Vísir - 16.09.1938, Side 7

Vísir - 16.09.1938, Side 7
Föstudagiim 16. sept. 1938. V I S IR % | Jens B. Waage | JP fyFFism bankastjópi. ^ Jens Benedikt Waage var fæddur í Reykjavík 14. dag marsmánaðar 1873 og dvaldist hér alla ævi, utan þau árin, sem liann var að námi i Kaup- mannahöfn. Hann andaðist að heimili sinu 10. þ. m., eins og frá hefir verið skýrt hér i blað- inu. Foreldrar hans voru þau Eggert stúdent og kaupmaður Waage og kona lians Krislín Sigurðardóttir. — Eggert Waage var sonur Magnúsar bónda í Stóru-Vogum Jónsson- ar dannebrogsmanns Daníels- sonar sama staðar. Kona Magn- úsar Waage var Guðrún Egg- ertsdóttir, prófasts í Reykholti Guðmundssonar, tugthússráðs- manns iVigfússpnar, og konu hans Guðrúnar Bogadóttur hins gamla i Hrappsey Bene- diktssonar. Kona Guðmundar Vigfússon- ar var Guðrún Þorbjarnardótt- ir hins ríka í Skildinganesi Bjarnasonar, Bergsteinssonar á Airnarhóli í Rjeykjavík, og er sú ætt ein hin fjölmennasta með Reykvíkingum, áð því er Klemens Jónsson telur. Guðmundur „ökonómus“ var sonur Vigfúsar í Hjörsey Sig- urðssonar, Einarssonar, Þor- steinssonar sýslumanns í Þykkvabæ Magnússonar. Móðir Guðmundar var Sig- ríður Guðmundsdóttir, sýslu- manns Signrðssonar lögmanns Jónssonar i Einarsnesi. Er það Einarsness-ælt. En lcona Guð- mundar frá Einarsnesi var dóltir Eggerts Björnssonar liins ríka á Skarði og Valgerðar dóltur Gísla lögmanns Hákon- arsonar. Jón bóndi Daníelsson í Stóru-Vogum, langafi J. B. W., var einn liinn gagnmerkasli og kunnasti bóndi sinnar tíðar hér á landi og lifir minning hans enn um Suðurnes. Kallaður var liann einkennilegur um margt og ekkí allra vinur, rammur að afli, manna vitrastur og drengur í raun. Ilafa margar sögur af honum gengið og sum- ar verið hirtar í sagnakverum. Foreldrar frú Kristínar Waage, móður Jens banlca- stjóra, voru þau Sigurður stú- dent á Stóra-Hrauni, Magnús- son frá Gróttu á Selljarnar- nesi; og kona hans Ilalla Jóns- dóttir frá Minna-Núpi. Henn- ar er getið í Kambsránssögu, þvi að gefin var hún áður Jóni Geirmundssyni, þeim er komst í Kambsránið, en skilin voru þau, er það mál varð. Hafði hún aftekið að vera samvist- um við hann og var talið, að liún grunaði hann um hvinn- sku, þó að ekki léti liún það uppi. Þótti Bjarna skáldi Thor- arensen, er sýslumaður var i Ái'rnesþingi áriin 1820—1822 hún vera ein hin mesta kven- hetja og skörungur, er hún fór frá manni sínum og fékst ekki til að greina neinar ástæður. Voru slíkar tilteklir ekki öll- um lientar á þeirri tið, er almenningsálitið fordæmdi hjónaskilnaði og tók ekki hvað sist hart á konum, ef þeirra voru upptökin. Halla þessi var systurdóttir Jóns sýslumanns Guðmundssonar í Vík í Mýr- dal, þess er mikill þótti í munni og fara kvaðst með hernaði gegn Jörundi hundadagakongi, ef hann freistaði þess, að lieim- sækja Skaftfellinga. Þess er einhversstaðar getið, að Halla liafi dvalist með Jóni sýslu- manni frænda sínum í æsku, og að faðir hennar hafi verið afkomandi Magnúsar í Bræðra- tungu og Þórdísar Jónsdóttur, biskups Vigfússonar. Jens B. AVaage var ungur til menta settur og laulc stúdents- prófi vorið 1891, átján vetra gamall. Sigldi þá lil háskóla- náms i Kaupmannaliöfn og lagði stund á lögvísi, en lauk ekki embættisprófi. Kom heim liingað laust fyrir aldamótin og fékst við kenslu og fleiri störf hin næstu misseri, en mun ekki hafa liaft fasta stöðu, uns Islandsbanki tók til starfa. Gerðist hann þá þegar fastur starfsmaður bankans, og var þar æ siðan, meðan heilsan leyfði. Fyrst aðstoðarmaður, siðar aðal-bókari og loks banka- stjóri, skipaður í þá stöðu árið 1924. En þá var lieilsan senn að þrotum komin. Þrem árum síðar var lionum snögglega kipt úr opinberu lífi og starfi. Arorið 1927 fékk liann heila- blæðingu og gat eftir það eng- um störfum sint og tók aldrei á heilum sér. Fyrst í stað var honum naumast liugað líf, en smám saman hrestist hann þó svo, að liann hafði ferlivist oft- ast nær. Síðustu dagana fyrir andlátið var hann all-liress og hýr og ljúfur að vanda, en þyngdi snögglega snemma morguns hinn 10. þ. m., og var þá skamt umskiftanna að bíða. — Ellefu ár og f jóra mánuði — eða fullan sjötta liluta ævinn- ar — var hann reyrður sjúk- dóms-fjötrum svo liörðum, að hann fékk nálega enga björg sér veitt. Það voru þung örlög og miskunnarlaus. En liann kvartaði ekki. Eg kom til hans nokkur hundruð sinnum þessi árin og lieyrði hann aldrei mæla æðru-orð né kvarta. Slíkt var andlegt þrek lians, þolin- mæði og stilling. — Hann var einn af hetjunum í krossför lýðsins. J. B. W. var þannig af guði gerður, að liann vildi alt böl bæta, og livers manns vand- ræði leysa. Brjóstgæðin voru svo mikil, að hann mátti ekk- ert aumt sjá. Hann var ávalt boðinn og búinn til liðsinnis, liver sem i hlut átli, og þó eink- um, ef snauðir menn og um- komulitlir áttu við þungt að etja. Og þeir voru áreiðanlega margir, sem leituðu hans i nauðum sínum og söknuðu vin- ar í stað, er hann var á sjúkra- heð lagstur. Hann var miklu örlátari en svo, að honum gæti haldist vel á fé og orðið efn- aður maður. Honum mun og ekki liafa þótt mjög undir þvi komið, að safna þeim auði, sem mölur og ryð mega granda. Ilann var kærleikans maður og barn i hjarta. Jens B. Waage kemur mjög við sögu leiklistariímar hér á landi. Hann var einn af braut- ryðjöndunum í því mikla menningarstarfi, sem „Leikfé- lag Reykjavíkur“ vann liér um langt skeið, og lagði þar á sig' mikið erfiði. Og liann var ó- neitanlega sá maðurinn, sem mótaði starfsemi félagsixis einna mest — með leik sínum, leikritavali og leiðbeiningum þeim, sem hann lét öðrum leik- öndum i té. Hann var áreiðan- lega frábær leikari að eðlisfari og mundi hafa komist í fremstu röð meðal leiklistarmanna, ef borinn hefði verið fjölmenn- ari þjóð og mannaðri i þeim efnum og helgað listinni starf sitt. Svipað mundi og mega segja um suma aðra íslenska leikendur, bæði lífs og liðna. Honum var og einkar sýnt um að leiðbeina öðrum og fá þann svip á leikinn, að úr yrði sam- ræmd og listræn heild . J. B. AV. var fjölhæfur leik- ari, lék á marga strengi og oft- ast með miklum ágætum. En bestur fanst mér liann þó að öllum jafnaði í alvarlegum hlutverkum — lilutverkum með þungri undiröldu vold- ugra ástriðna og lieitra tilfinn- inga. Þar var hann einatt stór og stærstur er mest á reyndi. En það er aðalsmark hinna miklu leikara, að vaxa með verkefnunum. — Eg sá hann leilca mörg lilut- verk, sum harla lærdómsrík og merkileg. Þessi eru mér einna minnisstæðust nú í svipinn: Iversen í „Apanum“, Prinsinn í „Heidelberg“, John Storm og Sigurður Braae í samnefndum Ieikrituxn, Dr. Stockmann í „Þjóðníðiixgnum“, síra Mand- ers í „Afturgöngum“, Álfa- konungurinn í „Nýársnóttinni“ Tengdapabbi i samnefndu leikriti, Þorgeir i „Syndum annara“, Galdra-Loftur í sam- nefndu leikriti og Röd liöfuðs- maður i „Auguixi ástarinnar“. Þegar saga leiklistarinnar bér á landi verður skráð, mun Jens B. Waage getið þar sem þess manns, er eklci hvað sist bar hita og þunga dagsins á frumbýlingsárum hinnar göf- ugu listar. Jens B. AVaage kvongaðist 9. september 1902 ungfrú Eu- femíu Indriðadóttur skálds Einarssonar og frú Mörtu Pét- ursdóttur (Guðjohnsen), flug- gáfaðri konu, skemtilegri og óvenjulega fjölfróðri í mörg- um greinum, en þó einkum i sögu þjóðarinnar og ættvisi. Ilefir sambúð þeirra lijóna verið eins og tilhugalíf eða ljómandi ásta-vor alla tið, og frú Eufemía sýnt það greini- lega í langvinnum veikindum manns síns, hversu mjög hún hefir unnað honum og alt vilj- að fyrir liann gera, er létt gæti hinn þunga sjúkdóms-kross. Árum saman hefir hún setið yfir lionum með sárum kvíða, þvi að við þvi mátti búast, að engill dauðans kæmi þá og þá og svifti hana þeim ástvinin- um, sem alt hennar líf var lielgað. Og oftar en nokkurn grunar, mun hún hafa lifað í huganum þann þunga harm, sem yfir hana liefir nú gengið. Þeim varð átta barna auðið og lifa nú af þeim lióp aðeins tveir synir: Indriði, banka- maður og leikari, og Hákon, starfsmaður i Sanitas. Sex börnnm hafa þau orðið á bak að sjá, sumum stálpuðum, og síðast — fyrir rúmum tveim árum — einu dótturinni, sem • eftir lifði, yndislegri stúlku á tvítugasta ári. Þau vonuðu í Iengstu lög, að þau fengi að hafa telpuna sína hjá sér, en hún var líka frá þeim tekin. Það var þungbær missir, en þau buguðust ekki og voru þó illa undir það svöðusár bú- in. Menn segja, að timinn mýki meinin og má það til sanns veg- ar færast. En hitt mun þó ekki síður, að sá sem ræður sendi — að ósýnilegum leiðum — huggun og styrk öllum þeim, sem þjást og sakna. Jens B. Waage var trú- hneigður maður, hugsaði mjög um andleg mál og þótti golt um þau að ræða. Hann liefir nú verið leystur úr fjötrum lirörnaðrar tjaldbúðar ogkvadd- ur til nýrra heima. Og lionum mun vel farnast, þvi að hann var góður drengur. Páll Steingrímsson. Smjör altaf nýtt Laugavegi 1. Útbú, Fjölnisvegi 2. Ostarnir fást nú með heildsöluverði og er því sjálf- sagt fyrir hvert heimili að birg ja sig upp af ostum. Þeir eru m.jög holl fæða og innihalda mikil bætiefni svo sem; Fituefni, eggjahvítuefni, sölt og f jörefni. Pantið sunnudagsmatinn strax í dag, þá f áið þér góð- ar vorur. í matinn: Hjörtu. Lifur. Nýsviðin Svið. Dilkakjöt. Frosið kjöt, lækkað verð. Kjöt af fullorðnu. Hangikjöt. Hakkað buff. Bjúgur. Pylsur. Kjöt- og fiskfars. Ostar með heildsöluverði Jðn Mathiesen Símar: 9101, 9102, 9301. Svínakötelettnr Svfnasteik Laugavegi 48. Sími 1505 Í5 | söoísooccíscocoooooíscoooísoo; sooísooooíxsoooooooísísoooísooí Nýtt | Dilkakjöt f Nýsviöin svið Buff — Steik Gullasch Hakkabuff Frosið dilkakjöt. Nýjar rófur og kartöflur og allskonar GRÆNMETI. Ö p Gleymið ekki II ódýra kjötinu. jn i KjöíbUöin I Herðnbreið, S’ Mafnarstrseti 4 | Sími 1575. soo; soooo; xsooo;sooo; soooo; soo; Dilkasiátur fæsí í ðag og á morgun. Sláturiélag Snðnrlands, Nýslátrað Svlnakjöt Nýtt Nantakjöt Kjöt & Fiskup9 Símar 3828 og 4764. Smálúöa Stntnopr Ýsa Glænýtt Fæst i öllum útsölum. Jðns & Steingrims Nýslátraö Dilkakjot Frosin Ðilkalæpi Nýreykt Sauðnkjöt Kindabjúgu. Miðdagspylsur. Wienarpylsur. Hakkað kjöt. Hvítkál. Gulrætur. Blómkál. Agúrkur. Tómatar og fleira. Kjöt og fiskmetisgeFðin Grettisgötu 64. Sími 2667. Fálkagötu 2. Sími 2668. V erkamannabústöðunum Sími 2373 Reykhúsið. Sími 4467.

x

Vísir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.