Vísir - 08.12.1929, Síða 3

VÍSIR
Litid í ^luggana i Sokkabúdinni í dag.
Hreindýrin.
Innflutningsbannið og sýkingar-
hættan.
Eg drap á það í fyrri grein
minni, aS neitaS hef'Si veriS a. m.
k. þrisvar sinnum um leyfi til aö
flytja hingaS tamin hreindýr frá
Noregi. Mun fyrv. stjórn hafa
boriö fyrir sig álit þáverandi dýra-
læknis, og skotiö sér á bak viö
þaö. En svo er mál me'ð vexti,
aS Magnús sál. Einarson dýra-
læknir, var eindregið á móti öll-
um innflutningi dýra, hverju nafni
sem nefnist, og þá fyrst og fremst
innflutningi búpenings og alidýra,
m. a. hreindýra. Mun hann því
hafa ráðiö stjórninni frá aö veita
leyfiö, er sótt var um þaö. En eigi
færöi hann rök nein, eöa ástæöur,
fyrir neitun sinni. Mun þetta að-
eins hafa veriö privat-skoðun hans
og er ekkert viö því að segja, hé$-
an af. —
Núverandi stjórn neitaði einnig
um innflutningsleyfi í fyrra, er
Kris'tófer Ólafsson frá Kalmans-
tungu sótti enn á ný. En þá horfði
þó málið óneitanlega nokkuð
ööruvísi viö. Núverandi dýralækn-
Ir. hr. Ilannes Jónsson, hafði þá
skrifað allitarlega greinargerð um
innflutning hreindýra, og mælti
með að leyfi væri veitt! Færði
full rök að skoðun sinni, er eigi
niun verða hrakin með nokkurri
sanngimi, og mun eg víkja að
þessu síðar. —
Þrátt fyrir þessa greinargerð
dýralæknis neitaði atvinnumála-
ráðuneytið um leyfið, án þess þó
að bera fram nokkra ástæðu fyrir
neitun sinni. En á hinn bóginn, er
eigi nema sanngjamt og rétt, að
geta sér þess til, að ráðuneytið
muni hafa haft rikt í huga hin
Ströngu og ítarlegu lagaákvæði, er
sett voru um áramótin 192Ó—27
til vama gegn gin- og klaufaveiki,
er þá hafði stungið sér niður á
ookkrum stöðumi í Noregi. Mun
því ráðuneytið hafa talið rétt að
hafa vaðið fyrir neðan sig í þess-
um efnum, og er eigi nema gott
eitt um það að segja. — En hins-
vegar verður að benda á, að hr.
Hannes dýral. Jónsson tók einmitt
fult og rækilegt tillit til þessarar
hættu í greinargerð sinni, og færði
rök að því, hve hún lægi langt
úr leið i þessu tilfelli. Hefi eg
áður birt útdrátt úr þessari grein-
argerð dýralæknis.
Að þessu sinni ætla eg aftur á
móti að birta álit æðsta sérfræð-
ings Norðmanna á þessu sviði, rit-
að 19. f. mi. Kemur það mjög vel
heim við áðurnefnda greinargerð
H. J. dýralæknis. Hafði eg auð-
vitað frá upphafi kynt mér þessa
hlið málsins allrækilega, eins og
sjálfsagt vár. En þareð aðalmót-
bárunni giegn innflutningi hrein-
dýra — gin- og klaufaveikis-hætt-
unni — er enn haldið á lofti hér
heima, óskaði eg á ný að fá álit
sérfræðings um þetta atriði. Þótt
eg væri sjáífur búinn að sýna það
og sanna i mörgum blaðagreinum í
fyrra og áður, að þessi veiki gæti
alls eigi flutst hingað með hrein-
dýrum frá Norður-Noregi.
Hr. veterinærdirektör Thorshaug
í Osló skrifar mér á þessa leið þ.
19. nóvember:
— Eg hefi fengið heiðrað
bréf yðar, dags. 3. nóv., þar
sem þér leitið upplýsinga við-
vikjandi því, að flytja tamin
hreindýr frá Noregi til íslands.
Um sóttnæma veiki í búpen-
ingi — og þá sérstaklega gin-
og klaufaveiki — er það að
segja, að seint um haustið 1926
og fram yfir áramótin gerði
veiki þessi vart við sig á víð
og dreif meðfram suður- og
austurströnd Noregs, en þó að-
eins á nokkrumi stöðum. Var
þegar tekið föstum tökum á
veikinni, svo að hún varð al-
gerlega stöðvuð og upprætt
með niðurskurði. í þessi nærri
3 ár sem liðin eru síðan, hefir
. eigi orðið vart við eitt einasta
tilfelli af þessu tagi, og er því
algerlega loku fyrir það skotið,
að um nokkra smitahættu geti
verið að ræða héðan úr landi
af gin- og klaufaveiki. Auk
þessa vil eg geta þess, að óra-
vegur er þaðan, sem vart varð
við gin- og klaufaveikina um
árið, og norður þangað, semi
hreindýrin eru aðallega í Norð-
ur-Noregi, — að frátalinni
„Slubbo“ — einskonar klaufa-
veiki, er gerði Htillega vart við
sig 1926 — hafa engar fréttir
af sóttnæmum sjúkdómum i
hreindýrum •bo'rist hingað1 til
dýralæknisskrifstofunnar í
minni embættistíð. Mér er held-
ur eigi kunnugt um neina sótt-
næma sjúkdóma í norskum
hreindýrum, er smitað geti ann-
an búpening.-------“
Virðist hér eigi framar né frek-
ar þurfa vitnanna við um þetta
mál. Vér ,,hreindýra-menn“ höfum
í hvert sinri skýrt stjórninni frá
hverjar öryggisráðstafanir vér höf-
um sjálfir gert, og eins hitt, að
vér séum fúsir að hlita frekari
kröfum ríkisstjórnarinar í þessa
átt. En ráðstafanir vorar eru i
stuttu máli á þessa leið:
Vér höfum frá upphafi tryggt
oss stuðning og leiðbeiningar hlut-
aðeigandi yfirvalda í Noregi (yfir-
stjórnar hreinlýramálanna) og sér-
fræðinga um val á hreindýrum úr
hraustri hjörð og gallalausri. Á
svo að hafa dýrin í sóttkví í Nor-
egi um hríð, láta síðan dýralækni
skoða þau vandlega á ný og gefa
út opinbera skýrslu um þá skoð-
un, áður en dýrin verða flutt
hingað. Og er hingað kemur mun-
um vér — ef þess skyldi verða
krafist — hafa dýrin í haldi eða
strangri gæslu um hríð til frekari
óryggis. Mun þá eigi reynast fært
að saka oss né rikisstjórn um, að
eigi sé vel og. tryggilega um
hnútana búið, eftir því sem best
má verða. Enda mun gersamlega
óhugsanlegt, að nokkur hætta
geti stafað af sliku|n innflutn-
ingi!
Eg tel fyllilega réttmætt að
geta þess hér, að áður hafa hrein-
dýr verið flutt hingað frá Noregi,
fjórum sinnum, algerlega af
handahófi, án alls úi-vals og eftir-
lits, og hefir þess aldrei heyrst
getið, að nokkur sýking eða sýk-
ZEISS
spegillampar!
fyrir
sölubúðir,
skrifstofur,
verksmiðjur,
skólastofur,
sjúkrastofur,
íbúðarstofur.
Auk þess útiluktir, ljóskast
arar og f leira.
Aðalumboð fyrir Island.
G. M. BJÖRNSSON.
Skólavörðustíg 25.
Reykjavík.
Systra kaffi.
The Premier Café.
íslendingar, seni koma til IIull,
ættu að koma á „Systra-kaff-
ið“. — Greið og góð afgreiðsla.
Fullkomnustu ritvélamar.
Magnús Benjamínsson & Co.
ingarhætta hafi frá þeim stafað
hér á landi! Virðist svo að með
þessu hafi reynslan sjálf skorið
svo skýrt og greinileg úr málum,
að eigi sé um að villast!-------
*
Að lokum skal tekið fram til
frekari skýringar, að þótt í upp-
hafi væri sótt um styrk nokkurn
(þó lítilfjörlegan) til innflutnings
hreindýra, hefir verið fallið frá
því aftur upp á síðkastið. Hefir
það komið í ljós, að ýmsir mætir
menn vilja gjama vera með í
félagsskap um fyrirtæki þetta og
leggja fram fé sjálfir eftir þörf-
um og samkomulagi (hlutafélag).
Þó væri eigi nema sanngjarnt, að
ríkisstjómin byði eða útvegaði
svona félagi lán með góðum kjör-
um til stofnkostnaðarins svo mikil-
vægt þjóðþrifamál sem hér er um
að ræða!
Það var Bandaríkjastjóm, sem
upphaflega beitti sér fyrir hrein-
dýrarækt í Alaska, og hefir hún æ
síðan haft hönd í bagga með þeim
málum, þótt dýrin sé einstaklings
eign; og veitir stjórnin árlega fé
til rannsóknar og tilrauna. Enda er
talið, að hreindýraræktin muni
með tímanum verða einn helsti at-
vinnuvegur þessa auðuga lands-
hluta, Alaska.
Helgi Valtýsson.
TEEDOL
smurningsolíur eru notað- í
ar eingöngu á flugvélar'
Comm. Byrds í Suðurpólsleiðangrinum.
Graf Zeppelin notaði ekki aðrar olíur á vélar \
loftskipsins en Veedol í ferðinni kring um !
hnöttinn. j
Bifreiðaeigendur! Notið Veedol á bílavélarn- !
ar, þá er þeim óhætt. Treystið Veedol olíunum ;
eins og Comm. Byrd og Dr. Eckener sem nota !
þær í lengstu og áhættumestu flugferðalög sem j
til þessa tíma hafa verið farin í heiminum. i
Jéh, Óialsson & €o,
Reykjavik,
Simi 584. Siml 584.
Dagatol og Jélakort.
I Emaus fær þú liin fegurstu spjöld,
svo fylgst þú með tímanum getur.
Þar glansar í hillunum geysileg fjöld
af gullskreyttum kortum í vetur.
Já, komau nú, lagsi, og litlu bara’ á
— það lýir þig hvorki né lefur. —
Svo velurðu úr það, sem viltu þér fá,
og vinum á jólunum gefur.
Landsins mesta úrval af rammalistnm.
Myndir innrammaðu fljótt og toL — Hvorgi eins ódýrt
Gnðmundur ísbjðrnsson.
LaugaTOg i.
Besta Cigarettan ( 20 stykkja pökkum,
sem kosta 1 krónu, er:
Commander,
Westminster, Vipginia,
Cigarettur,
Fátt i öllum verslunum.
í hverjum pakka er gullfalleg is-
IcBBk mynd cg i*r hver sá er eafnað
hefur 50 myndum eina stmkkaða mynd
Snorri Arinbjarnar:
Málverkasýning í K. F. D. M.
Opin daglega frá kl. 11—8.