Alþýðublaðið - 30.05.1957, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 17. julí 1957
AlþýSubBaSil
&
tÍSBL.
FRAMLAG sjálfmenníaðra al
jþýðumanna hefur löngum verið
mikið í sjálfstæðis- og hags-
munamálum íslenzku þjóðarinn
ar. Ég segi þetta að gefnu til-
efni. Þeir menn erlendir, sem
maður talar við og minnast á
handritamálið, virðast fyrst og
fremst hafa kynnzt rökum okk-
ar af bókum og ræðum Bjarna
M, Gíslasonar. Þó að ótrúlegt
'sé er minna minnzt á framlag
þeirra fulltrúa, sem þjóðin ann-
ars hefur búizt við að legðu þar
lóð á vogarskál.
EF TIL VILL á menntunar-
hroki einhvern þátt í því, að
íslenzka þjóðin fær ekki að vita
'sim það mikla starf, sem menn
eins og Bjarni rithöfuntjur legg-
ur fram -— hefur gert lengst af
af eigin rammleik, en ef til vill
um skeið með nokkrum íslenzk-
um stuðningi. Þetta starf hefur
borið árangur — og ekki valdið
hrapallegum mistökum, eins og
raun ber vitni um ýmsar aðrar
íiltektir.
HANDR-ITAMÁLIÐ vinnst
■ekki nema að þrýstingurinn
’isomi frá dönskum almenningi.
Það starf leysir Bjarni M. Gísla-
son af hendi. Hann hefur ekki
haft kokkteilboð í þjónustu þess,
leldur hefur hann skrifað bæk-
ur og greinar, talað á fundum
og ■ f-lutt fyrirlestra meðal fólks-
5ns, og ekki aðeins í Danmörku
heldur og annars staðar á Norð-
urlöndum. Hann hefur gert
meira en nokkur annar íslend-
ingur til þess að vinna dönsku
ungmennafélögin og danska
bændur á okkar band og þaðan
xnun sigurinn í (málinu koma.
Handriíamáíið og almenn
-ingur.
Hverjir vinna að máiinu
með mestum árangri?
Óregla hjá S. V. R.
EFTIR A'Ð jarðvegurinn hef-
ur á þennan hátt verið undirbú-
inn kemur til. kasta íslenzkra
stjórnarvaida að eiga frum-
kvæðið að framkvæmdum. Fyr-
ir löngu hefðum við átt að leggja
til að nefnd íslendinga og Dana
tæki málið í sínar hendur. Sú
lausn hefði verið betri fyrir
okkur heldur en framlagning
þeirrar tillögu, sem Hedtoft var
hvattur til að leggja frarn á sín-
um tíma — cg fór í þvi efni að
ráðum manna, sem hann treysti
að þekktu málin út í æsar, en
liann sá síðar eftir að hafa hlýtt
á. Vonandi verður nú nefnd
! skipuð. Og ef svo verður, er
bezt að fela henni ráðgefandi
lausn og framar öllu að gefa
henni starfsfrið.
DAGLEGUR FARÞEGI í
strætisvagni skrifar, en dregizt
hefur að birta bréfið: „Bíðir þú
eftir strætisvagni á Lækjar-
torgi, þá verður þú var við það,
að flestir strætisvagnarnir bíða
á torginu 5—10 mín. á milli
ferða. Þessi biðtími þeirra
greinist þannig í aðalatriðum:
Þe^ar vagn kemur inn nemur
hann staðar á sínum stað. Vagn-
stjórinn opnar hurðirnar og
hleypir farþegunum út. Síðan
hleypir. hann inn þeim, sem þá
bíða og sér um að þeir greiði
fargjald sitt. Þegar því er lokið
fer hann úr vagninum og hallar
á eftir sér hurðinni. Þannig
venjulega að að-eins þarf að
koma við hana til hún opnist.
Ekki kemur vagnstjórinn aftur
fyrr en rétt áður en á að leggja
á stað aftur.
HVAÐ SKEÐUR SVO í milli-
tíðinni, sem oft er 5 mín. og
jafnvel meira? Fólk, sem ætlar
með, ýtir við hurðinni svo hún i
opnast og Streymir enn, en eng-
inn vagnstjóri í vagninum til að
líti eftir hvort það greiðir far-
gjaldið eða ekki. Mér er spurn:
Er forstjóra strætisvagnanna
kunnugt um þetta? Enda-eru það
bæði unglignar og fullorðnir,
sem stæra sig af því að þurfa
ekki að borga í ',,strætó“ lieim.
Við bíðum bara þangað til vagn-
stjórinn fer að fá sér sígarettu,
segja þeir.
HVERGI í VÍBRÍ VERÖLD er
slíkt fyrirkomulag og hér, ,að
farþeginn er látinn um það,
hvort honum þóknast að greiða
fargjaldið eði ekki. Að vísu meg
um við vel við una, sem mikið
notum strætisvagnana og not-
um okkur af slíkum fríðindum,
en lát'um svo hina borgarana,
sem ek-ki nota þá, greiða hall-
ann með auknum sköttum, en
samt er þetta megn óregla og |
myndi vekja hlátur hvar sem til!
fréttist og sérstaklega erlendis." :
Á myndinni sést tékkneskt postulínskaffistell.
MÍilf
i I
ims
lar fi Ansíiirl

•ýnm^ufBum
íýkur

a siyio
mé
€3Í
skvölcl
TÓLF l CSL'XÐ manns htil'a
nii séð vörusýningarnar við
Austurbæjarharnaskólann í
Reykjavík og verða þær nú að-
eins opnar til næstkomandi
sunnudagskvölds. Aðsóknina
má teija mjög góða rneð tilliti
Framhald af 8. siðu.
aarna, í sambandi við þessa
söfnun, án sparimerkja.
í Landsbankanum í Reykja-
vík og útibúum hans hafa verið
stofnaðar 10 þúsund sparisjóðs
bækur í sambandi við þessa
sofnun s.l. 3 skólaár, og munu
innstæður í þeim samanlagt
rnema um 3Vz millj. króna. Og
vís’t er að allmikið fé hefur ver
ið lágt inn í eidri bækur, og hér
ihefur aðeins verið nefndur
OLandsbankinn og útibú hans.
Það má því með sanni segja,
að sparisjóðsinnstæður barna
itafi aukizt að miklum mun hin
síðuatu 3 ár, og ber að þakka
þeim skólum pg innlánsstofn-
mnum, sem að því hafa unnið.
En markmið þessarar starf-
semi er þó fyrst og fremst upp-
eldislegs eðlis, eins og marg oft
hefur verið bent á og áherzla
3ögð á frá upphafi. Og í sein-
listu greinargerð á þennan hátt:
„Ekki má samt um of horfa á
itina samansöfnuðu fjárhæð og
meta gildi málefnisins eftir því,
Hún getur að sjálfsögðu verið
Snikils virði, ekki sízt ef hún
ér til orðin vegna þess, að barn-
íð hafi neitað sér um einhver
óþarfa kaup. Því að það verður
að telja spor í rétta átt, ef hægt
er að fá eitthvað af börnum til
jþess að keppa að öðru marki
ineð þá aura, sem þeim áskotn-
ast en að breyta þeim í sælgæti,
sem. ekki er aðeins heilsuspill-
andi, heldyr verður þess tíðum
valdandi, að vakinn nautna-
jþorsti fái Ieitt þau á glapstigu.
Þess vegna er það mikilsvert
fyrir þroskaferil barns, ef tak-
ast má að glæða skilning þess
á gildi ráðdeildar með fjár-
muni, þótt í smáum stíl s.é, og
fá það til að virða þau verðmæti
sem það hefur með höndum, því
að sóun verðmæta, í hvaða
formi sem er, er tjón og menn-
ingarskortur, sem mjög er áber
andi í þjóðlííi voru nú . . .“
„ . . . Það tilheyrir nú gpðu
uppeldi“, segir danskur fræðslu
málastjóri í ársskýrslu spari-
fjársöfnunarinnar þar, ,,að
kenna börnunum að fara nieð
peninga án þess að verða háð
þe-im, — kenna þeirn að pen-
ingurinn á að vera þjónn en
ekki herra, og að márkmið spar
semi er ráðdeild með í;iar-
muni . . .“
Og þeir láta sannaiiega ekki
sitja við oroin tóm. Miklu fé og
fyrirhöfn er nú víða um lönd
varið tii þess, að glæða ráðdeild
arhug þeirra sem upp vaxa og
ríkin erfa. Og ekki aðeins með-
al barna, heldur einnig meðal
unglinga og æskufólks.
Hér má segja að starfið hafi
gengið vel á því ákveðna sviði,
sem því var markað í upphafi.
Hins mundi vissulega þörf nú,
að það starfssvið yrði stækkað.
Reykjavík, 28. júní 1957.
Snorri Sigfússon.
aisaoi avis
Sié-tirSur. Páísson menntaskólakenei-
ari koiTi upp um iiann
Fregn til Alþýðublaðsins AKUREYRI í gær.
RÉTTARHÖLÐ voru hér á Akureyri í dag í máli Sigurð-
ar Arnbjörnssonar, er liandtekinn var af lögreglimni hér fyr- :
ir ávísunafölsim. Kom það fram í réítarhöídunum, að Signrð-
ur hefði falsað ávísanir fyrir a. m. k. 7.000 kr.
Sigurður þessi Arnbjörnsson
brauzt út úr fangahúsi í Reykja
vík í vikunni sem leið. Keypti
h-ann þá bíl með sig upp í Hval-
fjörð en eftir að hann sleppti
bíinum komst hann með olíubíl
til Akraness. Þaðan komst hann
svo rheð vörufiutníngabíl til
Hvammstanga og hélt ferðinni
áfram á líkan hátt til Akureyr-
ar en þangað kom hann s. 1.
fimmtudag.
FALSABAR ÁVÍSANIR.
Einhvern veginn hefur Sig-
urðu-r komizt yfir ávísanablöð á
Samvinnusparisjóðimi og munu
þau -hafa verið laus en ekki í
hefti. Við réttarrannsókn kveð-
ur hann einhvern vísnasöng-v-
ara úr Reykjavík, sem hafi ver-
ÞAZ HORMULEGA slys vildi
til á Hvítá hjá Ferjukoti í Bor-g-
arfirði um hel-gina, að ungur
piltur fr-á Akranesi drukknaði
í ónní.
Pilturinn hafði verið á hesta-
mannamóti á Perjukotsbökkum
og mun hafa verið eitthvað und
ir áhrifum áfengis. Og óð hann
út í ána og klifraði upp á staura
| við laxalögn. Féll hann aftur
^ yfir sig og barst með straumn-
um. Liigunartilraunir voru
gerðar á piltinum en án árang-
urs. Flaug Björn Pálsson með
súrefnistæki upp eftir, en pilt-
urinn mun hafa verið liðinn,
er komið var með þau á stað-
inn.
ið að skemmta á Noröurlandi, j
hafa látið sig hafa þessi lausu
blöð. En Siguröur útfvllti síðan
blöðin. Það fyrsta í Sportvöru-;
húsi Akureyrar en þar keypti
liann riiíii, annað í saumastofu •
Gefj.unar, þar sem hann keypti j
föt, það þriðja í Vöruhúsi Ak-!
ureyrar hjá Páli Sigurgeirssyni.;
fyrir ýrnis konar smávarning.1
Að svo búnu brá hann sér úr ^
bænum og fjórðu fölsuðu ávís-
unina lætur -hann upp í gistingu
ög beina að Reykjahlíð í Mý- i
vatnssveit.
ÞÖTTI ÁVÍSANIR
HANBHÆGAR.
Þegar ávísanablöðin á Sam-
vinnusparisjóðinn þraut, labb-
aði Sigurður sig inn í Útvegs- j
banka-útibúið á Akureyri og
lagði þar inn rúmar 100 kr. og
tók út ávísanahefti, þar eð hann
gat ekki ávísanalaus verið. Og
er hann hafði fengið heftið,
lagði hann af stað í verzlunar-
ferð um kaupstaðinn. Kynnti
' hann sig alls staðar sem Gunnar
Möller lögfræðing og mála-
færslumann í Reykjavík og sló
mikið um sig og voru það nú
einkum búðir Kaupfélags Eyja-
fjarðar sem urðu fyrir barðinu
á honum. Seldi hann eina ávís-
unina í útibúi kaupfélagsins að
GUNNAR MÖLLER OG
MUNNHARPAN.
Þá gerðist það, að Sigurður
til veðiu'blíðumiar undanfarna
claga og hafa sýningargestii
haft mikinn óhuga fyrir ýms-
j jjm hlutum, sem á sýaingimní
eru.
Véfnaðarvörurnar vekja
j mikla athygli svo og giermunir,
i postulín og krystall og fólki
; þykir það athyglisvert; að s.u sn
| ar glervöxuvnar eru hundrað’
i ára gamlar, ef svo má að orði
; komast, því að glermunir, sum-
I ir, s.exn á sýningunni eru rnunu.
j vera nákvæmlega eins og í.
j sömu litbrigðum og Móses verk-
I smiðjan framleiddi fyrir hundr-
að árum síðan.
Sýningin er opin daglega fra
kl. 2 til kl. 10 að kvöldi. Kvik-
rnyndasýningar eru frá klukkan.
fjögur hvern dag.
Brekku og tv.ær í öðrum búð-
urn kaupfélagsins niðri í bæ.
L. Pálsson menntaskólakennari
á Akureyri var staddur inni í
verzlun og heyrði þá mann.
sem nefndist Gunnar Möller
máiafærslumaður vera að
revna munnhörpu, sem harm
lézt vilja kaupa. Þótti Sigurði
þetta kynlegt, þar sem Gunnar
Möller er skólabróðir Sigurðar
og fór hann að gefa náungan-
um nánari gætur, og er hann
taldi ví-st, að eitthvað munch
bogið við þennan málaíærslu-
mann tilkynnti hann það lög-
reglunni á Akureyri, sem tók
málið þegar í sínar hendur. Þac
með var iokið bæði munnhörpu-.
leik og lögfræðileik Sigurðar
Arnbjörnssonar og hafði hann.
þá selt falsaðar ávísanir að upp-
hæð samtals 7000 kr. eftir því
sem vitað verður að svo stöddu.
B. S.
Treguf af'ú á Holsósf.
HOFSÓSI í gær. Afli bótanna
héðan hefur verið tregur up.p ó
síðkastið, en var um tíma góður
fyrir ínánaðamótin. Ekki er mn
neina síldarsöltun að ræða hér.