþjóðanna á Vestur-
löndum voru sammála um,
að viðhorf heimsstjórnmál
anpa hefðu gerbreytzt til
batnaðar fyrir ári síðan, er
alþingi gerði umrædda á-
lyktun. Dulles og Eisen-
hower voru í þeim hópi.
Mannkynið var bjartsýnt
og gerði sér nýjar vonir.
Þess vegna töldu íslending
ar tímabært að hyggja að
endurskoðun varnarsamn-
ingsins. Sú afstaða ein-
kenndist ekki af neinu á-
byrgðarleysi, þó að Morg-
unblaðið vilji láta svo í
veðri vaka. Og alþingi
sætti sig við orðinn hlut í
haust, þegar atburðirnir
við Miðjarðarhaf og í Ung-
verjalandi sögðu til sín. Þá
var úr því skorið á óyggj-
andi hátt, að getsakir
Morgunblaðsins eru stað-
lausir stafir. En það lætur
sér dóm reynslunnar í
léttu rúmi liggja og heldur
áfram að berja höfðinu við
steininn. Verði því að
góðu!
Yfirgnæfandi meirihluti
íslendinga aðhyllist hins
vegar þá stefnu í varnarmál
unum, sem núverandi ríkis-
stjórn hefur mótað. í>að er
sem sé sú stefna, sem íslend-
ingar geta borið ábyrgð á og
verið sæmdir af. Svo er ekki
um afstöðu Morgunblaðsins
og Sjálfstæðisflokksins. Hún
er öllum aðilum til van--
sæmdar.
Fyrstu tölurnar
TÍMINN ræðir í gær í
svari til Morgunblaðsins
fyrstu tölurnar í úttekt efna
hagsástandsins og segir:
„Mbl. kvartar undan því í
gær, að ekki fréttist neitt af
úttektinni, sem ríkisstjórnin
hafi ætlað að láta fram-
kvæma á efnahagsástandinu,
er hún tók við völdum. Aðr-
ir en Mbl. munu þó ekki
telja það ómerkilegar upp-
lýsingar um þetta efni, að
ríkið verður að afla 1200—
1300 millj. kr. tekna vegna
ríkissjóðs og . útflutnings-
sjóðs á þessu ári, þar af um
nær 500 millj. vegna útflutn
ingsuppbóta og niður-
borgana. •—■ Þessar álög-
ur er nauðsynlegt að
leggja á vegna þess, hvern-
ig orðið var ástatt í efnahags
málunum, þegar núv. stjórn
tók við völdum.
Enn nánari upplýsingar
um úttektina munu svo
liggja fyrir síðar.“
Ætti þetta ekki að geta
orðið Morgunblaðinu og
Sjálfstæðisflokknum um-
hugsunarefni til að byrja
með?
uygguigarramKvæmair i ivinnum.
HAFNARFJORÐUR er bær,
sem fólk hvaðanæva að af land
inu flykkist til. Það hyggur gott
til búsetu í Hafnarfirði. Þess
vegna sækir það í bæinn.
Skýrasti vottur þess er hin
tiltölulega öra fólksfjölgun í
Hafnarfirði frá ári til árs og
hin gífurlega eftirspurn eftir
byggingarlóðum.
Árið 1956 voru 165 hús í
smíðum með 277 íbúðum í Hafn
arfirði.
Til þess að mæta þessari
fólksfjölgun liafa bæjaryfir-
völdin gert m. a. eftirfarandi:
1. Látið skipuleggja ný íbúð-
arhúsahverfi.
2. Veitt 97 byggingarlóðir ár-
ið 1955 og 134 sl. ár.
3. Tryggt fjárframlög til vega-,
vatns- o-g holræsalagna að
þessum lóðum og látið vinna
að slíkum framkvæmdum.
4. B-yggt 12 íbúða fjölbýlishús.
5. Aðstoðað og stutt fjölskyldu
fólk til kaupa á íbúðum, t.
d. með veitingu bæjará-
byrgða fyrir Iánum til húsa
kaupa.
Á undanförnum árum hafa
aðflutningar fólks utan af lands
byggðinni til Hafnarfjarðar ver
ið miklir og fólksfjölgunin í
bænum þar af leiðandi ör. Hin
mikla fólksfjölgun hefur aukið
eftirspurnina eftir húsnæði og
byggingarlóðum. Ný byggða-
hverfi hafa risið upp í Kinnun-
um, Hvaleyrarholti og hraun-
inu ofan við bæinn.
Bæjaryfirvöldin hafa reynt
eftir því sem kostur hefur ver-
ið á, að fullnægja þessari eft-
irspurn eftir byggingarlóðum.
En þrátt fyrir allad þann fjölda
byggingarlóða, sem veittar
hafa verið, liggja þó fyrir hjá
bæjarverkfræðingi 110 lóðaum
sóknir, sem ekki hefur verið
hægt að afgreiða til þessa. Og
sífellt berast nýjar umsóknir.
LÓÐAVEITINGAR
Árið 1955 veitti bæjar-
stjórn Hafnarfjarðar 97 lóðir
fyrir íbúðarhúsabyggingar og
1956 134 lóðir.
Árið 1955 voru fullgerð 37
íbúðarhús með 53 íbúðum,
en 1956 21 íbúðarhús með 41
íbúð. Auk þess voru teknar í
notkun 16 íbúðir í húsum,
sem ekki voru fullgerð.
Árið 1956 voru 165 hús í
smíðum í Hafnarfirði með
277 íbúðum.
Auk þess voru ýmsar aðrar
byggingaframkvæmdir á árun-
um 1955 og 1956. T. d. voru
viðbyggingar við eldri hús 5
árið 1955 og 7 1956. Fullgerðar
byggingar aðrar en íbúðahúsa-
byggingar 1955 voru 19, en 18
1956.
IIOLRÆSI
OG VATNSLAGNIR
Allar þessar miklu bygging-
arframkvæmdir hafa kostað
bæjarsjóð mikið fé. Hann hefur
að sjálfsögðu orðið að kosta
vegi, vatnslagnir og holræsi að
lóðum, sem oft eru æði fjár-
frekar framkvæmdir, því mjög
erfitt og kostnaðarsamt er að
leggja vegi, vatns- og holræsa-
lagnir um hraunið, sem Hafnar
fjarðarbær stendur á.
(Frh. á 8. síðu.)
Bœkur og höfundar:
ristmann og heimsbó
Kristmann Guðmundsson:
Heimsbókmenntasaga I. og
II. Bókaútgáfa menningar-
sjóðs. Alþýðuprentsmiðjan.
Reykjavík 1955 og 1956.
ÞETTA verður enginn rit-
dómur um „Heimsbókmennta-
sögu“ Kristmanns Guðmunds-
sonar, enda mun undirritaður
síðar og annars staðar gera við
hana ýtarlegar athugasemdir,
einkum síðara bindið, sem hlýt
ur að skipta mestu máli, en
orkar víða tvímælis að minnsta
kosti. Hins vegar er skylt að
láta útkomu bókarinnar getið
og fara nokkrum' orðum um
hana til góðs og ills. Nóg verð-
ur samt eftir í síðari leít.
Hugmyndin er ágæt og tíma-
bær. íslendir.gar eig'a þess að-
eins kost að lesa um samhengi
heimsbólcmenntanna á erlend-
um mí'um. Þess vegna fór vel
á því, að út væri gefið yfirlits-
rit um athyglisverðustu bækur
og höfunda veraldarinnar, og
auðvitað bar menningarsjóði að
rækja þá skyldu. Mennirnir,
sem réðu ' Kristmann Guð-
mundsson til verksins, eru
heldur ekki ámælisverðir. Hann
átti að geta leyst það svo af
hendi, að viðunandi teldist. —
Kristmann er víðlesinn og
margfróður og sér í lagi ná-
kunnugur bókmenntum Norð-
urlanda. Sumt hefur hann líka
vel gert, þrátt fyrir ærinn
vinnuhraða og ófullnægjandi
Kristmann Guðmundsson.
skilyrði. Bókin hefur sætt for-
dómurn, sem -hljóta að teljast
fjarri sanni. Þeir, sem finna
henni ekkert til gildis, láta
sigrast af annarlegum hvötum
og kunna ekki að stjórna skapi
sínu. Eigi að síður er vinnu-
brögðum Kristmanns ábóta-
vant, og ýmis mistök hans
verða alls ekki afsökuð. En sú
aðfinnsla á þá fyrst rétt á sér,
ef hann hefur áður eða. jafn-
framt verið látinn njóta sann-
mælis.
Nú skal vikið að helztu at-
hugasemdum: Heildarmyndin
er engan veginn nógu skýr og
upptalningin iðulega næsta
hraflkennd. Enn fremur telst
það mikill galli, að Ki'istmann
i getur þess allt of sjaldan, hvaða
| rit hafa verið þýdd á íslenzku,
og ekki verður slíkt ráðið af
bókarheitum, því að þeim er
undantekningalítið snarað eft-
ir frumtextanum. Hitt er þó
sýnu verra, að hann gerist oft
tannhvass en fljótfær dómari.
Heimsfrægir meistarar, sumir
dánir og grafnir, endurskoða
naumast skáldskap sinn í tilefni
af vanþóknun Kristmanns Guð
mundssonar. Hún á því ekki
heima í bókmenntasögu og sízt
eins og málflutningi er hér
hagað, þegar höfundurinn fær-
ist mest í fang og vill ganga
milli bols og höfuðs. Sama
gegnir af og til um náðina, sem
er kannski sýnu lakara. Krist-
mann telur ekki íslendingum,
hvað þá mannkyninu, trú um,
að Pearl S. Buck, Louis Brom-
field, Charles Morgan og Mika
Waltari hafi verið eða séu stór-
skáld og snillingar. Þetta dæm
(Frh. á 9. síðu.)