Alþýðublaðið - 13.10.1957, Blaðsíða 8

8
Sunnudagur 13. okt. 1957
AIþýSub(aSi5
kr. 16.00 kg.
Tómatar kr. 12,50.
Úrvals kartöflur
(gullauga og ísl. rauðar).
Hornafjarðargulrófur
m
Þingholtsstræti 15.
Sími 17283.
Daglega
nýbrennt og malað
k'affi kr. 11,00 pk.
Ufsa- og þorskalýsi
í Vi flöskum
beint úr kæli.
Þingholtsstræti 15.
Sími 17283.
RúSuvírar
Cromiisíar á hodd
Cromiisíar að framan
Stuðarar að framan
Stuðarahorn, framan
Stuðarar að aftan
Stuðarahorn að aftan
Stuðara-hlífar
Hodd
Erambrettí
Kistulok
Piasíik á hood
Bremsuborðar
Þurrumótorar
SKODA-merki
Flautur
Höfuðpumpur
ALiar perur
Allar pakkdósir
Framfjaðrir
Ventlar
Spindilboltar
Stýrisendar
Vaínshosur
Benzínmælar
Idósaskiptarar
Kveikjuiok
Skrár
Húnar
Og margt fleira. —
IICDPA verksfæðið
Við Kringlumýrarveg
..CiLTAR
grpisrúöipMwsmA:
PA'4 EG HÚtíCrÁNA /
r-l'ArUa /?SM'V/H(SSÓ/?Xr\
7 8 *v.\'
SALA - ICAUF
Höfum ávallc fyririiggj-
andi flestar tegundir bii-
reiða.
EíSasafan
Hallveigarstíg 9.
Sími 23311.
FáLLEG EFN
í samkvæmiskjóla,.
eftirmiðdagskjóla og
skólakjóla.
Vesturgötu 17.
Sainúiarkort
Slysavarnaíélags íslands
kaupa flestir. Fást hjá slysa-
varnadeildum um land allt.
t Reykjavík í HannyrSaverzl-
aninni 1 Bankastr. 6, Verzl
Gunnþórunnar HaUdórsdótt-
ar cg í skrifstofu félagsins,
Grófin i. Afgreidd í síma
14897. Heitið á.SIysavarnafé-
tagið — t=aö bregst ekki. —
Málflutsiliigur
tnnhelm$a
iámKingsgérðlr
Málflutningsskrifstofa
Vagns E, Jónssonar
Austurstræti 9
mer
oíar
Ný sending.
Stærð frá 16Vá—26Vá
Leiðír aílra, sem æíla «8
kaupa eða selja
B I L
tiggja til okkai-
B í I a s a I a n
Klapparstíg 37. Sími 19032
ákf Mobsson
Og
Krisfián Eiríksson
Iiæstaréttar- og héraðs
dómslögmenn.
Málflutningrir, innheimta,
samningagerðir, fasteigna-
og skipasala.
Laugaveg 27. Sími 1-14-53-
iöli

Mimmm,
Viíastíg 8A.
Sírni 16205.
Sparifc duglýsingai 99
hlaup f.oitið til íitVsr o1
þér hafið húsnæði til
leigu eða ef yður -rtflta*
húsBæði
fffss.finni
(Vnnuinsr dlkkonar s-asm*
ne bltJdl&gnlr
Eitfúfignir
Símar: 33712 og 12899
Garðastr. 2. Sími ,14578.
RHisisfíngarspföld
D. A. S.
fást hjá Happdrætti DAS,
Austurstræti 1, sími 17757 —
Veiðarfæraverzl. Varðanda,
sími 13786 — Sjómannafé-
lagi Reykjavíkur, sími 11915
— Jónasi Bergmann, Háteigs-
vegi 52, sími 14784 — Bóka-
verzl. Fróða, Leifsgötu 4.
sími 12037 — Ólafi Jóhanns-
syni, Rauöagerði 15, sími
33096 —7—, Nesbúð, Nesvegi 39.
Guðm. Andréssyni gullsmið,
Laugayegi 50, sími 13769 —
í Hafnarfirði í Pósthúsinu,
sími 50267. í
prjónamskur og váð
málstusku.r .
hæsta vexöi.
Þinebnitsstraeti 3
/ NNHEIMTA
L ÖGF’RÆ. Q/3TÖRF
Framhald af 7. síðu.
sjálfstæðra vinstrisinna, sem
rússneskir lesendur hafa hing-
að til ekki fengið að lcynnast,
væru þess virði að þýða. Leyfið
mér fyrst að taka það fram, að
mér er vel kunnugt um þann
mikla fjölda þýðinga úr öllum
mögulegum tungumálum, sem
nú er unnið að í Rússlandi. En
þó stendur sú staðreynd enn ó-
högguð, að hvenær. sem við ræð
um við Rússa, sem tilheyrir
hinni nýju rétttrúnaðarstefnu,
þá komumst við nærri bví ófrá-
víkjanlega að þeirri niðurstöðu,
að hversu mikið, sem hann kann
að þekkja til heimsins utan síns
heimalands, þá veit hann ekki
það, sem mestu máli skiptir.
Olíkar stjórnmálalegar og
hugsjónalegar skoðanir eru ekki;
helzta skýringin á þessu. Það
er augljóst, að sambandið milli |
rússneskra meixntamanna og
vestrænna Marxista í öilu nema
því yfirborðskenndasta er engu !
síður erfiðieikum háð. Ástæðan
fyrir þessurn gagnkvæma skiln
ingsskorti er augljós. í auð-
valdslÖndum er Marxismi enn-
bá andstöðukenning, villutrú.
í Rússlandi er það þveröfugt
— þar er hann hugsjónakenn-
ing ríkisstjórnarinnar,. lö.g. Ykk
ur í Rússlandi er þetta l.jóst, og
þess vegna bindið þið ykkur við
það, að þýða aðeins þær bók-
menntir vestrænna Marxisía,
sem þjóna tilgangi ykkar, og
þið hafnið hinum, þeim lifandi
öflum, sem gætu varpað skusga
á hinn sagnfræðilega óumflýj-
anleik beirra bókmenntastefna,
sem stjórnin fyrirskipaði í Rúss
landi eftir bvltinguna . . . (Ég
óttast), að landamæri ykkar j
muni halda áfram að vera lok-
uð flestum veicramestu verkuva j
sjálfstseðra vinstrisirma á með- ’
an þið búið við einræði . . . Að
viðurkenna. að bo.rgaralegt
bjóðfélag mepi smrarýna á fleiri
en einn veg. að iíta megi á ann-
að sósíalistískt skinúlag á fleiri
en einn veg. mvndi vera að
ræna hina stiórnmálaleeu ein-
okun vkkar sl.lri siðferðileo-vi
réttlætingu, bannig að hún
en tilksll +;1 -r:—na orðinn
'^ddist ekki lengur við annað
hlut. Með bescn n-,óti setiið þið
einfalda hugsmíð. sem á sér eng
an stað, í staðinn fvrir heilan
hugmyndaheim. Fjöldi þeirra
þýðinga ykkar, sem bér látíð
svo mikið vfir, er ekki annað
en sölubragð.
Ef tekið er +illit til alls þessa.
getið bér varla vp°nzt þess, að
ég gefi yður sérst.akan lista yfir
höfunda, sem vert væri að
þýða. Ég er sannfærður um, að
nemendur yðar siálfs myndu
léysa það verk af höndum bet-
ur en nokkur anuar, ef beír
hefðu frjálsan aðgang að upp-
runalegu útgáfunum af þeim
bók.um, serc nú eru bannaðar,
og ef erlencl menntarit væru á
boðstólum í bókabúðum ykkar
cg lesstofum bókasafna og eins
auðfáanleg og ykltar rit eru á
vesjúrlöndmn,
Þá á ég ekki annað eftir en
að svara persónulegmn spurn-
ingum, sem þér leggið fyrir mig
í lok bréfs yðar. Ég hef þegar
ritað um skoðanir mínar við
nokkur tækifæri. og ég verð að
viðurkenna, að ég hef óbeit á
slíkum bókmenntum. Verð ég
þv1! fáorður um það efni.
Rithöfundur túlkar sjálfan
sig í bókum sínum. Hann á það
að minnsta kosti víst, að verða
dæmdur sem rithöfundur ekki
eftir trú sinni heldur eftir verk
um sínum. Þar eð ég get varla
búizt við því, að þér hafið lesið
verk mín, vil ég aðeins segja
bað, að ég hef verið sósíalisti
frá því að ég var unglingur og
raunsæismaður frá því ég hóf
riísíörf, og að af þessum ástæð-
um hryllir mig við því, sem þér
kallið „sósíalistíska raunsæis-
stefnu“. Að mínum dómi tekur
,,hin sósíalistíska raunsæis-
stefna“ ykkar sér betta nafn
með valdi; ..ríkisraunsæis-
stefna“ væri ,,raunsærra“ heiti,
sem gæfi nánari hugmynd um
hina sönnu merkingu þessarar
stefnu. Hvernig rná á annan
hátt lýsa fagurfræðilegri fall-
byssu, sem krefst þess af rit-
höfundúm og listamönnum, að
þeir gefi bjarta mynd af þjóð-
félagi, þar sem mennirnir eru
oíurseldir slíkri kúgun og ógn-
un? Að því er ég bezt veit er
aðeins til eiít verk eftir rúss-
neskan höfund, ssm mætti
kannski, ef i nauðirnar ræki,
telja til „sósíalistísku raunsæ-
isstefnunnar“ — hað er leyni-
ræða Krústjovs; en það voru
Ameríkanar, sem birtu hana og
það hefur meira að segja spurzt,
að höfundurinn hafi nú í hyggju
að afneita henni.
Stjórnmálaforysta ykkar er
algjörlega ósambærileg við
nokkra raunsæa þjóðfélagsfor-
ystu. Raunsæisstefna getur ein-
göngu ríkt, þar sem menn hafa
fullt frelsi til þess að láta í ljós
gagnrýni, og sósíalismi, þar sem
fram fer val, sem áður var ein-
faldlega milli hinna fátæku og
hinna ríku, en miðar nú æ meir
að því að vera val milli hiris
kúgaða fj^lda og hassmuna rík-
isins. Að þessu undanskildu er
pnuin sú skuldbinding við þjóð-
félagið til, sem getur leyst rit-
höfundinn undan þeirri skyldu
ag vera trur köllun sinni. Þessi
skylda er eiixfaldlega sú að
not.a í'áfur sir.ar á heiðarlegan
hátt. Ég hygg, að helzti kostur
minn, bæði sem sósíalisti og
wm rithöfundur, sé ef til vill
sá, að ég hef bæði í orði og
verki barizt gegn beirri full-
vrðingu, sem þið beitið án af-
láts til þess að ógna fjölda af
ínllkomlega heiðarlegu fólki:
það er, að hver sá. sem yfirgef-
ur kommúnistaflokkinn, hljóti
óhjákvæmilega að verða fasisti
að lokum.
Á sama hátt hafna ég öllum
hinum kenningunum um óum-
flýjanleik, sem gegnumsýrir
„hinn grófa-hugsunarhátt Marx
ista“. Það þarf ekki lengur
mikla skarpskyggni til þess að
greina þau áhrif, ,sem þjóðfé-
lagið hlýíur að hafa á allar
mannlegar tjáningar á hvaða
sviði sem er; en að aðskilja bók-
menntir, listir eða vísindi í tvær
vígbúðir, auðvaldið annars veg
ar og öreigana hins vegar, er
hrein fásinna. Þessi skipting er
röng að því leyti, að þar er
vinnu- og lífsskilyrðum rithöf-
undarins ruglað saman við anda
gift hans og það lagt að jöfnu;
hún er enníremur afturhalds-
söm í eðli sínu að bvf leyti. að
hún veitir hinurn veiklundaða
þægilega afsökun fyrir aðgerð-
arleysi og ábyrgðarleysi. En
eftir atburðina í Ungverjalandi
er það hins vegar þýðingar-
meira en nokkru sinni fyrr, að
rithöfundar öðiist á ný tilfinn-
ingu fyrir göfgi starfs þeirra og
ábyrgðinni, sem því fylgir.
Ignazio Silone.