Vísir - 07.09.1945, Side 7

Föstu<laginu 7, september 1945
VISIR
Skömmu eftir að'ln'm giftist öðru sinni, hafði
Marguerite svstir hennar gifzt bróðir Mathieus
og varð frú de Ghauffours. Pabbi liennar liafði
verið svo ánægður að hann fékk nærri þvi
heilablóðfall. Vesalings pabbi, hann var svo
barnalegur og einfaldur! Henni þótti hann ekki
lengur sama ófreskjan sem hann liafði verið,
þegar hún vai1 barn að aldri. Ef til vill liafði
hann nú verið að lmgsa um þægindi þeirra og
öryggi? Konur verða að eiga slíka verndara.
Þessi ár hafði margt og mikið drifið á daga
hennar — guð almáttugur, hún hafði samtimis
verið bóndi, vfirsctukona og jafnvel hermaður
— en liún hafði þó lifað til þess að biða cftir
einhverju, geymt bros sitt — til livers? Hún
liafði beðið hinnar vissu ko'inu Pierre de Bona-
venture og fundum þeirra, sem þá mundu eiga
scr stað. Nú var hann kominn! Hin gamla ást
liafði vaknað aftur, með fullu fjöri — jafnvel
enn sterkari og heilari cn áður. Nú var liún orð-
in fullþroskuð kona, orðið skynsamari með
aldrinum og þau vissu um bvort annað — lifðu
i blóði hvors annars.
Frú de Chauffours stóð í dýragættinni.
„Allir eru á förum eða eru farnir,“ sagði luin.
Frú de Freneuse tók skref fram á við, en
svaraði ckki.
„Þetta voru hrydlilegar fréttir,“ sagði systir
hennar ennfremur. „Mig tekur svo sárt vegna
frú Dufaix og yfirleitt allra. Þelta var Iiræðilegl
augnablik fyrir de Bonaventureu Það gleður mig,
að þú skulir hafa getað tala við hann svo að þér
gafst tækifæri til þess að lmghreysta hann. Hop-
um þótti svo vænt um bróður sinn.“
„Bróður sinn ?“
Það var komið fram á varirnar á frú de
Freneuse að segja: „Hann minntist ekkert á
bróður sinn.“ En hún sagði það ekki. Hún fann
til djúprar meðaumkunar með de Bonav'enture.
Hún liafði verið svo ósveigjanleg og ætlaði að
verða enn harðari. Ilvað var eiginlega að henni,
hvers vegíia var hún svo meyr og ístöðulí til ?
„Mundu eftir því, þegar þú kleifst yfir klaust-
urmúrana, ástarsnauðu hjónabandi, eymdina
og undina, sem liann veitti þér, þegar liann sveik
þig, sjö ára þögn,“ sagði hún við sjálfa sig. Erí
það var sama, þótt liún reyndi að stæla sig —
hjarta hennar var viðkvæmt og tilfinningaríkt.
Þetta var heimskt hjarta, hann átti það«ennþá.
ELLEFTI KAFLI.
Sálumessur voru haldnar myrkranna á milli
næsta dag í kirkju guðsmóður. Þegar síðasta
messan var haldin, var kirkjan þéttskipuð fólki,
enda var þá líka ætlunin að kveðja skipin, sem
voru á förum. Vonin átti að fara til Trois Rivi-
eres með liðsauka, skotfæri og nauðsynjar til
setuliðsins, sem átli í vök að verjast. Afriku-
sólin átli eimíig að fara með herlið, vopn og
vistir, auk nýja landstjórans, til Port Royal og
hun álti að vera mjög fljót i förum, til þess að
koma i veg fyrir að Bretar gætu liagnýtt sér
ringulreiðina og öngþveitið eftir árás Iroquois-
anna til þess að ráðast á Akadiu, nýlendurnar
handan við Francois-flóa, St. Jean, La Heve og
Chibucto eða eitthvað af stóru landsetrunum
þar í kring. Gullfálkinn átti að vera um kyrrt i
Kebcc, en lilbúiim til brottfarar, ef lijálpar yrði
einhvers staðar þörf.
öll skipin voru hlaðin mikluni birgðum af
álum og fiski, auk grávöru. Álarnir voru aðal-
fæða manna í Nýja-Frakklandi. Raoul leizt ckki
á blikuna, þegar hann sá hverri körfunni af ann-
arri, með spriklandi álum, sveiflað um borð.
Hann var ekki búinn að tileinka sér liinn cín-
falda smekk nýlendubúanna í mataræði, enda
þótt hann væri tekinn að herðast að öðru leyti
og jafna sig eftir loftslagsbreytinguna.
Messan var lil dæmis allt öðru vísi en síðasta
messan i Frakklandi. Altarið var ekki búið neinu
skrauti, veggir kirkjunnar voru berir og ómál-
aðir og dýrlingamyndirnar voru fornfálegar, en
harðleitari. Jósep virtist finna til sársauka,
María var hnuggin og Barnið starði út í heim-
inn, eins og það vænti einskis af honum.
Jafnvel guðsþjónustan var með öðrum hætti.
Söngraddirnar voru liarðar og styrkar. Það var
cins og angist vcitti söngnum styrk. Biskupinn
gamli talaði hátt, bar orðin frani hægt og greini-
lega, svo að Raoul ók eftir þvi, að hann ldýddi
á hinar gömlu selningar cins og þær væru nýj-
Frá mönnum og merkum atburoum:
ar. Það var liægt að finna það, að þessi trú átti
ekki heima i þessu landi, varð að þrengja sér
upp á umhverfi sitt og keppa við hið fjandsam-
lega andrúmsloft þess. Hún varð að bjóða
heiðnum guðum úr skógunum byrgin. Hún
var ekki föst í sessi, því að þótt liún væri bvggð
á bjargi, gat það grotnað niður.
Raoul skildist nú í fyrsta sinn liið griðarmilda
verk, sem Jesúítarnir höfðu lekizt á herðar, hið
brjálæðiskennda ævintýri landnemanna, hann
skildi loks hinar fífldjörfu og jafnframt glæsi-
legu fyrirætlanir manna í Nýja-Frakklandi.
Hann fann til ótta við þær. Hann var ekki eins
harður af sér og þessir Kanadamcnn. Það var
hinn frábrugðni efnisviður frænda hans, sem
hafði vakið eftirtekt hans og virðingu í Frakk-
landi. Hann var ekki eins og fólk var yfrleitt
þar. Hann tók þátt í lifinu við frönsku hirðina
og meðal höfðingjanna í S.-Frakklandi, eins og
hann væri að taka þátt í barnadansleik og virt-
ist gæta þess vandlega að troða engan undir
fótum. Þarna var hann eins og allir aðrir, frjáls-
mannlegur og karlmannlegur og lét engan segja
sér fyrir verkum. Konungurinn var eins og
smækkuð mynd i fjarska.
Þessar og þvílikar lmgleiðingar fóru um huga
Raouls, meðan á messunni stóð. Hann virti fyr-
ir sér lríð hörkulega og alvöruþrungna andlit
biskupsins, hörkusvipinn á landstjóranum, fyr-
irmennina, hermennina, sjómennina, ævintýra-
mennina og nunnurnar. í hópi nunnanna sá
hann villimenn í fyrsta sinn. Það voru börn
Indíána, sem tekin höfðu verið i klauslurskól-
ann. Þau voru ekki eins og börn venjulega, þvi
að andlit þeirra voru svipbrigðalaus og þau
voru ekki á iði og símalandi eins og önnur börn.
Þau lóku þátt í söngnum af miklum áhuga og
þegar Raoul sá þau signa sig, fannst honum ó-
trúlegt, að þau skyldu vera börn villtra mann-
ætna. En, hugsaði hanrí svo, þau eru af Micmac-
kynþættinum, sem er ekki eins grimmur og
Ifoquois-arnir.
Á Ieið til Heljar.
Frásögn af réttarhöldum yfir frönskum
ættjarðarsvikurum.
EFTIR GEORGE SLAFF.
„Við spurningu númer citt er úrskurður réttur-
ins: Já. Við spurningu númer tvö: Já. Og svo fram-
vegis, þar til kom að 26. spurningunni. Við spurn
ingu númer 26: Já (þ. e. sekur fundinn), en sak-
borningur hefir þó nokkuð sér til málsbóta.“
Engrar raddbreytingar varð vart eða breytingar á
geðhrifum meðan á lestrinum stóð.
Það var alger kyrrð í rétarsalnum, er lestrinum
lauk, og hann byrjaði á lestri dómsúrskurðanna og:
nefndi hvern sakborning með nafni. Svipur hans-
var óbreyttur, aðeins röddin virtist hörkulegri.
„Gombier .... Antin .... Baudry.“
Þegar hver sakborningurinn á fætur öðrum var
dæmdur til lífláts, jókst hugaræsing áheyrcnda. Það'
var þó allt kyrrt, en það var eins og allir í kringum
mig héldu niðri i sér andanum. Menn höfðu fengið
óskir sínar uppfylltar. Nú áttu þessir þrír fangai,
sem fyrir stundu höfðu setið þarna í fangastúkunni,
ekki ólifaða nema 2—3 daga. Eg man, að eg greip
þéttingsfast um stólbakið fyrir framan mig og
spurði sjá.lfan mig:
„Hver verða örlög Petit-Guyot?“
Rödd réttarforsetans hljómaði áfram af sama
kulda og hörku sem fyrr:
„Petit-Guyot: Á la peine de mort!“
„Triomphe: Á la peine de mort!“
E N D I R.
AKV&lWðiCl/m
Wall Street, miöstöö allra veröbréfaviöskipta í
New York, fékk nafn sitt af þvi, aö íyrir hundraö
árum byggðu ibúarnir þar háan varnáfgarð til þess
aö verjast Indiánum, sem voru oft aö herja á íbúana.
•%
Refsingin, sem allir lygarar hljóta, er sú, aö á
endanum trúa þeir sinum eigin lygum. — Elbert
Ilubbard.
♦
Ariö i3 eyddu Bandarikjamenn 7000 milljónum
dollara i áfenga drykki, það samsvarar þvi að hver
ibúi í landinu hafi cytt um þaö bil 54 dollurum i
áíengi yíir áriö.
•*■
Þorsteinn: Mér var sagt þaö fyrir skömmu, af
stjörnufræðingi, aö máninn hafi farið út af braut
sinni.
Árni: Já, bölvaður dóninn. Líklega hefir hann
veriö fullur.
•*
Kaninuungi tvöfaldar þyngd sína á 7 dögum, en
þaö tekur barn 180 daga af tvöfalda þyngd sína.
♦
Tuttugu og finun af hverjum hundraö skógar-
eldum i Bandarikjunum er kærulausum reykinga-
mönnum aö kenna. Kasta þeir frá sér Logandi síga-
rettum, sem kveikja út frá sér, og valda stórtjóni.
«>•
í Míami i Bandaríkjunum er fariö að leika tennis
á hjólaskautum. Er það nýjasta „sportið" þar.
+
„Suma karlmenn þyrstir i frægð og frama, suma
eftir ást og aðra í peninga, en þaö er eitt, sem alla
þyrstir í.“
„Og hvaö er nú það?“
„Góöan bjór.“ *
♦
Ilæsta tré i heimi er i Dear.vijle j .Californíu,.,og
er rauöviöartré. Hæö þess er 364 íet. (Um 120 m.).
•*
Vitiö þér, að árlega íalla 240 smálestir að sóti á
hverja íermílu i Ivondon? ■ — —
Við fundum dvalarstað fyrsta frum •
bygggja Vesturálfu.
EFTIR FRANK C. HIBBEN.
Höfundur þessarar greinar var kennari í mannfræði
við háskólann í Albuquerque í New Mexico, Banda-
ríkjunum, er rannsóknir þær áttu sér stað, sem hér
er lýst, og hafði hann stjórn þeirra með höndunu
Uppgröfturinn átti sér stað í Sandia Cave. Dr. Hib-
ben er, þegar þetta er ritað, liðsforingi í Banda-
ríkjaflotanum og gerir sér vonir um, að hverfæ
aftur að sínum fyrri störfum og rannsóknum, þeg-
ar hann fær lausn úr herþjónustunni.
Það var í rauninni einskær tilviljun, að við fund-
um dvalarstað fyrsta frumbyggja Vesturálfu. Ea
sannleikurinn er nú einu sinni sá, að frá þeim tíma,
cr eplið datt ofan á kollinn á Sir Isaac Nöwton,
hafa tilviljanir þrundið af stað ýmsum merkusla
uppgötvunum, sem gerðar hafa verið. I þessu til-
felli var það háskólanemi nokkur, sem varð til þess-
að koma mönnum á rétta leið i þessum efnum.
Háskólanemi þessi, Kenneth Davis, var að gera
sér það til hvíldar og tilbreytni helgi þá, sem hér
er um að ræða, að skoða hella í grennd við Albu-
qucrque í NeKv Mexico. Margir háskólanemanna,
bæði piltar og stúlkur, frá háskóla þess fylkis, not
uðu olt frístundir sínar til þess. að leita í gömlum
rústum, taka þátt í dansleikjum Rauðskinna, og á
ýmsan hátt að auka þekkingu sína og skemmta sér
jafnframt.
Staður sá, sem Kenneth Davis liafði valið sér, var
í svonefndum Sandia-fjöllum, þar sem skátar höfðu
farið um og fundið nokki-a nýja hella.
Það er nú einu sinni svo með hella, að þeir eru
jafnan heillándi — að minnsta kosti eitthvað seið-
andi og dularfullt við þá — og það þó þar fyrir-
finnist kannske ekkert nema leðurblökur.
Á mánudagsmorgun, að lokinni helgi þeirri, sem
hér um ræðir — þetta var vorið 1936 — kom Davis,
í þáskólann með „herfang“ sitt, en það var í vindla-
kassa. I hann bafði hann tínt ýmislegt smávegis,
sem hann hafði fundið í einum hellinum í Sandia-
fjöllum. Það, sem Davis fann,' var örvaroddur, leif •
ar af körfu frá forsögulegum tíma, verkfæi'i, senv
búið hafði.verið til úr kvísl af hjartarhorhi, og brot
úr leirmunum. Ýmislegt, sem gaman var að og fróð -
legt, en ekkert, sem hafði áðui* fundföt í ýfnsúm
hellum þar í nágrenninu. Leirmunirnir voru senni-