Vísir - 18.09.1945, Side 7
Þriojudaginn 18. september 1945
V I S I R
Hún beið enn nokkra stund, og virLi fyrir
sér flökt ljósglætunnar frá skipinu í sjávarflet-
inuin. Hún horfði þögul upp í stjörnuhvolfið.
Geðsbræring hennar var óumræðileg. Hún heið
þangað lil hjarta hennar var farið að slá svo
niiskunnarlaust í harmi hennar, að hún ótlaðist
að slög þess myndu bergmála langt út yfir öldur
hafsins eins og trumhur Indiánanna i skógunum.
„Auk þess,“ liugsaði hún enn með sjálfri sér,
„þelta er nokkuð, sem við munum eiga sam-
ciginlega að cilífu, nokkuð sem okkur verður
ógleymanlegt. Lífið á ekkcrt yndislegra að
hjóða en fagfa endurminningu, sem tvær sálir
eiga einar og sameiginlega.“
Hún liélt þessu næst til klefa de Bonavcnture.
Það var litla kornpan, sem Raoul liafði búið í
á leiðinni til Nýja Frakklands.
„Það var einmitt í lítilli kompu eins og þess-
ari, sem eg óskaði að njóta ástar Iians í fyrsta
skipti,“ hugsaði hún með sjálfri sér.
Dyrnar voru rétt að leggjast að staf á eftir de
Bonaventure, þegar hún opnaði þær aftur og
steig inn i klefann. Það var dimmt inni. Þau
stóðu andartak þegjandi í myrkrinu og ekkert
hljóð rauf þögnina, nema skrjáfið i klæðum
þeirra. Áður en hún komst að lampanum til að
kveikja á honum, því de Bonaventure gerði
enga tilraun til þess, hafði hann lekið utan um
hana.
„Louise!“
Hún svaraði engu. Það fór tilringur um hana
og hún hallaði sér upp að hurðinni. Þegar hann
fann lireyfingu líkama hennar, fór einnig eins
og straumur um Iiverja taug hans. Því næst tók
hann þétt utan um liana og þrýsti lienni að
hjarta sér.
„Kveiktu ljósið!“ hvislaði hún.
„Nei.“
„Jú, gerðu það.“
liann lierti takið utan um liana eitt andartak,
andvarpaði siðan, sleppi henni og hlýddi.
Þegar ljósið hafði jafnað sig á kveiknum,
kastaði það gulum blæ á klefaveggina. Hún tók
i handlegg honum og sneri honum að sér. Um
leið og hann sneri sér að henni, án þess að jxira
að mæla eitt orð, hrosti hún til hans og bauð
honum varirnar.
ÁTJÁNDI KAFLI.
Sólin hellti geilsaflóði sínu yfir óendanlega
víðáttu láðs og lagar. Undir venjulegum kring-
umstæðum hefði hjarta de Bonaventure dansað
af gleði og stolti yfir náltúrufegurð Nýja-Frakk-
lands við þessa sjón. Hæðir háru við bláan him-
ininn, sem var einna áþekkastur himninum yfir
Provence. Grænar öldur, kaldar cn tignarlegar
í einfaldleik sinum, hrotnuðu með regluhundnu
hljóði við sandinn. Vigið de la Tour sást greini-
lega á sinum volduga stað, frjálst og ósnert bæði
af Englendingum og Iroquoisum. Það var uppi
fótur og fit i byggðarlaginu. Menn 'og konur
sáust jafnvel úr þessari miklu fjarlægð, flýta
sér fram og aftur. Kirkjuklukkur glumdu. Inni
i skógunum Jirumuðu fallhyssur. Skotunum var
hleypt af í tvennskonar tilgangi. í fyrsta lagi til
að fagna komu skipsins en jafnframt til að ógna
villimannaflokkum sem ef til vill leyndusf í
nágrenninu.
Liðsforingjar de Bonaventures, stóðu i kring
um hann á þilfarinu. Þar var einnig landstjórinn
með lífverði síními og auk þess hinir sigruðu
Englendingar.
Einn maðurinn sagði:
„En hvað Jietta er fagurt land.“
, De Bonaventure svaraði ekki. Þetta fagra út-
sýni var honum aðeins til ama og sársauka. Eitt
augnablik gaf hann tilfinningum sínum lausan
tauminn. Hann skyldi setja landstjórann og
fylgdarlið hans hér i land. Fara síðan um borð
aflur og sigla sinn sjó, ásamt konunni, sem
liann elskaði, og gérast einn af sjóræningjum
úthafanna. Og það skyldi ekki aftra honum,
þótt skipshöfnin neitaði að fara og strj'ki. Hann
mvndi geta siglt Afríkusólinni aðstoðarlaust, ef
aðeins að Louise væri með honum og tæki jiátt
í harátlu hans.
En auðvitað var þetta ekki framkvæmanlegt.
Ilann myndi ekki vera smeykur að liorfast í
augu við hengingarólina einsamall, en hann
gæti ekki horið ábyrgð á að slofna henni í neins-
kÓnarTiæFfm Ög aúk pesis voíu1 svo skyldur lians
við hans hátign, skyldur hans við skipið, mann-
orð hans, Acadíu, Nýja-Frakldand og
að
síðustu konan sjálf. Louise myndi ekki vilja
fara með lionum á stolnu skipi, verða að horfast
í augu við allskonar hætlur, unz þau að siðustu
yrðu liandsömuð og tekin af lifi. Éða myndi hún
kannske vilja fara með lionum? Hann var alls
ekki viss i sinni sök.
Meðan liann átti i jiessu hugarstríði hiðu liðs-
foringjarnir í kringum liann eflir fyrirskipun-
um hans. Hann heyrði sjálfan sig skipa fyrir ró-
lega og ákveðið:
„Setjið stórbátinn niður. Flytjið hans liá-
göfgi og lið lians á land. Majór Tyng og þér
Nelson-feðgar farið með honum. Þér eruð frjáls-
ir i landi gegn drengskaparheiti um góða liegð-
un.“
Það fór kurr um fvlkingu liðsmannanna. De
Bonaventure lét sem liann tæki ekki eftir því.
Hann horfði án afláls til slrandar. Stórháturinn
var settur á flot. Landstjórinn sté út í hann og
sigldi lil lands á honum með farangur sinn og
nokkra liðsmönnum sínum. De Bonaventure
horfði á eftir bátnum, jiar sem liann ruggaði á
öldunum á leiðinni til lands.
Hann var umkringdur af mörgu fólki. Hann
sneri sér við og sá frú de Chauffours slanda við
lilið sina.
„Kæra frú,“ sagði hann. „Hér eruð jiér heima
hjá yður. Skilið minni bezlu kveðju til manns-
ins yðar og eg vona að jiér segið honum, að við
liöfum gcrt okkar bezla til að draga úr erfiðleik-
um ferðalagsins.“
„En komið Jær ekki i Land sjálfur og talið við
hann?“
„Nei, það er hezt fyrir þessa gömlu sjóara að
lialda sig um horð á sinum stað. Við sigluin
eins fljótt og unnt er til Porl Boyal. Landstjór-
inn er svo ákafur í að komast jiangað. Hann
vildi fara hér í land einungis lil að kynna sér
ástandið liér með eigin augum. Eg geri ráð fyrir
að hann ætli sér að koma hingað aftur til ykkar
með liaustinu.“
„Og Jiér ef lil vill líka?“
„Það, kæra frú, er á vakli himnaföðurins.“
Hann skildi við hana og fór að leita að Louise.
Iíann fann liana ekki Jjar sem hann hafði búizt
við að finna hana heldur var hún úti við annan
horðstokkinn. Baoul var J>ar hjá lienni. Hann
dró sig i hlé um leið og liann sá dc Bonaventurc
koma til Jieirra.
Hm stund voru þau alein. Þau hölluðu sér út
yfir horðstokkinn og horfðu yfir hafið í J>á átl,
sem J>au hofðu komið frá um nóttina, utan úr
fjarskanum.
Frá mönnum og merkum atburðum:
AKvöivvðmw
Nú er liægt að vefa aluminium, léttasta málminn,
i venjulegum vefnaði, þannig a8 hann verður jafn
silkimjúkur eftir sem áður. Alklæðnaðir, hattar og
skór liafa veriö framleiddir úr þessu nýja efni.
♦
Gömul kona kom í slæmu veðri til kirkju sinijar,
og er hún kemur á staðinn fer hún inn í bæjardyrn-
ar, og hittir J>ar prest sinn og heilsar honum. Prest-
ur tekur kveðju hennar, og undrar að hún skuii
köma í svona slæmu veðri og segir: „Þú átt vist
eitthvað brýnt erindi, að þú skyldir koma núna?“
„Já,“ segir hún. „Eg frétti að hérna væri nýborin
kýr, og hefði átt skrítilega litan kálf, og langaði
mig til að sjá hann áður en hann væri skorinjj.“
„Attir þú ekki annað erindi?“
„Ekki sem eg get talið“.
„Þú hefir máske ætlað að ganga til altaris?“ sagöi
prestur þá.
„Ójá, það var nú áformið,“ kvað gamla konan.
Iverling nokkur, er mest ævi sinnar hafði dvalið i
sveitum, fluttist iit á Snæfellsnes. Hún undi J>ar illa
hag sínum og saknaði margs úr sveitinni. Einhverju
sinni uni kvöldtíma keniur hún út og sér tunglið.
Það var ]>á fárra nátta og manabert. Verður henni
þá að orðum: „Allt er það eins hérna undir Jökli,
tunglið sem annað. Það er ]>ó munur ^.ð sjá sveita-
tunglið, hvað J>að er feitt og bústið, eða aunnngj-
ann þann árnaL sem er skinhoraður. Það Jerj lika-
'ná’ftúrl^/'^yí pál5 kr' muiítir a að 'Iffá nijóikinm
og líjíkiiíú’í sveitinni eða sjóslöpuhr herna.“
Ðeilur Stilwells og Chiang Kai-shehs.
Eftir Samuel Lubell.
Það var Stilwell, sem var höfuðhvatamaður J>ess,
að Bandaríkin veittu aðstoð lil ]>ess að þjálfa og
búa að vopnum nokkurn hluta hins mikla mann-
afla Kína. Ef það hefði tekizt að koma þeim áform-
nm í framkvæmd, Jmrfti ckki að senda ýkja marga
ameríska licrmenn til J>ess að berjast á meginlandi
Asíu.
Chiang féllst á sínum tíma á J>cssa áætlun og
eftir það ætlaðist Stilwell til, að Chiang veitti að-,
stoð sína við framkvæmdir J>essar og kæmi franr.
af heilindum.
Vissulega var málið ekki einfalt í framkvæmd.
Þar var um miklu meira að ræða en það, að koma
upp æfingaslöðvum og fá kínversku piltunum riffla.
Til dæmis það, að fjölda margir Kínverjar eru litl-
ir bardagamenn, vilja lifa i friði og láta allt dánk-j
ast. Eltirfarandi má verða til nokkurrar skýringar:
Einhver mesti áreksturinn varð, er barizt var ná-r
lægt Shadazup, við Ledo-brautina i Norður-Burma.
Stilwell hafði flutt með sér leifar kínversku herj-
anna, sem börðust undir hans stjórn í Burma 1942
og komið upp fyrirmyndar J>jálfunarstöð í Bam-
garb í Indlandi. Þar ætlaði hanri að sanna fyrir
hinujn vantrúuðu hernaðarleiðtogum — og Kín-;
verjum sjálfum —, að kínverskir hcrmenn, sem
af gamaíli venju var litið á sem stjórnlausa ræn-
ingja- og bófaflokka, er börðust aðeins til Jiess aÓ
ræna og rupla, gætu barizt eins vel og hermenn
hverrár annarrar þjóðar, ef þeir væru vel l>jálf-
aði og að öðru leyti vel undir hlutverk sitt hýnir.
Hann sá svo um, að J>cir fengju kjöt, auk hrís-
grjóna, til matar, og þeir fengu sterka hermanna-
skó í stað ilsólanna ónýtu, sem J>eir höfðu notazt
við sem skófatnað. Þeir fengu fatnað úr sama efni
og amerískir hermenn, og J>eir fengu þóknun greidda
í indverskri mynt (rúpíur) á ákveðnum dögum.
Hersveitunum var séð fyrir góðum vopnum, jafn-
vcl skriðdrekum og fallbyssum.
Kínverjar hafa aldrei átt i sóknarstyrjöld. En
þeir hafa átt í mörgiun varnarstyrjöldum. Til þess
að stappa i þá stálinu í sókn, sendi Stilwell fram
heila kínverska hersveit til þess að brytja niður
miklu fámennara japanskt lið. Fyrir eina árás hct
hann 50 rúpíum í gulli fyrstu hermönnunum, sem
kæmust inn í borg nokkra, er hertaka átti. Þegar
kinverskir herforingjar sögðu, að ekki væri hægt
að sækja fram, fór Jói beiski sjálfur á stúfana og
lagði leið sína um mestu liættusvæðin, og er hann
kom aftur, sagði hann:
„Eg hefi farið J>arna um sjálfur. Þið getið sólt.
fram.“ j
Þegar bardagarnir við Shadazup hófust, sögðust
kinversku liðsforingjarnir hafa fengið skipun mrt
J>að frá Chungking, að sækja ekki frekara fram.
Stihvell brást reiður við og skipalði J>eim að sækja"
fram. Yfirmaður kínversku hersveitanna sagði, að’
sér J>ætti J>ctta leitt, en hann hefði fengið sínar fyr-
irskipanir, og J>eim yrði hann að hlýða.
„Ef þér neitið að hlýða, fer eg til forvígishcr-
! sveitar yðar og skipa henni að sækja fram.“
| En þar fór á sönm lcið, og hvarvetna fékk Stil-
twell sama svarið, að þeir yrðu að hlýða fyrirskip-
ununum frá Chungking.
Að lokum snerist Stilwell á hæli og æpti:
„Jæja, cf enginn ykkar hefir dug og dáð til l>esa
að berjast, skal eg gera það einn“ — og Stilwell
lagði af stað í áttina til víglínu Japana. En þarna
var fordæmi, sem jafnvel kínverskir liðsforingjaiV;
er börðust til málamynda, urðu að fylgja. Yfir-
maður kinversku hersveitanna hraðaði sér á eftir
honum og —.■ fyrirskipaði árás.
Chungking-stjórnin var stöðugt að reyna að f.'t
kínversku hérsveitirnar á vigstöðvunum til áð liafæ
sig sem minnst í frammi. Þarna kom fram sú stefna,’
sem Chiang Kai-shek hafði fylgt'alla tíð í styrjöld+'
inni, að verjast aðeins — þvælast fyrir f lengstu
lög. Eins og hann orðaði J>að sjálfur, liann hafðli
„látið af hendi landsvæði, til J>ess að fá tíma til i
að l^iíj sj^ innhriíið já.\gx K|nverja til sín taka síðar“.j
ÍÝmvéíjá skoiai i vaunmni allt, sem líktist ~j
livað 'Jjá' mémT — ~'miTTma-liefT Kihvéfjar "gér ðu'sér”