Vísir - 17.01.1946, Page 4
4
V l b I IV
Fimmtudaginn 17, janúar 1946
DAGBLAÐ
Utgefandi:
. BLAÐAtJTGÁFAN YlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
cjCau^eu Waidimaróclóttir
e<t
„Lífið er horfið,
hún er orðin nár“.
Eg sal og hlustaði á út-
varpið að vanda, er þessi orð
bárust til mín á öldum ljós-
vakans: „Syslir mín, Laufey
Valdemarsdóttir, lézt í París
9. þ. m. og var jarðsett þar“.
Mig setti hljóða. Laufey dá-
in. Hún er horfin og grafin
í erlendri moldu fjarri vin-
um og vandamönnum; kon-
an, sem öðrum fremur
reyndi að þcrra lár lítilmagn-
ans hér lieima. Hún félck ekki
einu sinni að hvíta í íslenzkri.
moldu. Ekki eitt tár frá
þakklátum hjörlum fékk að
fál’a við gröf herinar. Já,
hversu skammt nær ekki
skilningur okkar jarðar-
barna.
Frk. Laúfey lét mörg þjóð-
félágsmál til sín laka og bar
mjög fyrir brjcisti rétiindi
kvenna í þeim máliun. Hún
var formaður Kvenréttinda-
l'élags íslands og Mæðra-
styrksnefndar. Hún var kona
viðkvæm í lund, sem vildi
livers manns.böl bæta. Mér
að orði er eg heyrði
ið úr þcssari ferð minni, þá
liefðu leiðir okkar legið
meira sartVan en orðið vrir
til þessa. Eg vildi óska að eg
hefði horið gæfu til að létta
af lierini mörgum, þungum
einverustundum. Eg varö
þess áskynja, að henni leið
oft ekki sem skyldi. Hún var
alltof oft misskilin af sam-
tíðarfólki sínu. Því miður
brennur það ekki ósjaldan
við í okkar fámenna þjóðfé-
lagi að svo sé. Eg mínnist
þess sérstaklega hversu kát
Iriin var eiriu sinni er cg liitti
liana. llún sagði mér frá því,
að hún væri nýlniin að fá
símskeyti frá stúlku, sem
hefði átt mjög bágt hérna
lieima, en hefði nú fengið,
fyrir sina aðstoð, að fljúga
út til Bandaríkjanna á fund
unnusta sins og nú væri
þessi slúlka gifl fyrir 3 dög
um. Nii sagðist hún vera að
fara í hrúðkaup annarar ís-
lenzkrar stúlku, sem licfði
verið svo lieppin að heimta
barnsföður sinn heim að
jslriðimi loknu. Gleðin, scm
skein út úr augum frk. Lauf-
eyjar við þetta tækifæri, var
' engin uppgerð. Ilún var svo
tryggja almenningi næga atvinnu, þá verða! l!CSS Se!a. Sert niinnmgu
þær einar ályktanir af því dregnar, að þeir 'K nnai
væn.
Baráftan gep afvinnufepl
fiPommúnistar láta í veðri vaka, að þeir þurfi
að ná mcirihlula í bæjarstjórn Reykja-
víkur, til þess að koma í veg fyrir atvinnu-
leysi hér í bænum. Nú er vitað, að cins qg
sakir standa, er ekki um atvinnuleysi að ræða,
enda hefur raunin sýnt, að engir liafa komið
til atvinnuleysisskráningar hin síðustu árin,
er hún hefur farið fram. Hér er tilfinnan-
legur hörgull á vinnukrafti og hann svo til-
l'innanlegur, að sumpart hefur orðið að fresta
ýmsum framkvæmdum, en að öðru leyti hafa
þær framkvæmdir, sem hafizt hefrir verið
banda um, dregizt á langinn von úr viti, sök-! varð
um skorts á Vinnuafli og þá fyrst og fremst'aildlal 1 rl<; wwéím'n slúlí- liamingjusöm fyrir hönd
iúglærðum mönnum. Þetta vitg allir, sem liafa no tiver skilur iþessarar stúlku, að það
.opm augu og sæmilega hrcin eyru. | [jinnnjn„ar þéirra eins vel og ! Jc>'n<;.r SC1' ™ ae l'.la.rtaa
Sé ]iað rélt hjá kommúnistum, að þeir verði, Iiún gerði ?“ Þvi niiðiir þekkti1J — ’1. nic<’;„ llnn . nni að
að ná meirihluta í bæjarstjórn til þess að eg þtíssa konu allt of htið til, LUminchwum'
“ gcta gert miriningu gteðjast >lir haming.pi ann-
þauskil, sem verðugt|arra eins þemi einum er
1 unnt, sem eiga hrema sál og
hafa eytt æfi sinni í það að
fá skilið sorg og gleði sam-
ferðamanna sinna. Sæti
Laufeyjar er nú autt bæði í
Mæðrastyrksnefnd og Kven-
réttindafélagi íslands. Hver
er fær um að skipa þetta
sæti, sem hún lætur eftir sig.
Þær verða áreiðanlega marg-
ar, sem tclja sig færar um
það, en reynsla lcomandi
tíma Ieiðir það bezt í l.jós,
liversu þær duga í þessum
störfum.
Með Laufeyju er liorfin
góð kona, vel menntuð og
jhjartahrein. Eg veil að <hún
á skilið virðingu ungu kyn-
slóðarinnar, því að enginn
skildi æskuna betur en hún.
Eg veit að þær ungu stúlkur,
sem lent hafa í sorgum og
örðugleikum áttu óskipt
hjarta og starfskrafta frk.
Laufeyjar. Eg veit, að þegar
aldur og þroski færist yfir
þessar ungu stúlkur, þá fá
þær aldrei melið eður goldið
það, sem frk. Laufey var
fyrir þær. Laufeyju fylgja
h.jartans þakkir fjölda
og barna og minnirig
muii ávallt gevmast
aridsins beztu kvenna.
Guðrún Guðlaugsdóttir.
Nætur- Frá „Göngulúnum“ hefi eg fengið
e.Jcstur. eftirfarandi bréf um næturaksturinn
hjá hílstöövunum í baénum. Þar segir
meðal annars: „Er engin von um, að liælt
verði við það fyrirkomulag, sem hér hefir ríkt
í uieira, en sex ár, að einungis ein bílstöð hafi
opið að næturlagi hér í bænum? Það sannast
víst áreiðanlega á livérri viku, að það er al-
gjörlega ófullnægjandi. Það eru miklu fleiri,
sem þurfa á akstri að lialda, en bilarnir geta
sinnt, því að aðeins takmarkaður fjöldi er i
notkun á þessiim tíma sólarhringsins, en þeir
hinsve'gar oft margir, .sem þurfa að skjótast
uni í bænum.
*
I.angir Mér er ekki grunlaust um, að bílarn-
„túrar“. ir komi' ekki að eins góðum notum
og hægt væri, sakir þess að á þessum
tima isólarhringsins er oft verið að aka mönn-
um, sem eru einungis að skemmta sér, en þurfa
í rauninni ekki að riota bílana á sama hátt og
aðrir bæjarbúar, sem þurfa ef lil vill að nota
þá til einhverra nauðsynle'gra erinda eða kom-
•ast inilli bæjarhluta í misjöfnu veðri. En þeim
i getur verið fyrirmunað það af þvi að gleði-
! fólkið er svo lengi á rangli sínu. En verði
engin breyting á næturakstrinum, þá ætti að
niinnsta kosti að sjá svo um, að bilarnir, sem
í gangi cru, sé ekki misnotaðir."
liafi ekki trú á ]ieirri nýsköpun, sem þeir liafa Það var einn „10rgunn að
dinglað með í frá því cr núverandi ríkisstjórn snurt var eftir mér í síma.
settist að völdum. Vitað er að enginn hefur, Það var frk. Laufey Valde-
stutt nýsköpunina dyggilegar, en sá meiri- niarsdóttir, sem vildi tala við
hluti Iiæjarstjórnar, sem setið hefur síðasta' !ni«'
kjortimabil, og nægir að nefna þvi til sonn-jniin uin ]nn svokölluöu
unar, að samþykkt hefur vcrið að bærinn „áslandsmál“. Hún sagðist
keypti eða tryggði kaup á 20 togurum og'vera mjög lirygg yfir þeim
fjölda vélbáta, en auk þess mun bæjarfélag- jln!nun1, senl ahnenningur
ið hafa margskyns framkvæmdir mcð liönd-
um, scm með engu móti verður skotið á frest
á'rði hér um atvinnuleysi að ræða næstu árin
hlyti ]>að að stafa af því einu, að nýsköpunin sitt i
brygðist, þannig til dæmis að hvorki botn-[N.ýleSa
vörpungaiTiir né yasldpin yrSu «p»._ “.Sáfffltóiwta* *r sjóM
læ6.)u liei bundm við haftiaigarða. Með luniu j Ma’ðrastyrksiiefndar án ]iess
yfirlýstu baráttu gcgn atvinnuleysinu cru að skjóta á fun’di, og leita
kommúnistar að auglýsa -vantrú sína á ný-1 samþykkis, og félck eg lillar
sköpuninni, sem þeir þykjast eiga mcð húð og * liallllir fyrir liað hjá sumum
hári og öllu innvolsi, og Verður þá lítið nr J^tæflfZ'við: "^Það ér
goðn barattu þeirra fyrip framforum „til sjos svo nvisjafnt, hvernig fólk
og lands.“ ^ j Jítur á málin. Seinna hringdi
Einstaklingar hafa í hyggju að ráðast nú hún til min og sagði eillhvað
á þessu ári í ýms stórfyrirtæki, svo sem bygg-!a l)Cssa lcið: ”1;S hringi til-að
ingu skipaviðgcrðastöðva og annarra frani- ^'tldíínd í^kvöld Það
kvæmda, sem mikinn mannafla þarf til. Kyíðá ^ að gera upp við mig um
þeir þyí einu að skortur verði á nauðsynlegu 'málefni, sem mjög eru skipt-! |iennar
vinnuafli, ekki sízt ef nýsköpunin sogar til nr skoðanir um. Sg kvíði meða] jE
Eenzín- ■ Það var þegar býrjað var að
skömmtunin. skanimta benzínið — í septéni-
bermánuði 1939, ,að mig minnir
— að bannað var að flciri en cin bifreiðástöð
hefði opið að næturlagi i einu og ckki mátti
hún nota fleiri bíla en tiu, ef eg man rétt. Þá
þiirfti að spara benzínið eftir beztu gelu, þvi
að enginn vissi, hversu greiðlega nnmdi ganga
að afla þess í framtiðinni, en allar samgöngur
undir því komnar, að.það þryti ekki. Nú er
liinsvegar búið að afiélta skömmtuninni, svo
að „varðhöld“ stöðvanna ættu að geta hætt
þess vegna, að því er mér virðist.
léti falla í þeim málum. Eftir
þetta samtal hittumst við
nokkrum sinnum og sagði
liún mér ýmislegt um starf
Mæðrastvrksnefnd.
sagðist hún liafa
hfálþað bágstaddri konu um
sin hóp vinnufærra manna, sem
stunda. Hvert sem litið er blasa verkefni við
riugum, sem ákveðið hefur verið að hrinda
:í framkvæmd, en lyrirsjáanlega nægir ckki
næsta kjörtímabil til þess að anna því öllu
sarnan, og af þeim sökum geta menn frestað
-kosningu kommúnista í bæjarstjórn þar til
Aiðhorfið er verulega hreytt frá þvi, sem nú
<‘r. „Atvinnuleysis-bomba“ kommúnista kann
að reynast Jieim sjálfum skeinuhætt, með því
rið sýnt er, að þeir kunna ckki mcð hana að
fara. Hún lýsir aðeins .yeikleika þeirra og
vantrú á eigin gerðum. Hafi þeir sjálfir vari-
;í ru a verkum sínum og baráttumálum, er aftur
J jós-t að enginn kjósandi getur haft trú á þeim,
< n frestar kosningu þeirra í bæjarstjórn, þar
1d verkefnin, sem ]ieir nú berjast fyrir eru
orðin raunhæf, en vonandi rekur aldrei að
því, að atvinnuleýsi lialdi innreið sína, elida
vcrður þáð ekki nenia fyrir tilstuðlan
hommúnista sjálfra..................- ........
lonílvinnn ' f.vrii' að inæta á þessum fundi
Ijndvmnu ag mér lei8ist að standa
í illdeilum vi'ð konur, sem
mér þykir vænt um og hefi
lengi starfað með.“ Eg talaði
til liennar hvatningarorðum
og bað hana um fram allt að
lála ekki viðkvæmnina bera
sig ofurliði. Seinna sagði liún
mér frá þessum fundi og
taldi árás þcssa engan árang-
ur hafa liorið, því að fundár-
konur hefðu flestar staðið
með sér. Þeim konum var
hún ósegjanlega þakklát.
Laufey var að minu álili
góð kona. Ilún liafði
skémmtilega kímni til að
bera, prýðilega gáfuð og vel
ritl'ær.
Eins og eg áður liefi tekið
fram, Iiafði eg ckki náin
kynni af frk. I ,aufey.ju,i fen eg
er þess fullviss, að j jhef'ði
hcnni -orðið heimkomu auð*
Umferð um
Hvalfjörðhafin
Umferð fyrir Hvalfjörð er
hafin að nýju og fvrstu bíl-
arnir hafa þegar farið leiðina, I
en hún hefir verið ófær síðan
um helgi vegna skriðuhlaupa.
Stórir flokkar irianna hafa
unnið að því imdanfarna daga
að ryðja veginn beggja meg-
in fjarðarins og liafa notað
til þess jarðýtu.
Enda þótt fyrstu bílarnir
•'séii komnir fyrír Hválfjörð
verður vegabólum haldið á-
fram og ekki hælt fyrr en
vegu'rinn' liéfir verið ru'ddlil-
að fullu og komið í varanlegt
-horfr —.... • ....
Ekki alls- Eg minnlist á pað við bílstjóra,
kostar rétt. spni drepið cr á í bréfinu . hér
áð framan, að þcim hætti til að
aka talsvert með drukkna menn að næturlagi,
svo að aðrir, sem hefðu enn meiri þörf á að
nota bílana, kæmust ekki að. Bilstjórinn vildi
ekki viðurkenna réttmæti þessara ummæla. Hann
kvaðst segja fyrir sitt leyii og hann væri viss
um, að hann talaði þar fyrir márga stéttar-
hræður sína, að ekki kæmu hvimleiðari menn
upp í bíl hjá sér, en drukknir menn, og liann
reyndi jafnan að losna við þá eins fljólt og
liægt væri.
*
Sóða- Það væri ekki aðeins, að slíkir menn
skapur. væru oft upþástöndugir og frekir, svo
að margir þeirra væru alveg óþolandi.
lieldu mætti alltaf húast við því, að þeir yrðu
iveikir og útbýjuðu bilinn, svo að ódaúnninn
fengist ekki úr lionum fyrr en eftir langa mæðu. _
Það væri ]>vi síður en svo eftirsóknarvért fyrir
hílstjóra að aka slíkum mönnum, þótt þeir
væru oft örlátir með greiðsiu, enda mundi það
vera sannást sagna um þessi mál, að það væru
hreinar undantekningar meðal hílstjórá, sem
ækju þeim með glöðu geði.
| *
Tvrafizt Bréfið, sem hér fer á eftir, cr
rannsóknar. frá „J. S.“ Hann segir: „Mér þykir
það furðulegt, að elcki sltuli hafa
veí’ið gerð til þess nein tilraun af opinberri
hálfu, að rannsaka af hverju furðuljós þau
slafa, sem sézt hafa viða hér surinanlands upp
á siðkastið. Það hafa svo rnargir — óg sumir
mjög greinagóðir —‘séð ljós þessi, að ekki gel-
ur verið urii neinár missýnir að æða. Þó hef-
ir aðeins verið gerður út einn lilíll og ófull-
kominn leiðangur t il að reyna að koniast til
botns í þessu, en leil hans bar ekki neinn
árangur. Þar við hefir siðan verið iátið sitja
af oþinherri hálfu.
•*
Hlutleysið. Almenningur teiur, a'ð hér sé ekk.i
uin neitt dularfullt að ræða, held-
ur aðcins að verið sé að gera (ilraunir með
einhver tæki og þurfi að fara dult rrieð þau
og því sé farið hingað norður í liöf. Ef þessi
tilgáta er rétt, þá er víst óhætt að ,draga af
henni þá ályklun, að ekki muni tæki þessi
œtluð í friðaþágu, ef nauðsyn bcr t-il að leyna
þeiin svo, og þá er það skylda stjörnafinnar
að komast að þvi, hver brýtur hlulleysi lands-
ins á þemian liátt og koma þvi fii vegar, að.
. ií-Jlm A. 11 ; '
það eigi sér ekki' stað fráinar. Mér
áslæða-UI-að athuga þetta -niái
finrist
[jl
'ftill'
iE